با آداب و رسوم مردم لبنان بیشتر آشنا شوید

لبنان،‌ در غرب آسیا قرار دارد و به دلیل موقعیت جغرافیایی‌اش (در نقطه تلاقی مدیترانه و جهان عرب) از تاریخ غنی و تنوع دینی، نژادی و فرهنگی برخوردار ‌است. فرهنگ جاری در لبنان تبلوری از فرهنگ چند هزار ساله فینیقی‌ها، یونانی‌ها، آشوری‌ها، ایرانی‌ها، رومی‌ها، اعراب و ترک‌های عثمانی بوده و طی چند دهه اخیر فرهنگ فرانسوی نیز به این مجموعه اضافه شده است.

۹۵ درصد مردم این کشور را عرب‌ها، ۴ درصد را ارمنی‌ها و ۱ درصد را سایر ملیت‌ها تشکیل می‌دهند. در جامعه‌ی لبنان نوعی رقابت و اختلاف‌نظر تمامیت‌خواهانه بین مسلمانان و مسیحیان وجود دارد و به رسمیت شناختن هر یک از این ادیان عواقب سیاسی ناخوشایندی برای پیروان دین دیگر در پی دارد. در ادامه توضیحات بیشتری از آداب و رسوم مردم لبنان به شما خواهیم داد.

مذهب و زبان در لبنان

جمعیت لبنان از سه گروه اصلی مذهبی مسلمانان (شیعه، سنی و علوی) با ۵۹٫۷ درصد، مسیحیان (اغلب مارونی‌ها، ارتدوکس‌های آنتی اوکیان و ارتدوکس یونانی) با ۳۹ درصد و مابقی مذاهب با ۱٫۳ درصد تشکیل شده است.

کشور لبنان محل برخورد ادیان متفاوت است و دولت آن ۱۸ مذهب منشعب از ادیان اصلی مسیحیت، اسلام و یهود را به رسمیت می‌شناسد و این تنوع اعتقادات دلیل اصلی تنش‌های اجتماعی و جنگ‌های داخلی بی‌پایان در این کشور به‌شمار می‌آید. تنش‌ها و اختلافات مذهبی در ارکان دولت و سیاست‌های حکومتی نیز مشاهده می‌شود.

زبان رسمی لبنان عربی است، اما هر یک از اقلیت‌های نژادی به زبان خود سخن می‌گویند. اکثر لبنانی‌ها به زبان عربی صحبت می‌کنند و همین‌طور به یکی از زبان‌های انگلیسی یا فرانسه تسلط کامل دارند. زبان‌های ارمنی و یونانی نیز توسط لبنانی‌هایی که اجدادشان درگذشته از ‌ارمنستان و یونان به این کشور مهاجرت کرده‌اند، استفاده می‌شود. زبان‌های دیگری نیز در جوامع مهاجرنشین به‌کار می‌رود که عبارت‌اند از: چرکسی، تیگرینی، سینهالی، ترکی، آذربایجانی، لهستانی، روسی، رومانیایی و ترکمنی.

فرهنگ در لبنان

امروزه فرهنگ و هنر این ملت در آثار موسیقی آن تبلور یافته و بر دیگر ملل عرب نیز تاثیر گذاشته ‌است. خوانندگان مطرح جهان عرب اغلب اهل لبنان هستند. این کشور برای هزاران سال محل عبور تمدن‌های مختلف بوده‌ است و جای تعجب ندارد که دارای فرهنگی فوق‌العاده غنی و زنده باشد. وجود گونه‌های بسیار قومی و مذهبی به رسوم پربار موسیقی، آشپزی و جشن‌های لبنان کمک زیادی کرده ‌است، به‌خصوص در بیروت که در طول سال شاهد برپایی نمایش‌ها، نمایشگاه‌ها، شوهای مد و کنسرت‌های زیادی در نگارخانه‌ها، موزه‌ها، تئاترها و اماکن عمومی است.

جامعه لبنان مدرن، تحصیل‌کرده و شاید قابل مقایسه با جوامع اروپایی مدیترانه باشد. اکثر لبنانی‌ها دو زبانه هستند و عربی و فرانسه صحبت می‌کنند. به همین دلیل لبنان عضو سازمان بین‌المللی کشورهای فرانسوی زبان است. با این حال زبان انگلیسی مخصوصا بین دانشجویان لبنانی رواج دارد. این کشور نه تنها محل تلاقی مسیحیت با اسلام، بلکه دروازه‌ای است که جهان عرب را به اروپا متصل می‌کند.

حق و حقوق زنان لبنانی تقریبا به اندازه‌ی مردان لبنانی بوده و فرصت حضور در شغل‌های سیاسی و تجاری برای آن‌ها مهیا است. در ضمن از دیدگاه مذهبی انتظار می‌رود که زنان بخش اعظمی از امور خانه را انجام دهند.

آداب معاشرت در لبنان

غرور و اعتبار هر لبنانی مهم‌ترین دارایی‌ او به حساب می‌آید. این خصوصیت به خانواده و گروه‌های بزرگ‌تر اجتماعی نیز تعمیم داده می‌شود. به همین دلیل حفظ آبرو، ‌غرور و عزت‌نفس برای هر لبنانی اهمیت زیادی دارد.

لبنانی‌ها به‌شدت تلاش می‌کنند که باعث شرمندگی و خجالت یکدیگر در ملاء‌عام نشوند. در نتیجه حتی وقتی کسی در حضور جمع از آن‌ها درخواستی داشته باشد، حتی اگر قصد انجام آن کار را نداشته باشند، باز هم جواب رد نمی‌دهند.

مهمان‌نوازی به‌عنوان یکی از سنت‌های اجتماعی و مایه مباهات مردم لبنام به‌شمار می‌رود. در فرهنگ این کشور ‌پذیرایی از مهمان باعث ‌غرور و سربلندی میزبان می‌شود. البته نباید انتظار داشت که به‌محض دیدن یک غریبه او را برای صرف غذا به منزل دعوت کنند.

آداب احوالپرسی لبنانی‌ها، ترکیب جالبی از آداب معاشرت فرانسوی و فرهنگ مسلمانان است. برای احوالپرسی با یک غریبه، به او دست می‌دهند و با یک لبخند گرم و دوستانه به او مرحبا (سلام) می‌گویند. دوستان نزدیک در هنگام ملاقات سه بار گونه‌ی یکدیگر را می‌بوسند که این کار شباهت زیادی به رسوم فرانسوی‌ دارد.

در هنگام ملاقات و احوالپرسی با یک لبنانی باید کمی تحمل داشته باشید و از احوال خانواده و وضعیت سلامتی آنها جویا شوید. در هنگام برخورد با یک زن مسلمان لبنانی فشردن دست پسندیده نیست، مگر اینکه او ابتدا دستش را دراز کند.

آداب هدیه دادن در لبنان

 هدیه دادن بخشی از فرهنگ لبنان محسوب می‌شود و فقط به مناسبت‌های خاصی نظیر تولد اختصاص ندارد. مردم لبنانی‌ ممکن است برای جبران محبت دیگران، هنگام بازگشت از سفر خارجی و یا علاقه‌ی شخصی به یکدیگر هدیه بدهند. ارزش مالی هدیه نیز هیچ اهمیتی ندارد و حس دوستی که به وجود می‌آورد، مهم است. اگر به خانه‌ی یک لبنانی دعوت شدید، یک دسته‌گل هدیه ببرید و در صورت دعوت شدن به‌صرف غذا، بردن ‌شیرینی نیز مرسوم است.

اگر به دیدار یک خانواده مسلمان می‌روید، فقط برای مردان خانواده هدیه ببرید. دادن هدیه‌های کوچک مثل شکلات به بچه‌های میزبان نیز ایده خوبی است. در هنگام هدیه دادن از دست راست و یا هر دودست استفاده کنید.

آداب غذا خوردن در لبنان

در صورتی که برای صرف شام به خانه‌ی یک لبنانی دعوت شدید، لباس مناسب و رسمی بپوشید و از صحبت درباره‌ی موضوعات حساس مثل سیاست، دین و یا جنگ داخلی بپرهیزید. هنگام ورود به مجلس ابتدا با افراد مسن‌تر احوال‌پرسی کنید. آداب غذا خوردن لبنانی‌ها تقریبا رسمی است، پس صبر کنید تا به شما بگویند کجا بنشینید.

زمان صرف غذا چنگال را در دست راست و چاقو را در دست چپ نگه دارید. میزبان از شما انتظار دارد که همه‌ی غذاها را امتحان کنید و معمولا دو یا حتی سه بار بشقاب شما را پر می‌کند. سر وقت بودن اهمیت چندانی در این کشور ندارد و در واقع دیر رسیدن به مهمانی‌ها و رویدادهای اجتماعی، یک نوع باکلاسی محسوب می‌شود.

آداب کسب و کار در لبنان

تجار لبنانی، تا حدودی در معاملات تجاری خود رسمی هستند و در عین حال از مهمان‌نوازی غافل نمی‌شوند. در جلسه‌های معارفه‌ی تجاری بهتر است هیچ‌گونه عجله‌ای نداشته باشید زیرا احوالپرسی‌های رایج در آغاز جلسات، برای لبنانی‌ها اهمیت زیادی دارد. بهتر است جلسه را با فشردن دست و نگاه مستقیم به چشمان طرف قرارداد آغاز کنید. مسلمانان خیلی مذهبی شاید با طرف مقابل دست ندهند، در چنین مواقعی سر خود را به نشانه‌ی خوش‌آمدگویی تکان می‌دهند.

اگر در حین جلسه، شخصی با عنوان رسمی و یا حرفه‌ای‌اش به شما معرفی شد، در موقع احوال‌پرسی او را با همان عنوان خطاب قرار دهید. در ضمن یادتان باشد که ردوبدل کردن کارت ویزیت در چنین جلساتی مرسوم است که باید با هر دو دست یا دست راست تقدیم شود. ترجیحا یک طرف کارت را به زبان عربی یا فرانسوی باشد که با اینکه الزامی در این کار نیست، تاثیر خوبی برطرف مقابل دارد.

تاجران لبنانی در جلسات تجاری به زبان‌های فرانسه، عربی یا انگلیسی صحبت می‌کنند و به همین دلیل قبل از حضور در جلسه بهتر است از زبان مورداستفاده در آن آگاه باشید و در صورت نیاز یک مترجم استخدام کنید. حتما سر وقت در جلسه تجاری حاضر شوید چراکه اهمیت زیادی برای طرف مقابل دارد.

بایدها و نبایدها در لبنان

حمل یا استعمال داروهای ممنوعه مجازات‌های سنگین مثل حبس‌های طولانی و پرداخت جریمه را به همراه خواهد داشت.

بسیاری از فروشگاه‌ها در لبنان کارت‌های اعتباری یا چک‌های مخصوص سفر را نمی‌پذیرند، بنابراین بهتر است که با خود پول نقد همراه داشته باشید تا دچار مشکل نشوید. همچنین باید بدانید که تقریبا همه‌ی فروشگاه‌ها، هتل‌ها، رستوران‌ها و... دلار را می‌پذیرند و حتما لازم نیست که دلارهایتان را تبدیل کنید. 

در کشور لبنان هیچ محدودیتی برای چگونگی لباس پوشیدن وجود ندارد، اما بهتر است از پوشاک خیلی باز استفاده نکنید.