نوروز در کردستان عراق؛ از پایکوبی تا آتش بازی

سالانه در روز ۲۱ ماه مارس (اول فروردین)، کردها در کنار اقوام سایر کشورهایی که نوروز را جشن می‌گیرند، به مناسبت آغاز سال جدید به جشن و پایکوبی و آیین وسنت‌های مخصوص نوروز می‌پردازند.

مردم کردستان به نوروز به‌عنوان ابزاری برای نمایش میراث فولکلور کردی، زبان و لباس‌های سنتی می‌نگرند. هدف جشن، تقویت صنعت گردشگری است و هر سال رویداد‌های جدیدی به مراسم افزوده می‌شود، این در حالی است که سنت شعله نوروز همچنان پابرجا است.

تمامی خیابان‌ها با چراغ‌ها، گل‌های بی‌شمار و پرچم کردستان (قرمز، سبز و سفید با خورشیدی زرد در مرکز) مزین شده‌اند. حیوانات در میادین شهر برای آغاز جشن کشته می‌شوند.

هر سال حکومت مستقل کردستان عراق از موسسات فرهنگی هنری حمایت می‌کند تا با برپا داشتن رویداد‌ها و فعالیت‌های گوناگون در زمان نوروز، جشن و سرور را هرچه بیشتر غنا بخشند.

در گذشته جشن نوروز فقط در یک روز برگزار می‌شد، اما امروزه پس از اینکه وزارت آموزش‌وپرورش ۱۲ روز مصادف با عید را تعطیل اعلام کرد این جشن تا ۱۰ روز توسعه یافت.

علاوه بر آن سازمان‌های دولتی هم مشمول تعطیلی ۳ روزه (از ۲۰ تا ۲۲ مارس) می‌شوند.

موسسات حکومت ایالتی در بغداد امروزه نیز نوروز را فقط طی یک روز جشن می‌گیرند. در آن روز تمامی موسسات و دپارتمان‌های حکومتی تعطیل رسمی هستند.

جشن نوروز جلوه‌گاه میراث و زبان کردی است و آن را بوسیله اجراهای موسیقی و دعوت از هنرمندان و موسیقی‌دانان کرد و غیرکرد از کشورهای همسایه و سراسر جهان در معرض نگاه جهانیان قرار می‌دهد.

در سال ۲۰۱۳ کردهای عراق در حضور داوران کمیته گینس سعی کردند نام خود را به‌عنوان بزرگ‌ترین دبکه (نوعی رقص که شرکت‌کنندگان در آن بازوی یکدیگر را می‌گیرند) در تاریخ ثبت کنید. برای این منظور ۵,۰۰۰ هزار زن و مرد در حضور داوران دور «دژ اربیل» حلقه زدند و به اجرای مراسم پرداختند.

طاهر عبدالله، معاون فرماندار اربیل به المانیتور گفته که قصد اصلی دبکه زنده نگاه داشتن میراث کردی، تشویق نسل جوان به افتخار کردن به فرهنگ ملی و نمایش فرهنگ‌شان به جهانیان است.

در زمان جشن مردمان کرد لباس محلی کردی گشاد به تن می‌کنند، به‌ویژه زنان که از ماه‌ها قبل خود را برای جشن و سرور آماده می‌کنند. بسیاری از بازدیدکنندگان که از جهان عرب به این محل می‌آیند نیز این جامه‌ها را می‌پوشند.

لباس معمول یک مرد کرد شامل پیراهن آستین بلند، شلوارهای گشاد و جلیقه‌ای که زیرکمربندی از جنس پارچه قرار می‌گیرد، است. این کمربند از پارچه‌ای به طول ۴ تا ۵ متر ساخته شده که بارها به دور کمر پیچیده می‌شود.

زنان کردی عموما از جامه‌هایی با رنگ‌های روشن  استفاده می‌کنند اما بارزترین مشخصه‌ی لباس آن‌ها ردای رنگینی است که از شانه‌شان تا نزدیکی زمین آویزان است.

ایرانی، آذری، افغانی، پاکستانی و هندی‌ها همگی در نوروز بزم‌های دلنوازی برپا می‌کنند. نوروز سرآغاز فصل بهار و حاصل‌خیزی است و ازاین‌رو برای جوامع مختلف آسیایی به تجدید حیات در زندگی دلالت می‌کند.