جذاب ترین گونه های پروانه و بید ساکن هند

پروانه، بید، مورچه و دیگر حشرات، شاید مثل جانوران بزرگ جثه‌تر چندان در معرض دید و توجه علاقه‌مندان قرار نداشته باشند، اما به هر حال بخشی از جذابیت حیات وحش و طبیعت هر کشوری هستند. در این میان چه بسی حضور آن‌ها محبوبیت بیشتری برای آن مقصد گردشگری به همراه داشته باشد.

هند سرزمینی است وسیع و گسترده با هزاران جاذبه دیدنی طبیعی و چشم‌نواز و البته حیات وحشی که توجه علاقه‌مندان طبیعت گردی و گشت و گذار به سبک سافاری را به خود جلب کرده و هر سال میزبان شمار بسیاری از گردشگران علاقه‌مند است. لطف اصلی سافاری در هند شاید سر زدن به پارک‌های ملی معروف این کشور و مشاهده نزدیک جانوران محبوبی همچون پلنگ، ببر بنگال یا فیل هندی باشد، اما از کنار زیبایی حشرات ساکن این مناطق و به ویژه پروانه‌های خوش آب و رنگ و بیدهای بزرگ و باشکوه آن نمی‌توان گذشت که از قضا در تولید ابریشم این کشور نیز نقشی مهم برعهده دارند.

البته که تمام حشرات ساکن این کشور، رفتاری دوستانه ندارند و شماری از آن‌ها حتی ممکن است باعث دردسرهای بسیاری برای گردشگران شوند، اما به هر حال دنیای آن‌ها ساکنان دیگری هم دارد که تماشای بال و پر زدن‌شان نه تنها شما را وحشت‌زده نمی‌کند، بلکه برعکس توجه شما را عمیقا به جذابیت و شکوه رنگ‌های خیره کننده خود جلب می‌کند.

به همین مناسبت در این مجال همراه ما باشید تا شما را با شماری از جذاب‌ترین گونه‌های حشرات ساکن هند آشنا کنیم که زیبایی و جذابیت پنهان در تاروپود وجودشان، قطعا مورد توجه عاشقان طبیعت و زیبایی‌های طبیعی قرار خواهد گرفت.

اما در ابتدا بد نیست کمی در مورد شباهت‌ها و تفاوت‌های بید و پروانه صحبت کنیم. 

در یک نگاه کلی پروانه و بید نکات مشترک بسیاری با یکدیگر دارند که از آن جمله می‌توان به جمله فرم کلی بدن، بال‌ها، وضعیت کلی حرکت و البته دوره‌های مختلف زندگی و پیله بستن اشاره کرد. در نهایت هر دو گونه به راسته‌ای یکسان تعلق دارند: «لپیدوپترا» (Lepidoptera).

اما علیرغم تمامی این شباهت‌ها این دو تفاوت‌هایی نیز با هم دارند. مثلا بیدها جانوران شب زی هستند در حالی که پروانه‌ها روز فعال هستند. در زمان استراحت پروانه‌ها بال‌های خود را می‌بندند، در حالی بیدها بال‌ها را گسترده نگه می‌دارند.

پروانه امپراتور هند (Kaiser-i-Hind)

پروانه امپراتور هند (Teinopalpus imperialis) را باید یکی از کمیاب‌ترین انواع پروانه دم چلچله‌ای دانست که در نپال و مناطقی از هیمالیا قابل مشاهده است. این پروانه را می‌توان در ایالت‌های شمالی همچون آسام (Assam)، سیکیم (Sikkim)، مانیپور (Manipur) و حتی بخش‌های از جنگل‌های نواحی مرتفع نیز مشاهده کرد.

پروانه بال پرنده‌ای جنوبی (Southern Birdwing)

این گونه (Troides minos) یکی از بزرگ‌ترین و در عین حال قابل توجه‌ترین پروانه‌های دم چلچله‌ای بومی ساکن رشته کوه «گهات غربی» (Western Ghats) در جنوب هند است. این پروانه خوش رنگ و لعاب به عنوان پروانه ایالت کارناتاکا (Karnataka) هم شناخته می‌شود.

مورمون آبی (Blue Mormon)

این پروانه (Papilio polymnestor) بزرگ جثه باز هم از خانواده پروانه‌های دم چلچله‌ای است که در نواحی جنوبی هند و سریلانکا قابل مشاهده است. این پروانه به خاطر رنگ سیاه مخمل گون بال‌های خود به شهرت رسیده است. از سوی دیگر این پروانه به عنوان نماد ایالت مهاراشترا (Maharashtra) شناخته می‌شود که اغلب در جنگل‌ها بارانی انبوه واقع در گهات غربی زندگی می‌کند.

پروانه طاووسی معمولی غرب هیمالیا (West Himalayan Common Peacock)

این گونه (Papilio bianor polyctor) به عنوان پروانه ایالت اوتاراکند (Uttarakhand) معرفی شده است، اما در عین حال با نام پروانه طاووسی غرب هیمالیا شناخته شده‌تر است.

مورمون معمولی (Common Mormon)

پروانه مورمون معمولی (Papilio polytes) جزئی از خانواده پروانه‌های دم چلچله‌ای و در عین حال یکی از متداول‌ترین پروانه‌های ساکن هند است.  این پروانه به خاطر تقلید رنگ گل رز معمولی و رزهای ارغوانی (crimson rose) شناخته شده است.

اما معروف‌ترین بیدهای هند به قرار زیر هستند:

بید اطلس (Atlas Moth)

بید اطلس (Attacus atlas) بزرگترین گونه بید کشف شده جهان است که در هند و نیز جنگل‌های آسیا سکونت دارد. در هند این بید را به همراه «بید ابریشم تاسار» (Indian tasar silkmoth) پرورش می‌دهند تا از ابریشم تولیدی آن‌ها استفاده کنند.

دیگر گونه بید بزرگ جثه این منطقه « Attacus taprobanis» است که به خانواده «Saturniidae» تعلق دارد. این گونه که به بید اطلس شباهت بسیاری دارد، ساکن نواحی جنوبی هند است.

بید ماه (Indian Moon Moth)

بید ماه (Actias selene) گونه‌ای معروف و جذاب است که به خاطر پروازهای شبانه خود به شهرت رسیده است.

بید ارتشی سبز (Army Green Moth)

این نوع بید که از آن با عنوان بید خرزه هم یاد می‌شود، عضوی از خانواده قوش‌ بیدیان (oleander hawk moth) است. یک گونه مهاجر که از طیف گسترده‌ای از گل‌ها تغذیه می‌کند. این بید به ویژه روی درختان همیشه سبز و گرمسیر آلستونیا (Alstonia scholaris) زندگی می‌کند.

بید ابریشمی آسام (Assam silkmoth)

بید ابریشمی آسام (Antheraea assamensis) در شمال شرقی هند و اغلب در ایالت آسام قابل مشاهده است. این گونه به خاطر تولید الیاف ابریشمی باکیفیت پرورش داده می‌شود.

بید ابریشمی تاسار (Indian Tasar SilkMoth)

 این گونه از بیدهای هندی به خاطر تولید ابریشم پرورش داده شده و اغلب از درختان ترمینالیا (Terminalia) و «shala» تعذیه می‌کند. «ابریشم تاسر» (Tussar silk ) که از آن با عناوین دیگری همچون «kosa silk» و ابریشم وحشی نیز یاد می‌شود، به خاطر بافت غنی و رنگ طلایی تیره و طبیعی خود به شهرت رسیده است که به ویژه در دوخت لباس محلی زنان هند مورد استفاده قرار می‌گیرد. هند دومین تولید کننده ابریشم تاسر جهان است که به ویژه در تهیه و تولید ساری‌های ابریشمی «Bhagalpur Sari» به کار می‌رود.

به پایان این مطلب رسیدیم. نظر شما در مورد این پروانه‌های زیبا و بیدهای باشکوه چیست؟ آیا پیش از این با بزرگترین بید جهان آشنا شده بودید؟ فراموش نکنید اگر روزی برای طبیعت گردی و ماجراجویی سری به کشور هند زدید، حتما به جستجوی این شگفتی‌های بینظیر طبیعت هم بروید. ما همچنان منتظر شنیدن نظرات شما عزیزان هستیم.