اهالی محله خانقاه چند روز پیش بنری را در نزدیکی مسجد خانقاه نصب کردند که نشان می‌داد قصد دارند عملیات اجرایی طرح بازسازی مسجد جامع خانقاه را شروع کنند آن‌هم باهدف اجرای طرح بهسازی بقعه شیخ محمد مشتمل بر گنبد، صحن و رواق‌های پیرامون، احداث دارالشفا، مجموعه توریستی و سوئیت آپارتمانی برای استفاده امام جماعت مسجد.
این بنر که امضای اهالی خانقاه پای آن درج شده، تاریخ مراسم آغاز عملیات را روز هشتم مرداد ماه اعلام کرده بود. به همین دلیل در روزهای تعطیل افرادی اقدام به تخریب بافت تاریخی محله خانقاه کردند.
در این راستا کارشناسان میراث فرهنگی و پایگاه پژوهشی میبد و نیروی‌های یگان حفاظت در محل حاضر شده و متوجه شدند که کار از کار گذشته و تخریب‌ها در حد وسیعی انجام شده است.
در این باره، ساشا ریاحی مقدم مدیر پایگاه پژوهشی شهر تاریخی میبد گفت:
تصاویر منتشر شده متعلق به وضعیت محله خانقاه به‌عنوان یکی از محلات شهر تاریخی میبد است که در فهرست میراث ملی ایران نیز ثبت بوده اما به‌صورت خودسر توسط هیات امنا و اهالی محل تخریب شده است.
وی ادامه داد که در این تخریب‌ها هسته اصلی و کهن محله از جمله بخشی از بقعه سید محمد خانقاه و مجموعه پیرامونی آن، تکیه و مسجد نیز از بین رفته است. این اقدام، گسترده‌ترین تخریبی است که در طی سال‌های اخیر در میبد انجام شده است.
وی افزود: سال گذشته تخریبی نیز در مسجد خانقاه بابک انجام شد ولی این تخریب بعد از آن، دردناک‌ترین تخریبی است که میبد به خود دیده است. درحالی‌که سال ۹۰ پایگاه پژوهشی میبد طرحی را بنا به درخواست هیات امنا تهیه کرد و به‌عنوان طرح ساماندهی و توسعه بقعه شیخ محمد خانقاه به هیات امنا و اوقاف میبد ابلاغ کردیم. اما اکنون بدون در نظر گرفتن آن طرح و با وجود مخالفت نیروهای یگان حفاظت، دست به تخریب محله زده‌اند. در این تخریب‌ها نه‌تنها هسته اصلی بافت که متعلق به دوران آل مظفر و قرن هشتم هجری بوده و به ثبت رسیده، از بین رفته بلکه سه خانه تاریخی که یکی از آنها دارای ارزش بود، به همراه بخشی از مسجد جامع و شبستان و تکیه نیز از بین رفته است.
ریاحی مقدم در پاسخ به این سوال که چرا عوامل پایگاه و نیروهای یگان زودتر، از این تخریب‌ها جلوگیری نکردند گفت که این تخریب در روزهای تعطیل انجام شد. نیروهای یگان نیز در محل مستقر شدند و با نیروی انتظامی هماهنگ کرده و آنها نیز این اقدام را صورت جلسه کردند ولی قاضی کشیک از آنجا که به روزهای تعطیل برخورد کرده، دستور توقف نداد.
وی ادامه داد:
نیروهای یگان در محل حضور داشتند اما مخربان کار خود را ادامه دادند. ما اکنون از طریق مراجع قضایی پیگیر این موضوع هستیم تا براساس آنچه که به‌عنوان طرح ساماندهی به هیات امنا در سال ۹۰ دادیم، به بازسازی عین به عین بافت و بناهای تخریب شده بپردازند.
بافت تاریخی میبد که محله خانقاه نیز جزوی از آن بوده است در فهرست موقت میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده بود تا در زمان مقتضی به‌عنوان میراث جهانی ثبت شود ولی اکنون با این اقدام پرونده ثبتی میبد به خطر افتاده است. ریاحی مقدم گفت:
کارشناسان یونسکو اعلام می‌کنند که حتما باید اصالت بافت در پرونده شهرهای تاریخی حفظ شود. اما با این اقدام یکپارچگی و اصالت از دست رفته است.
به نظر می‌رسد توقف عملیات مورد نظر هیات امنای بقعه و بازسازی عین به عین آن‌هم نمی‌تواند جبران مافات کند. چرا که قوانین در این حوزه با متخلفان به نرمی برخورد می‌کند و در میبد تخریب بافت‌ها هر سال یک فاجعه به بار می‌آورد.
دیدگاه