سفر به دور دنیا با برادران امیدوار، اولین جهانگردان ایرانی (بخش چهارم)

موزه برادران امیدوار یکی از جالب‌ترین و دیدنی‌ترین موزه‌های ایران است. شاید شما قبل از ورود به کاخ سعدآباد و انتخاب موزه‌هایی که قصد دیدن آن‌ها را دارید حتی نام این موزه را نشنیده باشید و برای اولین بار نام برادران امیدوار را در فهرست فروش بلیط‌های کاخ سعدآباد دیده باشید.

موزه برادران امیدوار اولین موزه انسان‌شناسی در ایران است که روز پنجم مهرماه ۱۳۸۲ در هفته جهانگردی در مجموعه سعدآباد افتتاح شد. این موزه سه نگارخانه دارد که در دو نگارخانه آن آثار اهداییِ برادران امیدوار به معرض نمایش گذاشته شده‌است. این آثار حاصل سفرهای این دو برادر و عکس‌های آنان است. این اشیا از قاره‌هایی چون آفریقا، آسیا، آمریکا و استرالیا جمع‌آوری شده‌ است. نگارخانه سوم اتاق نمایش فیلم است که در آن فیلم سفر و اسلاید گرفته‌ شده توسط این دو برادر به نمایش درمی‌آید.

موزه برادران امیدوار، تاسیس در سال ۱۳۸۲

اگر با برادران امیدوار، نخستین جهانگردان ایرانی که با کمترین امکانات و شجاعتی مثال‌زدنی به دور دنیا سفر کردند، آشنا نیستید به شما توصیه می‌کنیم حتما سری به موزه برادران امیدوار در کاخ سعدآباد بزنید. جایی که با پرداخت تنها ۲۵۰۰ تومان برای ورودی این موزه می‌توانید به راستی حس همسفر شدن با آن‌ها در سفری شگفت‌انگیز به دور دنیا را تجربه کنید.

اولین چیزی که پس از ورود به محوطه موزه توجه شما را جلب می‌کند، یک دستگاه خودرو سیتروئن و یک دستگاه موتورسیکلت ماچلس ۵۰۰ سی سی است. برادران امیدوار سفر خود را با دو دستگاه موتورسیکلت ماچلس از تهران و در پاییز سال ۱۳۳۳ و از خانه پدری واقع در خیابان سی‌متری نظامی، خیابان طوسی تهران شروع کردند. آن‌ها در سفر اول خود از موتورسیکلت استفاده کردند تا بتوانند به کوه‌ها و مناطق صعب‌العبور دسترسی پیدا کنند. مسیر سفر اول آن‌ها به‌ترتیب در کشورهای افغانستان، پاکستان و هند و سپس تبت، آسیای جنوب شرقی و استرالیا بود. سپس آن‌ها با گذشتن از اقیانوس آرام به آلاسکا، آمریکای شمالی، آمریکای مرکزی و جنوبی سفر کرده و در نهایت با گذر از اقیانوس اطلس وارد اروپا شدند.

خودروی سیتروئن مربوط به دوره دوم سفر برادران امیدوار در سال ۱۳۴۰ است. برادران امیدوار در این سال یک اقامت سه ماه در اروپا داشتند و شرکت سیتر‌وئن این خودروی ون دو سیلندر را برای سفر به آن‌ها اهدا کرد. آن‌ها با این خودرو از جنوب‌غربی ایران وارد کویت و سپس عربستان شدند و پس از زیارت کعبه، سفر خود به آفریقا را آغاز کردند.

معماری و ساخت موزه برادران امیدوار مربوط به دوره قاجار است. این ساختمان یکی از قدیمی‌ترین و زیباترین ساختمان‌های این مجموعه است.

موزه برادران امیدوار در هفته جهانگردی در سال ۱۳۸۲ به نام اولین جهانگردان معاصر ایران افتتاح شد.

خط سیر سفر برادران امیدوار روی نقشه جهان

برادران امیدوار در پایان سفر خود در اروپا با رسانه‌های مختلفی مصاحبه و مقالات تحقیقی و پژوهشی خود را به مراکز تحقیقاتی اروپایی ارائه کردند. آن‌ها از این راه توانستند هزینه سفر دوم خود به آفریقا را تامین کنند. برای مثال بخشی از این مقالات را به شرکت سیتروئن فروختند و با پول به دست آمده برای خود خودروی سیتروئن را خریداری کردند.

کشورهای سفر ده سال برادران امیدوار

یکی از دستاوردهای این سفر کتاب‌ سفرنامه برادران امیدوار است که اولین چاپ آن در سال ۱۳۴۳ و جدیدترین چاپ آن مربوط به سال ۱۳۹۰ است. خواندن این سفرنامه را به شما توصیه می‌کنیم.

بخشی از نوشته های سفرنامه به قلم عیسی امیدوار:

سال ۱۳۳۳، سال آغاز سفر پرخطر ما دو برادر بود، این سفر که ده سال به درازا کشید در زمانی انجام شد که امکانات سفر، قابل مقایسه، با جهان امروز نبود، بیشترین دوران سفرهای ما در شگفت‌انگیزترین مناطق پنج قاره جهان و در سخت‌ترین شرایط انجام گرفت.

ما از مدار قطبی شمال آمریکا و کانادا تا سرزمین آتش را که در جنوبی‌ترین بخش قاره آمریکا قرار دارد در گذر نه سال زیر پا گذاشتیم و در این مدت، لحظه لحظه‌های زندگی‌مان را به دیدن، اندیشیدن و تجربه‌اندوزی گذراندیم و بیشتر از همه درباره‌ی نخستین بومیانی که در گذشته دور به آمریکا آمده و در آنجا ماندگار شده بودند به پژوهش پرداختیم، از شهرهای کوچک و بزرگ کشورهای دنیا که گذشتیم، در بسیاری از کالج‌ها و دانشکده‌های مهم، درباره آنچه در جاجای جهان دیده بودیم، سخنرانی کردیم و فیلم‌هایی را که با سخت‌جانی بسیار تهیه کرده بودیم برای آنان به نمایش گذاشتیم و این‌چنین بود که صدها مقاله مصور که چکیده‌ی تحقیقات ما بود در بزرگ‌ترین مجلات و روزنامه‌های کشورهای دنیا به چاپ رسید و نام ما به‌عنوان دو جهانگرد ایرانی بر سر زبان‌ها افتاد .

ما با بیشتر رؤسای جمهور، نخست وزیران، پادشاهان و شخصیت‌های فرهنگی کشورهای جهان دیدار و با آنان به صحبت نشستیم. در پایان این سفر درازمدت، برادرم عبدالله در کشور شیلی اقامت گزید و هم‌اکنون نه‌تنها سردبیری دو مجله سینمایی و سیاحتی را در شهر سانتیاگو بر عهده دارد، بلکه او با پایه‌گذاری یکی از بزرگ‌ترین مراکز سینمایی، نام ایران را در آن دیار نیز پرآوازه ساخته است، اما من "عیسی" پس از بازگشت در میهنم ایران عزیز رخت اقامت افکنده و برای همیشه در اینجا خواهم ماند، اگرچه اندیشه‌هایم همواره در افق‌های دوردست و در سرزمین‌هایی در چرخش است که با نمادهای سحرآسای خود هر لحظه به امیدواران امیدهای تازه‌ای می‌بخشند.

عیسی و عبدالله امیدوار به‌عنوان نخستین جهانگردان ایرانی شناخته شده و نیز به‌عنوان نخستین آسیایی‌هایی شناخته می‌شوند که هم به قطب شمال و هم قطب جنوب سفر کرده است.

برادران امیدوار در سفرهای خود همواره از مشاهدات خود تصویربرداری می‎کردند. فیلم‌های مستند آنان در زمان خود از شبکه‌های تلویزیونیِ کشورهای گوناگونِ جهان پخش می‌شد. در ایران نیز فیلم مستند «عجایب مسافرت برادران امیدوار»، که در سینماها نمایش داده می‎شد، از سال ۱۳۴۴ تا ۱۳۴۸ مشمول بخشودگی ۲۰ درصد عوارض شهرداری بود تا درآمد آن به تاسیس موزه تاریخ طبیعی اختصاص یابد.

اگر قصد بازدید از کاخ سعدآباد را دارید دیدن موزه برادران امیدوار را به شما توصیه می‌کنیم.

ساختمان موزه برادران امیدوار

برای رسیدن به این موزه می‌توانید پس از ورود به کاخ سعدآباد از درب زعفرانیه، با ون‌هایی که برای رسیدن به بالاترین نقطه کاخ (کاخ سبز و موزه برادران امیدوار) در نظر گرفته شده‌اند به این موزه برسید. با استفاده از این ون‌ها و پرداخت کرایه ۱۰۰۰ تومان می‌توانید بدون پیاده‌روی در سربالایی خیابان این موزه (که البته خیابانی بسیار زیبا با چنارهای کهنسال و بلند است) به آنجا بروید. قبل از سوار شدن به ون از اینکه به این مسیر می‌روند مطمئن شوید، زیرا بعضی از این ون‌ها به درب میدان درکه می‌روند. اگر قبلا به این موزه سفر کرده‌اید نظرات و تجربیات خود را با کجارو و خوانندگان ما در میان بگذارید.