عمیق ترین دریاچه های جهان | نوع دریاچه + مساحت و عمق

الهام رحمت‌آبادی
الهام رحمت‌آبادی شنبه، ۱۶ بهمن ۱۴۰۰ ساعت ۱۸:۰۵
عمیق ترین دریاچه های جهان | نوع دریاچه + مساحت و عمق

دریاچه‌ها این فرصت را برای گردشگران علاقه‌مند به طبیعت فراهم می‌کنند که از آب‌و‌هوایی کم‌‌نظیر و گونه‌های گیاهی و جانوری ویژه لذت ببرند.

برخی از دریاچه‌ها ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارند. عمق زیاد، یکی از این ویژگی‌ها است. اتفاقاتی که در اعماق این دریاچه‌ها رخ می‌دهد و پوشش گیاهی و جانوری که اطراف آن‌ها شکل می‌گیرد، از دریاچه‌ها نقاط زیبا، شگفت انگیز و بکری می‌سازد. عمیق ترین دریاچه های جهان از جمله جذاب‌ترین نقاط برای علاقه‌مندان به طبیعت گردی محسوب می‌شوند.

دریاچه‌ها معمولا در نواحی کم‌عمق، پر شیب، مناطق نزدیک به یخچال‌های طبیعی در حال ذوب، اطراف کوهستان‌ها و حوالی رودخانه‌ها شکل می‌گیرند. عمر تمامی دریاچه‌ها موقت است و میزان آب آن‌ها اغلب تغییر می‌کند. آن‌ها به‌طور معمول از آبگیرها بزرگ‌تر هستند و در برخی موارد به همین دلیل از آن‌ها به‌عنوان دریا نام برده می‌شود. دریای خزر یکی از این موارد است. 

عمیق ترین دریاچه های جهان:

۱۰. دریاچه ماتانو (Lake Matano)

  • گونه: دریاچه تکتونیکی
  • خروجی اولیه: رودخانه پنتن
  • کشورهای حوضه: اندونزی
  • مساحت:  ۱۶۴٫۱ کیلومتر مربع
  • حداکثر عمق: ۵۹۰ متر
  • موقعیت جغرافیایی: اندونزی، سولاوسی جنوبی (مشاهده روی نقشه)

ماتانو

منبع عکس: dronestagr.am. عکاس: نامشخص

دریاچه ماتانو یا ماتانا در زبان اندونزیایی دانائو ماتانو نامیده می‌شود. این دریاچه در سولاوسی اندونزی قرار دارد و دهمین دریاچه عمیق دنیا و عمیق‌ترین دریاچه روی یک جزیره است. آب روشن و کریستالی دریاچه ماتانو، آن‌ را به مکانی پرجاذبه برای گردشگران تبدیل کرده است. این دریاچه نیز همانند سایر دریاچه‌های بزرگ، تنوع زیستی گسترده و متنوعی دارد و مکانی مناسب برای گونه‌های مختلفی از ماهی‌هایی است که بیشتر آن‌ها تنها در این منطقه رشد و نمو می‌کنند. البته دریاچه ماتانو زیستگاه مناسبی برای حیوانات و گیاهان متعدد دیگری نیز است؛ به‌طور مثال، گونه مار آبی «انهایدریس ماتاننیس» فقط در این دریاچه یافت می‌شود. 

اسکی روی آب، قایق‌سواری و غواصی از جمله تفریحات جذابی است که گردشگران را به‌سمت دریاچه ماتانو می‌کشاند. این دریاچه بسیار زیبا و بکر به نظر می‌رسد و در اطراف آن جنگل‌ها و روستاهای قبیله‌ای وجود دارند که برای علاقه‌مندان به سفرهای اکتشافی، مناسب هستند.

۹. دریاچه کراتر (Crater Lake)

  • زمان پیدایش: ۷۷۰۰ سال پیش
  • گونه: دریاچه آتشفشانی
  • کشورهای حوضه: آمریکا
  • مساحت:  ۵۳٫۳۵ کیلومتر مربع
  • حداکثر عمق: ۵۹۴ متر
  • موقعیت جغرافیایی: آمریکا، اورگن، کلاماث (مشاهده روی نقشه)

کراتر

منبع عکس: morethanjustpark.com. عکاس: نامشخص

یکی از شناخته‌شده‌ترین دریاچه‌های آتشفشانی جهان دریاچه کراتر است. این دریاچه در ایالت اورگن آمریکا قرار دارد و نکته جالب این است که نه هیچ رودخانه‌ای به این دریاچه می‌ریزد و نه هیچ رودخانه‌ای از آن سرچشمه می‌گیرد. در نتیجه، سطح آب آن توسط برقراری تعادل بین تبخیر و بارش حفظ می‌شود. دریاچه کراتر دو جزیره کوچک دارد. یکی از دیدنی‌های این دریاچه  درخت خشکیده‌ای است که به «پیرمرد دریاچه» شهرت دارد و بیش از ۱۰۰ سال است که در داخل دریاچه شناور است.

آب دریاچه کراتر از باران و ذوب شدن برف‌ها تامین می‌شود؛ به همین دلیل دریاچه کراتر پاک‌ترین دریاچه جهان محسوب می‌شود و سالانه میزبان تعداد زیادی گردشگر و عکاس از سراسر جهان است.

دریاچه کراتر حدود ۷۷۰۰ سال پیش و زمانی شکل گرفت که کوه آتشفشانی مازاما فوران کرد؛ اما تا سال ۱۸۵۳ شناخته شده نبود؛ سالی که معدنچیان سفیدپوست آن را کشف کردند. البته چون در آن طلایی وجود نداشت خیلی سریع فراموش شد. در سال ۱۸۶۲ گروه دیگری از اکتشاف ‌کنندگان به دریاچه آمدند و مقاله‌ای در مورد آن چاپ کردند. سرانجام ویلیام گلداستون استیل که یک مهاجر بود، به این دریاچه علاقه‌مند شد و در کنار آن، یک پارک ملی تاسیس کرد. به این ترتیب او ۳۰ سال از این دریاچه محافظت کرد؛ تا زمانی که این دریاچه در سال ۱۹۰۲ با حکمی قانونی به‌عنوان ششمین پارک ملی آمریکا ثبت شد.

۸. دریاچه گریت اسلیو (Great Slave Lake)

  • زمان پیدایش: ۱۷۷۱ میلادی
  • گونه: دریاچه یخچالی
  • ورودی اولیه: رودخانه هی، رودخانه اسلیو
  • خروجی اولیه: رود مکنزی
  • کشورهای حوضه: کانادا
  • مساحت:  ۲۷,۲۰۰ کیلومتر مربع
  • حداکثر عمق: ۶۱۴ متر
  • موقعیت جغرافیایی: شمال غربی کانادا (مشاهده روی نقشه)

گریت

منبع عکس: spectacularnwt.com. عکاس: نامشخص

دریاچه گریت اسلیو عمیق‌ترین دریاچه در آمریکای شمالی و واقع در سرزمین‌های شمال غربی کانادا است. مساحت دریاچه گریت اسلیو را برابر با اندازه کشور آلبانی تخمین زده‌اند. نام آن را از قبیله بومی سرخ‌پوست اسلیوی یا داگریب گرفته‌اند. سطح دریاچه هشت ماه در سال یخ می‌زند و از آن به‌عنوان یک جاده استفاده می‌شود. این دریاچه دو خلیج بزرگ (خلیج مک‌ لاود در شمال و خلیج کریستی در جنوب) را تشکیل می‌دهد. در شرق آن چندین جزیره وجود دارد. ساحل غربی دریاچه گریت اسلیو جنگلی و ساحل شمالی و شرقی دارای پوشش توندرا است. 

مردم بومی، اولین ساکنان اطراف دریاچه گریت اسلیو پس از عقب‌نشینی یخ‌های یخبندان بودند. شواهد باستان‌شناسی نشانگر سکونت در دوره‌های مختلف تاریخی است.

دریاچه گریت اسلیو در اواسط قرن ۱۸ و در طول ظهور تجارت خز از خلیج هادسون به شمال غرب، روی نقشه‌های اروپایی قرار گرفت. نام «گریت اسلیو» از قوم اسلاوی، یکی از قبایل دن گرفته شده است که در آن زمان در سواحل جنوبی آن زندگی می‌کردند.

۷. دریاچه ایسیک کول (Issyk-Kul Lake)

  • گونه: دریاچه یخچالی
  • ورودی اولیه: یخچال‌های طبیعی
  • خروجی اولیه: تبخیر
  • کشورهای حوضه: قرقیزستان
  • مساحت: ۶٬۲۳۶ کیلومتر مربع
  • حداکثر عمق: ۶۶۸ متر
  • موقعیت جغرافیایی: قرقیزستان، کوه‌های تیان‌شان (مشاهده روی نقشه)

ایسیک

منبع عکس: en.wikipedia.org.  عکاس: نامشخص

ایسیک کول یکی از زیباترین دریاچه‌های آسیای مرکزی است

هفتمین دریاچه عمیق در جهان «ایسیک کول» یا «ییسیک کل» نام دارد؛ دریاچه‌ای که در کوهستان‌های تیان شان قرقیزستان واقع شده است. «ایسیک کول» به‌معنای دریاچه گرم است. اگرچه اطراف این دریاچه را کوه‌های پوشیده از برف احاطه کرده‌اند، این دریاچه هیچ‌گاه یخ نمی‌زند. دریاچه ایسیک کول در ادبیات داستانی قرقیزستان جایگاه ویژه‌ای دارد. بر طبق یکی از این داستان‌ها، آب دریاچه ایسیک کول از اشک زنانی شکل گرفته است که در زلزله آشنایان و نزدیکان خود را از دست داده‌اند. به همین دلیل دریاچه ایسیک کول، دریاچه‌ای جادویی به شمار می‌رود.

ایسیک کول از بزرگ‌ترین دریاچه‌های کوهستانی جهان است و آب بیش از ۵۰ رودخانه چون رودخانه جرگان، توپ، رود چو، قارکول، جوکا به آن می‌ریزد. این دریاچه ماهی‌های بسیاری چون قزل‌آلا، راد، ماهی سفید، ماهی سیم و شوف زندگی می‌کنند. آب دریاچه ایسیک کول بسیار شفاف است؛ به همین دلیل خانواده‌ها و گروه‌های گردشگری برای درمان و استراحت به بازدید آن می‌روند. به‌علاوه آب این دریاچه دارای مواد درمانی موسوم به «دادون» است که باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شود. علاقه‌مندان به طبیعت‌گردی می‌توانند در جنگل‌های سرسبز درخت کاج ایسیک کول قدم بزنند و از تماشای طبیعت آن لذت ببرند.

۶. دریاچه مالاوی یا نیاسا (Lake Malawi)

  • گونه: دریاچه باستانی، دریاچه ریفت
  • ورودی اولیه: رودخانه روحهو
  • خروجی اولیه:  رودخانه شایر
  • کشورهای حوضه: مالاوی و موزامبیک
  • مساحت:  ۲۹٬۶۰۰ کیلومتر مربع
  • حداکثر عمق: ۷۰۶ متر
  • موقعیت جغرافیایی: آفریقا، مالاوی (مشاهده روی نقشه)

مالاوی

منبع عکس:  xray-mag.com.  عکاس: نامشخص

دریاچه مالاوی بین سه کشور موزامبیک، مالاوی و تاتزانیا قرار دارد و دارای آب شیرین و تنوع گونه‌های زیستی و ماهیان منحصر به‌فرد است. این دریاچه، ششمین دریاچه عمیق جهان است. آب ۱۴ رودخانه دائمی به دریاچه مالاوی می‌ریزد که بزرگ‌ترین آن‌ها رودخانه «روهوهو» است. دریاچه مالاوی بنام «نیاسا» نیز معروف است که در زبان آفریقایی به «دریاچه» ترجمه می‌شود. همچنین به‌علت شرحی که دیوید لیوینگستن، جهانگرد اسکاتلندی، به‌عنوان نخستین اروپایی در سال ۱۸۵۹ میلادی از این دریاچه زیبا نوشته است، گاهی از آن تحت عنوان دریاچه لیوینگستن نیز یاد می‌شود.

دریاچه مالاوی یکی از قدیمی‌ترین دریاچه‌های کره زمین است و طول عمر آن را حداقل پنج میلیون سال و قطر رسوبات کف دریاچه مالاوی را در حدود چهار کیلومتر برآورد کرده‌اند. در طول دوره‌هایی، دریاچه به‌طور کامل خشک شد و تنها یک یا دو دریاچه کوچک، بسیار قلیایی و شور در عمیق‌ترین بخش‌های مالاوی باقی‌ ماند.

تنوع زیستی دریاچه مالاوی بیش از هر دریاچه دیگری روی کره زمین است؛ به‌گونه‌ای که بین ۲۰۰ تا ۶۰۰ نوع ماهی در این دریاچه زندگی می‌کنند. نکته جالب‌توجه درباره این منطقه است که ۸۰ درصد این ماهیان بومی دریاچه مالاوی هستند؛ یعنی فقط در این دریاچه می‌توان آن‌ها را یافت. اکثر ماهی‌های دریاچه مالاوی را سیکلیدها تشکیل می‌دهند. بیشتر سیکلیدهای این دریاچه بومی آن هستند و به‌طور طبیعی در سایر مناطق جهان وجود ندارند؛ به همین دلیل می‌توان دریاچه مالاوی را یکی از رنگارنگ‌ترین آکواریوم‌های آب شیرین جهان دانست. 

۵. دریاچه اهیگینز یا سن مارتین (O'Higgins/San Martín Lake)

  • ورودی اولیه: رودخانه مه‌یر
  • خروجی اولیه: دریاچه پاسکوا
  • کشورهای حوضه: شیلی و آرژانتین
  • مساحت:  ۱٬۰۱۳ کیلومتر مربع
  • حداکثر عمق: ۸۳۶ متر
  • موقعیت جغرافیایی: شیلی و آرژانتین (مشاهده روی نقشه)

اهینگز

منبع عکس: mapcarta.com. عکاس: نامشخص

دریاچه اهیگینز پنجمین دریاچه عمیق جهان است که در دو کشور شیلی و آرژانتین قرار دارد. نام این دریاچه از دو جنبش آزادی‌خواهانه‌ شیلی برگرفته شده است. این دریاچه در شیلی با نام «لاگو اُ هیگینز» و در آرژانتین با نام «لاگو سن مارتین» شناخته می‌شود. شکل و شمایل دریاچه‌ سن مارتین شبیه به انگشتان باز شده‌ دست است که به دره‌های کم‌عمق هر دو کشور منتهی می‌شود. 

سن مارتین نامنظم‌ترین دریاچه در این منطقه است که خطوط ساحلی نامرتبی دارد. گاهی اوقات نام سن مارتین فقط برای اشاره به‌سمت آرژانتینی و اهیگینز برای اشاره به چهار بازوی شیلیایی استفاده می‌شود. یکی از مشخصه‌های این دریاچه رنگ شیری مایل به آبی روشن آن است که از آرد سنگ معلق در آب‌های آن می‌آید. تا دهه ، یعنی زمانی که بریتانیایی‌ها، اسکاندیناویایی‌ها و سوییسی‌ها شروع به پرورش گوسفند برای پشم کردند، مهاجران در منطقه خشک بادی اطراف این دریاچه مستقر نشدند. 

۴. دریاچه وستوک (Lake vostok)

  • گونه: دریاچه زیریخی
  • کشورهای حوضه:  قطب جنوب
  • مساحت: ۱۵٬۶۹۰ کیلومتر مربع
  • حداکثر عمق: ۱۰۰۰ متر
  • موقعیت جغرافیایی: قطب جنوب (مشاهده روی نقشه)

وستوک

منبع عکس: tass.com. عکاس: نامشخص

قطب جنوب نزدیک به ۴۰۰ دریاچه زیر یخی دارد؛ اما دریاچه وستوک بزرگ‌ترین و عمیق‌ترین آن‌ها است. این دریاچه در جنوبی‌ترین قطب سرما یافت شده است و ایستگاه وستوک روسیه روی این سطح یخی قرار دارد. سطح دریاچه آب شیرین حدود چهار هزار متر زیر یخ‌ها آغاز می‌شود. روسیه این منطقه را به‌دلیل توان بالقوه برای حفاری‌های رسیدن به هسته یخ و مغناطیس‌سنجی انتخاب کرده است. این دریاچه در سردترین منطقه با دمای ۸۹- درجه سانتی‌گراد قرار دارد. آب‌های این دریاچه قطبی بیش از  ۲۰ میلیون سال در معرض نور خورشید و هوا قرار نداشته‌اند. 

دولت روسیه از دهه نود میلادی حفاری دریاچه وستوک را برای رسیدن به آب در زیر کیلومترها یخ و یافتن گونه‌های جدید و منحصربه‌فرد حیات میکروبی آغاز کرد. سازمان‌هایی از برخی دیگر کشورها مانند ناسا از آمریکا نیز همکاری‌هایی با روسیه در این تحقیقات داشته‌اند. آب این دریاچه به‌دلیل یخ‌زده بودن سطح بالای آن از پاک‌ترین آب‌های شیرین در دسترس به شمار می‌آید؛ به همین دلیل، گروه‌های حامی محیط زیست از دولت روسیه به‌خاطر حفاری در این منطقه و احتمال آلوده شدن آب انتقاد کرده‌اند.

۳. دریای خزر یا کاسپین (Caspian Sea)

  • گونه: دریاچه باستانی، اندورئیک
  • ورودی اولیه: سفید رود، هراز، ولگا، کورا
  • کشورهای حوضه: ایران، روسیه، ترکمنستان، قزاقستان، جمهوری آذربایجان
  • مساحت: ۳۷۱٬۰۰۰ کیلومتر مربع
  • حداکثر عمق: ۱۰۲۵ متر
  • موقعیت جغرافیایی: ایران (مشاهده روی نقشه)

کاسپین

منبع عکس: apochi.com. عکاس: نامشخص

فک خزری یک گونه پستاندار دریایی کمیاب است که تنها در دریاچه خزر و رودخانه‌های منتهی به آن زندگی می‌کند

دریاچه خزر بزرگ‌ترین آب درون سرزمینی است که از لحاظ عمق در رده سوم قرار دارد و از لحاظ مساحت، بزرگترین دریاچه آب شیرین جهان به حساب می‌آید. دریای خزر برخلاف نامش به‌عنوان دریاچه در نظر گرفته می‌شود. این دریاچه بنام دریای خزر یا دریای کاسپین نیز شهرت دارد. کاسپین نام اروپایی دریای خزر است که ریشه آن به کاسپی‌ها (مردمان سفید پوست هزاره دوم پیش از میلاد) بازمی‌گردد.

نام دریای خزر نیز از نام قوم خزران گرفته شده است. این دودمان مابین این دریا و دریای سیاه سکونت داشتند؛ قومی که چندین بار ایران را از بخش رود کورا قفقاز مورد حمله قرار داده بودند و هربار نیز به دست سپاه ساسانی به خارج از مرزهای ایران رانده می‌شدند. به همین دلیل عنوان دریای خزر را به دریای شمال ایران نسبت می‌دهند.

دریاچه خزر پهنه‌ای آبی است که از جنوب به ایران، از شمال به روسیه، از غرب به روسیه و جمهوری آذربایجان و از شرق به جمهوری‌های ترکمنستان و قزاقستان محدود می‌شود. این دریاچه در گذشته بخشی از دریای تتیس بود که اقیانوس آرام را به اقیانوس اطلس متصل می‌کرد.

سطح آب دریاچه خزر تقریبا ۲۸ متر پایین‌تر از سطح دریا و میزان شوری آب آن فقط یک سوم آب‌های دریایی معمولی است. حدود ۴۰ درصد آب دریاچه‌های جهان در این دریاچه جای دارند. دریاچه خزر از نظر صید ماهی اهمیت بسیار دارد و ماهیان خاویاری آن دارای شهرت جهانی هستند. سالانه حدود ۳۰۰ تن خاویار، یعنی چیزی حدود ۹۰ درصد خاویار جهان از صید در این دریاچه به‌دست می‌آید. «فک خزری» نیز یکی از گونه‌های بومی این دریاچه است که تنها در خزر و بعضی رودخانه‌های منتهی به آن زیست می‌کند. فکر خزری که تنها پستاندار این دریاچه است، از نظر حفاظتی، جزو گونه‌های در خطر انقراض به شمار می‌رود.

۲. دریاچه تانگانیکا (Tanganyika Lake)

  • زمان پیدایش: کشف در سال ۱۸۵۸ 
  • گونه: دریاچه باستانی، دریاچه دره ریفت
  • ورودی اولیه: رودهای روزیزی، مالاگاراسی، کالامبو
  • خروجی اولیه: رود لوکوگا
  • کشورهای حوضه: بوروندی، جمهوری دموکراتیک کنگو، تانزانیا، زامبیا 
  • مساحت:  ۳۲٬۹۰۰ کیلومتر مربع
  • حداکثر عمق: ۱۴۷۰ متر
  • موقعیت جغرافیایی: مرکز آفریقا (مشاهده روی نقشه)

تانگ

منبع عکس: worldatlas.com. عکاس: نامشخص

دریاچه تانگانیکا در مرکز آفریقا و در جنوب خط استوا طولانی‌ترین دریاچه آب شیرین دنیا است؛ اما از لحاظ عمق در رده دوم قرار دارد. این دریاچه توسط کشورهای تانزانیا، جمهور دموکراتیک کنگو، زامبیا و بوروندی احاطه شده است. آب دریاچه تانگانیکا از طریق رودخانه کنگو در نهایت به اقیانوس اطلس می‌ریزد.

واژه تانگانیکا به «دریاچه بزرگی که مانند جلگه ای پراکنده می‌شود» یا «دریاچه‌ای دشت مانند» ترجمه می‌شود. این دریاچه برای اولین بار در سال ۱۸۵۸ توسط ریچارد برتون و جان اسپیک کشف شد. آن‌ها به‌هنگام جست‌و‌جو برای یافتن سرچشمه رودخانه نیل به این دریاچه برخورد کردند. 

دریاچه تانگانیکا مامن انواع گوناگونی از حیات وحش از جمله کروکودیل‌های نیل، لاک‌پشت‌های تراپین، حلزون‌ها، دوکفه‌ای‌ها، خرچنگ‌ها و انواع متنوعی از ماهی‌ها از قبیل بیش از ۲۵۰ گونه ماهی‌های رنگارنگ سیکلید است.

۱. دریاچه بایکال (Lake Baikal)

  • زمان پیدایش:  ۳۰ میلیون سال پیش
  • گونه: شکاف قاره‌ای
  • ورودی اولیه: رود سلنگا، بارگوزین، آنگارا علیا
  • خروجی اولیه: رود آنگارا
  • کشورهای حوضه: روسیه
  • مساحت: ۳۱٬۷۲۲ کیلومتر مربع
  • حداکثر عمق: ۱۶۴۲ متر
  • موقعیت جغرافیایی: روسیه، جنوب سیبری (مشاهده روی نقشه)

دریاچه بایکال نوعی دریاچه کافتی واقع در جنوب سیبری روسیه است و میان استان ایرکوتسک و جمهوری بوریاتیا قرار دارد. این دریاچه قدیمی‌ترین، شفاف‌ترین و عمیق‌ترین دریاچه جهان محسوب می‌شود. همچنین از لحاظ حجم بزرگ‌ترین دریاچه است و بین ۲۰ تا ۲۳ درصد آب‌های شیرین و سطحی جهان را در خود دارد. بسیاری از گیاهان و حیوانات یافت شده در این دریاچه از جمله فک آبی بایکال در هیچ جای دیگر دنیا وجود ندارند. این دریاچه در فهرست میراث جهانی قرار دارد.

بایکال

منبع عکس: livescience.com. عکاس: نامشخص

اگر شما نیز از عمیق‌ترین دریاچه‌های جهان دیدن کرده‌اید، تجربه خود را با ما و دیگر کاربران کجارو در میان بگذارید.

پرسش‌های متداول

عمیق ترین دریاچه های جهان کدامند؟

دریاچه بایکال، دریاچه تانگانیکا، دریای خزر، دریاچه وستوک، دریاچه اهیگینز، دریاچه مالاوی و دریاچه ایسیک کول عمیق ترین دریاچه های جهان هستند.

عمیق ترین دریاچه ایران کجاست؟

دریاچه خزر در شمال کشور، عمیق ترین دریاچه ایران است.

یزرگ‌ترین دریاچه آب شیرین جهان کدام است؟

دریای خزر یا کاسپین

دریای خزر میان چه کشورهایی مشترک است؟

ایران، روسیه، ترکمنستان، قزاقستان، جمهوری آذربایجان

منبع عکس کاور: apochi.com. عکاس: نامشخص

مطالب مرتبط:

دیدگاه