شونانتونیچ؛ ناگفته‌هایی از اثر باستانی تمدن کهن مایا

سعیده واقعی | شنبه, ۲۱ فروردین ۹۵ ساعت ۲۳:۰۰

تمدن کهن مایا از تمدن‌های باستانی و اسرارآمیزی است که در کشورهای بلیز، جنوب مکزیک و گواتمالا در عصر کهن رواج داشته و امروزه می‌توانیم در مکانی مانند شونانتونیچ شاهد آثار آن باشیم. برای شناخت این مکان شگفت‌انگیز با کجارو همراه باشید.

کشور بلیز با سواحل ماسه‌ای و آب زلال خود از مقاصد گردشگری پرطرفدار محسوب می‌شود. شونانتونیچ نیز از مکان‌های تاریخی بی‌نظیری است که با بازدید از آن می‌توانید با فرهنگ مایایی آشنا شوید. این سازه‌ها که به خوبی طی سالیان حفظ شده‌اند جلوه‌گر شکوه باستانی این تمدن هستند. بلیز در حوزه‌ی مناطق استوایی جای گرفته و بنابراین در سرتاسر سال دمای معتدلی دارد که امکان سفر به این کشور را در هر زمانی از سال ممکن می‌سازد.

شونانتونیچ در کشور بلیز یکی از مکان‌های باستانی تمدن کهن مایا با میراث تاریخی بی‌شمار است. این مکان از مراکز تشریفاتی این تمدن بوده و از اهمیت بسیاری برخوردار است؛ باور مردم بومی بر این است در این مکان اشباح رفت‌وآمد دارند: دیده شده که زنی سفیدپوش با چشمان براق به رنگ قرمز از پلکان بنای ال کاستیو (El Castillo) بالا می‌رود. نام شونانتونیچ نیز از همین واقعه گرفته شده است: به زبان مایایی یعنی زن سنگی!

حفاری‌ها: شونانتونیچ را اولین بار دکتر توماس گن، افسر پزشکی بریتانیایی، مورد کاوش قرار داد. اولین تصاویر ثبت شده از این مکان متعلق به سال ۱۹۰۴ بوده و سال‌های طولانی در موزه‌ی باستان Peaboy در ماساچوست و کمبریج نگهداری می‌شد. پس از آن فعالیت‌ در این مکان تا سال ۱۹۲۴ تا بازگشت گن به‌طور کلی ممنوع شده بود. اسناد نشان می‌دهند وی در سفر دوم خود گنجینه‌هایی از تمدن مایا را از زیر خاک درآورده که تاریخ آن‌ها نامعلوم است. بسیاری از موزه‌ها و کلکسیونرها آثاری از تمدن مایا را در مجموعه‌ی خود دارند که البته از خاستگاه آنها اطلاعی ندارند.

از آن زمان به بعد چندین باستان‌شناس مشهور حفاری‌های متعددی در شونانتونیچ انجام داده‌اند. همچنین از سال ۱۹۹۰ دانشگاه کالیفرنیا نیز با مدیریت دکتر ریچارد لوانتل حفاری‌ها و ترمیم‌های متعددی در این مکان انجام داده است. همچنین مرکز بازدیدی در همین مکان ساخته شده که ماکتی از منطقه‌ی شونانتونیچ، نقشه‌ها، تصاویر و شرح تصویری از وقایع و رویدادهای اصلی حین پیشرفت این شهر را به تصویر کشیده است.

تمدن مایا

طی این حفاری‌ها یک کتیبه گچی شگفت‌انگیز با قاب‌هایی از تصاویر  کشف شد که با ظاهر ساختار کلی ال کاستیو در ارتباط است. مجسمه‌ای سه‌بعدی و نشسته پوشیده از اشیایی برگ‌مانند همراه با مجسمه‌ای که در حال رقص بوده و به طناب‌ها چنگ می‌اندازد نیز طی حفاری‌ها یافت شد.

تمدن مایا

در مقایسه با دیگر مکان‌های مجاور، تاریخ تمدن مایا در شونانتونیچ نسبتا کوتاه است. اولین ساکنان مایایی در بلیز در دوره پری‌کلاسیک (۳۰۰ تا ۶۰۰ پیش از میلاد) روستایی در نزدیکی این مکان تشکیل داده‌اند، اما آن‌طور که اطلاع داریم این شهر باستانی بین سال‌های ۷۰۰ تا ۱۰۰۰ پس از میلاد به شهرت و اعتبار رسید. این پیشرفت نسبتا دیرهنگام کمی عجیب است، زیرا نشان می‌دهد زمانی که دیگر شهرها طی دوره‌ی ترمینال کلاسیک  (۸۰۰ تا ۹۰۰ پس از میلاد) در حال از دست دادن قدرت خود بودند، شونانتونیچ به نوعی با اقبال جدیدی مواجه شده بود.

احتمالا این مکان در سال‌های ۳۰۰ تا ۶۰۰ پیش از میلاد ساکنانی داشته است. البته زمان اوج شکوفایی این اثر بدین شکلی که اکنون می‌بینیم بین سال‌های ۷۰۰ تا ۱۰۰۰ بعد از میلاد بوده است. ال کاستیو یک سازه‌ی باعظمت است. کتیبه‌های کنده‌کاری شده نمایانگر خدایان- الهه‌ی خورشید، ماه و ونوس و دیگر خدایان. مکانی بسیار شگفت‌انگیز که به مثابه‌ی دریچه‌ای به سوی فرهنگ کهن است.

تمدن مایا شونانتونیج

قاعده‌ی شونانتونیچ روی تپه‌ای آهکی و حدودا ۱۸۳ متر بالاتر از سطح دریا بنا شده است. از این قسمت مرکزی، سازه به اطراف پیشرفت داشته و تا چندین کیلومتر مربع گسترده شده است. این منطقه متشکل از چهار گروه معماری اصلی است که بزرگ‌ترین آن گروه A با سازه‌ای به ارتفاع ۴۰ متر یا همان ال کاستیو است. این سازه‌ی عظیم که اغلب به اشتباه معبد اصلی این مکان تصور می‎شود در حقیقت ساختمانی بزرگ و پیچیده است که همزمان نقش محل سکونت، معبد و قطب اداری حاکمان مرکز را داشته است. اضلاع شرقی و غربی ال کاستیو دارای کتیبه‌های گچی بزرگی هستند که با کنده‌کاری‌های خود نشانگر نمادهای نجومی، الهه‌ی خورشید، ماه و زهره هستند.

بلیز تمدن مایا

منطقه و دسترسی: شونانتونیچ مستقیما در مسیرهای گردشگری و در مسیر بلیز به تیکال در گواتمالا واقع شده و از بزرگراه غربی به راحتی دسترسی دارد. کمتر از یک مایل پایین‌تر از این مکان رود پرخروش موپان عبور کرده است که به علت رواج برنامه‌های تفریحی قایق‌سواری، تیوب‌سواری، کایاک و همچنین شنا شهرت دارد.

پس از حدود دو ساعت‌و‌نیم رانندگی از شهر بلیز به این مکان تاریخی خواهید رسید. دسترسی به شونانتونیچ با اتوبوس یا ماشین از طریق بزرگراه وسترن ممکن است. همچنین با اسب نیز به این مکان می‌توان سفر کرد؛ اصطبل‌های دایر در سن ایگناسیو امکانات اسب‌سواری به مسافرین ارائه می‌دهند.

مطالب مرتبط:

دیدگاه