نگاهی مختصر به موزه تمدن های سیاه در سنگال

نسیبه گودرزی
نسیبه گودرزی یکشنبه، ۱۶ دی ۱۳۹۷ ساعت ۱۸:۰۰
نگاهی مختصر به موزه تمدن های سیاه در سنگال

سنگال به‌عنوان یک کشور آفریقایی از رفاه نسبی بیشتر برخوردار است. موزه‌ی تازه تاسیس شده این کشور، به بزرگ‌ترین مرکز برای معرفی هنر و تاریخ قاره سیاه تبدیل شده است.

جمهوری سنگال کشوری است در غرب آفریقا. پایتخت آن داکار است. اگرچه سنگال نه کشور پهناوری است و نه موقعیتی راهبردی دارد، با این حال نقش برجسته‌ای در سیاست قاره‌ی آفریقا بازی می‌کند. 

با توجه به بافت‌های تاریخی که در کشور سنگال وجود دارد، باستان‌شناسان متوجه شده‌اند که از ماقبل تاریخ افرادی در این کشور سکونت داشته‌اند. تاریخ این کشور در طول زمان دست‌خوش حملات متعددی بوده است، در ابتدا قوم توکولئور در این کشور ساکن بودند. برای نخستین بار فرانسوی‌ها در سال ۱۶۵۹ در سنگال بندری ساختند و نام آن را سن‌لوئی قرار گذاشتند. ساخت این بندر توانست باعث رونق اقتصادی و تجاری این کشور شود. انگلیسی‌ها و فرانسوی‌ها دخالت‌های زیادی را در کشور سنگال داشتند؛ اما سنگال در نهایت پس از اعلام استقلال از فرانسه به‌عنوان جمهوری سنگال در مجامع بین‌المللی شناخته می‌شود. در هر صورت تاریخ پر فراز و نشیب این کشور، سنگال را به یکی از اصلی‌ترین کشورهای قاره سیاه تبدیل کرده است. به‌ویژه تحولات اخیر در این کشور باعث شده تا سنگال از رفاه نسبی و پیشرفت قابل قبولی در بین سایر کشورهای آفریقایی برخوردار باشد.

سنگال در سال ۱۹۴۶ به‌عنوان یکی از مستعمرات فرانسه درآمد. در ۴ آوریل ۱۹۶۰ از فرانسه اعلام استقلال کرد و در ۲۰ ژوئن ۱۹۶۰ به‌عنوان یک جمهوری مستقل با مالی فدراسیونی تشکیل داد که به‌عنوان «فدراسیون سنگال و مالی» شناخته شد. این فدراسیون چندان دوام نیاورد و چند ماه بعد در ۲۰ اوت ۱۹۶۰ منحل شد. سنگال در سال ۱۹۸۲ با پیوستن به گامبیا، «کنفدراسیون سنگامبیا» را تشکیل داد. این اتحادیه نیز هفت سال بعد در سال ۱۹۸۹ منحل شد. این کشور در سال ۱۹۶۰ از زیر سلطه فرانسه خارج شد و از آن زمان تاکنون به صورت جمهوری دمکراتیک اداره می‌شود. با این حال اغلب سیستم‌های اداری این کشور هنوز هم به شیوه فرانسوی اداره می‌شوند. سنگال اماکن تاریخی، بنادر زیبا، طبیعت و حیات وحش زیبایی دارد، آسمانی آبی و زمینی سرسبز در کنار دریاچه ای سرخ رنگ که تمامی این موارد باعث شد تا این روزها، سنگال به یکی از مقاصد گردشگری در قاره‌ی آفریقا تبدیل شود.

سنگال

به‌تازگی یک موزه جدید و مدرن در سنگال تاسیس شده که قرار است تبدیل به بزرگ‌ترین موسسه هنر و تاریخ در کل قاره‌ی آفریقا شود. موزه تمدن‌های سیاه در تاریخ ۶ دسامبر سال گذشته در پایتخت سنگال یعنی داکار بازگشایی شد. ایده اولیه ساخت این موزه رویایی بلند پروازانه‌ی «لیوپولد سدار سنقور» بود. او اولین رییس جمهور سنگال بعد از استقلال این کشور از فرانسه به‌حساب می‌آید که به‌طور هم‌زمان یک شاعر و نخبه سنگالی هم بوده است.

وزیر فرهنگ سنگال «عبدل لطیف کولیبالی» در مراسم گشایش این موزه گفت:

این موزه رویایی است که جهان سیاه‌پوست‌ها مدت زیادی منتظر آن بود.

اولین اقلامی که در این موزه به‌نمایش درآمده‌اند، بازدیدکنندگان را به مروری از سر منشاء حیات بشر در آفریقا و بعد مهاجرت سیاه‌پوستان به آمریکا می‌برد. همچنین برخی از اقلام این موزه، نقش کمتر گفته شده‌ی آفریقا در پیشرفت علم و فناوری را روایت می‌کنند.

شکل منحصربه‌‌فرد و دایره‌وار موزه از کلبه‌های سنتی سنگال الهام گرفته شده است و بنای موزه در حدود ۴۵۰ هزار متر مربع وسعت دارد. البته لازم به ذکر است بسیاری از گالری‌های آن در حال حاضر خالی هستند. آقای کولیبالی تاکید کرد که سنگال به‌زودی پرونده‌ای قضایی در مورد بازگشت اشیای تاریخی غارت شده توسط فرانسه را به جریان خواهد انداخت. او در این باره گفت هر تعداد قطعه‌ی تاریخی سنگالی که در فرانسه شناسایی شود را درخواست می‌کنند تا به این کشور بازگردد. چون به اعتقاد سنگالی‌ها این قطعات هنری در طول دوران استعمارگری فرانسه از این گرفته خارج شده‌اند که الان باید به صاحب اصلی خود برگشت داده شوند.

فعلا مدیران این موزه برای حل مشکل کمبود اشیا تاریخی، بیشتر روی اشیای هنری معاصر که توسط هنرمندان آفریقایی و کارایبی ساخته شده است،‌ تمرکز دارند. از میان اولین نمایشگاه‌های برگزار شده در این موزه می‌توان به آثار هنرمندانی از بورکینافاسو، مالی، کوبا و هائیتی اشاره کرد.

سنگال

با بازگشایی این موزه، قاره آفریقا بالاخره صاحب یک مرکز هنری و تاریخی در حد کلاس جهانی شد. این بنا دارای فناوری‌های لازم، فضای کافی برای نگهداری اشیا و احیا و ترمیم اشیای ظریف است که می‌تواند آثار هنری و تاریخی را برای نسل‌های بعدی هم سالم نگه دارد. در حال حاضر کارشناسان تخمین می‌زنند که حدود ۹۰ درصد از اشیا فرهنگی و تاریخی قاره آفریقا در موزه‌های خارج از این قاره و بیشتر در اروپا قرار داشته باشند.

رییس جمهور فرانسه امانوئل مکرون به‌صورت عمومی درخواست کرده است که طی ۵ سال آینده اشیای تاریخی و هنری آفریقایی به شکلی به این قاره پس داده شوند. در گزارشی که در ماه گذشته توسط او منتشر شده، وی توصیه کرده که روند بازگرداندن اشیا به‌صورت دائمی ادامه داشته باشد تا در نهایت همه اشیا به آفریقا برده شوند. این گزارش همچنین به دیگر کشورهای اروپایی که در سال‌های اخیر با افزایش تقاضا برای بازگرداندن اشیا آفریقایی دوره استعمار مواجه هستند، برای بازگرداندن اشیا فشار وارد می‌کند.

مطالب مرتبط:

منبع lonelyplanet

دیدگاه