سوغات قزوین چیست؟

آزاده یوسف نژاد
آزاده یوسف نژاد شنبه، ۲۱ مهر ۱۳۹۷ ساعت ۱۳:۱۵
سوغات قزوین چیست؟

قزوین شهر زیبایی است که اماکن دیدنی قابل‌توجهی دارد و گردشگران زیادی را به‌سمت خود جذب می‌کند. سوغات و صنایع دستی قزوین نیز همانند جاذبه‌های گردشگریش بسیار متنوع و جذاب است.

ﻗﺰﻭﯾﻦ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎی ﻗﺪﯾﻢ ﺍﺭﻭﭘﺎﯾﻴﺎﻥ ﺷﻬﺮ ﺑﺎﺳﺘﺎﻧﯽ ﺁﺭﺳﺎﺱ ﯾﺎ ﺁﺭﺳﺎﺳﻴﺎ ﻭ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﯾﻮﻧﺎﻥ ﺷﻬﺮ ﻗﺪﯾﻤﯽ ﺭﺍژﯾﺎ ﻧﺎﻣﻴﺪه ‌اند.

ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺁﻥ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺭﺍﻩ ابرﯾﺸﻢ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﻗﺰﻭﯾﻦ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻓﺮﺍﺯ ﻭ ﻓﺮﻭﺩﻫﺎی ﺗﻠﺦ ﻭ ﺷﻴﺮﯾﻦ ﮔﺮﻩ ﺯﺩﻩ ﺍﺳﺖ.lمنطقه ﮐﺎﺳﭙﻴﻦ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭﺍﻥ ﭘﻴﺸﻴﻦ، ﺳﺮﺯﻣﻴﻨﯽ ﺁﺑﺎﺩ ﻭ ﭘﺮﺟﻤﻌﻴﺖ ﺑﻮﺩ، ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺳﺎﺳﺎﻧﯽ ﺭﻭﻧﻘﯽ ﺩﯾﮕﺮ ﯾﺎﻓﺖ ﻭ ﺑﺎ ﺑﻨﺎی ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻥ ﺷﺎﭘﻮﺭی ﮐﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺷﺎﺩﺷﺎﭘﻮﺭ ﻧﻴﺰ می‌خوانند، ﭼﻬﺮه‌ﻫﺎی ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ پیدا کرد.

بنابراین قزوین که مرکز استان قزوین است یکی از شهرهای تاریخی ایران و حتی از قدیمی‌ترین سکونتگاه‌های متمرکز بشری در دشت قزوین بوده است. ازاین‌رو صنایع دستی و محصولات فراوانی که ریشه در تاریخ کهن این شهر دارد در این شهر زیبا وجود دارد.

برای سفر به قزوین و بازدید از دیدنی‌های این شهر بسیار زیبا و تاریخی می‌توانید از تورهایی که تدارک دیده می‌شوند استفاده کنید. کجارو علاوه بر معرفی جاذبه‌های گردشگری خارجی و داخلی و جاهای دیدنی قزوین و سایر شهرها به معرفی بهترین تورهای مسافرتی به مقاصد داخلی و خارجی نیز پرداخته است.

ازاین‌رو شما می‌توانید، تور قزوین را در کجارو جست‌و‌جو کنید، از میان فهرست تورهای ده‌ها آژانس معتبر، بهترین تورها را مشاهده و قیمت آن‌ها را مقایسه کنید و در نهایت ارزان‌ترین تور به مقصد مورد نظرتان را انتخاب کنید.

سوغاتی‌های قزوین را به چند دسته می‌توان تقسیم کرد:

۱. شیرینی‌های سنتی و باقلوای قزوین که بسیار متنوع هستند و هرکدام طعم فوق‌العاده و منحصر بفردی را دارند.

۲. خشکبار و میوه های تازه  قزوین نیز بخش مهمی از سوغات قزوین را به خود اختصاص می‌دهند.

۳. صنایع دستی قزوین که در بخش مربوط به صنایع دستی توضیح داده می‌شوند.

هر چند که  شاید میوه در بسیاری از شهرهای ایران وجود دارد اما میوه‌های قزوین به‌دلیل آب و هوای بسیار خوب  از ویژگی خاصی برخوردار است اما آنچه که در سوغات قزوین بیشتر و بسیار اختصاصی تر به چشم می‌خورد شیرینی‌ها و نان‌های قزوین است. که از تنوع بسیار زیاد و کیفیت بسیار بالایی برخوردار است.

قزوین یکی از شهرهای پیشکسوت در زمینه شیرینی‌های سنتی از زمان های دور است، زنان هنرمند این مرز و بوم در مناسبت‌های مختلف شیرینی‌های خوشمزه‌ای می‌پزند. امروزه روال سنتی آن همچنان پا برجاست اما به‌صورت کارگاهی هم  نیز درست می‌شود.

شیرینیهای قزوین

عکس از سایت: کارناوال

انواع شیرینی های  خاص قزوین :

  • شیرینی نان قندی 
  • شیرینی نخودی 
  • شیرینی نان برنجی (زعفرانی،کاکائویی، ساده)
  • شیرینی لب پيچ
  • شیرینی نان بادامی
  • شیرینی نان گردوئی
  • شیرینی وليعهدی
  • شیرینی پادرازی
  • شیرینی توت (زعفرانی،پسته ای، بادامی)
  • شیرینی نان نارگيلی
  • شیرینی قرابيه
  • شیرینی قطاب
  • شیرینی بهشتی

نان چایی

 نان چایی قزوین شیرینی خشک و سنتی است که بانوان هنرمند قزوین آن را برای عید نوروز و دیگر مراسم خود درست می‌کنند، روی نان را با کنجد یا مغز پسته می پوشانند.

نان چایی

عکس از سایت: فتوکده

نان نازک قزوین

این نان نیز همچنین در بین مردم قزوین طرفداران زیادی دارد.

نان نازک بسیار ترد است و با توجه به مغزهایی که داخل آن ریخته می‌شود به شیرینی نازک پسته‌ای، نازک گردوئی و نازک بادامی تقسیم می‌‌شود و شما با توجه به علاقه خود آن را انتخاب کنید.

نان نازک قزوین

نان چرخی قزوین

نان چرخی قزوین شباهت بسیاری به نان چایی دارد همان طور که از نامش مشخص است با چرخ دستی مخصوص، چرخ می‌کنند روی نان چرخی با تخم خرفه یا پسته پوشانده می‌شود.

این شیرینی از سوغات ایران به شمار می‌‌رود و بسیار خوشمزه است.

نان چرخی قزوین

عکس از: سایت سرآشپز پاپیون

 باقلوای قزوین

 شیرنی باقلوا در بسیاری از شهرهای بزرگ ایران درست می‌شود، اما هرکدام ویژگی مخصوص به خود را دارند و هیچ یک را نمی‌توان بر دیگر برتری داد بلکه این ذائقه است که می‌تواند باقلوای شهری را بر شهر دیگری ترجیح دهد. ازاین‌رو باقلوای قزوین با باقلوای شهرهایی چون یزد، تبریز و شیراز رقابت می‌کند و به‌دلیل تنوع در طعم و طرز تهیه جذاب‌تر است و بر اساس شکل ظاهری می‌توان باقلوای قزوین را به باقلوا پیچ، گل رز، پرچمیتقسیم بندی کرد.

باقلوا قزوین

عکس از: مجله تصویر زندگی

شیرینی اتابکی قزوین

شیرینی اتابکی که به شیرینی ولیعهدی نیز معروف است یکی از شیرینی‌های اصیل قزوین بوده که آن را فقط در شهر قزوین می‌توان پیدا کرد که از شکر کمی دارد شیرینی اتابکی را به‌صورت سنتی در دو رنگ درست می‌کنند، امّا در حال حاضر از انواع قالب‌ها و تزیین‌ها برای این شیرینی استفاده می‌کنند.

شیرینی اتابکی

عکس از: پارسینه

شیرینی نان قندی قزوین 

شیرینی نان قندی در قزوین کمی با شهرهای دیگر متفاوت است  درست کردن این شیرینی در خانه‌های قزوین مرسوم است اما کمی زمان انتظار ورز آمدن خمیرش بالاست، جالب است که علامت بعلاوه با چاقو روی خمیر آن قبل از اینکه آن را داخل فر بگذارند برای بهتر پخته شدن زده می‌شود

نان قندی قزوین

عکس از :himmel.ir

میوه‌ها و خشکبار قزوین

در میان میوه های خوب قزوین که به انار سنگان و انگور و سیب و زردآلو می‌توان اشاره کرد، زغال اخته مهمترین و بیشترین رنگ و لعاب را به میوه فروشی ها می‌دهد در حدی که در روستای هیر برای آن جشن شکر‌گذاری می‌گیرند. جالب است بدانید که مرغوب ترین زغال اخته کشور از روستای هیر بالغ بر ۲۰۰  تن محصول تأمین می‌شود .

میوه

عکس از سایت: ژیوار

و از خشکبار آن نیز می‌توان  به گردو بادام، فندق، پسته، کشمش اشاره کرد. چراکه قزوین استان پر نعمت ایران است که هر ساله چندین تن محصول گردو، بادام، فندق، پسته و کشمش تولید می‌کند. بهتر است گردوی تازه روستای هیر را نیز امتحان کنید. 

میوه

پنیر کوزه ای قزوین

از دیگر سوغات بسیار ویژه  قزوین پنیر کوزه ای است که شاید در هیچ جای دیگر از ایران به چشم نخورد پنیر با طعم زیره است که در کوزه درست می‌شود. البته امکان دارد این پنیر به‌صورت ساده بدون طعم یا با طعم سبزی معطر دیگری باشد. در گذشته برای تهیه پنیر آن را بهمراه آب در کوزه ای میریختند و پس از آن در زیر خاک نگه داری می‌کردند و بعد از مدت ها آن را برای مصرف بیرون می آوردند. حال اگر علاقه به این پنیر دارید می‌توانید آن را از بازار قزوین تهیه کنید، این پنیر می‌تواند برای صبحانه، در کنار نان داغ و چای طعم بیاد ماندنی را ایجاد کند.

پنیر کوزه ای

عکس از : معصومه فریبرزی (مهرنیوز)

صنایع دستی قزوین 

فرش بافی

فرش بافت قزوين از نفيس ترين فرش‌های بافته شده ايران است كه متأسفانه بافت آن فراموش شده است و تنها تعدادی از آن‌ها در موزه‌ها و مجموعه‌های شخصی ديده می‌شود از ويژگی‌های اين فرش تنوع كاربرد رنگ و نقش  است.

فرش قزوین

عکس از : gardeshname.shazdemosafer

گليم بافی

اين هنر تقريباً در تمامی روستاهای قزوين رايج است از مراكز مهم بافت گليم می‌توان به رودبار الموت، رودبار شهرستان، ارداق و ضياءآباد اشاره كرد. 

جاجيم بافی اين هنر در استان قزوين از سابقه نسبتا طولانی برخوردار است در اكثر روستاهای اين استان جاجيم بافی رايج بوده است، اما متأسفانه اكثر كارگاه‌های آن از چرخه توليد خارج شده است. مواد اوليه بافت جاجيم پشم است كه معمولا توسط زنان روستا تهيه می‌شود زنان در مواقع بی‌كاری علاوه بر پشم چينی آن‌ها را توسط مواد محلی و گياهی رنگ می‌كنند. لازم به ذكر است كه امروزه از كامواهای رنگی در جاجيم بافی استفاده می‌كنند روستاییان در فصول بی‌کاری كه پاييز و زمستان است كارگاه جاجيم را در داخل اتاق بر پا می‌دارند و عشاير از اوايل بهار و اواخر زمستان در فضای باز به جاجيم بافی می‌پردازند. 

گلیم قزوین

عکس از: یعقوب امینی

پن بافی (نوار بافی)

در گذشته پن را با نخ‌های ابريشمی می بافتند ليكن امروزه از نخ‌های نايلونی نيز استفاده می‌كنند انواع نقوشی كه روی پن می اندازند عبارت‌اند از چهل چپر، چشم بلبل يا ۲۹ چپر، چشم خروس يا ۲۸ چپر، ۸ چپر يا مار پيچ يا نيم مداخل.  در گذشته بافت پن يا نوارهای تزیینی لباس در منطقه رودبار شهرستان و الموت بسيار رايج بوده است.  

 موج بافی

موج نوعی دست بافته سنتی است كه هنوز در برخی از مناطق  بافت آن رواج دارد رونق اين هنر مانند ساير صنايع دستی منطقه با رواج استفاده از مصنوعات كارخانه ای كه هم ارزانتر و هم متنوع ترند، كم رنگ تر شده است دستگاه موج بافی قابليت بافت پارچه های ظريف جهت تهيه البسه و توليد پارچه های ضخيم تر كه بيشتر از آن به‌عنوان پتو، روكرسی، روفرشی، پرده، ملحفه و جا نماز استفاده می‌شود را دارا ست. 

موج بافی

عکس از سایت: کارناوال

گلابتون دوزی

گلابتون دوزی در قديم ميان طبقات متوسط و اعيان معمول بود اين هنر مانند سوزن دوزی است با اين تفاوت كه به‌جای نخ از مفتول‌های بسيار نازك طلائی  و يا برنجی استفاده می كردند. 

گلابتون دوزی

عکس از: همگردی

نم نم دوزی اشياء

نوعی از رودوزی‌های سنتی که با استفاده از انواع دوخت و گره‌های دستی و به‌کارگیری منجوق های فلزی در تزیین پارچه‌ها، جای شانه و آینه و مهر مورد استفاده قرار می‌گرفت مختلف تهيه می‌كردند اشيائی مانند كيسه پول، جای قيچی، جای شانه، سرمه دان، جای مهر و …. اين مهره ها با ظرافت و دقت كنار هم چيده می‌شوند.

نم نم دوزی

عکس از : مهرنیوز

گیوه دوزی

گيوه دوزی (گيوه كشی) از جمله مراكزی كه اين صنعت رايج است شهر‌های قزوين و تاكستان است.

گیوه دوزی

عکس ازسایت: ناب

در حال حاضر گيوه‌های توليدی اين استان با گيوه‌هايی كه در يزد، آباده و كرمانشاه می‌دوزند كمی تفاوت دارد و آن اينكه در اين استان كف گيوه‌ها پلاستيكی و يا چرمی است (شيوه ای كه از پارچه‌های كهنه و نوارهای چرمی ساخته می‌شود) و در گيوه‌های موسوم به ملكی كاربرد دارد در اين استان توليد نمی‌شود.

مشبک فلز قزوین

مشبک کاری فلز که یکی از زیباترین صنایع دستی ایران است متعلق به قزوین است. مشبک کاری روی فلز در حقیقت نوعی قلمزنی است که طرح ها و اشیاء گوناگونی را شامل می‌شود که در آن فضاهای طرح (فضاهای منفی) درآورده می‌شود. این هنر در دوره سلجوقیان از رونق خوبی برخوردار بوده است. هنرمندان طرح ها را روی فلز انداخته و بوسیله اره مویی یا سمبه های تیز آن را برش می زنند. در گذشته از این هنر فقط برای آینه و شمعدان استفاده می شد و رفته رفته به آن گلدان ها و ظروف افزوده شد امّا امروزه هر نوع شی یا وسیله‌ای را با این هنر می سازند.

مشبک فلزی

عکس از: ایران آنتیک

نقاشی پشت شیشه قزوین

کشیدن نقاشی هایی پشت شیشه الهام گرفته از دوران صفویه، در دوران قاجار متولد شد و تا آنجا پیش رفت که قزوین را مرکز تولید این هنر شد. اما از آنجا که این آثار زیبا در موزه های بزرگ بدون نام و نشان پراکنده شدند، هنرمندان این عرصه و این هنر گمنام ماندند.

نقاشی پشت شیشه

عکس از : سایت نشاط آوران

خوشنویسی

قزوین به‌دلیل اینکه مهد پرورش هنرمندان خطاطی همچون میرعماد حسنی قزوینی بزرگترین استاد خط نستعلیق و میرمحمدحسین عمادالملک سیفی حسنی قزوینی است برتری بزرگی نسبت به سایر شهرهای ایران در این حرفه دارد. شما می‌توانید آثار خوشنویسی این هنرمندان و دیگر خوشنویسان را در قزوین بیابید و از دیدن این هنرهای زیبا لذت ببرید.

خوشنویسی

عکس از : سایت نشاط آوران

عکس کاور از: شیرین برزگر

مطالب مرتبط:

دیدگاه