پیامبران مدفون در ایران

زیبا وکیلی
زیبا وکیلی دوشنبه، ۱۵ آبان ۱۴۰۲ ساعت ۱۴:۰۶
پیامبران مدفون در ایران

آرامگاه‌های پیامبران مدفون در ایران جاذبه‌هایی مذهبی و در خور توجه هستند. این مقبره‌ها اغلب آثاری ارزشمند، به‌‌دلیل معماری و تاریخچه خود محسوب می‌شوند.

در طول تاریخ بشریت از ۱۲۴,۰۰۰ پیامبر برای هدایت انسان‌ها نام برده شده است. قبور متعددی در جای‌جای جهان منتسب به این پیامبران وجود دارند. درباره بسیاری از این انتسابات نمی‌توان به قطعیت صحبت کرد و مستندات تاریخی کافی برای اثبات آن‌ها وجود ندارد؛ با این وجود مقابر پیامبران در میان معتقدان، مردم محلی و تاریخ‌شناسان از جایگاه بالا و احترام زیادی برخوردار هستند و به جاذبه‌های گردشگری و مذهبی تبدیل شده‌اند.

در استان‌های مختلف ایران، بیش از ۳۰ آرامگاه منتسب به پیامبران وجود دارد که میزبان گردشگران و زائران بسیاری از گوشه‌وکنار ایران و جهان هستند. حضرت جرجیس (ع) در استان آذربایجان شرقی، چهار انبیاء (ع) در استان قزوین، خالد نبی (ع) در استان گلستان، دانیال نبی (ع) در شوش و حیقوق نبی (ع) در همدان از جمله مشهورترین پیامبران مدفون در ایران به شمار می‌روند. 

پیامبران مدفون در ایران:

حضرت جرجیس (ع)؛ استان آذربایجان شرقی

  • آدرس: شهرستان جلفا، بخش مرکزی، دهستان شجاع، روستای کلید داغی، منطقه کوهستانی دره شام (مشاهده روی نقشه)
  • قدمت آرامگاه: نامعلوم

آرامگاهی منتسب به جرجیس نبی در محدوده شمال غربی استان آذربایجان شرقی و شهرستان جلفا، نزدیک به مرز دو استان آذربایجان غربی و شرقی قرار دارد. زیارتگاه جرجیس نبی (ع)، بنایی بازسازی شده با گنبدی طلایی است که در میان منطقه کوهستانی دره شام و در دل دره قرار دارد. 

مقبره جرجیس نبی در جلفای آذربایجان شرقی؛ منبع عکس: ویکی لاک؛ عکاس: مرتضی شاهکار

منبع عکس: ویکی لوک؛ عکاس: مرتضی شاهکار

برای دسترسی به بقعه جرجیس نبی در دره شام از طریق جاده خوی به جلفا وارد خروجی روستای گلفرخ شوید. مسیر تا روستا آسفالت است و پس از آن خاکی و در بعضی قسمت‌ها مالرو می‌شود. این مسیر خاکی و کوهستانی حدود ۲۰ کیلومتر است و پیمایش آن با دوچرخه و موتور کوهستانی امکان‌پذیر خواهد بود. بعد از روستای گلفرخ مسیر سربالایی را بپیمایید تا به روستای کوهستانی کلید داغی (حدود ۱,۵۷۰ متر ارتفاع از سطح آب‌های آزاد) برسید. به‌همراه داشتن فایل جی پی اس مسیر دسترسی به آرامگاه جرجیس نبی (ع) برای این پیمایش لازم است. 

بنابر منابع تاریخی جرجیس (ع) یکی از پیامبران الهی بود که بعد از حضرت عیسی (ع) در ۱۶ سالگی به رسالت مبعوث شد. ایشان در اواخر دوره اشکانیان و اوایل دوره ساسانیان می‌زیست و در دوره رسالت خود، در راه هدایت پادشاه زمان و مردم شکنجه‌های زیادی را متحمل شد. جرجیس نبی پس از ناکامی در مسیر هدایت مردم به سرزمینی دیگر مهاجرت کرد و در همان جا به دست دشمنان به شهادت رسید. علاوه بر مقبره موجود در شهرستان جلفا مقبره دیگری در موصل (Mosul) عراق منتسب به این پیامبر وجود دارد. 

علی اکبر ورمزیاری (نوسیده و مولف معاصر) در کتاب حضرت جریس پیامبر درباره مدفن این پیامبر نوشته است: 

بنا به شواهد موجود در کتب تاریخی متعدد و قراین موجود در منطقه، قبر حضرت جرجیس علیه‌السلام در استان آذربایجان شرقی، شهرستان جلفا، در منطقه کوهستانی واقع شده که مشهد و مقبره‌ای به نام آن حضرت در آن محل بنا شده است.

تاریخ ساخت بنای اولیه آرامگاه جرجیس پیامبر در دره شام جلفا مشخص نیست. این بنا آخرین بار در سال ۱۳۹۴ به همت گروه‌های جهادی بازسازی شد و گنبد و گلدسته طلایی برای آن نصب کردند. این آرامگاه پلانی مستطیل‌شکل (پنج متر عرض و هفت متر طول) دارد. قبر حضرت جرجیس در وسط بنا و میان ضریحی چوبی و سبز رنگ به چشم می‌خورد. سنگی مرمرین روی قبر قرار داده‌اند. 

حضرت یونس (ع)؛ استان آذربایجان شرقی

  • آدرس: شهرستان مرند، بخش مرکزی، شهر زنوز، محله دیبین، قبرستان میلان (مشاهده روی نقشه)
  • قدمت آرامگاه: نامعلوم

آرامگاهی منتسب به حضرت یونس در شهرستان مرند و شهر زنوز قرار دارد. داستان حضرت یونس یکی از معروف‌ترین، جذاب‌ترین و عجیب‌ترین داستان‌های قرآنی است؛ این پیامبر سال‌ها در شکم ماهی زندگی می‌کرد. 

آرامگاه یونس نبی در شهر زنوز اذربایجان شرقی؛ منبع عکس  سیری در ایران؛ عکاس: توحید خالقی ثانی

منبع عکس: وب‌سایت سیری در ایران؛ عکاس: توحید خالقی ثانی

آرامگاه حضرت یونس در شهر زنوز تا قبل از سال ۱۳۶۶ هجری شمسی بنای مربعی شکل (طول و عرض چهار متر) از جنس خشت خام (نمای بیرونی کاهگل و نمای داخلی گچ کاری) بود و گنبدی از سنگ و گچ در بالای آن به چشم می‌خورد. قبر در وسط بقعه و در میان ضریحی چوبی قرار داشت.

مقبره منتسب به یونس نبی در محله دیبین شهر زنوز و قبرستان میلان واقع شده است. امروزه در این محدوده ساختمان و خیابان ساخته‌اند. در سال ۱۳۶۶ و هنگام احداث بلوار اوهانی و خیابان شهید بهشتی زنوز بقعه حضرت یونس تخریب شد و بنایی از سنگ و آجر برای آن ساختند. بعد از چند سال در اثر برخورد یک خودرو، بقعه مجدد تخریب شد و شهرداری وقت زنوز در سال ۱۳۸۸ آرامگاهی کوچک برای آن ساخت.

امروزه قبر منتسب به حضرت یونس (ع) در پیاده‌رو خیابان شهید بهشتی قرار دارد. این قبر فاقد بنا و تنها ضریحی شش‌ضلعی است که کمتر از ۵۰ سانتی‌تر بالاتر از زمین قرار دارد. سنگی سیاه رنگ و گرانیتی مزین به آیه ۹۸ سوره مبارکه یونس (ع) روی قبر دیده می‌شود. 

مقبره یونس پیامبر در شهر زنوز؛ منبع عکس خبرگزاری ایسنا؛ عکاس: ناشناس

منبع عکس: ایسنا؛ عکاس: نامشخص

درباره شخصیت مدفون در قبر منتسب به حضرت یونس (ع) دو قول وجود دارد؛ برخی این قبر را متعلق به فردی با نام یونس می‌دانند که در علم فلسفه بسیار توانا بود و برخی دیگر آن را متعلق به یونس نبی (ع) می‌پندارند. به‌غیر از زنوز در چند منطقه دیگر (فلسطین، جنوب لبنان و در عراق) نیز مزارهایی منتسب به این پیامبر الهی وجود دارد. 

ارمیای نبی (ع)؛ استان آذربایجان شرقی

  • آدرس: شهرستان هریس، بخش خواجه، دهستان بدوستان غربی، جنوب روستای جیغه (مشاهده روی نقشه)
  • قدمت آرامگاه: نامعلوم

بقعه‌ای منتسب به حضرت ارمیای نبی (ع) در کنار زمین‌های کشاورزی جنوب روستای جیغه در شهرستان هریس قرار دارد. این بقعه در محلی باصفا و زیبا واقع شده است و حدود دو کیلومتر با بافت روستا فاصله دارد. بقعه ارمیای نبی در سال ۱۳۵۸ توسط اهالی روستا تجدیدبنا شد. 

سه قبر داخل آرامگاه ارمیای نبی در شهرستان هریس وجود دارد 

آرامگاه ارمیای نبی در هریس پلانی مستطیل‌شکل (هفت متر عرض و هشت متر طول) دارد و از سنگ، سیمان و آجر ساخته شده است. گنبد و دو گلدسته سیمانی، ظاهری متفاوت به این آرامگاه بخشیده‌اند. ضخامت دیوارهای آرامگاه به حدود ۵۰ سانتی‌متر می‌رسد. دهلیز و گنبدخانه فضاهای داخلی آرامگاه ارمیای نبی محسوب می‌شوند. داخل آرامگاه ارمیای نبی در هریس سه قبر وجود دارد که همه فاقد سنگ‌نوشته و اطلاعات هستند. بر اساس روایات اهالی محل قبور متعلق به ارمیای نبی، دختر ارمیای نبی و نواده ایشان است.

از «ارمیا ابن حلقیا» به‌عنوان یکی از پیامبران بنی اسرائیل یاد می‌شود که در قرن ۶ و هفت قبل از میلاد می‌زیست. در قرآن نامی از این پیامبر برده نشده است؛ ولی در منابع تاریخی، تفسیری و روایی از او یاد کرده‌اند. به نظر می‌رسد ارمیای نبی هم‌زمان با پادشاهی «یوشیا» (ششمین پادشاه بنی اسرائیل) به نبوت رسیده است. ارمیای نبی عمری طولانی داشت. در برخی از منابع تاریخی «اورشلیم» (Jerusalem) را محل دفن این پیامبر یهود معرفی می‌کنند.

گفتنی است که در هیچ یک از اسناد و کتب معتبر به ورود حضرت ارمیا به ایران اشاره نشده است. علاوه بر آرامگاه ارمیای نبی در شهرستان هریس آرامگاه دیگری منتسب به ایشان در میامی (استان سمنان) وجود دارد.

حضرت شعیا (ع)؛ استان اصفهان

  • آدرس: شهر اصفهان، محله یزد آباد، خیابان هاتف (مشاهده روی نقشه)
  • قدمت آرامگاه: اوایل اسلام، تکمیل و گسترش در دوره‌های سلجوقی و صفوی
  • آثار ملی ایران

شعیای نبی یکی از پیامبران قوم بنی اسرائیل است که از او در انجیل نیز یاد می‌شود. بر اساس روایات تاریخی شجره شعیای نبی (ع) به حضرت یعقوب (ع) برمی‌گردد. ایشان در قرن هشتم قمری در فلسطین به پیامبری مبعوث شد. بقعه‌ای منتسب به این پیامبر در خیابان هاتف شهر اصفهان و در مجاورت یکی از قدیمی‌ترین مناطق اصفهان (یهودیه یا جوباره) وجود دارد. این بقعه بخشی از امامزاده اسماعیل (ع) (یکی از نوادگان امام حسن مجتبی (ع)) است و از جاهای دیدنی اصفهان محسوب می‌شود. 

مقبره شعیای نبی؛ منبع عکس گوگل مپ؛ عکاس: M S

منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: M S

آرامگاه شعیاء نبی یکی از قدیمی‌ترین بقعه‌های شهر اصفهان است و معماری و تزیینات بنای آن به دوره سلجوقی و صفوی تعلق دارد. ضریح چوبی نفیسی اطراف قبر را فرا گرفته و روی آن با پارچه‌ مخملین پوشیده شده است. مسجدی قدیمی به نام حضرت شعیا در جوار امامزاده اسماعیل وجود دارد. مسجد شعیا و امامزاده اسماعیل (ع) در ۱۵ دی ماه سال ۱۳۱۰ با شماره ۱۱۲ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده‌اند. آرامگاه دیگری منتسب به شعیای نبی در فلسطین (غاری در تلمود (Talmud)، ۱۵ کیلومتری جنوب غرب فلسطین) وجود دارد.

حضرت یوشع (ع)؛ استان اصفهان

  • آدرس: شهر اصفهان، مجموعه تاریخی و فرهنگی تخت فولاد، ضلع شمالی تکیه شهدا (مشاهده روی نقشه)
  • قدمت آرامگاه: نامعلوم

قبرستان تخت فولاد مجموعه‌ای تاریخی در شهر اصفهان است. قدمت گورستان به دوره قبل از اسلام بازمی‌گردد و بسیاری از بزرگان اسلام، علما، مشاهیر و فرهیختگان خطه اصفهان در آن دفن شده‌اند. مزاری منتسب به حضرت یوشع بن نون (ع) یا یوشع نبی (ع) در این قبرستان و نزدیک مسجد «لسان الارض» وجود دارد.  

قبر یوشع نبی در تخت فولاد؛ منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: SUPER slow mation saeedra183

منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: SUPER slow mation saeedra183 

یوشع نبی (ع) یکی از پیامبران قوم بنی اسرائیل و جانشین حضرت موسی (ع) بود. وی در زمان حضرت موسی کاتب وحی و فرمایشات ایشان بود و پس از او ۳۰ سال زندگی کرد. نام حضرت یوشع در قرآن ذکر نشده است؛ اما بسیاری از مفسران برخی آیاتی سوره‌های مائده و کهف را در وصف ایشان می‌دانند.

قبر یوشع نبی (ع) در قبرستان تخت فولاد مقبره‌ای ندارد. قبر در ارتفاع حدود ۱٫۵ متری از زمین واقع شده است و چهار پله در چهار ضلع آن به چشم می‌خورد. در سال‌های اخیر نرده‌های فلزی سبز رنگی اطراف قبر کشیده شده است. علاوه بر تخت فولاد مقابر دیگری در «نابلس» (منطقه بلیده (Bilideh) در کرانه باختری رود اردن و کوه افرائیم (Ephraim) در شمال شرقی اورشلیم) وجود دارند که به حضرت یوشع نبی منتسب هستند. 

قبر یوشع پیامبر در اضفهان؛ منبع عکس گوگل مپ؛ عکاس: SUPER slow mation saeedra183

منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: SUPER slow mation saeedra183

انوش (ع)؛ استان اصفهان

  • آدرس: شهرستان فلاورجان، بخش قهدریجان، جنوب غربی شهر قهدریجان، روستای فهران (مشاهده روی نقشه)
  • قدمت آرامگاه: نامعلوم

انوش بن شیث بن آدم (ع) از سومین نسل حضرت آدم ابوالبشر (سومین پیامبر خدا) است و مقبره‌ای منتسب به ایشان در روستای فهران استان اصفهان وجود دارد.

«ریسان» لقب حضرت انوش (ع) است. شیث‌ بن آدم، پدر و «نزله» مادر وی بود. شیث خود پسر حضرت آدم (ع) است که خداوند پس از کشته شدن هابیل در ۱۳۰ سالگی به حضرت آدم عطا کرد. آدم نبی در زمان وفات حضرت شیث را جانشین خود خواند. بر اساس اسناد تاریخی حضرت انوش در ۹۰۵ یا ۹۶۵ سالگی وفات یافت و پسر خود قینان را جانشین نبوت معرفی کرد.

مقبره انوش نبی؛ منبع عکس: ویکی مدیا؛ عکاس: Ehsan1356

منبع عکس: ویکی مدیا؛ عکاس: Ehsan1356 

حضرت انوش اولین کسی بود که به کمک و راهنمایی فرشته وحی (جبرائیل) درخت خرما کشت کرد. در کتاب تاریخ مسعودی آمده است که این پیامبر در دوره حیات خود برای هدایت مردم وارد ایران شد و در قلعه فهران شهر قهدریجان وفات یافت. این شهر در آن زمان از مراکز بزرگ تجارت منطقه به شمار می‌رفت. 

بنای آرامگاه انوش (ع) در فهران پلانی مربعی‌شکل دارد و گنبدی نقره‌ای‌رنگ در بالای آن خودنمایی می‌کند. دیوارهای بیرونی بنا به رنگ سفید هستند. دیوارهای داخل بنا را با پارچه‌های مشکی و سبز پوشانده‌اند. ضریحی فلزی در وسط آرامگاه وجود دارد که قبر انوش نبی (ع) را در بر گرفته است. محل پارک مناسب، سوپرمارکت، آلاچیق، سرویس بهداشتی و آشپزخانه از امکانات این مکان مذهبی هستند. 

مقبره انوش پیامبر؛ منبع عکس: ویکی مدیا؛ عکاس: Ehsan1356

منبع عکس: ویکی مدیا؛ عکاس: Ehsan1356 

قینان (ع)؛ استان اصفهان

  • آدرس: شهر اصفهان، محله مارنان، خیابان خاقانی، خیابان شهید شهیدی، مسجد مهدویه (مشاهده روی نقشه)
  • قدمت آرامگاه: نامعلوم

مسجد قینان یا مهدویه اصفهان میزبان قبر یکی از پیامبران خدا به نام قینان بن انوش ابن شیث بن آدم (ع) است. قینان پس از فوت پدر (انوش نبی) به پیامبری مبعوث شد. وی در محله قینان اصفهان زندگی می‌کرد. طبق برخی کتب تاریخی قینان (ع) شهر بابل را بنا کرد و تا ۸۴۰ سالگی زیست. نام این پیامبر در نسب حضرت محمد (ص) نیز آمده است. 

درخت شجره پیامبران؛ منبع عکس گوگل مپ؛ عکاس: دکتر احسان اسفندیاری

منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: دکتر احسان اسفندیاری

مزاری منسوب به حضرت قینان (ع) درون مسجد مهدویه اصفهان وجود دارد. متاسفانه سنگ قبر این مزار به سرقت رفته است و امروزه مقبره‌ای ندارد. مسجد قینان در خیابان نظر غربی و کوچه محمدیه واقع شده است. گفته می‌شود این مسجد محل عبادت حضرت قینان (ع) بود. 

دانیال پیغمبر (ع)؛ استان اصفهان

  • آدرس: شهرستان گلپایگان، شمال شرق شهر گلشهر، خیابان شهدا، جنب شرقی آرامستان شهر، پارک دانیال (مشاهده روی نقشه)
  • قدمت آرامگاه: نامعلوم

بر اساس منابع تاریخی دانیال یکی از پیامبران الهی است که بر قوم بنی اسرائیل مبعوث شد. مزاری منسوب به ایشان در شهرستان گلپایگان و شهر کنجدجان (گلشهر امروزی) قرار دارد. مقابر دیگری در شهرهای شوش (خوزستان)، کرکوک (Kirkuk)، بابل (Babil)، مقدادیه (muqdadiya) و موصل (Mosul) کشور عراق، سمرقند (Samarqand) در کشور ازبکستان و مسکو (Moscow) در کشور روسیه به‌عنوان مدفن دانیال نبی معرفی شده‌اند. 

حضرت صالح (ع)؛ استان اصفهان

  • آدرس: شهرستان گلپایگان، شمال شرق روستای تیکن (مشاهده روی نقشه)
  • قدمت آرامگاه: ۱۳۲۰ هجری شمسی

بارگاهی منتسب به حضرت صالح پیغمبر در شهرستان گلپایگان قرار دارد. مقبره صالح پیغمبر زیارتگاهی مورد احترام در بین اهالی منطقه و مردم اصفهان است. این مقبره روی کوه ابرکوه یا صالح پیغمبر در شمال شرقی روستای تیکن و جنوب غربی روستای لای بید قرار دارد.

بقعه صالح در کنجدجا؛ منبع عکس گوگل مپ، عکاس: محمد مهدی عسگری

منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: محمد مهدی عسگری

مشتاقان زیارت بارگاه حضرت صالح باید تا ارتفاع حدود ۲,۸۰۰ متری کوه بالا بروند تا به مقصد برسند. بنای فعلی آرامگاه در دهه ۱۳۲۰ هجری شمسی، توسط بانیان محلی و با سنگ و گل ساخته شده است. گنبدی فیروزه‌ای و مخروطی‌شکل با مقطع هشت‌ضلعی در بالای بارگاه خودنمایی می‌کند. داخل بقعه ضریحی وجود ندارد و تنها چند تکه سنگ به نشانه سنگ مزار صالح پیغمبر به چشم می‌خورد. 

زائران نوح پیغمبر در شهرستان گلپایگان معمولا یک روز قبل خود را به دامنه کوه می‌رسانند، در باغات و منزلگاه‌های اطراف کوه ساکن می‌شوند تا روز بعد پیمایش در دامنه کوه را آغاز کنند و به بارگاه برسند. 

حضرت لوط (ع)؛ استان تهران 

  • آدرس: شهرستان رباط کریم، بخش مرکزی، دهستان منجیل آباد، شمال غربی روستای محمدآباد پیغمبر (مشاهده روی نقشه)
  • قدمت آرامگاه: دوره قاجار
  • آثار ملی ایران

آرامگاهی منسوب به لوط نبی (ع) در شمالی غربی روستای پیغمبر (شهرستان رباط کریم) وجود دارد. نام حضرت لوط چندین بار در قرآن آمده است. زیارتگاه لوط نبی یکی از مکان‌های دیدنی کمتر شناخته‌شده در تهران محسوب می‌شود؛ این مقببره با پیشینه خود، هویتی تاریخی و مذهبی به منطقه بخشیده است. علاوه بر رباط کریم دو مقبره دیگر منتسب به لوط نبی در استان کرمان و شهر «هبرون» (Hebron) در کشور فلسطین وجود دارد.

مقبره لوط نبی در رباط کریم تهران؛ منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: It Chem

منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: It Chem

بقعه لوط نبی در رباط کریم دارای پلانی هشت‌ضلعی و گنبدی پله‌ای و سبزرنگ است. این بنای تاریخی دو درب در قسمت‌های شرقی و جنوبی دارد. درب شرقی از جنس چوب و مشبک‌کاری است و به فضای نمارخانه باز می‌شود. ضریحی مستطیل‌شکل و فلزی در مرکز اتاق اصلی آرامگاه وجود دارد که قبر منتسب به حضرت لوط را فراگرفته است. درخت کهنسال در محوطه آرامگاه لوط نبی وجود دارد و از زیبایی‌های این جاذبه مذهبی به شمار می‌رود. بقعه لوط نبی در دو بهمن ماه سال ۱۳۸۲ با شماره ۱۰۸۱۴ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. 

در گذشته بخش عمده‌ای از آرامگاه لوط نبی تخریب شده بود و وضعیت مناسبی نداشت؛ تا اینکه به همت مسئولان طی سال‌های اخیر ترمیم، بازسازی شد و توسعه پیدا کرد. طی این فرایند قسمت‌های جدیدی همچون نمازخانه، یک اتاق در ضلع غربی و ایوان جنوبی، به بنای اولیه و اصلی آرامگاه اضافه شدند و شکل اولیه بقعه تغییر کرد. 

منبع عکس (از راست به چپ): گوگل مپ و static.iqna (عکس چهار)؛ عکاس‌ها: کامران جواهری، امین پولانی، ایمان زمهریر، نامشخص

شعیب پیغمبر (ع)؛ استان خراسان رضوی

  • آدرس: شهرستان قوجان، بخش مرکزی، ارتفاعات کوه‌های شمالی شرقی شهر مزرج (مشاهده روی نقشه)
  • قدمت آرامگاه: نامعلوم

شعیب از پیامبران الهی و نوادگاه ابراهیم (ع) است و از این پیامبر در قرآن یاد شده است. آرامگاهی منتسب به شعیب پیامبر در حومه شهر مزرج و حدود ۱۵ کیلومتری شمال شهر قوچان وجود دارد. این آرامگاه بر بلندای کوهی زیبا (کوه پیغمبر) واقع شده است و برای دسترسی به آن باید از جاده ناهموار و خاکی گذر کرد.

ساختمان مستطیل‌شکل بقعه شعیب پیامبر از لاشه و ملاط گل و گچ ساخته شده است و حدود ۲۰ متر مربع زیربنا دارد. گنبدی طلایی‌رنگ بالای بنا دیده می‌شود. این بارگاه طی چند سال اخیر مرمت شده است. مقابر دیگری منتسب به شعیب نبی در شوشتر (استان خوزستان)، مکه، یمن و فلسطین وجود دارند.  

بقعه شعیب پیامبر؛ منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: مهدی کاهانی

منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: مهدی کاهانی

حضرت ایوب (ع)؛ استان خراسان شمالی

  • آدرس: شهرستان بجنورد، بخش گرمخان، دهستان گیفان، ارتفاعات جنوب روستای ایوب (مشاهده روی نقشه)
  • قدمت آرامگاه: دوران پیش از اسلام

روستای ایوب در ۸۵ کیلومتری شمال شهر بجنورد واقع شده است. آرامگاه و زیارتگاهی منتسب به ایوب پیغمبر در ازتفاعات سرسبز جنوب روستا قرار دارد. ایوب (ع) یکی از پیامبران الهی از نسل اسحاق نبی است. داستان صبر ایوب بر مصیبت‌های بسیار و امتحانات دشوار الهی همچون از دست دادن اموال، فرزندان و ابتلا به بیماری در میان مردم زبانزد است. 

بقعه ایوب پیامبر؛ منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: احمد

منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: احمد

در سال‌های اخیر منطقه نمونه گردشگری ایوب نبی در فاصله ۸۰ کیلومتری شهر بجنورد احداث شده است. این منطقه به‌جهت برخورداری از چشمه آب‌گرم طبیعی و وجود آرامگاه ایوب نبی پتانسیل گردشگری زیارتی و سیاحتی بالایی دارد.

در مورد نحوه شکل‌گیری چشمه آبگرم روستای ایوب روایت جالبی وجود دارد. به اعتقاد اهالی روستا، حضرت ایوب در هنگام عبور از این منطقه به بیماری پوستی وخیمی به نام «برص» دچار می‌شود و از خداوند برای شفای درد خود طلب یاری می‌کند. در این هنگام ایوب نبی به اذن پروردگار عصای خود را به زمین می‌زند و در محل برخورد عصا با زمین، چشمه‌ آبی شفابخش شروع به جوشیدن می‌کند. با شنا در این چشمه حضرت ایوب شفا می‌یابد و بیماری از بدن ایشان زدوده می‌شود.

مسیر دسترسی آسفالته با طبیعت زیبا، امکانات اقامتی مطلوب، زائرسرا، استخر آبگرم طبیعی با خاصیت درمانی و دمای مناسب، دوش‌های آبگرم متعدد، پارکینگ، سرویس بهداشتی و آلاچیق از جمله امکانات این مجموعه گردشگری محسوب می‌شوند. بازارچه‌ای سنتی در کنار بارگاه ایوب نبی فعال است. امکان چادر زدن در محوطه بارگاه وجود دارد. فصل بهار و اوایل تابستان بهترین زمان بازدید از این منطقه گردشگری است.

منبع عکس‌ها: گوگل مپ؛ عکاس‌ها (از راست به چپ): حسین رجایی (عکس اول و سوم)، مهبود امیری، حسین بهبودی

ساختمان بارگاه ایوب نبی مستطیل‌شکل است و دو گنبد نقره‌ای و طلایی روی آن خودنمایی می‌کند. ضریح فلزی زیبایی در میان صحن اصلی بارگاه وجود دارد و قبری منتسب به ایوب نبی در میان آن دیده می‌شود. در سال ۱۳۳۴ جهت سنگ قبر را به سوی قبله تغییر دادند.

قیدار نبی (ع)؛ استان زنجان

  • آدرس: شهرستان خدابنده، شهر قیدار ، خیابان امام خمینی، انتهای کوچه قیدار نبی (مشاهده روی نقشه)
  • قدمت آرامگاه: سال ۶۹۷ هجری شمسی (۷۱۹ هجری قمری)
  • آثار ملی ایران

بر اساس منابع معتبر تاریخی و مذهبی قیدار نام یکی از پیامبران الهی، فرزند ارشد حضرت اسماعیل (ع) و از اجداد پیامبر گرامی اسلام (ص) است. اسماعیل (ع) پسر حضرت ابراهیم (ع) بود. قیدار پس از فوت پدر و دفن او، جانشین وی برای هدایت مردم شد.

مقبره قیدار نبی؛ منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: سید وحید شریعت

منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: سید وحید شریعت

قیدار شهری در استان زنجان است که قبر قیدار نبی در آن قرار دارد. به استشهاد ۶۵ نفر از علمای تراز اول از جمله «آیت‌الله مرعشی نجفی»، انتساب بقعه موجود در شهر قیدار به «قیدار بن اسماعیل بن ابراهیم» مورد تایید است. این بقعه در پای کوهی سنگی و زیبا به نام قیدار قرار دارد.

قدمت بنای اولیه مقبره منتسب به قیدار نبی در شهر قیدار به سده هفت و هشت هجری قمری می‌رسد. این بنا در در زمان غازان خان (هفتمین پادشاه ایلخانان) و به دستور همسر این پادشاه (بلغار خاتون) به‌طور کامل تخریب شد؛ پس از آن و در سال ۷۱۹ هجری قمری مقبره جدیدی برای این پیامبر بنا کردند. 

در تاریخ ۱۳۱۹ هجری قمری بقعه قیدار نبی به دستور شخصی بنام امیرافشار جهانشاه خان (از تیره قاسملو ایل افشار و مالکان بزرگ زنجان) مرمت شد. این بارگاه و بنای تاریخی در ۲۱ آبان سال ۱۳۱۷ هجری شمسی با شماره ۳۲۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. 

سنگ نوشته مقبره قدار نبی؛ منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: ابولفضل بیات

منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: ابوالفضل بیات

طی سال‌های اخیر مقبره قیدار نبی در استان زنجان بازسازی شده است. طی این پروژه فضای داخل زیارتگاه، نما و محوطه اطراف مرمت و تجهیز شدند. بنای بارگاه قیدار نبی پلانی مستطیل‌شکل و نمایی آجری دارد. گنبدی آجری و ساده بالای بقعه خودنمایی می‌کند. این مجموعه زیارتی حیاط نسبتا بزرگ و دلبازی دارد که حوضی آبی‌رنگ در میان آن است. دیوارهای داخل بقعه به آینه‌کاری‌های هنرمندانه مزین شده‌اند. گچ‌بری‌های متفاوت و اصیل سقف پیشینه تاریخی بقعه را یادآور می‌شود.

سنگ‌نوشته‌ای قدیمی و باارزش در صحن بارگاه قیدار نبی وجود دارد. این کتیبه در محوطه‌ای شیشه‌ای محافظت می‌شود و امکان بازدید از آن برای زائران وجود دارد. ضریح فلزی و طلایی‌رنگ مرکز بقعه، قبر منتسب به قیدار نبی را دربر گرفته است. در این بارگاه و اطراف آن امکانات مناسبی همچون پارکینگ، سرویس بهداشتی و وضوخانه، زائرسرا، فروشگاه، هتل و رستوران وجود دارد. 

منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس‌ها (از راست به چپ): علی رجبی، جلیل بذر افشان، bi zed، اکبر نیاتی

پیغمبران سام (ع) و لام نبی (ع)؛ استان سمنان

  • آدرس: شهرستان سمنان، ۲۰ کیلومتری شمال شرق شهر سمنان، انتهای جاده کوهستانی پیغمبران (مشاهده روی نقشه)
  • قدمت آرامگاه: دوره قاجار
  • آثار ملی ایران

بقعه پیغمران سام و لام نبی از جاهای دیدنی استان سمنان به شمار می‌رود. طبق اعتقادات مردم منطقه، مقبره باصفا و نورانی ارتفاعات شمال شرق شهر سمنان منتسب به سام و لام نبی، فرزندان «عراق بن عالم بن سام بن نوح پیغمبر» است. سنگی قدیمی در این بارگاه وجود دارد که روی آن نوشته است:

در بیان شب شریف پیغمبران سیم و لام (ع) بدان که دو بزرگوار دو پیغمبرند از نسل نوح یکى سام و یکى لام. پیروان عراق بن سام بن نوحند. بناى سمنان از ایشان شده. از راه البرز به سمنان آمده و قلعه جنبندان و اسفنجان و ناسار و کوشمغنان و زاوغان را بنا نهاده و بعضى از مردم سمنان از نسل سام و لامند و وجه تسمیه سمنان آن است که باعث آن سمنک پیغمبر شده و کوه را سیمنک مى‌‌نامند.

مقبره پیغمبران سام و لام؛ منبع عکس گوگل مپ؛ عکاس: Shabgard a

منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: Shabgard a

بارگاه سام نبی و لام نبی پلانی مستطیل‌شکل دارد و گنبدی مخروطی و سبزرنگ روی آن خودنمایی می‌کند. در مرکز بقعه ضریحی فلزی و زیبا وجود دارد. دو قبر با سنگ قبر مرمرین در میان ضریح به چشم می‌خورد که مشخصات این دو پیغمبر روی آن‌ها حک شده است. بنای تاریخی بقعه سام النبی و لام النبی (ع) در پنج آذر سال ۱۳۸۰ با شماره ۴۴۲۶ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید. 

مسیر دسترسی آسفالته و بسیار خوش‌منظره از شرق شهر سمنان و امکانات رفاهی مطلوب همچون آب آشامیدنی، آلاچیق، پارکینگ، فروشگاه، زائرسرا و سرویس بهداشتی سبب شده است تا جمع‌های دوستانه و خانوادگی بسیاری برای سیاحت و زیارت به این منطقه خوش‌آب‌وهوا سفر کنند. در طول سفر نباید از پیچ‌وخم‌های تند و نسبتا خطرناک جاده غافل شد. 

قبرهای پیغمبران سام و لام در سمنان؛ منبع عکس گوگل مپ؛ عکاس: Shabgard a

منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: Shabgard a 

ارمیا نبی (ع)؛ استان سمنان

  • آدرس: شهرستان میامی، بخش مرکزی، دهستان میامی، جنوب روستای ارمیان (مشاهده روی نقشه)
  • قدمت آرامگاه: نامعلوم

ارمیا (فرزند حلقیا، دومین پیامبر یهود) یکی از پیامبران قوم بنی اسرائیل بود که در قرن ۶ یا هفت قبل از میلاد به رسالت مبعوث شد. به نام این پیامبر در قرآن به‌طور مستقیم اشاره نشده است؛ اما در منابع تاریخی، تفسیری و روایی ذیل برخی آیات از ایشان یاد کرده‌اند. 

مقبره ارمیای نبی در میان درختان؛ منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: ارمیا آقایی

منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: ارمیا آقایی

روستای ارمیان در استان سمنان به‌دلیل وجود بقعه‌ای با‌صفا و قدیمی منتسب به ارمیای نبی به‌عنوان یکی از جاذبه‌های گردشگری این منطقه شناخته می‌شود. کوچه‌باغ‌ها و معابر سنتی و زیبای روستا در همه فصول بسیار دیدنی هستند. جویباری پرخروش با آبی زلال از میان روستا می‌گذرد و دورتادور درخت چنار قدیمی بقعه ارمیای نبی می‌چرخد. آسیاب آبی «گل حسن» در مسیر این جویبار و در جنوب بقعه قرار دارد و خود از آثار تاریخی و در خور توجه منطقه است. 

بنای اولیه بقعه ارمیای نبی از سنگ و گل بود که بعد از انقلاب اسلامی به همت مسئولان بازسازی شد. بنای فعلی بزرگ‌تر از بنای اصلی است. درخت چناری کهنسال (با حدود ۸۰۰ تا ۹۰۰ سال عمر) در کنار بقعه ارمیای نبی وجود دارد و این‌گونه به نظر می‌رسد که آرامگاه را دربر گرفته است. 

ضریح مقبره ارمیای نبی ؛ منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: Physics Technologi

منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: Physics Technologi 

در میان بارگاه صندوقی مشبک چوبین وجود دارد که سنگ قبری منتسب به ارمیای پیامبر در میان آن خودنمایی می‌کند. این صندوق چوبی کنده‌کاری شده قدمت بسیاری دارد و پیش از بازسازی در محل وجود داشته است. مزار دیگری منتسب به ارمیای نبی در کشور ایرلند (Ireland) وجود دارد. 

جرجیس نبی (ع)؛ استان سمنان

  • آدرس: شهرستان شاهرود، بخش بیارجمند، دهستان خوارتوران، ارتفاعات جنوب روستای نهر (مشاهده روی نقشه)
  • قدمت آرامگاه: نامعلوم

بقعه‌ای ساده و کوچک منتسب به جرجیس پیامبر (ع) در منطقه خارتوران استان سمنان وجود دارد. این بقعه در بلندای کوه قرار گرفته است. در کتب مذهبی این پیامبر را یکی از پیامبران قوم بنی اسرائیل معرفی کرده‌اند.

مقبره جرجیس نبی در سمنان، منبع عکس گوگل مپ؛ عکاس: نیما مجد آرا

منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: نیما مجد آرا

روستای نهر استان سمنان در منطقه‌ای بکر و زیبا واقع شده است و مردمان مهمان‌نواز و خون‌گرمی دارد. وجود بقعه جرجیس نبی بیارجمند در نزدیکی روستا سبب شده است تا این روستا سالانه میزبان گردشگران زیادی باشد. در سال‌های اخیر به همت سازمان اوقاف شاهرود چند سوئیت‌ اقامتی، آلاچیق و سرویس بهداشتی برای رفاه حال زائران در روستای نهر و پای کوه ساخته شده است. 

برای رسیدن به بقعه جرجیس نبی (ع) در شاهرود باید در جاده ۳۶ و درست در جنوب روستای «نووه» وارد خروجی روستای نهر شوید. جاده تا روستای زیبای نهر و پای کوه آسفالت است. از پای کوه تا مقبره جرجیس نبی ۱,۱۵۰ متر پیاده‌روی و کوه‌پیمایی نسبتا سنگین پیش روی شما خواهد بود که پیمایش آن حدود ۳۰ تا ۴۰ دقیقه زمان می‌برد. زیبایی‌های مسیر دسترسی و چشم‌انداز خیره‌کننده منطقه از بالای کوه از جذابیت‌های بازدید از مقبره جرجیس پیامبر هستند.

منبع عکس‌ها: گوگل مپ؛ عکاس‌ها (از راست به چپ): نیما مجد آرا (عکس اول تا سوم)، Farhad Ghalei 

بقعه جرجیس نبی در شاهرود بنایی ساده، کوچک و مستطیل‌شکل از سنگ، خشت و ملاط گاه‌گل است و گنبد سفیدرنگ کوتاهی بالای آن وجود دارد. درخت کهنسال و باشکوهی روبه‌روی درب ورودی بقعه روییده که در نظر بومیان منقطه مقدس است. برای زیارت قبر حضرت جرجیس باید از درب چوبی دو لنگه و قدیمی بگذرید. دیوارهای داخل بنا رنگ آبی کم‌رنگ دارند. ضریحی چوبی در میان بقعه دیده می‌شود که قبر منتسب به جرجیس نبی را در بر گرفته است. ضریح را با پارچه‌های سبز و پرچم‌های مزین به نام ائمه اطهار پوشانده‌اند. 

دانیال نبی (ع)؛ استان سمنان

بارگاهی منتسب به حضرت دانیال نبی در استان سمنان و شهرستان میامی وجود دارد. این مقبره در شمال شهر میامی، شمال شرق روستای سودآغلان (شهر رضوان) و در موقعیتی نسبتا کوهستانی و زیبا واقع شده است.

آرامگاه دانیال نبی در سوداغلن؛ منبع عکس وب سایت 10000yearsold؛ عکاس: ناشناس

منبع عکس: 10000yearsold ؛ عکاس: نامشخص

مسیر دسترسی خاکی تا پای مقبره دانیال نبی در میامی وجود دارد. بنای کنونی ظاهری کاملا امروزی دارد و نشانه‌ای از قدمت در آن دیده نمی‌شود. اطلاعاتی چندانی از سبقه تاریخی این بنا در دست نیست. بارگاه دانیال نبی پلانی شش‌ضلعی و نمایی از آجرهای سه سانتی‌متری دارد. یگ گنبد نقره‌ای و دو گلدسته طلایی بالای بنا خودنمایی می‌کنند. در میان بارگاه ضریحی نقره‌ای‌رنگ و مشبک وجود دارد که قبر میان آن با پارچه‌های سبز رنگ پوشانده شده است.

بقعه‌ای دیگر منتسب به دانیال پیغمبر در ارتفاعات سرسبز و پوشیده از شقایق روستای کرنگ در منطقه گالپوش وجود دارد. فضای معنوی و زیبایی‌های منطقه سبب شده است تا افراد محلی و گردشگران بسیاری از این زیارتگاه‌ها بازدید کنند.

شیث پیغمبر (ع)؛ استان فارس

حضرت آدم (ع) سه پسر داشت و پسر سوم را شیث نامید؛ که جانشین پدر در پیامبری شد. برای شیث (ع) قبور متعددی معرفی شده است. قبری در غار کوه «ابوقبیس» در اطراف مکه، مقبره‌ای در شمال موصل، مدفنی در جوار مدفن آدم و حوا، مقبره‌ای در لبنان و مزاری دیگر در اردن از جمله مقابر منتسب به این پیامبر در گوشه‌وکنار سرزمین‌های اسلامی هستند. در واقع هیچ سند مکتوب و معتبری وجود ندارد که بتوان به قطعیت درمورد محل درست دفن شیث پیامبر اظهار نظر کرد.

در هیچ نوشته‌ای از مورخان اشاره‌ای به حضور شیث نبی در خاک ایران نشده است و به همین دلیل بسیار بعید به نظر می‌رسد که قبر این پیامبر در ایران باشد؛ با این وجود قبری منتسب به حضرت شیث پیغمبر در روستای مهکویه سفلی در استان فارس وجود دارد. این محل بین مردم محلی از احترام و جایگاه ویژه‌ای برخوردار است و زیارتگاهی معنوی محسوب می‌شود. 

نوح نبی (ع)؛ استان فارس

  • آدرس: شهرستان نورآباد، بخش مرکزی، دهستان جاوید ماهوری، روستای حجت آباد (مشاهده روی نقشه)
  • قدمت آرامگاه: نامعلوم

نوح پیامبر (ع) اولین پیامبر اولوالعزم است. کشتی نوح و طوفان نوح از داستان‌های بسیار معروف مذهبی محسوب می‌شوند. نوح نبی اولین پیامبری است که در زمان حیات او عذاب بر قوم او نازل شد. هیچ منبع تاریخی و سند معتبری برای معرفی محل دفن این پیامبر وجود ندارد؛ با این وجود مقابری در اورشلیم، موصل، شهر نخجوان (Nakhichevan) در جمهوری آذربایجان، هند، شهر مکه (بین زمزم و رکن و مقام)، کوفه (Kufa)، لبنان و ترکیه منتسب به این پیامبر دیده می‌شود.

قبری منتسب به حضرت نوح در استان فارس و روستای حجت آباد (پادراز) وجود دارد. این مکان به نام امامزاده نوح پیامبر خدا نیز شناخته می‌شود و به احتمال زیاد مربوط به یک امامزاده یا یکی از بزرگان فارس باشد که هم نام حضرت نوح (ع) بوده است. 

ایوب نبی (ع)؛ استان فارس

  • آدرس: شهرستان مرودشت، بخش درودزن، دهستان رامجرد دو، روستای چمنی (مشاهده روی نقشه)
  • قدمت آرامگاه: نامعلوم

بارگاهی منتسب به حضرت ایوب (ع) در روستای چمنی، ۴۰ کیلومتری شهر مرودشت، ۸۰ کیلومتری شمال شهر شیراز و در دامنه کوه ایوب (در میان دو کوه) قرار دارد. برای دسترسی به این روستا باید در جاده اصفهان به شیراز وارد خروجی اقلید به مرودشت شوید؛ سپس جاده فخرآباد به اسفدران را در پیش بگیرید تا به خروجی جاده ایوب برسید. این جاده شما را به مقصد می‌رساند.

بقعه ایوب نبی استان فارس؛ منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: h montazer

منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: h montazer 

بقعه ایوب نبی در حدود ۷۰۰ متر از جاده ایوب فاصله دارد و در ارتفاع ۱,۶۵۰ متری از سطح آب‌های آزاد واقع شده است. در محوطه اطراف این بارگاه قبور متعددی به چشم می‌خورد که بیشتر آن‌ها متعلق به دوره معاصر هستند و تنها ۹ سنگ قبر صندوقی مربوط به دوره صفویه وجود دارد. درختان تنومند و کهنسال اطراف بقعه بر زیبایی منطقه افزوده‌اند. قبرستان اهل سنت، سرسره ایوب، کرم‌زار ایوب و گله ایوب از دیگر دیدنی‌های روستای چمنی و محوطه بارگاه ایوب پیامبر محسوب می‌شود.

علاوه بر بقعه ایوب نبی، قبرستان اهل سنت، سرسره ایوب، کرم زار ایوب و گله ایوب از دیدنی‌های روستای چمنی استان فارس محسوب می‌شوند

کرم‌زار ایوب منطقه‌ای است که در آنجا سنگ‌های فسیلی بسیاری از کرم‌ها و خزندگان یافت می‌شود. گله ایوب دشتی است که در آن بوته‌های کوتاه و بلند گیاهان روییده‌اند و از دور به کله گوسفندان شباهت دارند. سرسره ایوب در ۵۰۰ متری شمال بقعه ایوب نبی قرار دارد و سرسره‌ای سنگی و طبیعی است که جوانان (به‌ویژه در فصل زمستان) در آنجا بازی می‌کردند.

چشمه آبی با دو حوضچه کوچک و بزرگ در بقعه ایوب نبی وجود دارد که به اعتقاد افراد محلی نوشیدن آب از آن شفا‌بخش است. بنای اولیه بارگاه ایوب پیامبر مستطیل‌شکل بود و گنبدی کوتاه در بام آن وجود داشت. این بنا در سال ۱۳۷۱ توسط اداره اوقاف شهرستان مرودشت تخریب و تجدید بنا شد. بنای امروزی پلانی چند ضلعی و نمایی سنگی دارد و دو گنبد کوچک و بزرگ نقره‌ای بالای بارگاه خودنمایی می‌کند. 

منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس‌ها (از راست به چپ): آرمیتا زارع (عکس اول تا سوم)، h montazer

دو ضریح فلزی و طلایی رنگ در میان بارگاه ایوب نبی وجود دارد. یک ضریح منتسب به ایوب پیغمبر و دیگری منتسب به همسر ایشان «بی بی رحیمه» است. گچ‌بری‌های ساده و زیبا از جذابیت‌های داخل این بقعه محسوب می‌شود. پارکینگ، سرویس بهداشتی، آلاچیق و سکو برای چادر زدن از امکانات رفاهی این جاذبه هستند. 

سهولی، سلام، القيا و سلوم (ع) معروف به چهار انبیاء؛ استان قزوین

  • آدرس: شهر قزوین، منطقه یک، خیابان پیغمبریه (مشاهده روی نقشه)
  • قدمت آرامگاه: دوره پیش از اسلام 
  • آثار ملی ایران

چهار انبیاء یا پیغمبریه از جاهای دیدنی قزوین است که در بافت تاریخی شهر قزوین، غرب کاخ چهلستون و در جوار مدرسه و مسجدی از دوره صفویه قرار دارد. این بارگاه نورانی و باصفا به نقل از عالمان دینی، آرامگاه چهارتن از پيامبران بنی اسرائيل به نام های سهولی، سلام، القيا و سلوم است و به همین جهت از گذشته با نام «چهار انبياء» شناخته می‌شود. بنابر روایات، این پیامبران سال‌ها مورد آزار و اذیت قوم بنی اسرائیل قرار گرفتند و در نهایت حدود ۲,۲۰۰ سال پیش تصمیم به هجرت گرفتند و راهی فلات ایران (ایالت ماد) شدند. آن‌ها مژده میلاد مسیح (ع) را نیز با خود به مشرق زمین آوردند.

آرامگاه چهار انبیا قزوین؛ منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: ایمان نجفی

منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: ایمان نجفی

با توجه اسناد موقوفات صفويه بقعه چهار انبیاء در پايان قرن ۱۱ هجری قمری زيارتگاهی مورد احترام بود و باغ‌های متعددی بر آن وقف شد. علاوه بر قبر چهار پیامبر، مزار یکی از نوادگان حضرت علی (ع) به نام «صالح بن حسن مجتبی (ع)» نیز در بارگاه پیغمبریه قزوین وجود دارد؛ به‌این‌ترتیب مثلث ادیان توحیدی با حضور چهار شخصیت مذهبی از دین‌های الهی (یهود، مسیحیت و اسلام) در پیغمبریه قزوین تشکیل شده است. آستان چهار انبیاء در هفت آذر سال ۱۳۷۵ با شماره ۱۷۷۴ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید. 

بنای اولیه پیغمبریه قزوین مربوط به دوره پیش از اسلام است و یکی از کهن‌ترین زیارتگاه‌های مقدس نزد پیروان ادیان آسمانی در ایران محسوب می‌شود. بنای فعلی و امروزی پیغمبریه قزوین در دوره قاجار ساخته و مرمت شده است. حرم در چهار جهت، چهار شاه‌نشین دارد و طرح آن در داخل ۲۰ ضلعی است. در چهار جانب حرم چهار قوس بلند وجود دارند که به کمک فیلپوش‌ها، طاق حرم را نگه داشته‌اند. 

منبع عکس‌ها: گوگل مپ؛ عکاس‌ها (از راست به چپ): سعید سرشار، مصطفی کرمزادگان (عکس دو و سه)، Faruk Delice

در بارگاه چهار انبیاء قزوین مجموعه‌ای از سبک‌های معماری به چشم می‌خورد که همگی در خور ستایش و توجه هستند. گنبد فیروزه‌ای‌رنگ و زیبای بقعه به نمادی از این مکان تاریخی و مذهبی تبدیل شده است. ردی از سبک‌های معماری اسلامی در گوشه‌وکنار حرم وجود دارد؛ اما آنچه بیشتر جلوه‌گری می‌کند معماری دوره صفویه است. آینه‌کاری‌های چشم‌نواز از دیگر جذابیت‌های این مکان محسوب می‌شوند. 

ایوب و یوشع (ع)؛ استان قزوین

«آیین» نام روستایی کوچک و کم‌جمعیت (حدود ۲۰ نفر ثابت و ۵۰ نفر متغیر یا کوچ‌رو) در منطقه کوهستانی الموت شرقی استان قزوین است. دو قبر منتسب به ایوب و یوشع (دو تن از پیامبران بنی اسرائیل) در بقعه‌ای کوچک و زیبا، در حاشیه روستای آیین و روی تپه‌ای سرسبز قرار دارند. بنای اولیه این بارگاه در زلزله تخریب شد و بنای امروزی تازه‌تاسیس است. این بنا پلانی هشت‌ضلعی دارد. نمای ساختمان را از سنگ مرمر پوشانده‌اند و گنبدی نقره‌ای بالای بقعه خودنمایی می‌کند. دو صندوقچه چوبی و مشبک روی دو قبر داخل بارگاه قرار گرفته است. 

بقعه ایوب و یوشع استان گلستان؛ منبع عکس: وب سایت نشان؛ عکاس: مهدی

منبع عکس: وب‌سایت نشان؛ عکاس: مهدی

صالح پیغمبر (ع)؛ استان گلستان

  • آدرس: شهرستان آق قلا، بخش مرکزی، دهستان گرگان بوی، یک کیلومتری شرق روستای آق قبر (مشاهده روی نقشه)
  • قدمت آرامگاه: نامعلوم

مقبره‌ای منتسب به صالح پیغمبر (ع) در استان گلستان، محدوده شرقی روستای آق قبر و روی تپه قبرستانی صالح پیامبر قرار دارد. مسیر دسترسی به این آرامگاه شن‌ریزی شده است. قبور متعددی در اطراف مقبره به چشم می‌خورند که مربوط به ساکنان روستاهای اطراف هستند. مقبره صالح پیغمبر در استان گلستان پلانی مستطیل‌شکل دارد و گنبدی نقره‌ای در میانه بام خودنمایی می‌کند. ضریحی کوچک و ساده در داخل بنا وجود دارد و قبر را در بر گرفته است.

زکریای نبی (ع)؛ استان گلستان

  • آدرس: شهرستان آق قلا، بخش وشمگیر، دهستان مزرعه شمالی، یک کیلومتری شرق روستای گوک تپه (مشاهده روی نقشه)
  • قدمت آرامگاه: نامعلوم
  • آثار ملی ایران

آرامگاه و زیارتگاه زکریای نبی در شمال شرقی شهر گرگان و ۱۰ کیلومتری شهر انبار آلوم قرار گرفته است و از جاهای دیدنی استان گلستان به شمار می‌رود. این مجموعه مذهبی روی یک محوطه تاریخی قرار گرفته است. این محوطه ۱۰ خرداد سال ۱۳۸۲ با شماره ۸۸۱۶ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.

زکریا (ع) یکی از پیامبران بنی اسرائیل، پدر حضرت یحیی و کفیل حضرت مریم (س) است. از این پیامبر در قرآن کریم نیز (سوره‌های آل عمران و انعام و مریم و انبیاء) یاد می‌شود. 

مقبره زکریا نبی استان گلستان؛ منبع عکس: فصل اقتقاد؛ عکاس: ناشناس

منبع عکس: فصل اقتصاد؛ عکاس: نامشخص

آرامگاه زکریای نبی یک ساختمان مرکزی و دو طبقه است که قبری در میان آن و در طبقه اول وجود دارد. دو شبستان در دو سوی فضای اصلی و در پیوند با آن دیده می‌شود. ضریحی ساده و فلزی روی قبر قرار گرفته است. گنبدی نقره‌ای‌رنگ روی بام آرامگاه خودنمایی می‌کند. فضای پذیرش زوار، آشپرخانه و سرویس بهداشتی از جمله امکانات این مجموعه مذهبی هستند. دسترسی به آرامگاه زکریای نبی با خودرو امکان‌پذیر است؛ البته باید بدانید که چهار کیلومتر انتهای مسیر آسفالت نیست. 

حضرت یعقوب (ع)؛ استان گلستان

آرامگاه و قبری منتسب به حضرت یعقوب پیامبر در در هفت کیلومتری جنوب غربی شهرستان آق قلا (۱۴ کیلومتری جنوب غرب شهر آق قلا) و نزدیک روستا یامپی (صحنه علیا) قرار دارد. اطلاعات چندانی از از این مقبره در دست نیست. 

خالد نبی (ع)؛ استان گلستان

  • آدرس: شهرستان کلاله، ۵۵ کیلومتری شمال شهر کلاله، ۱۰ کیلومتری روستای گچی سو بالا، مجموعه تاریخی خالد نبی (مشاهده روی نقشه)
  • قدمت آرامگاه: نامعلوم
  • آثار ملی ایران

قبرستان خالد نبی در استان گلستان و شهرستان گنبد کاووس قرار دارد. این مجموعه شامل گورستان تاریخی و سه زیارتگاه منتسب به خالد نبی (ع)، چوپان عطا (چوپان خالد نبی) و عالم بابا (پدر همسر خالد نبی) است. مقبره «خالدبن سنان» روی کوهی به نام «گوگجه داغ» و در ارتفاع ۷۰۰ متری از سطح آب‌های آزاد قرار دارد. این منطقه به‌جهت  چشم‌انداز بی‌نظیر از تپه ماهورهای منحصربه‌فرد ترکمن صحرا و منطقه مرزی کشور ترکمنستان و پیشینه تاریخی و مذهبی یکی از مکان‌های گردشگرپذیر استان محسوب می‌شود. 

مسیر بقعه خالد نبی در گلستان؛ منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: ناصر میرزا حسینی

منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: ناصر میرزا حسینی

خالدبن سنان به‌عنوان آخرین مبلغ دین مسیحیت شناخته می‌شود که حدود نیم قرن پس از مسیح (ع) فعالیت می‌کرد. البته به استناد برخی کتب تاریخی خالد نبی آخرین پیامبر قبل از حضرت محمد (ص) بود و ۸۴ سال پیش از ایشان به دنیا آمد. خالد نبی پیامبری تبلیغی و بدون کتاب بود و برای اجرای رسالت تبلیغی خود به شهرهای مختلفی سفر می‌کرد. این پیامبر در زمان حکومت ساسانیان به استان گلستان عزیمت کرد و برای فرار از دست دشمنان به بالای کوه گوگجه داغ گریخت.

مقبره منتسب به خالد نبی پلانی مستطیل‌شکل و گنبدی سبزرنگ دارد. صندوقچه‌ای مزین به پارچه‌های رنگارنگ در میان بقعه به چشم می‌خورد که قبر خالد نبی را دربر گرفته است. مجموعه تاریخی خالدنبی در ۱۲ آبان سال ۱۳۹۵ به‌عنوان محوطه باستان‌شناسی در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید. 

منبع عکس‌ها: گوگل مپ؛ عکاس‌ها (از راست به چپ): Somy Soda، امان خالد، جواد بختیاری، Jerry Viaja

جاده و مسیر دسترسی به گورستان خالد نبی بسیار خوش‌منظره و رویایی است. این جاده خاکی ۶ کیلومتر طول دارد و به‌جهت پیچ تند و البته زیبایی‌های مسیر باید به‌آرامی طی شود. تعدادی اتاق و زائرسرا برای اقامت و استراحت زائران، یک مسجد، سرویس بهداشتی و پارکینگ از جمله امکانات رفاهی این مجموعه تاریخی، طبیعی و مذهبی هستند. 

داوود پیغمبر (ع)؛ استان لرستان

  • آدرس: شهرستان ازنا، بخش جاپلق، دهستان جاپلق غربی، روستای داوود پیغمبر (مشاهده روی نقشه)
  • قدمت آرامگاه: سلجوقیان

بقعه‌ای منتسب به حضرت داوود (ع) (از پیامبران بنی اسرائیل که به پادشاهی رسید و اورشلیم را فتح کرد، صاحب کتاب زبور و مقام قضاوت) در روستایی با همین نام از استان لرستان وجود دارد. روستای داوود پیغمبر در حاشیه رودخانه پلنگدر و در ۲۰ کیلومتری شمال شهر ازنا واقع شده است. 

بقعه داوود پیغمبر استان لرستان؛ منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: راضیه جواهری

منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: راضیه جواهری

در برخی اسناد بقعه داوود را به یکی از اولاد حضرت رضا (ع) نسبت می‌دهند و برخی آن را متعلق به داوود نبی می‌دانند. درختان نارون کهنسال در محوطه اطراف مقبره داوود نبی روییده‌اند. اگرچه این بارگاه طی سال‌های اخیر بازسازی و مرمت شده و به‌شکل مساجد و امامزاده‌های امروزی درآمده است، به گفته سازمان اوقاف و افراد محلی قدمت بنای اولیه به عهد سلجوقی یا ایلخانی بازمی‌گردد. آرامگاه داوود نبی در ازنا یک گنبد و دو گلدسته دارد. 

اشموئیل نبی (ع)؛ استان مرکزی

  • آدرس: شهرستان ساوه، شمال غرب شهر ساوه، بخش مرکزی، منطقه خرقان، روستای پیغمبر (مشاهده روی نقشه)
  • قدمت آرامگاه: دوران پیش از صفویه
  • آثار ملی ایران

بارگاهی باصفا و نورانی منتسب به یکی از پیامبران الهی دین یهود (بنی اسرائیل) به نام اشمویل نبی در روستای پیغمبر استان مرکزی وجود دارد. این مقبره در ۵۰ کیلومتری شمال غرب شهر ساوه و در منطقه‌ کوهستانی و ییلاقی شاه‌پسند واقع شده است. بنای بقعه در دامنه کوه و روی تپه‌ای زیبا خودنمایی می‌کند و به مقصدی گردشگری در منطقه تبدیل شده است.

دیرینگی بقعه اشموئیل نبی به دوران پیش از صفویه بازمی‌گردد و در ۱۴ مهر سال ۱۳۵۴ با شماره ۱۱۸۱ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

بارگاه اشموئیل نبی در ساوه؛ منبع عکس گوگل مپ؛ عکاس: رضا کاظمی

منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: رضا کاظمی

برای دسترسی به بقعه ارمیای نبی یا اشموئیل (ع) باید در جاده بوئین زهرا به ساوه وارد خروجی جاده روستای ورده - پیغمبر شوید. تابلوهای راهنمای اندک ولی مفیدی در طول این جاده فرعی برای دسنرسی به بارگاه وجود دارند. اشموئیل (ع) از عالمان دانش رمل و حروف بود و در منابع تاریخی متاثر از فرهنگ ایرانی، زرتشت را شاگرد یا خدمت‌گزار او معرفی می‌کنند. 

چهار رشته راه پله، دو ایوان، فضای آرامگاه و گنبد یک پوش بخش‌های مختلف بارگاه اشموئیل نبی در ساوه هستند. ضلع شمالی بنا یک ایوان قدیمی دارد که مستقیم به فضای داخل آرامگاه وصل می‌شود. در دو طرف این ایوان راه‌پله‌ای برای دسترسی به بام وجود دارد. ایوان جنوبی بنا به دو طاق‌نما در طرفین مزین شده است. درون هر یک از این طاق‌نماها راه‌پله‌ای وجود دارد.

ضریح اولیه قبر اشموئیل نبی چوبی، مشبک و منبت‌کاری شده بود. این ضریح بر اثر آتش‌سوزی از بین رفت. ضریح فلزی فعلی در سال ۱۳۸۵ و طی بازسازی های اداره میراث فرهنگی و گردشگری نصب شده است. 

ورودی بقعه اشموئیل نبی؛ منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: Hossein T

منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: Hossein T

سنگ‌نوشته‌ای از دوره قاجار روی دیوار ایوان جنوبی بارگاه اشموئیل نبی به چشم می‌خورد. این سنگ‌نوشته حضور ناصرالدین شاه قاجار و زیارت وی در ۱۰ ربیع‌الثانی سال ۱۲۶۹ هجری قمری را روایت می‌کند. روی دیوار جنوبی ایوان شمالی سنگ‌نوشته دیگری نصب است که سفر ناصرالدین شاه قاجار در سال ۱۲۶۷ هجری قمری را روایت می‌کند. او در این سفر دستور داد که علاوه بر بازسازی و مرمت بقعه، ایوان دیگری در ضلع شمالی بنا ساخته شود.

مناظر کوهستانی زیبای اطراف بقعه اشموئیل نبی، هوای پاک و خنک منطقه به‌ویژه در فصل بهار تابستان، امکانات مناسب همچون واحد اقامتی و آلاچیق، آب آشامیدنی، سرویس بهداشتی و پارکینگ سبب شده است تا این منطقه به مقصدی زیارتی و تفریحی تبدیل شود. 

بارگاه اشموئیل نبی در ساوه؛ منبع عکس؛ گوگل مپ؛ عکاس:

منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: Hossein T

حیقوق نبی (ع)؛ استان همدان 

  • آدرس: شهر تویسرکان، بلوار حیقوق نبی (مشاهده روی نقشه)
  • قدمت آرامگاه: سلجوقیان
  • آثار ملی ایران

آرامگاه حیقوق نبی یکی از ابنیه تاریخی، مکان‌های مذهبی و جاهای دیدنی تویسرکان و استان همدان است. دسترسی مناسب، فضای دلنشین و آرامش‌بخش و پیشینه تاریخی و مذهبی از دلایل توجه گردشگران ایرانی و خارجی به این مکان مذهبی محسوب می‌شوند. 

بقعه تاریخی حیقوق نبی در تویسرکان؛ منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: رضا دادوند

منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: رضا دادوند

حیقوق یا حبقوق به معنی «در آغوش کشیده شده» نام یکی از پیامبران بنی اسرائیل است. حیقوق نبی حدود ۷۰۰ سال پیش از میلاد مسیح می‌زیست. به استناد کتب تاریخی این پیامبر، توسط «بخت النصر» (دومین و بزرگ‌ترین پادشاه سلسله نوبابلی، ویران‌کننده اورشلیم و اسیر سازنده قوم‌ یهود) به اسارت درآمد و به بابل منتقل شد.

در جریان حمله کوروش هخامنشی به کلده، شهر بابل فتح و تمام اسرا از جمله حیقوق نبی آزاد شدند. حیقوق نبی پس از آزادی به‌همراه جمعی از پیروان خود به ایران مهاجرت کردند و در منطقه تویسرکان ساکن شدند. این پیامبر الهی در همین شهر از دنیا رفت و به خاک سپرده شد. 

بقعه حیقوق نبی در استان همدان و شهر تویسرکان، مربوط به قرن هفتم هجری قمری (امپراتوری سلجوقی) است. این بنا نمایی آجری و حدود ۱۲ متر ارتفاع دارد. پلان بقعه هشت‌ضلعی (هشت ترکه) است و سقفی مخروطی‌شکل دارد. سقف بنا از ارتفاع هفت متری دیوار شروع می‌شود و در انتهای پیشانی بنا چندین کنگره آجری برجسته به‌شکل مثلث به چشم می‌خورد. 

منبع عکس‌ها: گوگل مپ؛ عکاس‌ها (از راست یه چپ): حامد یونسی (سه عکس اول)، سارا سپهر

کاشی‌کاری‌ها، طاق‌نما‌ها و طرح ستاره داوود (ستاره شش‌ضلعی) از جمله تزیینات بقعه حیقوق نبی هستند. آرامگاه حیقوق پیامبر در هشت اردیبهشت سال ۱۳۵۳ با شماره ۹۶۹ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. 

حضرت حجی (ع)؛ استان همدان

  • آدرس: شهر همدان، منطقه چهار، خیابان بابا طاهر، ابتدای بازار فلسطین، راسته پیغمبر، مسجد پیغمیر (مشاهده روی نقشه)
  • قدمت آرامگاه: ۱۲۷۵ هجری قمری
  • آثار ملی ایران

حجی، حگی یا برجیس (در منابع اسلامی) نام یکی از پیامبران بنی اسرائیل است که در زمان داریوش هخامنشی می‌زیست. صحیفه این پیامبر از کتب مقدس عهد عتیق به شمار می‌رود. مقبره‌ای منتسب به حجی نبی در قلب شهر همدان وجود دارد که بخشی از مسجد پیغمبر (ص) محسوب می‌شود.

مقبره حضرت حجی در شهر همدان؛ منیع عکس گوگل مپ؛ عکاس: مرتضی برجسته

منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: مرتضی برجسته

قبر حجی نبی در میان ضریح چوبی، ساده و قهوه‌ای‌رنگ و نزدیک محراب مسجد پیغمبر همدان (اتاق سه گوش و کوچک کنار محراب، بخش آقایان) قرار دارد. روی قبر پوشیده از کاشی‌های فیروزه‌ای‌رنگ و آبی است. قبر چند تن از بزرگان و عرفای دین یهود نیز در اطراف مرقد حجی نبی (ع) دیده می‌شود. 

مسجد پیغمبر بیش از ۱۷۰ سال قدمت دارد و ساخت آن به سال ۱۲۷۵ هجری قمری بازمی‌گردد. قدمت ضریح مقبره حجی نبی را نیز همین قدر تخمین می‌زنند. مقبره حجی پیامبر در ۲۵ اسفند سال ۱۳۷۹ با شماره ۲۳۴۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. 

مقبره حجی نبی در همدان؛ منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: مرتضی برجسته

منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: مرتضی برجسته

حزقیل نبی (ع)؛ استان خوزستان

  • آدرس: شهر دزفول، محله پیرنظر، غرب زیرگذر بابا حزقیل (مشاهده روی نقشه)
  • قدمت آرامگاه: نامعلوم

حزقیل نبی، ذولکفل نبی یا بابا حزقیل یکی از پیامبران بنی اسرائیل و سومین جانشین موسی (ع) است. از این پیامبر با نام «ذولکفل» و «مومن آل فرعون» در قرآن کریم یاد می‌شود. حزقیل نبی فرزند «بوزی کاهن» بود و در قرن ۶ قبل از میلاد مسیح در یهودیه (اورشلیم) متولد شد. حزقیال نام کتاب این پیامبر است و بخشی از مجموعه عهد عتیق محسوب می‌شود.

آرامگاه حزقیل نبی در دزفول؛ منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: Towards Infinity

منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: Towards Infinity

بخت النصر (پادشاه سلسله نوبابلی) در سال ۵۹۸ قبل از میلاد حزقیل نبی را اسیر و به سرزمین کلدانیان منتقل کرد. اطلاعات درستی از زمان کشته شدن حضرت حزقیل در دست نیست؛ ولی قبوری منتسب به وی در استان بابل عراق، یکی در منطقه‌ای نزدیک شهر حله (Hillah) و دیگری در حاشیه شهر کفل (Kifl) و در شهر دزفول خوزستان وجود دارد. 

امروزه آرامگاه حزقیل نبی در دزفول، به‌دلیل توسعه و بازسازی وجهه و اصالت تاریخی خود را از دست داده است. این آرامگاه بقعه و بنایی ساده و آجری است و حیاط کوچک و ایوانی نوساز دارد. گنبد این بنا ۶ ترک و مخروطی‌شکل است. یک ضریح فلزی و ۶ وجهی در میانه صحن بارگاه وجود دارد که قبر منتسب به حزقیل پیامبر را دربر گرفته است.

ضریح حزقیل نبی در دزفول؛ منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: Towards Infinity

منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: Towards Infinity

دانیال نبی (ع)؛ استان خوزستان

  • آدرس: شهر شوش، محله احمد آباد، بلوار امام خمینی (مشاهده روی نقشه)
  • قدمت آرامگاه: ۱۲۴۹ هجری شمسی
  • آثار ملی ایران

دانیال نبی یکی از پیامبران قوم بنی اسرائیل است که در قرن هفتم پیش از میلاد مسیح در بابل می‌زیست. بنابر منابع تاریخی این پیامبر بعد از فتح بابل به دست کوروش، به‌همراه عده‌ای از یهودیان به ایران مهاجرت کرد و در شوش ساکن شد.

آرامگاه دانیال نبی در شوش؛ منبع عکس گوگل مپ؛ عکاس: مهدی اکبری

منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: مهدی اکبری

اطلاعات چندانی از ماجرای فوت دانیال پیامبر وجود ندارد و محل دفن ایشان نیز به‌طور قطع مشخص نیست؛ ولی بیشتر تاریخ‌نگاران آرامگاه وی را در شوش می‌دانند. مقابر دیگری منتسب به این پیامبر در عراق، بابل، مصر و سمرقند وجود دارد. آرامگاه دانیال نبی در شهر شوش در ساحل شرقی رودخانه «شاوور» و روبه‌روی تپه «آکروپل» قرار دارد. 

بقعه کنونی دانیال نبی در شوش، در سال ۱۲۴۹ هجری شمسی، به دستور جعفر شوشتری (روحانی شیعه) و به دست حاج ملاحسین معمار ساخته شد. بنای اولیه طی سیل ویرانگر همان سال تا حد زیادی تخریب شده بود. معماری آرامگاه دانیال نبی در شوش خاص و متمایز است و به یکی از نشانه‌ها و نمادهای شهر شوش تبدیل شده است. این بنا در ۲۴ شهریور سال ۱۳۱۰ با شماره ۵۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. 

دانیال نبی در شوش؛ منبع عکس گوگل مپ؛ عکاس: شجریانی

منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: شجریانی

گنبد بارگاه دانیال نبی مخروطی‌شکل (شکل میوه کاج)، اورچین و دوپوسته است و نمونه‌ای کم‌نظیر در ایران به شمار می‌رود. این گنبد با ۲۰ متر ارتفاع و پنج متر قطر، ۲۵ طبقه مضرس و دوپوسته دارد. سمت غربی بارگاه با کاشی‌کاری‌های ایرانی و اسلامی تزیین شده است و در سمت شرقی دو مناره به ارتفاع حدود ۱۰ متر وجود دارد.

حیاط بزرگ و باصفا، حوض آبی و آب‌نما و چندین صحن و زائر سرا از بخش‌های دیگر مجموعه مذهبی آرامگاه دانیال نبی هستند. ضریحی فلزی به رنگ‌های طلایی و نقره‌ای در صحن اصلی این بارگاه به چشم می‌خورد. آینه‌کاری‌های هنرمندانه در دیوارها و سقف زیبایی‌های این بقعه را دوچندان کرده‌اند. آرامگاه دانیال نبی روزانه پذیرای گردشگران و زائران بسیاری است. 

منبع عکس‌ها: گوگل مپ؛ عکاس‌ها (از راست به چپ): Tordai Csaba Zsolt ،Ted Miller، حامد مدنیان، سید هادی واقفی

شعیب نبی (ع)؛ استان خوزستان 

شعیب (ع) پدر همسر موسی (ع) بود و نام او بارها در قرآن کریم آمده است. شرح حال و داستان زندگی این پیامبر به‌طور مختصر در قرآن وجود دارد. «بنی مدین» عبارتی است که در قرآن درباره شعیب و قوم او به‌کار رفته است. مقابر متعددی منتسب به ایشان در شهرهای کوفه، طحین (کشور اردن) و بیت المقدس وجود دارد.

با توجه به سرگذشت و زندگی‌نامه حضرت شعیب بسیار بعید به‌نظر می‌رسد که مقبره ایشان در ایران باشد. با این وجود دو بارگاه و قبر منتسب به شعیب نبی (ع) در استان خوزستان و شهرستان شوشتر وجود دارد که در ادامه آن‌ها را معرفی  می‌کنیم: 

آرامگاه شعیب نبی (ع)

  • آدرس: شهرستان شوشتر، بخش شعیبیه، حاشیه جنوب غربی شهرک شعیب نبی (مشاهده روی نقشه)
  • قدمت آرامگاه: نامعلوم
  • آثار ملی ایران

بقعه‌ای منتسب به شعیب نبی (ع) در استان خوزستان و شهرستان شوشتر وجود دارد. این آرامگاه در انتهای جاده شعیب نبی و در حاشیه شرقی رودخانه دز قرار دارد. این منطقه، شعیبیه و شهرک کنار آرامگاه، شهرک «شعیب نبی» نام دارد.

آرامگاه شعیب نبی در شوشتر،؛ منبع عکس: نشان

منبع عکس: وب‌سایت نشان؛ عکاس: سعداش

بقعه شعیب نبی در جنوب غربی شوشتر پلانی مستطیل‌شکل و نمایی آجری دارد. یک گنبد و دو گلدسته بالای بارگاه خودنمایی می‌کنند. در میان صحن مرکزی بقعه ضریحی فلزی، ساده و سبزرنگ وجود دارد که قبر منتسب به شعیب نبی را در بر گرفته است. این بقعه در تاریخ ۹ اردیبهشت سال ۱۳۸۲ با شماره ۸۳۴۴ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید.

آرامگاه و قدمگاه شعیب نبی (ع)

  • آدرس: شهرستان شوشتر، بخش میان آب، بین دو روستای حسام آباد و چهار گاوه، انتهای جاده شعیب نبی (مشاهده روی نقشه)
  • قدمت آرامگاه: صفویه
  • آثار ملی ایران

بنایی تاریخی و در نوع خود منحصربه‌فرد در جنوب شرقی شهر شوشتر و در حاشیه روستای حسام آباد قرار دارد که به نام قدمگاه و آرامگاه شعیب نبی شناخته می‌شود. این بنا نمایی سفیدرنگ و پلانی مستطیل‌شکل دارد. گنبدی سفید، متفاوت و مخروطی شکل بالای بقعه خودنمایی می‌کند. آرامگاه و قدمگاه شعیب نبی در ۹ اردیبهشت سال ۱۳۸۲ با شماره ۸۳۶۴ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. 

قدمگاه شعیب نبی در شوشتر؛ منبع عکس: ویکی مدیا؛ عکاس: Darafsh Kaviyani

منبع عکس: ویکی مدیا؛ عکاس:  Darafsh Kaviyani

ایوب پیغمبر (ع)، استان مازندران

  • آدرس: شهرستان عباس‌آباد، بخش مرکزی، دهستان لنگارود غربی، روستای پرچور (مشاهده روی نقشه)
  • قدمت آرامگاه: نامعلوم

روستای پرچور در جنوب غربی شهر عباس‌آباد قرار دارد و از مقاصد گردشگری استان مازندران محسوب می‌شود. بقعه‌ای منتسب به ایوب پیامبر در محوطه گورستان باصفای روستای پروجور قرار دارد. ایوب (ع) از نوادگان حضرت اسحاق (ع) و نوه ابراهیم (ع) بود و نام او بارها در قرآن تکرار شده است. 

بارگاه ایوب با نام امامزاده ایوب نیز شناخته می‌شود و اطلاعات قطعی و معتبری در مورد فرد مدفون در آن وجود ندارد. افراد محلی و گردشگران روزانه از این بارگاه باصفا و نورانی دیدن می‌کنند. بقعه ایوب نبی در روستای پرچور سقفی شیروانی و سبزرنگ دارد. گنبدی سبز و زیبا جلوه‌ای خاص به بنا بخشیده است. قبور متعددی در محوطه اطراف بارگاه ایوب نبی به چشم می‌خورند. 

بارگاه ایوب نبی در مازندران؛ منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: محمد آقا احمدی

منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: محمد آقا احمدی

آیا تاکنون از مقابر پیامبران در ایران بازدید کرده‌اید؟ اگر در مورد پیامبران مدفون در ایران اطلاعاتی دارید، لطفا آن‌ها را با مخاطبان کجارو به اشتراک بگذارید. 

منبع عکس کاور: گوگل مپ؛ عکاس: رضا دادوند؛ مرقد حیقوق نبی در استان همدان

پرسش‌های متداول

قبر چند پیامبر در ایران است؟

درمجموع، بیش از ۳۰ آرامگاه در استان‌های مختلف ایران، منتسب به پیامبران هستند که برخی از آن‌ها را مدفن بیش از یک پیامبر می‌دانند.

قبر کدام پیامبر الوالعزم در ایران است؟

مقبره‌ای منتسب به حضرت نوح (ع) در استان فارس، روستای چمنی وجود دارد. 

قبر کدام پیامبر در استان تهران است؟

آرامگاهی در شهرستان رباط کریم و روستای پیغمبر را منتسب به حضرت لوط (ع) می‌دانند.

مطالب مرتبط:

دیدگاه