زنده به گور: غواصی که ۶۰ ساعت در یک غار دریایی گیر افتاده بود

شاید آرام‌ترین لحظه برای «سیسکو گراسیا» (Xisco Gracia) وقتی بود که اطمینان پیدا کرد چاقویش را همراه دارد. اگر قرار بود در غار دریایی که در آن گیر افتاده بود بمیرد، ترجیح می‌داد مرگ سریعی داشته باشد.

او در مصاحبه با بی‌بی‌سی درباره‌ی تجربه‌ی هولناک خود گفت: «این آخرین راه‌حل من بود.»

گراسیا به مدت ۶۰ ساعت در آن غار دریایی گیر افتاده بود و نمی‌دانست که آیا همکار غواصش که برای آوردن کمک رفته بود، توانسته از هزارتوی زیر جزیره‌ی اسپانیایی مایورکا جان سالم به در ببرد یا نه.

تجربه‌ی دردناک گراسیا با یک سفر عادی آغاز شد. گراسیا که یک معلم جغرافیاست، عادت داشت که آخر هفته‌ها به سراغ غارهای دریایی جزیره برود. او یک غارنورد و غواص ماهر است و آن روز هیچ حرکت اشتباهی نکرده بود. اما این موضوع نتوانست از تصادفی که ماجرا را به کابوس تبدیل کرد، پیشگیری کند.

یکی از اصول اساسی غواصی در غار همراه داشتن دائمی راهنما است. غواصانی که به اعماق غار شنا می‌کنند، خطی را پشت سر جا می‌گذارند تا راه دقیق برگشت را بدانند. همچنین این طناب به آن‌ها اجازه می‌دهد که بدون نیاز به دیدن، در صورتی که چراغ قوه‌شان خاموش شود یا دیدشان کم شود، به راحتی به سطح آب صعود کنند.

به گفته‌ی بی‌بی‌سی گراسیای ۵۴ ساله و همکار غواصش، گیلم ماسکارو (Guillem Mascaro)، آن روز از طناب استفاده کردند. اما چیزی ناشناس طناب را قطع کرد و آنان را گم‌شده و با ذخیره‌ی رو به کاهش هوا در مخازن اکسیژنشان تنها گذاشت.

گارسیا می‌گوید «ما فقط می‌توانیم حدس بزنیم که ممکن است چند سنگ روی آن افتاده باشد» و اضافه می‌کند که حدود یک ساعت به دنبال طناب گشته‌اند، اما فایده‌ای نداشته است.

تنها شانس نجات آن‌ها، این بود که می‌دانستند در غار یک کیسه‌ی هوا وجود دارد. این موضوع به آن‌ها اجازه می‌داد که بدون استفاده‌ی کامل از اکسیژن کمکی خود، برنامه‌ریزی کنند و نقشه‌ای تدارک ببینند.

بنابراین، به این دلیل که تنها به اندازه‌ی یک نفر اکسیژن داشتند، تصمیم گرفتند که ماسکارو به دنبال کمک برود. آن‌ دو روی یک مسیر که قبل‌تر نقشه‌کشی شده بود به توافق رسیدند، اما راهی طولانی و پرخطر بود و به دلیل جستجوی مضطربانه‌ای که پیش‌تر برای پیدا کردن طناب راهنما انجام داده بودند، لجن‌های زیادی در آب پخش شده بود و دیدن را سخت می‌کرد.

ماسکارو در ادامه می‌گوید:

مثل غواصی در یک تشت کاکائو بود.

پس از رفتن ماسکارو، چالش بعدی گراسیا این بود که در حین تنفس هوای غار، که درصد بسیار بالاتری از کربن دی‌اکسید در مقایسه با هوای سطح دارد، سلامتی خود را حفظ کند. به گفته‌ی مؤسسه‌ی ملی سلامت، کربن دی‌اکسید مانند یک ماده‌ی خفگی‌آور عمل می‌کند، یعنی هرچه بیشتر آن را تنفس کنی، کمتر به بدنت اجازه می‌دهد که اکسیژن هوا را جذب کند.

به گفته‌ی اسناد مؤسسه‌ی ملی سلامت قرار گرفتن در معرض دی‌اکسید کربن ممکن است منجر به سرگیجه، سردرد، تعرق، خستگی، بی‌حسی و سوزش اندام، از دست دادن حافظه، تهوع، استفراغ، افسردگی، گیجی، سوختگی پوست و چشم و زنگ زدن گوش شود. 

گراسیا که حدس می‌زند در حال تنفس هوایی با ۵ درصد کربن دی‌اکسید در مقایسه با هوای سطح آب که ۰/۰۴ درصد از این گاز را دارد، بوده است، در تلاش برای زنده ماندن، تعدادی از این علائم را به علاوه‌ی توهم تجربه کرده است.

وی در مصاحبه با دیاریو د مایورکا (Diario de Mallorca) در ماه آوریل می‌گوید که بیشتر اوقات را در تاریکی مطلق به سر می‌برده و تنها گاهی از چراغ قوه‌اش استفاده می‌کرده تا باتری‌اش تمام نشود. او به نور نیاز داشت تا بتواند سریعاً روی سنگی که در فضای ۱۲×۲۰×۸۰ متری رویش نشسته بود لیز بخورد تا آبی آشامیدن تازه‌ای را که از حوضچه‌ی بالای سطح غار گرفته بود، به دست بیاورد. هرچه بیشتر در آنجا می‌ماند افکارش کمتر اجازه می‌دادند بخوابد. وی مدام به پسر ۱۵ ساله و دختر ۹ ساله‌اش و همچنین احتمال مرگ خود فکر می‌کرد.

او در مورد افکارش به روزنامه‌ی ال پائیس اسپانیا می‌گوید:

با خودم فکر می‌کردم هنگامی که امدادگران جسد من را پیدا کنند، حتی نمی‌توانند از اینجا خارجش کنند. مسیرهای اطراف این غار پیچیده هستند و حمل یک جسد بی‌جان بسیار دشوار است ... من به معنای واقعی کلمه زنده به گور شده بودم.

به گفته‌ی گروه بین‌المللی نجات و بازیابی غارهای دریایی، از سال ۱۹۵۰ تا به حال بیش از ۴۷۵ غواص در عملیات‌های غارنوردی در سرتاسر جهان جان خود را از دست داده‌اند. البته عدد دقیق مشخص نیست، چرا که تمام تلفات گزارش نمی‌شوند. خوشبختانه در این مورد با رسیدن کمک، گراسیا به لیست این افراد اضافه نشد.

او به بی‌بی‌سی درباره‌ی دیدن نور در زیر آب می‌گوید:

فکر کردم که باز دچار توهم شده‌ام. اما بعد متوجه شدم که واقعی است و یک کلاه ایمنی دارد به من نزدیک می‌شود.

به گراسیا مخزن کمکی اکسیژن داده شد و به بیرون از غار هدایت شد، جایی که ماسکارو را ملاقات کرد و متوجه سلامتی وی نیز شد. او به دلیل علائم سرمازدگی، یک شب در بیمارستان بستری شد. آنجا به وی اکسیژن مکمل دادند تا آسیب‌هایی را که به دلیل تنفس بیش از حد کربن دی اکسید دیده بود، جبران شود.

البته گراسیا مدتی طولانی در خشکی باقی نماند. وقتی حالش خوب شد، تصمیم گرفت دوباره به زیر آب برگردد و در واقع به نظر می‌رسید که او حتی یک لحظه هم به ترک کردن این سرگرمی خطرناک خود فکر نکرده است.

او مدت کوتاهی پس از نجاتش به دیاریو دی مایورکا گفت:

کسب اطلاعات درباره‌ی سیستم غارهای زیر مایورکا کار بسیار مهمی است. زندگی ادامه دارد و ما باید گذشته را فراموش کنیم.