باستان شناسان بنای عظیمی در «پترا» کشف کردند که احتمالا ۲۱۵۰ سال قدمت دارد

امیرعلی محمودی
امیرعلی محمودی دوشنبه، ۲۴ خرداد ۱۳۹۵ ساعت ۱۰:۳۰
باستان شناسان بنای عظیمی در «پترا» کشف کردند که احتمالا ۲۱۵۰ سال قدمت دارد

هیچ نمونه‌ی دیگری مانند این بنای مدفون که در ابعاد ۵۶ متر در ۴۹ متر است، در شهر باستانی پترا وجود ندارد. همچنین بنای مذکور هنگام بررسی منطقه توسط تصاویر ماهواره‌ای کشف شده است. در ادامه با کجارو همراه باشید.

باستان‌شناسان با کمک مطالعات جدیدی که توسط تصاویر ماهواره‌ای در حال انجام بود، یک بنای تاریخیِ مدفون در زیر شن‌های پترا یافته‌اند. جستجوهای ماهواره‌ای در این شهر، بنایی را با ابعاد ۵۶ متر در ۴۹ متر نمایان کرد. درون بنای اصلی، صحنی وجود دارد که کف آن با سنگ‌لوح پوشیده شده، در کناره‌ها چندین ستون صف بسته‌اند و نیز پلکانی بزرگ که به سمت شرق پایین می‌آید. ساختار کوچک دیگری نیز در قسمت بالایی وجود دارد که ابعادش ۸.۵ در ۸.۵ متر بوده و به سمت پلکان باز می‌شود. ظروف سفالی که در اطراف این بنا کشف شده‌اند، خبر از قدمت ۲۱۵۰ ساله‌ی این مکان می‌دهند.

پترا

محققان می‌گویند:

این بنای تاریخی هیچ نمونه‌ی دیگری در پترا یا حتی درون کشور ندارد؛ این بنا در حوالی مرکز شهر واقع شده اما موقعیتش مخفی و یافتنش به طرز عجیبی سخت است.

کریستوفر تاتل، باستان‌شناسی که به مدت ۱۵ سال در شهر پترا مشغول به تحقیق و نیز نوشتن مقاله بوده، در این‌باره می‌گوید:

تا جایی که می‌دانم، تقریبا هیچ چیزی شبیه به این بنا در پترا وجود ندارد.

او در ادامه می‌گوید:

من و دیگر باستان‌شناسانی که طی حداقل صد سال گذشته‌ای که در پترا مشغول به کار بوده‌ایم، می‌دانستیم که اینجا چیز خاصی وجود دارد؛ من مطمئنم محققان دیگری نیز متوجه وجود این بنا شده بودند. او می‌گوید: اما کناره‌های این بنا شبیه به پلکان معمولی که شهر شاهدش هستیم، می‌باشد. به‌همین دلیل است که فکر می‌کنم کسی توجه زیادی به آنها نمی‌کرد.

پترا

«تاتل» در این مطالعه با «سارا پارکاک» که به گفته‌ی خودش، «باستان‌شناس فضا» در دانشگاه آلابامای بیرمنگام می‌باشد، همکاری کرد که برای تحقیق بر روی این منطقه از چندین ماهواره استفاده نمودند. پارکاک گفت این تحقیقات را با شک و تردید این‌که چه چیزی ممکن است کشف کنند آغاز کردند. آن‌ها در آفریقای شمالی، آمریکای شمالی، اروپا و مکان‌های دیگری نیز کار کرده بودند؛ اما چیزی که تعجب او برانگیخته بود، کشف بنایی خارق‌العاده بود.

او در ادامه گفت:

پترا مکان بزرگی‌ست و ما نام مقاله‌ی خود را در ابتدا «پنهان در روز روشن» گذاشتیم چرا که این بنا در فاصله‌ی کمتر از یک کیلومتری شهر واقع شده ولی با این‌حال، از چشم محققان قبلی پنهان مانده بود. تاتل و گروهش چندین سفر برای اندازه‌گیری و بررسی این مکان از نزدیک داشته‌اند. آنها در آنجا چندین ظروف سفالی پراکنده یافتند. یکی از قدیمی‌ترینِ این سفال‌ها نشان می‌دهد که قدمت این مکان به زمان پیدایش شهر پترا باز می‌گردد.

تاتل می‌گوید:

ما درمورد تخمین قدمت این مکان بسیار محتاطانه عمل می‌کنیم اما قدمت قدیمی‌ترین سفال یافت‌شده، یقیناً به حدود ۱۵۰ سال قبل از میلاد مسیح بازمی‌گردد. پترا توسط مردم «نبتیه» که اکنون در جنوب اردن قرار دارد ساخته شد؛ این شهر زمانی ساخته شد که شهرنشینانِ آن زمان در حال انباشت ثروت و مبادله با تاجران ایرانی و یونانیِ هم‌عصر خود، در حدود ۱۵۰ سال قبل از میلاد مسیح بودند. در نهایت، این شهر توسط امپراتوری‌های رومی، بیزانس و عثمانی در اختیار گرفته شد اما هنوز هم مخروبه‌هایش بخاطر حکاکی و ساخت مجسمه توسط بنیان‌گذارانش بر روی صخره زبانزد عام و خاص است.

این مکان تقریبا در قرن هفتم میلادی رها شد اما مجدداً توسط یک کاوشگر سوئیسی به‌نام جوهان برکهارت در سال ۱۸۱۲ کشف شد. در کنار ظروف سفالی نبتیه، محققان تکه‌هایی از ظروف یونانی که در خلال معاملات تجاری پترا به این شهر وارد شده بود را نیز کشف کردند؛ همچنین ظروف سفالی دیگری هم مربوط به زمانی که امپراتوری‌های روم و بیزانس، شهر پترا را تحت تصرف خود درآوردند، یافت شد.

پترا

تاتل می‌گوید:

در کوهستان‌ها، دره‌ها و صخره‌هایی که در اطراف پترا هستند، تعداد زیادی معابد مذهبی، بناهای تاریخی و مکان‌های این‌چنینی وجود دارد؛ اما هیچ‌کدام از آنها قابل قیاس با این مورد نیست. او در ادامه خاطر نشان کرد، از این مکان‌ها که شامل یک فلات بزرگ و وسیع به نام «صومعه» نیز می‌شود، به‌عنوان نمادهای مذهبی و فعالیت‌های سیاسی استفاده می‌شود. این معابد کوچک، نمونه‌هایی از همین بنای تازه کشف‌شده می‌باشد. راستش را بخواهید، هنوز چیز زیادی درمورد این بنای تاریخی نمی‌دانیم.

او می‌گوید، این مکان‌ها نشان می‌دهند که از بناهای یاد شده به‌عنوان سالن نمایش بزرگ استفاده می‌شده است. اگرچه برخلاف دیگر مکان‌های کشف‌شده، پلکان این بنا به سمت مرکز شهر پترا ادامه نمی‌یابد که از دیدگاه تاتل عجیب ولی در عین حال محسورکننده و زیباست.

تاتل در ادامه صحبت‌هایش گفت:

ما نمی‌دانیم هدف از ساخت چنین بناهایی چه بوده است؛ چرا که مردم اهل نبتیه هیچ‌گونه نوشته یا سندی در این مکان‌ها نگذاشته‌اند. اما با این‌حال به‌نظرم این‌که چنین بنای تاریخی، هیچ رابطه‌ی ملموسی با شهر ندارد، برایم جالب است.

معابد نتبیه‌ای که در اطراف پترا هستند، سر نخ‌هایی از شغل مردم آن دوره به دست می‌دهد. همانند دیگر فرهنگ‌های «سامیِ» آن زمان، مردم نبتیه نیز برای نمایش مقدسات خود از سبک «غیر شمایلی» استفاده می‌کردند که عمدتا بر روی سنگ‌ها، ظروف فلزی و یا تاقچه‌ی دیوار حکاکی می‌شد. (منظور از سبک غیر شمایلی، سبکی‌ست که در آن از نقاشی و یا حکاکی چهره انسان خودداری می‌شود و به‌جای آن اشکال نامتعارف و یا اشکال حیوانات عجیب و غریب بر ظروف یا چیزهای دیگر نقاشی می‌شود.)

پترا

تاتل می‌گوید، گاهی شاهد تاقچه‌هایی هستیم که خالی و یا فقط دارای یک حکاکی ساده بر روی دیوار هستند که خود این جای خالی نشان از این دارد که آنها نقاشی‌های قابل‌حملی داشته‌اند که جا به‌جا می‌کرده‌اند. اما از آنجایی که مردم نبتیه دائماً در حال معامله و داد و ستد با مردم مجاور دریای مدیترانه بودند، از نمادهای «شمایلی» نیز برای نمایش مقدساتشان استفاده می‌کردند. خدایان نبتیه شبیه به زئوس، هرمس، آفرودیت (الهه‌ی عشق و زیبایی) و این‌گونه چیزها ترسیم شده‌اند.

محققان، مقاله‌ی خود را در نشریه‌ی «تحقیقات خاوری دانشگاه‌های آمریکا» منتشر کردند. آنها خاطر نشان کردند در حال حاضر برنامه‌ای برای حفاری در این مکان ندارند اما امیدوارند در آینده فرصتی برای کار تحقیقی در پترا بیابند. پارکاک می‌گوید انتظار دارد تا سال بعد، به اکتشافات شگفت‌انگیز دیگری نیز با کمک ماهواره و فناوری‌های پیشرفته‌ی روز در جنوب‌شرقی آسیا و دیگر مکان‌های پوشیده ازجنگل‌های بارانی دست یابند. برای نمونه، یکی از این فناوری‌ها که برای مطالعات تحقیقاتی مورد استفاده قرار می‌گیرد، «لیدار» نام دارد که محققان به کمک آن موفق به کشف مکان‌هایی در جنگل‌های دورافتاده‌ی آمریکای مرکزی شده‌اند.

او در ادامه اضافه کرد:

هدف از ساخت این فناوری، یافتن مکان‌ها نیست، بلکه تفکر عمیق درمورد نحوه‌ی استقرار این مکان‌ها و نیز تعاملات انسان‌های کهن با محیط است. وقتی بتوانید منطقه‌ی تاریخی مدفونی را کاملا مکان‌یابی کنید، چه اتفاقی رخ خواهد داد؟ خیلی هیجان‌انگیز است اما باید درمورد پیامدهای داشتن چنین فناوری‌هایی به‌خوبی فکر کنیم تا بتوانیم با مسئولیت‌پذیری از آن استفاده کنیم.

مطالب مرتبط:

منبع guardian

دیدگاه