تکان های زیاد چه بر سر منارجنبان می آورد؟

منارجنبان یکی از معروف‌ترین و بی‌نظیرترین آثار تاریخی اصفهان است که در ایران و جهان مشهور است. این بنای تاریخی دارای دو ساختمان است :یکی از ساختمان منارها روی ساختمان مقبره پیر علامه عمو عبدالله کارلادانی بنا شده، تاریخی که روی قبر این پیر عارف حک شده است، سال ۷۱۶ هجری قمری را نشان می‌دهد؛ به گفته کارشناسان این بنا متعلق به قرن هشتم هجری است. 

مرتضی فرشته نژاد، کارشناس مرمت و معماری آثار تاریخی، که خود از ۵۰ سال گذشته در جریان مرمت این بنا بوده است، در خصوص وضعیت منارجنبان طی سالیان متمادی گفت:

این دو منار پس از ساختمان مقبره ساخته شده و چون اصفهان تا کارلادان یک منزل راه بوده است و اینجا نیز قبرستانی مهم به حساب می‌آمده و قبر این پیر عارف هم در این قبرستان وجود داشته، احتمالا این منارها را به این شکل ساخته‌اند که حرکت کند.

وی افزود:

ضمن مرمت‌هایی که طی ۵۰ سال گذشته انجام داده‌ایم، متوجه شدیم دو درز انبساط بین ساختمان مناره‌ها و ساختمان مقبره موجود است. در آن زمان به دلیل اینکه هرکسی می‌توانست بالای مناره‌ها حضور پیدا کند و کنترلی نبود همواره داخل این درزها پر از سنگ و زباله بود تصمیم بر این شد که میان این درزها با ورقه‌های لاستیک پر شود تا مشکلی برای بنا پیش نیاید.

معمار سازنده لازم دیده که این درزها وجود داشته باشد تا هنگام حرکت، مناره‌ها از فرسودگی مضاعف مصون بماند، اما متاسفانه به دلیل حضور افراد از سراسر جهان و ایران برای تکان دادن این منار و اصرار برای اینکه هر فرد خودش این کار را انجام دهد، این بنا دچار چالش شده بود، به همین دلیل ۴۰ سال پیش تصمیم بر این شد که سیمیلاتور یا شبیه‌سازی تعبیه شود تا مردم با قرار گرفتن در آن حس حرکت‌های منار را داشته باشند و منار نیز آسیبی نبیند.

فرشته‌نژاد با انتقاد از اینکه متاسفانه طی سالیان گذشته هیچکس به مقبره پیر عارف در زیر این مناره‌ها توجه نکرده و امروز هم توجه نمی‌کند و همه به دنبال تکان دادن منارها بوده و هستند، افزود:

منارجنبان اسباب‌بازی نیست و این منار فقط در زمان خودش جاذبه برای ورود افراد به این قبرستان داشته است و قرار بوده بازدیدکنندگان را با پیر عارف دفن شده در این بنا آشنا کند، اتفاقی که به‌طور کلی به فراموشی سپرده شده و این موضوع نیازمند فرهنگ‌سازی است.

وی ادامه داد:

برای جلوگیری از تخریب بنا قرار بر این شد که یک بار پیش از ظهر و یک بار بعدازظهر این بنا تکان بخورد. این تصمیم بیش از ۳۰ سال پیش اتخاذ شد، اما مسئولان وقت ایراد گرفتند که مسافران از شهرهای مختلف می‌آیند تا این بنا را تکان بدهد، هرچه اصرار کردیم که به صلاح بنا نیست کسی گوش نکرد.