کازرون به خاطر محصولات کشاورزی، باغ‌ها و میوه‌هایش از قدیم مورد توجه مسافران قرار داشته است. وجود آثار باستانی مربوط به دوران ساسانی در نزدیکی این شهر بر تنوع جاذبه‌های توریستی‌اش افزوده و باعث شده تا مسافران خارجی در کنار شیراز حتماً این شهر را نیز جزو گزینه‌های خود برای بازدید قرار دهند. در این مقاله پاره‌ای توصیفات سفرنامه‌نویسان خارجی دوران قاجار درباره‌ی کازرون را مرور می‌کنیم. سپس آخرین نظرات توریست‌ها راجع به دیدنی‌هایش را می‌خوانیم.
چریکف روس در سال ۱۲۲۷ هجری شمسی از تجربه‌ی حضورش در باغ‌های کازرون نوشت:
«کازرون شهری است بسیار با روح و ظریف و واقع در میان کوه که جلگه‌هایی سبز دارد. در آنجا، باغ بسیار قشنگی دیدم که درخت‌های آن پر از نارنج و لیمو بود و از شدت بوی گل و ریحان انسان مدهوش می‌شد».
باغی در کازرون، عصر قاجار
کنت دو گوبینوی فرانسوی در سال ۱۲۳۳-۱۲۳۴ رفتار و ظاهر مردم کازرون را توصیف کرد:
«اهالی کازرون، مانند دیگر مردمان ایران، زیبا هستند. فقط یک نکته را می‌توانم اضافه کنم که فکر آن از بوشهر در من پدید آمد؛ اینکه ساکنان شهرها به‌هیچ‌وجه خصوصیات قدیمی جمعیت عشایری و روستایی را ندارند. همچنین شکل و قیافه‌ی اعراب را ندارند و درست بگویم؛ اگر به آنان لباس اروپایی بپوشانند بسیار شبیه فرانسویان می‌شوند. رفتار پرشور و آزادمنشانه‌ی آنان نیز عیناً مانند مردم کشور ما است.
تنوع بی‌اندازه‌ی خطوط چهره‌هایشان هرگونه فکر پاکی خون را، در هر درجه‌ای، نفی می‌کند. بسیاری اشخاص موبور و چشم آبی را دیدم و پیدا است که نژاد ترک سهم عمده‌ای در ایجاد این ملت داشته است. یهودیانشان نیز قابل بررسی هستند؛ آنان به یهودیان عرب، که در عدن و مسقط می‌زیند، شباهت دارند».
نقاشی اوژن فلاندن فرانسوی از کازرون، سال ۱۲۲۰
الیوت ویلیامز انگلیسی در سال ۱۲۸۴ گفت کازرون بهترین میوه‌ها را دارد:
«من در نخستین دیدارم از ایران نه گلی دیدم و نه بلبلی. در آنجا، جز درختان پرتقال و نارنج و درختچه‌ها و بوته‌ها در کنار جاده‌های باریک و درختان سرو چیزی به چشمم نخورد. اما فروغ خورشید روی شاخ و برگ سبز درختان و روی میوه‌ها با رنگ‌هایی زیبا و دلفریب جلوه‌گری می‌کرد و هوا هم بسیار گرم بود.
شیراز البته که شهر گل و بلبل است. انارهای کازرون رقیب توت فرنگی هستند؛ خدا به مردم ایران انار را هدیه کرده که بهترین میوه است».
هرمان نوردن انگلیسی در سال ۱۳۰۴ بازار کازرون را توصیف کرد:
«در بازار کازرون دکان کفاشی زیاد بود. کفش‌هایی از پارچه‌های شطرنجی و کرباس سفید که اغلب روی آن‌ها گلدوزی شده و با بند محکم چرمی به مچ پا بسته می‌شود و پاشنه هم ندارد. دکان‌های قصابی در این بازار جالب توجه است. لاشه‌های گوسفند و بز در حوضچه‌هایی از کاشی آبی گذاشته شده و روی آن‌ها را با شاخه‌هایی از برگ سبز پوشانده بودند و فواره‌ی میان حوضچه‌ها با ملایمت روی لاشه‌های گوشت تازه آب می‌افشاند».
عکس آنتوان سوریوگین از کازرون، حدود سال ۱۲۵۹
امروزه اما کازرون نه به خاطر بازار و میوه‌هایش بلکه به‌دلیل وجود آثار منحصربه‌فرد تاریخی موجب جذب توریست‌ها می‌شود. شهر تاریخی بیشاپور، غار شاپور، تنگ چوگان و نقش‌برجسته پل آبگینه از جمله‌ی این دیدنی‌ها هستند. در ادامه برخی از آخرین نظرات گردشگران خارجی ثبت شده در وب‌سایت tripadvisor درباره‌ی این جاذبه‌ها را می‌خوانیم.
شهر تاریخی بیشاپور
توریست بلژیکی در مهر ۹۲: «بیشاپور تأثیرگذارترین محوطه‌ی باستان‌شناسی‌ای است که تابه‌حال دیده‌ام؛ حتی تأثیرگذارتر از تخت جمشید. فراموش نکنید که از معبد آناهیتا بیشاپور دیدن کنید؛ حس معنوی فوق‌العاده‌ای دارد».
گردشگر انگلیسی در اردیبهشت ۹۵: «آشنایی با نظام توزیع آب این شهر باستانی و همچنین آتشکده‌اش دو نکته‌ی استثنایی بیشاپور بودند».
عکس از پویا خطیبی
مسافر استرالیایی در خرداد ۹۶: «بیشاپور شهری است که توسط سربازان رومی شکست‌خورده ساخته شد. البته امروزه تقریباً ویران شده اما سنگ‌برجسته‌های باشکوهی دارد. نقش‌برجسته‌ها آن حس دراماتیک نقش‌برجسته‌های نقش رستم را ندارند اما به خاطر نزدیکی‌شان می‌توان دید دقیق‌تری داشت».
غار شاپور
توریست کانادایی در مهر ۹۷: «در نزدیکی قله‌ی کوه، مجسمه‌ی عظیم هفت‌متری شاپور اول درون غاری از استالاگمیت قرار گرفته است. گردنبند، گوشواره و بازوبندش با ظرافت درست شده‌اند. این همان شاهنشاهی است که سه امپراتور روم را در سوریه شکست داد. اگر آمادگی جسمانی خوبی دارید، به بالای کوه بروید و از این تندیس شگفت‌انگیز دیدن کنید».
تنگ چوگان
مسافر آمریکایی در بهمن ۹۵: «سنگ‌برجسته‌های باستانی تنگ چوگان در نزدیکی بیشاپور قرار دارند. رودخانه‌ای پیش پای نقوش ساسانی در جریان است. حس کهن و اصیلش در آن فضای کوهستانی دوست‌داشتنی بود. انگار زمان در آنجا ایستاده است».
دیدگاه