۲۵ میراث فرهنگی در معرض خطر نابودی کامل (قسمت اول)

بناهای یادبود و تاریخی زیادی در جهان وجود دارند که بلایای طبیعی و جنگ هیچ آسیبی به آن‌ها وارد نکرده است و امروزه نمایانگر هنر و استعداد گذشتگان ما هستند؛ اما از سوی دیگر بناهای زیادی هستند که نتوانسته‌اند در برابر حوادث ویران‌کننده‌ مقاومت کنند و امروزه یا هیچ اثری از آن‌ها وجود ندارد یا تنها یک ویرانه از آن‌ها باقی مانده، برخی از  این بناها هم با این که در زمان  پابرجا هستند؛ هنوز در معرض خطر هستند.

در طول تاریخ بارها شاهد این موضوع بوده ایم که جنگ بسیاری از میراث‌های فرهنگی ما را کاملا نابود کرده است یا بلایای طبیعی مانند زلزله و طوفان شهرهای زیادی را به مخروبه تبدیل کرده است. در دنیای امروز  بالا آمدن سطح آب  دریا بر اثر پدیده گرم شدن جهانی،  تهدید جدی برای میراث فرهنگی است که کمتر کسی به آن توجه می‌کند. در ادامه به معرفی ۲۵ بنای یادبود در سراسر جهان می‌پردازیم که خطر نابود شدن آن‌ها را تهدید می‌کند؛ از بناهای متعلق به دوران ماقبل تاریخ گرفته تا بناهای مربوط به قرن بیستم.

لیست ارائه شده در این متنُ بر اساس اطلاعات ارائه شده از سوی سازمانی تحت‌عنوان «صندوق جهانی آثار تاریخی» (WMF) تهیه و تدوین شده است. این سازمان تلاش می‌کند با بهره‌گیری از روش‌های مختلف مانند آموزش افراد و حمایت مالی، میراث‌های فرهنگی در سراسر جهان را محافظت کند. در ادامه با ما همراه باشید.

ساختمان‌های با سبک معماری پس از استقلال هند در دهلی‌نو

ساختمان‌های ساخته شده در دهلی‌نو  پایتخت هند به سبک معماری پس از استقلال هند، برخلاف بسیاری از آثار تاریخی و باستانی این کشور، که دولت از آن‌ها محافظت می‌کند، تحت حمایت هیچ یک از سازمان‌های دولتی نیستند و مسئولان صندوق جهانی معتقد هستند که ساختمان‌های ساخته شده به این سبک معماری، واقعا در معرض خطر هستند.

ایستگاه راه‌آهن مرکزی واقع در بافلوی آمریکا

این ساختمان که در واقع یک ایستگاه راه‌آهن است، در سال ۱۹۲۹ در بافلو، دومین شهر پرجمعیت ایالت نیویورک  آمریکا ساخته شد. این ایستگاه راه‌آهن که نام کامل آن پایانه مرکزی آرت دِکو بوفالو (Art Deco Buffalo Central Terminal) است، در زمان خود یکی از ساختمان‌های اصلی شهر در زمینه حمل و نقل‌ بوده است. با آغاز روند ایجاد بزرگراه‌های مختلف در آمریکا در دهه ۱۹۵۰، استفاده از این ایستگاه راه‌آهن مانند سایر ایستگاه‌های راه‌آهن آمریکا به تدریج کاهش یافت و در سال ۱۹۷۹ کاملا تعطیل شد. شرکت Central Terminal Restoration Corporation بعدها این ساختمان را خرید و مسئولین آن تلاش می‌کنند دوباره آن را مرمت و احیا کنند.

دره تبایدا لئونزا ، ال بیرزو در اسپانیا

این دره که گاهی اوقات به آن دره سکوت هم گفته می‌شود و در اسپانیا قرار دارد، زمانی مامن و جایگاه راهبان مذهبی بوده و متعلق به قرن هفتم است. دره تبایدا لئونزا، ال بیرزو (Tebida Leonesa, el bierzo) کلیساهای متعلق به قرون وسطی را که به خوبی محافظت شده‌اند نیز در خود جای داده است. زمانی که جوانان این منطقه به دنبال دست‌یابی به فرصت‌های خوب اقتصادی، آن را ترک کردند. سایر افراد باقی‌مانده در این منطقه، تحت فشار قرار گرفتند تا آن‌ها هم این منطقه را ترک کنند تا این دره هم سکنه کمتری داشته باشد و هم گردشگر بیشتری به سمت خود جذب کند.

منظره تپه‌های فرهنگی ماتابو در زیمبابوه

در منطقه جنوب زیمبابوه، تشکیل صخره‌های گرانیتی در تپه ماتابو (Matobo)، منظره جالبی به وجود آورده‌ است. همچنین در این تپه بیش از ۳۵۰۰ سنگ‌نگاره ثبت شده در غارها، تخته‌سنگ‌ها و صخره‌های آن دیده می‌شود که نخستین نشانه‌های تاریخ بشر هستند. بیشترین تمرکز سنگ‌نگاره‌ها در قاره آفریقا در این منطقه دیده می‌‌شود.

سنگ‌نگاره‌های تپه ماتابو

توسعه مناطق اطراف و همچنین کاهش مستمر منابع طبیعی‌، یک خطر جدی برای این منطقه محسوب می‌شود. کاهش جنگل‌ها و چرای بی‌رویه دام در این منطقه باعث شده است صخره‌های منقش به سنگ‌‌نگاره‌ها، در معرض تابش شدید آفتاب و باران سنگین قرار  گیرند که می‌تواند تا حد زیادی باعث آسیب دیدن آن‌ها شود. در ضمن آتش‌سوزی‌هایی که انسان مسبب آن بوده و نقاشی‌های دیواری، چهره باستانی صخره‌های این تپه منحصر‌به‌فرد را مخدوش کرده است.

بازار حلب در سوریه

این بازار برای چندین قرن متوالی بسیار پررونق بود؛ گذرگا‌های پرپیچ و خم و مغازه‌های این بازار با طاق‌های منحنی شکل و گنبد مانند، روزگاری پر از فروشندگان دوره‌گردی بودند که محصولاتی همچون فرش، شیرینی و صابون حلبی داشتند.

 جنگ داخلی ۲۰۱۱ سوریه، خسارات جبران‌ناپذیری ازجمله کشته شدن عده‌ای از شهروندان سوری و آوارگی آن‌ها و تخریب بخش اعظمی از بافت بسیار اجتماعی این کشور، به بار آورد. متاسفانه بازار حلب نیز در سال ۲۰۱۲ در آتش جنگ بین نیروهای دولتی سوریه و شورشیان سوخت و نابود شد. مسئولان صندوق جهانی آثار تاریخی معتقد هستند که در بازسازی‌های پس از جنگ، توجه ویژه به بازسازی و ترمیم بازار حلب، کاملا ضروری است.

شهر  تاریخی تعز در یمن

این شهر با کاخ‌ها، مساجد و مدارس باشکوه خود شناخته شده است. تعز از سال ۱۲۲۹ تا ۱۴۵۴، پایتخت یمن بوده است. سه بنای تاریخی این شهر از عصر طلایی آن به یادگار باقی مانده، اما متاسفانه جنگ‌ داخلی یمن در سال‌های اخیر، آسیب زیادی به این شهر وارد کرده است. به دنبال این اتفاق، ده‌ها نفر از شهروندان تعز آن را ترک کردند و شهروندان مستأصل و بیچاره باقی‌مانده در این شهر، نیاز شدیدی به کمک‌های بشر دوستانه دارند.

شورشیان در سال ۲۰۱۵ این شهر را تصرف کردندِ، اما نیروهای هوایی آن‌ها را سرکوب کردند که باعث شد آسیب زیادی به شهر وارد شود. به‌طور کلی جنگ‌های پی در‌ پی یمن، باعث تخریب و آسیب چندین بنا و یادبود تاریخی در تعز شده است که شامل موزه ملی تعز، مجموعه نسخ خطی و یک مسجد متعلق به قرن شانزدهم می‌شود.

راه‌آهن رامال بین شهر تالکا و بندر کانستیتوشِن در شیلی

این راه‌آهن آخرین بازمانده خط ریلی در مناطق روستایی شیلی است. راه‌آهن رامال (Ramal) که طول آن در حدود ۸۸٫۵ کیلومتر است، شهر بزرگ تالکا را به بندر کانستیتوشِن (Constitution) متصل می‌کند، سال گذشته آتش‌سوزی جنگل‌های اطراف خط راه‌آهن، باعث آسیب جدی قسمت‌هایی از آن شد و ساکنان این منطقه نیز برای تردد دچار مشکل شدند.

اداره فرمانداری آنتیگوآ و باربودا

اداره تاریخی فرمانداری آنتیگوآ و باربودا متعلق به قرن هفدهم است و اقامتگاه رسمی فرماندار این کشور محسوب می‌شود. بخش‌هایی از این ساختمان بسیار قدیمی در طول سال‌های متوالی به دلایلی همچون خشکسالی، زلزله و طوفان‌های متعدد، فرو ریخته است و نیاز شدیدی به بازسازی دارد؛ خوشبختانه مردم محلی چند سالی است که بازسازی این ساختمان را شروع کرده‌اند و قصد دارند از آن برای تقویت فعالیت‌های مدنی و آموزشی استفاده کنند.

مناره الحدباء در عراق

سال گذشته در نبرد موصل مسجد جامع نوری این شهر که یک مسجد کاملا تاریخی است و در سال ۱۱۷۲ میلادی ساخته شده، در جریان یک انفجار تروریستی آسیب جدی دید. این مسجد دارای یک مناره خمیده به اسم الحدباء (قدیمی‌ترین مناره عراق) است که آن هم تا حد زیادی تخریب شده و احتمال بازسازی آن هنوز در پرده‌ای از ابهام است.

محله‌ یهودی‌ها در صویره مراکش

صویره یکی از شهرهای گردشگری مراکش است که در اواسط قرن هجدهم، جایگاه خود را به‌عنوان یک پل ارتباط تجاری بین آفریقا و اروپا تثبیت کرد و به دلیل برخورداری از تاریخ کهن و تنوع مذاهب در آن، یک شهر کاملا شناخته شده است. پس از تشکیل دولت رژیم جعلی صهیونیستی، یهودیان محله یهودی‌‌نشین ملاح این شهر را ترک کردند.

 بسیاری از ساختمان‌های این شهر که متعلق به دوران مغول و عصر جنبش هنری آرت دِکو یا هنر تزیینی (جنبش هنری ایجاد شده در قرن بیستم که برخی از هنرها مانند معماری و تزیینات داخلی را تحت تاثیر قرار داده است) هستند، خالی از سکنه شده‌اند و در حال تخریب شدن هستند.