آمریکای شمالی ؛ مهاجرت ۴۸۰۰ کیلومتری پروانه‌های پادشاه

نگین توکلی
نگین توکلی پنجشنبه، ۱۱ آبان ۱۳۹۶ ساعت ۰۹:۳۰
 آمریکای شمالی ؛ مهاجرت ۴۸۰۰ کیلومتری پروانه‌های پادشاه

مهاجرت حشرات رنگارنگ در قاره آمریکای شمالی، یکی از زیباترین رویدادهای طبیعی در کره زمین است. در اینجا با چگونگی این مهاجرت طولانی آشنا خواهیم شد.

هر پاییز، میلیون‌ها پروانه مونارک (پادشاه) زمین‌های تغذیه تابستانی خود را در شمال شرقی آمریکا و کانادا رها کرده و حدود ۴۸۰۰ کیلومتر برای رسیدن به زمین‌هایی که زمستان در آن‌ها تمام شده است، یعنی جنوب غربی مکزیک، سفر می‌کنند.

ولی برخلاف پرنده‌ها یا حیوانات وحشی که همچنین مهاجرت‌های افسانه‌ای دارند، این پروانه‌های منحصر به فرد، هرگز برنمی‌گردند. (برای دیدن عکس‌های خارق‌العاده پروانه‌ها به این سایت مراجعه کنید.)

پروانه پادشاه

عکس از جوئل سارتور

پروانه‌ها روی شاخه‌های زمستانی در سیرا چینکوا، مکزیک، جمع شده‌اند. هوای سرد کوهستان، متابولیسم (سوخت و ساز) آن‌ها را آرام می‌کند و باعث ذخیره انرژی می‌شود.

این مقاله توسط جیسون بیتل نوشته شده است. وی نویسنده تاریخ طبیعی و شرکت‌کننده مکرر در نشنال جئوگرافی است.

اما چرا آن‌ها این راه را برنمی‌گردند؟ آن‌ها از اول از کجا می‌دانند که مقصد کجا است؟

چگونگی مهاجرت پروانه‌های پادشاه

چگونگی مهاجرت پروانه‌های پادشاه

زمانی که روزها کوتاه می‌شوند و دما افت می‌کند، مونارک‌ها شروع به ترک محدوده‌های تغذیه و تولید مثل می‌کنند تا در جستجوی مکانی امن برای گذر از زمستان باشند.

برای پروانه‌ها، این زمین گذران زمستانی در ارتفاعات برخی کوهستان‌ها در مرکز مکزیک، یافت می‌شود. در آنجا یک بار دیگر، مونارک‌ها در کنار میلیون‌ها هم نوع خود روی شاخه‌های درختان اویمل قهوه ای (صنوبر)، اجتماع می‌کنند.

پابلو جارامیلو لوپز، دانشمند محقق دانشگاه ملی مستقل مکزیک، می‌گوید:

 این درختان، همچنین شناخته شده به نام صنوبرهای مقدس، یک اقلیم کوچک برای محافظت از حشرات، خلق می‌کنند.

پروانه پادشاه

لوپز می‌گوید:

سایبان درختی و اکوسیستم آن منطقه، نقش یک پتو را برای مونارک‌ها ایفا می کند، بنابراین دما خیلی بالا یا پایین نمی‌رود.

بیشتر بخوانید:

پس از گذشت زمستان، این موجودات منحصر به فرد، بخشی از مسیر را به سمت شمال برمی‌گردند تا به مناطق گرم‌تری چون تگزاس برسند، جایی که در آن جفت‌گیری کرده و بر روی گیاهان میلک وید (جلبک‌های لیفی نرم که شیره سفید و شیر مانند دارند)، تخم می‌گذارند. طی تنها چند روز، کرم‌های پروانه راه‌راه با رنگ‌های فوق‌العاده سیاه، طلایی و سفید از تخم بیرون می‌آیند. این لاروهای مونارک (کرم حشره)، قبل از شکل‌گیری پیله و تبدیل به پروانه‌های بالغ، مقدار بسیار زیادی از میلک وید را مصرف می‌کنند. (در اینجا بخوانید دلیل کاهش تعداد مونارک‌ها چگونه به میلک وید مربوط است)

کرم مونارک

در این نقطه از چرخه، پروانه‌های جدید دوباره به آسمان می‌روند و درست قبل از پیدا کردن یک قطعه زمین پر از میلک وید و تکرار این فرآیند، صدها کیلومتر دیگر به سمت شمال پرواز می‌کنند.

سارینا جیپسن می‌گوید:

این فرایند سبب می‌شود برگشت از سفر تا کانادا، حدود ۴ یا ۵ نسل از پروانه، طول بکشد.

کرم مونارک

جیپسن، مدیر برنامه گونه‌های در خطر انجمن زرسز (Xerces Society)، انجمن بین‌المللی متمرکز بر حفاظت از بی‌مهرگان است.

سپس، وقتی دوباره پاییز از راه می‌رسد، مونارک‌ها از جریان‌های هوایی برای پرواز دوباره به مکزیک استفاده می‌کنند، یک شاهکار به نظر غیر ممکن از سمت این حشره ظریف و زیبا.

جارامیلو لوپز می‌گوید:

به طرز جالبی موج‎های مونارک‌ها به سمت شمال، چرخه‌های کامل زندگی آن‌ها را در طول ۵ تا ۷ هفته تکمیل می‌کند.

ولی وقتی پاییز دوباره برمی‌گردد، یک نسل ویژه از مونارک‌های خاص که می‌توانند تا ۸ ماه زنده بمانند، از جریان‌های هوایی برای برگشت به مکزیک استفاده می‌کنند، یک شاهکار به نظر غیر ممکن از سمت این حشره ظریف و زیبا.

این موضوع سبب می‌شود مونارک‌های مهاجر، بسیار منحصر به فرد باشند، زیرا با این که از یک گونه هستند، ولی به دلایلی بیشتر زنده می‌مانند.

مونارک

پرواز پروانه‌ها بر فراز پناهگاه سیرا چینکوا. این حشرات هنوز در لیست گونه‌های در خطر نیستند. عکس از جوئل سارتور

آیا مونارک‌ها مهاجرت می‌کنند، و از کجا می‌دانند مقصد کجاست؟

جیپسن می‌گوید:

این بخش هنوز بسایر مبهم است، ولی چندین تئوری وجود دارد.

یکی از توضیحات می‌تواند این باشد که مونارک‌ها به سمت شمال پیشروی می‌کنند، آن‌ها اساسا به دنبال شکوفه‌های منبع غذایی اولیه خود یعنی گیاهان میلک وید می‌روند. سپس وقتی که زمستان از راه می‌رسد و این گیاهان از بین می‌روند، این موجودات به مکانی با دارا بودن شرایط محافظت از آن‌ها در مقابل آب و هوا، عقب‌نشینی می‌کنند.

مونارک

یک ایده دیگر شامل سیستم ایمنی آن‌ها است. سونیا آلتیزر، یک اکولوژیست در دانشگاه جرجیا می‌گوید:

مهاجرت همچنین به مونارک‌ها اجازه می‌دهد از زیستگاه خود فرار کنند، جایی که در پایان تابستان انباشته از انگل‌ها می‌شود.

آلتیزر متوجه شد، پروانه‌های بالغ توسط یک انگل تک یاخته به نام افریوسیستیس الاکتروسیرها (Ophryocystis elektroscirrha) یا OE آلوده می‌شوند و نمی‌توانند پرواز کنند و به مسافت‌های کوتاه‌تری در دنیای وحش سفر می‌کنند.

آلتیزر می‌گوید:

ما فکر می‌کنیم مهاجرتُ تعداد زیادی از مونارک‌های آلوده را از بین می‌برد و از جمعیت آن‌ها می‌کاهد.

یک تحقیق در مورد چگونگی فهم مونارک‌ها از مقصد سفر در سال ۲۰۱۶ چاپ شد. طبق این مطالعه این مخلوقات بر اساس موقعیت نسبی خود نسبت به آفتاب حرکت می‌کنند. اما دانشمندان هنوز به دنبال این هستند که این اتفاق چگونه رخ می‌دهد.

چرا پروانه‌های پادشاه مهم هستند؟

شکار مونارک

در حالی که به نظر پروانه‌های مونارک کوچک و بی‌اهمیت می‌آیند، این موجودات خارق‌العاده، نقشی حیاتی در اکوسیستم زیستگاه خود ایفا می‌کنند.

به عنوان پروانه‌های بالغ، مونارک‌ها هر سال وقتی به دنبال شهد غنی از مواد مغذی هستند، از تعداد بی‌شماری از گل‌های وحشی بازدید می‌کنند. در حین انجام این عمل، مونارک‌ها گرده‌های یک گیاه را به دیگری منتقل و در تولید مثل این گونه‌ها همکاری می‌کنند.

اگرچه کرم‌های مونارک و پروانه‌های بالغ با تشکر از سمی که از گیاه میلک وید دریافت می کنند، برای بیشتر شکارچیان ، سمی هستند، بعضی حیوانات کماکان قادر به شکار آن‌ها هستند. مرغ انجیرخوار و سینه‌سرخ‌ها (grosbeak) در طول زمستان، مونارک‌ها را می‌خورند و مورچه‌ها، زنبورها، مگس‌ها و عنکبوت‌ها اگر فرصت خوردن کرم‌ها را پیدا کنند، آن‌ها رااز دست نمی‌دهند.

آیا پروانه‌های پادشاه در خطر هستند؟

پاسخ کوتاه به این سوال، خیر است. پروانه‌های مونارک در جهان بسیار زیاد هستند، با جمعیتی معادل آفریقای شمالی و نیوزیلند.

مونارک

افزایش کشت آووکادو به جای جنگل‌های بومی منطقه، در کاهش تعداد مونارک‌ها نقش دارد. عکس از جوئل سارتور

زیرگونه شناخته‌شده با نام دانوس پلکسیپوس پلکسیپوس (Danaus plexippus plexippus ) تنها گونه‌ای است که مهاجرت در آمریکای شمالی را انجام می‌دهد و این پروانه‌ها به شدت تحت تهدید هستند. 

جیپسن می‌گوید که انجمن زرسز از اداره خدمات حیات وحش ایالات متحده درخواست کرده است مونارک‌های مهاجر آن منطقه را در دسته در خطر انقراض قرار دهند. این درخواست هم‌اکنون تحت بررسی است.

پروانه‌های پادشاه با چه تهدیداتی روبه‌رو هستند؟

چون مونارک‌های مهاجر، محدوده وسیعی دارند، همچنین با تهدیدات زیادی روبه‌رو هستند. این تهدیدات شامل کاهش جمعیت گیاهان میلک وید در محدوده آن‌ها در ایالات متحده و کانادا، انگل‌ها و بیماری‌های اشاره شده در تحقیقات آلتیزر و تقاضای رو به افزایش آووکادو در مکزیک، می‌شوند.

طبق گفته جارامیلو لوپز، مشکل آووکادو، حل‌نشدنی‌ترین آن‌ها است، زیرا افرادی که نزدیک زمین‌های زمستانی مونارک‌ها زندگی می‌کنند، نیاز به منبع درآمد دارند. متاسفانه، زمانی که جنگل‌های بومی با کشت آووکادو عوض شدند، مونارک‌ها به ارتفاعات بالاتری پناه بردند.

مکزیک حدود ۱۴۰ هزار هکتار از جنگل‌های بومی خود را به عنوان منطقه محافظت‌شده مونارک‌ها علامت‌گذاری کرده است، ولی جارامیلو لوپز می‌گوید بیشتر این منطقه، در حقیقت یک ناحیه حائل است که از بادهای شدید از طرف مناطق آسیب‌دیده، جایی که مونارک‌ها اجتماع کرده‌اند، جلوگیری می‌کند. بنابراین حتی اگر منطقه کشت آووکادو در ارتفاعات پایین‌تر از ترجیح مونارک‌ها باشد، باز هم تاثیرات خود را بر جنگل‌هایی که آن‌ها به آن وابسته هستند، می‌گذارد.

طبق گفته‌های جیپسن، مردم با خرید تخم‌های مونارک از تامین‌کنندگان تجاری، به جمعیت حیات وحش صدمه می‌زنند. او می‌گوید نظارت کمی بر این موضوع وجود دارد، که به این معنا است که حتی اگر شما قصد کمک به مونارک‌ها را دارید، ممکن است عامل پخش بیماری شوید. 

جیپسن می‌گوید:

بهترین کاری که می‌توانید انجام دهید، آماده کردن زیستگاه طبیعی آن‌ها و رها کردن آن‌ها به حال خودشان است.

مونارک

بیشتر بخوانید:

در مورد حشرات بیشتر بیاموزید:

۱. سلیتارکوس هوکری  (Clitarchus hookeri)

Clitarchus hookeri

یک حشره چوب کبریتی نرم تن در باغ وحش آکلند نیوزیلند

۲. لانکودس برویپس (Lonchodes brevipes)

Lonchodes brevipes

حشره چوب کبریتی مالایای خاکستری در باغ وحش هاستون در تگزاس

۳. اکستاتوسما تیاراتوم (Extatosoma tiaratum)

Extatosoma tiaratum

حشره چوب کبریتی عظیم‌الجثه تیغ‌دار در باغ وحش و آکواریوم اوماها هنری درلی، نبراسکا

۴. اورفوتس پروئانا (Oreophoetes peruana)

Oreophoetes peruana

حشره چوب کبریتی آتشین اهل پرو در باغ وحش فورت ورث، تگزاس

۵. دریکوسلوس آستریلیس (Dryococelus australis)

Dryococelus australis

حشره چوب کبریتی جزیره لرد هوادر باغ وحش ملبورن، استرالیا

۶. آرتائون اسپریموس (Aretaon asperrimus)

Aretaon asperrimus

دو حشره چوب کبریتی خاردار در حال جفت‌گیری در حیات وحش رولینگ هیلز در سالینا، کانزاس

۷. فیلیوم سلبیکوم (Phyllium celebicum)

Phyllium celebicum

حشره‌های برگی سلبس در آکواریوم و باغ وحش اوماها هنری درلی در نبراسکا

۸. مگاپاسما دنتریکوس (Megaphasma dentricus)

Megaphasma dentricus

دو حشره چوب کبریتی عظیم در حال جفت‌گیری در باغ وحش دالاس در تگزاس

مطالب مرتبط:

دیدگاه