خطوط ساحلی شگفت‌انگیز آلاسکا

حمیده کریمی | سه شنبه, ۲۵ اسفند ۹۴ ساعت ۰۹:۰۰

آلاسکا خط ساحلی گسترده‌ای دارد؛ طولانی‌تر از مجموع تمام خطوط ساحلی در سایر ایالات آمریکا. به طور تخمینی طول این خطوط ساحلی به ۷۹ هزار کیلومتر می‌رسد که بیشتر وسعت آن، دور از دسترس و خالی از سکنه است. برای آشنایی بیشتر با این خطوط ساحلی زیبا و کم‌نظیر با کجارو همراه باشید.

امروزه به مدد پروژه‌ای تحت عنوان ShoreZone، نزدیک به ۳۸ هزار مایل از خطوط ساحلی آلاسکا عکسبرداری شده و جزییات دقیقی از آن‌ها قابل مشاهده است.

این پروژه از سال ۱۹۸۹ به منظور دسترسی به آسیب‌های وارد شده از طریق نشت نفت کشتی اکسان والدز (Exxon Valdez) کلید خورد. از آن پس، از این پروژه برای جمع‌آوری اطلاعات زیستی گیاهان، حیوانات و ماهی‌ها، بررسی مجوزهای صنعتی، اطلاع از خطرات ناشی از فرسایش سواحل و بالا آمدن سطح دریا و کنترل میزان گسترش گونه‌های مهاجم و زباله‌های دریایی استفاده می‌شود. این تصاویر به همراه اطلاعات مفید، مدت‌های زیادی است که در اختیار عموم قرار داده شده، اما برای اولین بار است که در یک وب‌سایت تعاملی به نمایش درآمده‌ است.

آلاسکا

آبدره‌ی Tracy Arm، شبه‌جزیره‌ی Snettisham، جنوب شرقی آلاسکا، چهارم آگوست ۲۰۰۸

نمک‌زاری از جَگَنیان (تیره‌ای از گیاهان)، کناره‌های این آبدره را می‌پوشاند و پشت آن نیز انبوهی از چمنزارها، بوته‌های توسکا و درختان کاج نوئل دیده می‌شود.

در حالی که تصاویر به نمایش در آمده در Google Earth و Google Maps، عکس‌های ماهواره‌ای هستند، تصاویر موجود در ShoreZone از یک هلی‌کوپتر با ارتفاع ۱۰۰ تا ۳۰۰ متری این منطقه گرفته شده است. عکسبرداری در هلی‌کوپتر نسبت به عکاسی ماهواره‌ای انعطاف‌پذیری بیشتری دارد، به علاوه عکس‌های این چنینی جزییات زیبایی از منطقه را به نمایش می‌گذارد که از طریق عکس‌های ماهواره‌ای که از فاصله‌ی چند صد کیلومتری گرفته می‌شوند، قابل مشاهده نیستند.

برنامه‌ریزی‌ها برای عکس‌برداری از این منطقه، به دقت انجام شده است. برای نمایش بخش وسیعی از منطقه، در پنج روز از ماه که سطح دریا در پایین‌ترین وضعیت خود قرار دارد، عکسبرداری انجام گرفته است. در هر یک از این روزها تنها ۴ ساعت زمان برای عکاسی در پایین‌ترین حالت جزر دریا در اختیار عکاسان بوده است.

یکی دیگر از مزایای عکاسی در هلی‌کوپتر این است که عکس‌های گرفته شده، از زاویه‌ای مایل ثبت می‌شوند. این ویژگی، جزییات سطح زمین را به صورت سه بعدی نشان می‌دهد در حالی که عکس‌های ماهواره‌ای که مستقیما از بالا ثبت می‌شوند، چنین ویژگی‌ای ندارند.

مندی لیندبرگ، زیست‌شناس اداره‌ی ملی شیلات آمریکا در این باره می‌گوید:

این منطقه، خطوط ساحلی پیچیده‌ای دارد؛ مجموعه‌هایی از جزایر کوچک، صخره‌ها، خلیج‌های کوچک و دلتاها. ما بدون اینکه در نزدیکی این مناطق پرواز کنیم، نمی‌توانیم جزییات و مقیاس مورد نیازمان را برای نقشه‌برداری به دست آوریم.

عکس‌های ثبت شده نیز نمونه‌های بی‌نظیری از عکاسی علمی به شمار می‌روند. گرچه این عکس‌ها در درجه‌ی اول برای کمک به مدیریت منابع این ناحیه از زمین تهیه شده‌اند اما رنگ‌های زنده، خطوط رنگی بین اجزا و بافت‌های به نمایش درآمده در این عکس‌های زیبا موجب می‌شوند که محیط بی‌نظیر و البته حساس این منطقه را تحسین کنیم. محیط کم‌نظیری که بر اثر افزایش سطح آب دریا، افزایش پیشرفت‌های صنعتی و حوادثی که بشر عامل ایجاد آنها است، در معرض نابودی قرار گرفته است.

آلاسکا

یخچال Grewingk، خلیج Kachemak ، شاخابه‌ی ‌Cook، بیست و چهارم ژوئن ۲۰۰۹

رودهای ایجاد شده بر اثر عقب رفتن یخچال‌ها، حجم وسیعی از رسوبات را حمل می‌کنند و با چند شاخه شدن، رودهایی با طرح‌های بافته ایجاد می‌کنند. در زمان ثبات نسبی این رودها، جانداران فرصت‌طلبی چون صدف کبود و جلبک‌های دریایی مثل Fucus distichus (انواع جلبک قهوه‌ای)، ممکن است در این ناحیه تجمع کنند که این موجب ایجاد الگوهای زیبای رنگارنگی در ساحل می‌شود که نمونه‌ای از آن را در تصویر مشاهده می‌کنید.

آلاسکا

دریاراه پرنس ویلیام، Knitght Island Passage، Point Nowell، سوم جولای ۲۰۰۴

سنگ‌های تشکیل‌دهنده‌ی این صخره‌ی دریایی از ماسه‌سنگ‌های طوسی‌رنگ با نام greywacke و سنگ‌های دگرگونی اسلیت به همراه گرانیت تشکیل شده‌اند. شیب نسبتا یکنواخت این صخره‌های دریایی مکان مناسبی را برای گلسنگ‌های مویین در نواحی سوپرتایدال، جلبک‌های قهوه‌ای و انواع صدف‌ها فراهم می‌کند.

آلاسکا

گذرگاه شاهزاده‌ی ولز، دریاراه پرنس ویلیام، اول جولای ۲۰۰۴

صخره‌های دریایی در دریاراه پرنس ویلیام، بر اثر انبساط حرارتی و نفوذ آب‌های زیرزمینی یخ‌زده و آب باران، فرسایش می‌یابند. تکه‌های شکسته‌شده‌ی صخره‌ها به داخل آب می‌افتند و پای صخره‌های دریایی انباشته می‌شوند. امواج اقیانوس و جریان آب، تکه‌های کوچک‌تر و سبک‌تر را از میان این توده‌های انباشته‌ شده جدا می‌کنند. ساختار عمودی بازالت‌های ستونی در این تصویر با رویش گیاهان اینترتایدال به وضوح قابل مشاهده است. لایه‌ی بالاتر پهنه‌بندی دریایی سواحل صخره‌ای دریاراه پرنس ویلیام، با نوارهای افقی گلسنگ‌های سیاه قابل تشخیص است. گلسنگ‌هایی که بالاتر از ارتفاع بلندترین مد، بخش‌هایی از ساحل را پوشانده‌اند و تنها با افشانه‌های آب دریا خیس می‌شوند.

آلاسکا

Tignagvik Point، خلیج Kamishak، شاخابه ی Cook، بیست و پنجم ژوئن ۲۰۰۹

امواج موجب فرسایش صخره‌های ساحلی می‌شوند و سکوهای صخره‌ای جالبی مانند تصویر، ایجاد می‌کنند. این سکوها مکان مناسبی برای رویش انواع گیاهان دریایی و برخی از حیوانات هستند. انواع و اقسام جلبک‌ها نیز در این سکوها رشد می‌کنند. اما در فصل زمستان، تکه‌های شناور یخ که توسط جریان شاخابه‌ی Cook، به این منطقه می‌رسند، سطح این سکوها را از جلبک‌ها و موجودات ریز دریایی پاک می‌کنند و محیط را برای رشد و نمو گیاهان و جانداران جدید در بهار آتی آماده می‌کنند.

آلاسکا

خلیج Mills، خلیج کاسان (Kasaan)، جزیره‌ی شاهزاده‌ی ولز، جنوب شرقی آلاسکا، ۱۳ جولای ۲۰۰۷

زمانی که یک صخره‌ی برزگ یا یک جزیره در نزدیکی ساحل قرار دارد و فضای بین آنها را آبی کم‌عمق می‌پوشاند، اگر این ناحیه در معرض امواج قرار نداشته باشد، رسوبات در آن انباشته می‌شوند. در نهایت، یک زبانه‌ی ساحلی تشکیل می‌شود که زمین اصلی را به جزیره‌ی دور از ساحل متصل می‌کند. این نوع از زبانه‌ها یا سدهای ساحلی، تومبولو (Tombolo) نامیده می‌شوند. می‌توانید رسوبات انباشته شده در لایه‌های زیرین را ببینید که به رنگ گیاهان مختلف به نمایش درآمده‌اند. جلبک‌های دریایی قرمزرنگ چند ساله، روی رسوبات پایدارتر رشد می‌کنند در حالی که جلبک‌های سبزرنگی که عمر کوتاهی دارند، در رسوبات کم‌استحکام‌تر دیده می‌شوند.

آلاسکا

دماغه ی ماگدالنا (Cape Magdalena)، جزیره‌ی دال (Dall)، جنوب شرقی آلاسکا، ۲۸ جولای ۲۰۰۷

این جزیره، ذخایر متعددی از سنگ مرمر دارد که از تعدادی از آنها بهره‌برداری شده و از اوایل قرن بیستم، استخراج شده‌اند. لایه‌ی مرمرینی که در این تصویر به نمایش در آمده، در سواحل غربی جزیره‌ی دال واقع است. این لایه‌ها سریع‌تر از صخره‌های اطراف خود، فرسایش می‌یابند. لایه‌های شیل (Shale) و اسلیت (slate) در میان لایه‌های مرمر قرار گرفته‌اند که خطوط تیره و روشن زیبایی را ایجاد کرده‌اند.

آلاسکا

آبدره‌ی Tracy Arm، جنوب شرقی آلاسکا، ۴ آگوست ۲۰۰۸

این منطقه اخیرا و بر اثر عقب رفتن یخچال‌ها، آشکار شده است. در پایین لایه‌های باریک گلسنگ‌های مویین، فضایی خالی وجود دارد که نشان می‌دهد یخ چطور سطح صخره را زدوده و پاک کرده است. کمی بالاتر، یعنی در بالای ناحیه‌ی تایدال، بر اثر شیب تند و نبود خاک، زیستگاه‌های حاشیه‌ای زمینی ایجاد شده‌اند.

آلاسکا

جزیره‌ی Brownson، دریاراه ارنست، جنوب شرقی آلاسکا، ۶ مه ۲۰۰۸

پدیده‌ی tidal race تندابی (Rapid) است که بر اثر حرکت سریع جریان‌های جزر و مدی در یک محیط تنگ ایجاد می‌شود. در دریاراه ارنست در جنوب شرقی آلاسکا، دامنه‌ی جزر و مد بیشتر از ۷ متر است. این مقدار، حجم وسیعی از آب را با شدت تمام وارد شاخابه‌ها و خلیج‌های اطراف می‌کند. هنگام مد، آب به شکل تنداب‌ها و گرداب‌هایی در این قسمت‌های باریک و تنگه‌ها به جریان درمی‌آید.

آلاسکا

East Bight، جزیره‌ی Nagai، جزایر Shumagin، The Aleutians، شانزدهم مه ۲۰۱۱

این سواحل هلالی شکل که با فاصله‌های منظمی کنار هم قرار گرفته‌اند، بر اثر فعالیت امواج تشکیل می‌شوند. در واقع امواج، رسوبات درشت‌تر را در قسمت نوک این هلال‌ها و رسوبات ریز و کوچک‌تر را پشت آنها ذخیره می‌کنند. فاصله‌ی بین این سواحل به شدت و قدرت امواج بستگی دارد و از کمتر از یک متر تا ده‌ها متر متغیر است. این سواحل پس از تشکیل می‌توانند خود را به همین شکل نگه دارند در صورتی که الگوی غالب حرکت امواج به همین شکل باقی بماند.

آلاسکا

ورودی Oruktalik، نزدیکی سنگپوز Tapkaurak، دریای Beaufort، اول آگوست ۲۰۱۲

در این منطقه، شاخابه‌ای جزیره‌ی سدی را قطع می‌کند و به آب اجازه می‌دهد تا بین دریای Beaufort (نیمه‌ی بالایی تصویر) و تالاب Oruktalik جریان پیدا کند. زبانه‌های ساحلی این سد جزیره‌ی سدی از طریق حرکت امواجی ایجاد شده‌اند که به موازات جزیره حرکت می‌کنند. هر کدام از این زبانه‌ها حجم وسیعی از رسوبات هستند که بر اثر تغییرات ناگهانی هوا و توفان‌ها انباشته شده‌اند.

آلاسکا

ورودی Mary Sachs، خلیج Prudhoe، دریای Beaufort، چهارم آگوست ۲۰۱۲

مجموعه‌ای از زبانه‌های ساحلی متعدد این جزیره‌ی سدی مانند انگشت در دریای Beaufort گسترش یافته‌اند. این دریا ۹ ماه از سال یخ می‌زند. بسیاری از جزیره‌های سدی Beaufort، در حدود بیست متر در سال یا بیشتر به طرف خشکی در حرکت هستند. این حرکت را امواج سهمگینی ایجاد می‌کنند که حجم‌های وسیعی از رسوبات را حمل می‌کنند. این مراحل نمونه‌ای از پدیده‌ای هستند که زمین‌شناسان آن را episodic uniformitarianism می‌نامند. در جریان این تغییرات، این محیط با حوادث طبیعی با انرژی زیاد و نادر شکل می‌گیرد.

آلاسکا

جزایر McClure،  چهارم آگوست ۲۰۱۲

تکه‌های یخ درون این جزیره‌ی سدی محصور می‌شوند. این جزیره‌ی سدی همواره به حیات خود ادامه می‌دهد چرا که توفان‌ها و حرکت یخ‌های دریا، دائما رسوبات را در سواحل آن انباشته می‌کنند.

آلاسکا

دریاچه‌ی Thaw، خلیج Prudhoe، پنجم آگوست ۲۰۱۲

یک خط لوله‌ی نفت در کنار خطوط ساحلی این دریاچه که از نظر وجود نفت غنی است و فاصله‌ی چندانی با ساحل دریای Beaufort ندارد، دیده می‌شود. سرددشت یا نواحی پست توندرا به مرور زمان در حال فرو رفتن در آب هستند چرا که پرمافروست یا سردخاک به مرور زمان ذوب می‌شود و نشست می‌کند. عده‌ای معتقد هستند که این خطوط لوله‌کشی باید جابه‌جا شوند.

آلاسکا

Kivalina، حاشیه ی دریای Chukchi

زندگی بشر برای هزاران سال بخشی از خطوط ساحلی قطبی آلاسکا بوده است. در سال‌های اخیر، دهکده‌های محل سکونت انسان‌ها، مقاوم‌سازی و به امکاناتی چون جاده، باند فرودگاه و ایستگاه‌های تولید انرژی مجهز شده‌اند. این منطقه به این دلیل که تنها چند متر بالاتر از سطح دریا قرار گرفته، با تهدیداتی از جانب دریا روبه‌رو است و در برابر امواج سهمگین توفان‌ها و بالا آمدن سطح دریا، بسیار آسیب‌پذیر است. خطوط ساحلی Kivalina از دو طرف، هم از طرف دریا و هم از طرف زبانه‌های ساحلی سمت تالاب، در حال فرسایش هستند.

آلاسکا

خلیج Harrison Bay، حد فاصل Fish Creek و کانال Nechelik، ششم آگوست ۲۰۱۲

منظره‌ای که می‌بینید بر اثر فرو رفتن و نشست سطح توندرا به زیر سطح آب دریا ایجاد شده است و این الگوی شکستگی‌های چندضلعی را به وجود آورده است. آب دریا در اطراف این فرورفتگی‌ها طغیان می‌کند و آنها را پر می‌کند. هر تغییر کوچک در سطح آب، این سطوح پست توندرا را به زیر آب فرو خواهد برد و فرورفتگی‌ها را بیشتر خواهد کرد.

آلاسکا

جنوب دماغه‌ی Halkett، خلیج Harrison، ششم آگوست ۲۰۱۲

زمانی که یخ در میان خطوط ترک‌ها می‌شکند و شروع به آب شدن می‌کند، سطح توندرا تحت فشار قرار می‌گیرد و دریاچه‌های کوچکی موسوم به دریاچه‌ی ترموکارست، پدید می‌آیند. جلوی تصویر مراحل فرونشست یک دریاچه‌ی ترموکارست را می‌بینید. تقریبا تمامی شکاف‌ها از آب راکد پر شده‌اند و بیش از ۵۰ درصد سطح توندرا با دریاچه‌های ترموکارست پوشیده شده‌اند.

مطالب مرتبط:

منبع Amusing Planet

دیدگاه