راهنمای تحصیل در یونان

یونان کشوری در جنوب شرقی اروپا و جنوب شبه‌جزیره بالکان است. سرزمین یونان به دریای اژه و دریای یونان نزدیک است و در نقطه اتصال سه قاره اروپا، آفریقا و آسیا قرار دارد. یونان بازمانده و وارث سرزمین باستانی یونان است. این سرزمین مهد تمدن مغرب زمین نام گرفته و خاستگاه فلسفه، دموکراسی، بازی‌های المپیک، نمایشنامه‌نویسی و… است. از این‌رو، تحصیل علم و دانش دارای ریشه‌ای تاریخی در این کشور است و دانشگاه‌های آن نیز هر ساله پذیرای طیف گسترده‌ای از علاقه‌مندان به تحصیل در خارج هستند.

چگونگی نظام آموزشی و مدت هر مقطع تحصیلی

تحصيلات‌ پيش‌ دانشگاهی

تحصیلات پیش از دانشگاه در یونان به دو دوره تقسیم می‌شود:

۱) آموزش مقدماتی متوسطه

‌تحصيل در يونان برای همه رايگان و برای كودكان سنين ۶ تا ۱۵ سال (يعنی دوره‌های ابتدايی و راهنمايی برای همه، حتی خارجيان مقيم يونان) اجباری است؛ در صورت امتناع، والدین مورد پيگيری قرار می‌گيرند و تقريبا در يونان بی‌سواد وجود ندارد. آموزش ابتدايی از ۶ سالگی آغاز می‌شود و سه دوره تحصيلی ابتدايی، راهنمايی و متوسطه وجود دارد و مقاطع تحصيلی كلا از نظام تحصيلی ساليانه (۹ ترمی - واحدی) برخوردارند.

در دوره ابتدايی عموما زبان يونانی، رياضی، علوم تجربی، هنر (نقاشی ـ موسيقی ـ كاردستی)، ورزش و تعليمات دينی آموزش داده می‌شود و از سال چهارم زبان انگليسی، تاريخ، جغرافی و از سال پنجم جامعه‌شناسی نيز اضافه می‌شود. در دوره ابتدايی در كلاس‌های اول و دوم هر هفته ۲۵ ساعت و در كلاس‌های سوم، چهارم، پنجم و ششم هر هفته ۲۸ ساعت و روزانه بين پنج تا ۶ ساعت كلاس درس گنجانده شده است كه در صورت نياز قابل افزايش خواهد بود.

مقطع راهنمايی، سطح مقدماتی آموزش متوسطه را تشكيل می‌دهد. حضور در مدرسه راهنمايی اجباری و رایگان است و فارغ‌التحصيلان مدارس ابتدايی به‌طور خودكار و بدون امتحان در كلاس اول راهنمايی پذيرفته می‌شوند. اين دوره ۳ سال طول می‌كشد و برای دانش‌آموزان ۱۲ تا ۱۵ سال طراحی می‌شود. مدارس راهنمايی خصوصی و دولتی وجود دارند. مدرسه راهنمايی آموزش عمومی را در تمام كلاس‌ها عرضه می‌نمايد.

كتاب‌های درسی دانش‌آموزان و معلمان نيز به‌طور رايگان توسط وزارت آموزش ملی و امور دينی توزيع می‌شود. مدارس راهنمايی، مدارس مختلطی هستند. كلاس‌های اول، دوم و سوم برحسب سن كودكان سازمان‌دهی می‌شوند. معلمان می‌توانند به مدت يک، دو يا سه سال را با كلاس‌های يكسانی بگذرانند، اما هيچ قاعده كلی در اين رابطه وجود ندارد.

مدارس راهنمايی پنج روز در هفته فعاليت می‌كنند و برنامه‌های آن‌ها از ۳۳ تا ۳۵ ساعت در هفته متغير است. مجموع روز‌های آموزشی در سال ۱۷۵ روز بوده و سال تحصيلی از اول سپتامبر تا ۳۰ ژوئن طول می‌كشد. در دوره راهنمايی علاوه بر دروس فوق، زبان يونانی قديم و جديد، تاريخ يونان، تاريخ جهان، جغرافی جهان و يک زبان دوم ديگر علاوه بر انگليسی مثل آلمانی و فرانسوی، علوم، زيست‌شناسی، گياه‌شناسی، متون ادب كهن (كه در هر سال با آثار يكی از بزرگان كهن يونان آشنا می‌شوند) و نيز فيزيک و شيمی تدريس می‌شود. سال تحصيلی از معادل ۲۲ شهريور آغاز و تا ۲۶ خرداد (حدود ۹ ماه) ادامه دارد.

۲) آموزش تكميلی متوسطه

دانش‌آموزانی كه به اتمام مقطع آموزش مقدماتی متوسطه نائل آيند، مجاز به ثبت‌نام در مراکز آموزش تکميلی متوسطه هستند. هيچ نوع امتحان ورودی وجود ندارد. از جمله مهم‌ترين مراکز آموزش تکميلی متوسطه می‌توان از موارد ذيل نام برد؛

الف) دبيرستان

دبيرستان، مؤسسه‌ای آموزشی است كه به‌صورت دولتی يا خصوصی اداره می‌شود. دبيرستان‌های روزانه و نيز شبانه وجود دارند. دبيرستان شبانه مخصوص دانش‌آموزان شاغل است. اين دوره تحصيلی سه سال طول می‌كشد، ولی دبيرستان‌های شبانه دوره آن چهار سال است. در دبيرستان دولتی، حضور در كلاس رايگان بوده و كتاب‌های درس نيز از سوی دولت به رايگان در ميان دانش‌آموزان توزيع می‌شود. از جمله انواع دبيرستان‌های موجود کشور يونان می‌توان به دبيرستان فنی-حرفه‌ای، دبيرستان جامع، دبيرستان كلاسيک، دبيرستان دينی، دبيرستان موسيقی و دبيرستان‌های ورزشی اشاره نمود.

ب) دبيرستان عمومی

اين مؤسسه‌ها در راستای پرورش منش و شخصيت دانش‌آموزان فعاليت می‌كنند تا آن‌ها بتوانند در توسعه فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی كشور شركت کنند و انتخاب‌های درستی براي مشاغل و تحصيلات آینده انجام دهند. دانش‌آموزان بايد به مدت سه سال، ۶ روز در كلاس حضور يابند. در كلاس سوم دروس به دو دسته (A) آموزش عمومی و (B) تحصيلات پيش دانشگاهی تقسيم می‌شوند.

تحصيلات‌ دانشگاهی

مطابق بند ۱۶ پاراگراف پنجم قانون اساسی، آموزش دانشگاهی توسط دولت و در مؤسساتی ارائه می‌شود كه در قانون عمومی، شخصيت‌های حقوقی كاملا مستقلی محسوب شوند. نظارت دولتی توسط وزير آموزش مالی و امور دينی اعمال می‌شود. در سراسر كشور ۱۸ دانشگاه دولتی و يک دانشگاه خصوصی وجود دارد. دانشگاه‌ها از دانشكده‌ها، دانشكده‌ها از گروه‌ها و گروه‌ها از شاخه‌هايی تشكيل می‌شوند. گروه، واحد اصلی و پر رنگ يک دانشگاه است و محتوای دروس يک رشته را زير نظر دارند.

در هر شهر يونان يک دانشگاه وجود دارد و مهم‌ترين آن‌ها دانشگاه آتن است .همچنين دانشگاه‌های تسالونيكی، كرت و تراكيس نيز از اهميت خاصی برخوردارند. از رشته‌های مهم دانشگاه‌های يونان می‌توان به رشته كشتی‌سازی اشاره كرد كه به هيچ وجه دانشجوی خارجی نمی‌پذيرد. رشته‌های حقوق، علوم سياسی، هنرهای زيبا، كشاورزی، زلزله‌نگاری، فلسفه (مخصوصا با توجه به سابقه كهن يونان در امر فلسفه)، ادبيات و كلام نيز از رشته‌های مهم و فعال اين دانشگاه‌ها محسوب می‌شوند. شايان توجه است كه دانشكده كلام، دارای دو بخش مستقل است كه در يک بخش كلام ارتدكس و در بخش ديگر جامعه‌شناسی دين، روانشناسی دين، فلسفه دين و غيره مورد بحث و بررسی قرار می‌گيرد.

‌دوره‌های تحصیلی

• كارشناسی (Ptychio) اولين مقطع دانشگاهی، مقطع كارشناسی است كه به‌طور معمول چهار سال يا هشت نیمسال طول می‌كشد كه منجر به دريافت مدرک كارشناسی (Ptychio) در رشته مربوطه می‌شود. در رشته‌های مهندسی، مطالعات كشاورزی، مراكز پلی‌تكنيک و دندانپزشكی طول تحصيل ۱۰ نيمسال و در دانشكده پزشكی ۱۲ نيمسال است.
• كارشناسی ارشد (Metapychiako Diploma Exidikefsis) دومين مقطع تحصيلی در دانشگاه، كارشناسی ارشد است كه حداقل چهار نيمسال به طول می‌انجامد و در نهايت منجر به دريافت كارشناسی ارشد (Metapychiako Diploma Exidikefsis) خواهد شد.
• دكتری (Didaktoriko) درجه دكتری پس از دفاع عمومی از پايان نامه اعطاء می‌شود. انجام پايان‌نامه دكتری باید حداقل سه سال از زمان پذيرش دانشجوی دكتری طول بکشد. كسانی می‌توانند به‌عنوان دانشجوی دكتری پذيرفته شوند كه دارای مدرک كارشناسی يا كارشناسی ارشد از يونان يا معادل آن از ديگر كشورها را داشته باشند كه چنين مداركی بايد به تائيد مرجع مربوط (Dikatsa) در يونان برسد. در دپارتمان‌های اصلی دانشگاه كه كارشناسی ارشد مرتبط با دوره دكتری ارائه می‌کنند، دانشجويان بايد كارشناسی ارشد مربوطه را دارا باشند.

نحوه‌ ارزشيابی مدارک تحصیلی

۱. مدارک Ptychio با چهار سال تحصیل، در صورت داشتن دیپلم دبیرستان، «کارشناسی» ارزشیابی می‌شود.

۲. مدارک Metapychiako Diploma Exidikefsis از دانشگاه‌های معتبر گروه یک و گروه دو (پس از بررسی کیفی) در صورت داشتن کارشناسی، «کارشناسی ارشد» ارزشیابی می‌شود.

۳. مدارک Didaktoriko پس از حداقل سه سال تحصیل از دانشگاه‌های معتبر گروه یک در صورت داشتن کارشناسی ارشد، «دکتری» ارزشیابی می‌شود.

زبان مراکز آموزشی و دانشگاهی

دروس در دانشگاه‌های یونان به دو زبان یونانی و انگلیسی ارائه می‌شوند.

میانگین هزینه تحصیل در یونان

هزینه تحصیل در یونان در مقاطع مختلف، متفاوت است؛ تحصیل برای افراد متقاضی اروپایی و به زبان یونانی در دانشگاه‌های دولتی رایگان است، اما افرادی که اروپایی نیستند باید شهریه دانشگاه را پرداخت کنند. این شهریه برای رشته‌های مختلف و دانشگاه‌های دولتی و خصوصی متفاوت است. دانشجو باید به‌طور تقریبی مبلغی معادل ۶,۵۰۰ یورو تا ۱۰,۰۰۰ یورو در سال را صرف پرداخت شهریه کند.

میانگین هزینه زندگی در یونان

قیمت خانه در یونان بسته به آپارتمان، تعداد اتاق‌ها، نوع ارائه خدمات و محل قرارگیری آن از ۳۲۰ تا ۶۵۰ یورو در ماه متغیر است. خوشبختانه غذا در یونان ارزان است و از آنجا که نرخ مالیات بر ارزش افزوده در مواد غذایی نسبت به سایر کالاها بسیار کم است و تولیدات محلی در کشور در وضعیت مناسبی قرار دارد، تهیه غذا با قیمت مناسب کار دشواری نیست.

علاوه بر مسکن و خوراک، حمل و نقل نیز یکی از اصلی‌ترین هزینه‌های دانشجویان خارجی در یونان است؛ در این رابطه، کرایه تاکسی در یونان زیاد است، استفاده از مترو و اتوبوس می‌تواند گزینه مناسبی برای رفت و آمد در یونان باشد و از پرداخت هزینه‌های زیاد جلوگیری کند. به‌طور تقریبی هزینه زندگی در یونان ۶۰۰ تا ۱۲۰۰ یورو در ماه است و این مبلغ با توجه به نوع و سبک زندگی دانشجویان متغیر است.

محدودیت سنی برای تحصیل در یونان

برای تحصیل در یونان محدودیت سنی خاصی در نظر گرفته نشده است.

برترین دانشگاه‌های یونان

بورسیه تحصیلی دانشگاه‌های یونان

خوشبختانه تعداد زیادی بورسیه های تحصیلی یونان یافت می‌شود که این امکان را برای دانشجویان به وجود آورده است تا با توجه به علایق خود در این کشور زیبا تحصیل کنند. (لیست بورسیه دانشگاه‌های یونان برای سال تحصیلی ۲۰۲۰-۲۰۱۹)

• بورسیه تحصیلی دولتی: این بورسیه مختص دانشجویان خارجی است که ماهیانه ۶۰۰ یورو برای هر دانشجو در نظر گرفته شده است. غذا و وسایل مورد نیاز تحصیلی مانند کتاب و کاغذ مجانی است. این بورسیه همچنین ۱۰۰۰ یورو جهت هزینه رفت و آمد سفر به یونان در نظر گرفته است. به علاوه ۱۵۰ یوروی دیگر را جهت هزینه سکونت و سامان گرفتن دانشجویان، پرداخت می‌کند.
• بورسیه موسسه Marie Sklodowska Curie: این بورسیه مناسب دانشجویانی است که قصد انجام تحقیقات در زمینه علم بیولوژی یا مهندسی بیولوژی را دارند. کاندیداها باید دارای مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد یکی از رشته‌های زیست‌شناسی سلولی، زیست، مهندسی بافت‌شناسی، زیست ماده، داروسازی، دامپزشکی، زیست‌شناسی بدن و هرگونه رشته مرتبط دیگری باشند. بیشترین زمان مجاز به استفاده از این بورسیه، یک دوره سه سال است که در اساس نامه قرار داد هم ذکر شده است.
• بورسیه موسسه Stavros Niarchos: این کمک هزینه شامل دو قسمت است: قسمت اول که ۱۰ نفر امکان پذیرفته شدن را دارند، برای متقاضیان کارشناسی ارشد است که در رشته حکومت‌داری و سیاست عمومی قادر به ادامه تحصیل هستند. مبلغ ۳۵۰۰ یورو برای هر دانشجو در نظر گرفته شده است. قسمت دوم برای کاندیداهای مقطع دکتری است که تعداد مورد پذیرش هم ۱۰ نفر است. این افراد قادر به انجام تحقیقات خود در زمینه جامعه مدنی، اصالت‌خواهی، موسسات غیرانتفاعی و موسسات NGO خواهند بود. مبلغ این بورسیه برای دانشجویان دکتری ۹۰۰۰ یورو است. بورسیه‌ این موسسه برای دانشجویانی که قصد ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد و همچنین دکتری را دارند، مناسب است.
• بورسیه‌ زبان‌های خارجه اراسموس: اراسموس یکی از مهم‌ترین بورسیه های تحصیلی یونان و اروپا است. موسسه IKY هر سال به ۵۰ نفر متقاضی، کمک هزینه شرکت در دوره‌های زبان یونانی و سمینارهای فرهنگی را اهدا می‌کند.

تعطیلات پایان سال تحصیلی

سال تحصيلی دانشگاهی از اول سپتامبر آغاز شده و در ۳۱ آگوست سال پايان می‌يابد. هر سال دانشگاهی از دو نيم سال تشكيل می‌شود.

بیمه تحصیلی و درمانی دانشجو در یونان

دانشجویان تا زمانی‌که به‌عنوان دانشجو در دانشگاه ثبت‌نام هستند، از بیمه درمانی دولتی برخوردار می‌شوند.

آب و هوای یونان

با توجه به موقعیت جغرافیایی، یونان از آب و هوای نسبتا گرمی برخوردار است و در طول زمستان ممکن است به ندرت شاهد بارش برف و برودت هوا تا دمای زیر صفر درجه باشد.

کار و ویزای دانشجویی در یونان

یونان یکی از اعضای پیمان شینگن است و کلیه دانشجویان خارجی که از شهروندان کشورهای غیر از اتحادیه اروپا باید ویزای تحصیلی دانشجویی نوع D را برای ورود به یونان و تحصیل در این کشور از سفارت یا کنسولگری‌های یونان دریافت کنند.

شرایط کار دانشجویی

کار در حین تحصیل برای دانشجویان در کشور یونان به این شکل است که فرد دانشجو در زمان دوران تحصیل خود این امکان را دارد تا در صورت یافتن کار، مشغول به کار موقت دانشجویی باشد. این اجازه کار عموما در شش ماهه اولیه ورود و اقدام به تحصیل، اجازه کار در دانشگاه به دانشجو عموما ارائه می‌شود و در صورتی که فرد بتواند رشد تحصیلی خود را در زمان تحصیل نشان دهد اداره مهاجرت به دانشجو بر اساس معیارها بین ۱۰ تا ۳۰ ساعت کار موقت در هفته به فرد ارائه می‌کند. در مقطع لیسانس و فوق لیسانس معمولا در حدود ۱۰ تا ۲۰ ساعت کار و در مقطع دکتری در حدود ۳۰ ساعت کار موقت به دانشجو ارائه می‌شود.