کشف منابع آبی عظیم در مریخ

تصاویر جدید ناسا، لایه‌هایی از یخ در صخره‌های ساییده‌شده در سیاره مریخ را نشان می‌دهند؛ فرصتی بالقوه برای آینده انسان‌ها در سیاره سرخ.

این خبر توسط مایکل گرشکو در تیم نشنال جئوگرافی نوشته شده است.

دانشمندان در بخش‌های میانی سیاره مریخ، لایه‌هایی از آب یخ‌زده که چندین کیلومتر زیر سطح سیاره سرخ، دفن شده بود را پیدا کردند. این اکتشاف، جزئیاتی اساسی را به تاریخچه زمین‌شناسی مریخ که تاکنون می‌دانستیم، اضافه کرده است و ممکن است چگونگی دسترسی انسان‌های آینده در مریخ به آب را به ما نشان دهد.عکس از ناسا، دانشگاه آریزونا

صخره‌های فرسایش‌یافته در وسط عرض جغرافیایی مریخ، باندهایی از ماده آبی، را آشکار کرده ‌اند. طیف‌شناسی این لایه‌ها، در ۰٫۹۱ تا ۱٫۸۳ متری زیر سطح زمین، نشان می‌دهد که این نوارها، آب‌های یخ‌زده هستند.

کالین دانداس، زمین‌شناس تیم بررسی آمریکا، که این لایه‌های یخی را کشف کرده است، می‌گوید:

این اکتشاف، پنجره‌ای تازه به زمین یخی در مریخ را برای ما باز کرد.

دانشمندان، مدت‌ها است که استدلال می‌کنند آب یخ‌زده در زیر زمین سیاره مریخ، محبوس شده است. در سال ۲۰۰۲ ماموریت ادیسه ناسا، از مدار خود سیاره مریخ را اسکن کرد و نشانه‌هایی از زمین‌های یخی کم‌عمق در عرض‌های جغرافیایی مرتفع را شناسایی کرد. در سال ۲۰۰۸ ماموریت فونیکس ناسا، زمین‌های نزدیک قطب شمال مریخ را حفاری کرد و به آب‌های یخی رسید.

در اواخر سال ۲۰۱۶ یک اوربیتور (فضاپیمایی که در مدار سیارات می‌چرخد) شناسایی مریخ، صفحه یخی دفن‌شده‌ای را در عرض‌های جغرافیایی میانی مریخ پیدا کرد که به اندازه دریاچه سوپریور در آمریکای شمالی آب دارد. اما تا تحقیقات دانداس که امروز در بخش علمی چاپ شده است، دانشمندان در حال تقلا بودند تا در مورد گستردگی و دسترسی به لایه‌های یخ زیر سطح مریخ، اطلاعاتی کسب کنند.

بر طبق گفته‌های دانداس ۸ مکان کشف‌شده در تحقیقات تازه، شامل مخازن پر شیبی مانند برش‌هایی در کیک هستند؛ فرسایش سبب شد تا لایه‌هایی از سنگ و یخ که MRO آن را از بالا رصد کرده است، آشکار شوند. باندهای یخی در ایتدا در ۰٫۹۱ تا ۱٫۸۳ متری زیرسطح مریخ دیده شدند که نشان از بارش‌های سنگین برف، میلیون‌ها سال قبل در عرض‌های جغرافیایی میانی مریخ دارند؛ زمانی که مریخ با زاویه‌ای تندتر از امروز در محور خود قرار داشت.

بتنی المن، سیاره شناس کالتک، می‌گوید:

آن‌ها عکس‌هایی بسیار جالب هستند که لایه‌های یخی زیر زمین که به صورت تئوری تاکنون از آن‌ها خبر داشتیم را ثابت کردند.

ما همچنین ممکن است بتوانیم بخش سخت یخ را خارج کرده تا تغییر اقلیمی در روزهای اخیر مریخ را ثبت کنیم؛ درست مانند کاری که در زمین انجام می‌دهیم.

این اکتشاف، همچنین ممکن است بر آینده مسافران فضایی نیز تاثیر بگذارد؛ کسانی که ممکن است روزی به عرض‌های جغرافیایی میانی مریخ بیایند و به دنبال رفع تشنگی باشند.

ماموریت‌های انسان‌ها به مریخ، بر پایه استخراج آب از محیط، چه با استخراج از مواد معدنی هیدراته‌شده یا از منابع یخی به‌صورت مستقیم، تکیه خواهند داشت. انسان‌ها سپس می‌توانند آن آب را بنوشند  یا آن را به هیدروژن و اکسیژن تفکیک کنند تا هوای قابل تنفس ایجاد و از متان هم برای سوخت راکت‌ها استفاده کنند.

همانطور که تحقیق سال ۲۰۱۶ ناسا نشان داد، یخ ممکن است بازدهی بیشتری برای استخراج آب داشته باشد تا مواد معدنی؛ اما اگر دسترسی به این یخ نیاز به حفاری ۹ متری در زمین داشته باشد، بسیار غیر کاربردی خواهد بود. اما اگر این صفحات یخی در نزدیکی سطح زمین باشند، این تصاویر، آینده را تغییر خواهند داد.

آنجل، آبود مادرید، رییس مرکز منابع فضایی در دانشگاه معدن کلرادو، می‌گوید:

وجود آب‌های یخ‌زده در عمق کم که بتوان از آن‌ها در ماموریت‌های انسانی به مریخ استفاده کرد، بسیار امیدبخش به نظر می‌آید.

حوضچه‌های گلی در دریاچه بی‌نقص جنوب سیاره مریخ. این ساختارها در زمین در اثر جاری شدن آب مایع به وجود می‌آیند.

در سال ۲۰۰۴، ماموریت ناسا بر فراز مریخ دانه‌های کروی شکلی را با نام مستعار توت آبی رصد کرد. این دانه‌های سنگ آهن، احتمالا از رسوبات خیس به وجود آمده‌اند.

رسوبات پروانه‌ای شکل در شیب‌های صخره‌ها بر اساس جریان آب به وجود آمده‌اند. برخی از بهترین رسوبات محافظت‌شده در دریاچه ساهکی (saheki) در مریخ است که در عکس بالا می‌بینید.

در سال ۲۰۱۵، دانشمندان رگه‌هایی تاریک که از دامنه‌های تپه‌های مریخ در حال پایین ریختن بود را شناسایی کردند. در ابتدا، به نظر می‌رسید آب مایع شور باشد، اما تحقیقات اخیر می‌گویند این رگه‌ها، در حقیقت آبشارهایی خشک شده از خاک هستند.

در ماه اکتبر سال ۲۰۱۷، دانشمندان به شواهدی رسیدند که نشان می‌داد ۳٫۷ بیلیون سال قبل، آبگیر اریدانیا (Eridania)، اقیانوسی پهناور با منافذ هیدروترمال بوده است؛ یعنی شرایط حیات باستانی.

مسیرهای آبی مارپیچ، در لبه شمال غربی دریاچه هیل، قرار دارد. طرز تشکیل این مسیرهای آبی، نامشخص است، اما برخی ساختارهای مشابه بر روی زمین، توسط جریان‌های آب مایع، به وجود می‌آیند.

در سال ۲۰۱۲، فضاپیمای ناسا، بقایای جریانی قوی در میان سیاره مریخ را کشف کرد. این سنگ‌ها، که شامل سنگریزه‌های باستانی هستند، جزو اولین موارد کشف‌شده در مریخ هستند.

بافت زبر و مایل به صورتی، بستری در مریخ است که آب، سال‌ها قبل، آن را تغییر و سنگ‌های رسی را شکل داده است. هنوز نامشخص است که آب و سنگ چگونه با هم واکنش داده‌اند.