- chevron_right کجارو
- chevron_right مجله گردشگری
- chevron_right اخبار
- chevron_right جاذبهها
- chevron_right راهنمای سفر
- افزودن مکان
باسیلیکا سیسترن یکی از مشهورترین جاهای دیدنی استانبول در قلب شهر است که عنوان بزرگ‌ترین سرداب به‌جا مانده از امپراتوری روم شرقی را به خود اختصاص داده است. این سرداب تاریخی با معماری بی‌نظیر، ستونهای عظیم و تزیینات چشمگیر در نزدیک دیدنیهای دیگری چون ایاصوفیه، مسجد سلطان احمد و کاخ توپکاپی قرار دارد و هر سال میزبان حداقل سه میلیون گردشگر داخلی و خارجی است.
آب‌انبار باسیلیکا سیسترن یکی از غیر منتظره‌ترین و متفاوت‌ترین جاذبه‌های تاریخی استانبول است؛ سازه‌ای با قدمتی از قرن ششم میلادی که آمیزه‌ای از تاریخ و داستان‌های عاشقانه را به نمایش می‌گذارد. شاید برایتان جالب باشید که بدانید بیش از ۸۰ آب‌انبار زیرزمینی در استانبول وجود دارند؛ اما باسیلیکا سیسترن بزرگ‌ترین آن‌ها است. قدم زدن در دالان‌های نورپردازی شده سرداب باستانی ۱۵۰۰ ساله و گوش سپردن به نوای موسیقی ملایم از لذت‌بخش‌ترین فعالیت‌هایی است که می‌توانید در باسیلیکا سیسترن به آن بپردازید. در ادامه با ما همراه باشید تا شما را با تاریخچه، معماری، امکانات و شرایط بازدید از این آب‌انبار تاریخی آشنا کنیم.
منبع عکس: dailysabah.com (عکاس: نامشخص)
منبع عکس: کجارو (عکاس:علیرضا کیخا)
آب‌انبار تاریخی باسیلیکا سیسترن در منطقه سلطان احمد، قلب تاریخی شهر استانبول در کنار موزه و مسجد معروف ایاصوفیه قرار دارد.
فاصله آب‌انبار تاریخی باسیلیکا سیسترن تا تنگه بسفر، حدود ۴۴٫۳ کیلومتر (یک ساعت و ۱۵ دقیقه) و تا میدان تکسیم، حدود ۴٫۲ کیلومتر (نیم ساعت) است. این آب‌انبار با فرودگاه آتاتورک استانبول ۲۰٫۳ کیلومتر (نیم ساعت) و فرودگاه صبیحه گوکچن استانبول، ۴۸٫۴ کیلومتر (یک ساعت و ۱۰ دقیقه) فاصله دارد. آب‌انبار تاریخی باسیلیکا سیسترن در نزدیکی دیگر جاذبه‌های مهم استانبول مانند کاخ توپکاپی، مسجد آبی و موزه باستان‌شناسی واقع شده است.
منبع عکس: کجارو (عکاس:علیرضا کیخا)
باسیلیکا سیسترن در مرکز شهر استانبول و محله سلطان احمد قرار دارد و درست روبه‌روی موزه مشهور ایاصوفیه است. پس اگر ابتدا ایاصوفیه را برای بازدید انتخاب کرده‌اید، کافی است به‌سمت جنوب غربی موزه حرکت کنید و تنها با پنج دقیقه پیاده‌روی خود را این آب‌انبار برسانید. دسترسی به باسیلیکا سیسترن بسیار ساده است و شما می‌توانید از هر کجای استانبول با اتوبوس، تاکسی، مترو و دیگر وسایل حمل و نقل شهری به این سرداب تاریخی بی‌نظیر بروید.
بسیاری از گردشگران هتل های میدان تکسیم را برای اقامت انتخاب می‌کنند. برای دسترسی به باسیلیکا سیسترن از میدان تکسیم، ساده‌ترین راه، استفاده از تراموای استانبول است که نزدیک‌ترین ایستگاه آن به تکسیم، ایستگاه کاباتاش (Kabataş Tramvay) نام دارد. ایستگاه تراموای کاباتاش با میدان تکسیم کمی فاصله دارد و شما می‌توانید این مسیر را با پای پیاده (حدود ۱۲ دقیقه) یا با قطار کابلی (حدود دو تا پنج دقیقه) طی کنید. اگر قصد دارید که سوار قطار کابلی شوید، به ایستگاه قطار کابلی تکسیم بروید و سوار خط F۱ شوید. پس از چند دقیقه در ایستگاه کاباتاش پیاده شوید و یک دقیقه پیاده‌روی کنید تا به ایستگاه تراموای آن برسید. سپس سوار خط T۱ شوید و پس از عبور از هفت ایستگاه، در ایستگاه سلطان احمد پیاده شوید. دو دقیقه دیگر پیاده‌روی کنید تا به باسیلیکا سیسترن برسید.
منبع عکس: istanbulclues.com (عکاس: نامشخص)
باسیلیکا سیسترن، یک سازه زیرزمینی است که در گذشته بخشی از میدان بزرگ و عمومی شهر قسطنطنیه بود. کنستانین اول در قرن سوم و چهارم میلادی دستور داد تا در زیر کلیسای باسیلیکا استوا (Stoa Basilica)، یک زیرزمین ساخته شود. در واقع این سازه باشکوه پیش از آن که به سرداب کلیسا بدل شود، تنها زیرزمینی ساده بود.
قسطنطنیه یا استانبول امروزی از روزگاران دور، شهری مهم برای امپراتوری‌ها و حکومت‌ها بود؛ به همین دلیل، این شهر همواره مورد حمله و تحت محاصره دشمنان قرار می‌گرفت. شاید فرض کنید که باسیلیکا سیسترن با کاربری خود به‌عنوان یک زیرزمین از گزند روزگار و حمله دشمنان در امان بوده و شانس سالم ماندن در تمام تاریخ را داشته است؛ اما اشتباه می‌کنید. این زیرزمین در شورش نیکا در قرن ششم مورد آسیب‌های بسیاری قرار گرفت؛ شورشی که یکی از فاجعه‌آمیزترین شورش‌های تاریخ قسطنطنیه بود و کشتار و خونریزی بسیاری در پی داشت و در طی آن، بخش قابل‌توجهی از پایتخت امپراتوری روم شرقی و کلیسای باسیلیکا استوا آسیب دید.
منبع عکس: کجارو (عکاس:علیرضا کیخا)
ژوستینین اول، پادشاه امپراتوری بیزانسی (روم شرقی) و حاکم استانبول، در ۱۵۰۰ سال پیش، پس از تخریب گسترده شهر و زیرزمین کلیسا تشخیص داد که این شهر نیازی ضروری به وجود آب‌انباری بزرگ و دائمی برای تامین آب کاخ امپراتوری و ساختمانهای اطراف آن در زمان محاصره دشمنان دارد. به این ترتیب آب‌انبار باسیلیکا سیسترن متولد شد. ساخت و گسترش این زیرزمین باشکوه در سال ۵۲۶ میلادی آغاز شد و در سال ۵۶۵ میلادی پایان یافت؛ زمانی که قسطنطنیه به مرکز هنری و تجاری زمان خود در امپراتوری روم شرقی تبدیل شده بود.
بر طبق اسناد تاریخی، گفته می‌شود که در ساخت سرداب کلیسا، هزاران اسیر به کار گرفته شدند و پس از تکمیل آن، ترتیبی داده شد تا یک سیستم فیلتر و تصفیه آب نیز در آن قرار بگیرد و زیرزمین ساختمان به آب‌انبار مجموعه بدل شود. به این ترتیب، باسیلیکا سیسترن در ابتدا آب کاخ اعظم قسطنطنیه (کاخ امپراتوری) و دیگر ساختمانهای مرکز شهر یا به اصطلاح تپه اول را تامین می‌کرد. قسطنطنیه با نام شهر هفت تپه نیز مشهور است؛ زیرا این شهر در واقع روی هفت تپه مختلف ساخته شده بود. تپه اول، در واقع مرکز شهر بود که امروزه در محدوده منطقه فاتح و محله سلطان احمد استانبول قرار می‌گیرد و همچنان به‌عنوان قلب تپنده شهر شناخته می‌شود.
منبع عکس: professionalgroup.com.tr (عکاس: نامشخص)
سرداب باسیلیکا سیسترن اهمیت بسیاری به‌عنوان منبع اصلی آب در دوران خشکسالی و کم‌آبی شهر داشت. جالب است بدانید که اهمیت این آب‌انبار تا سال‌ها بعد و قرن پانزدهم میلادی نیز ادامه یافت. پس از فتح قسطنطنیه به دست امپراتوری عثمانی، از آب باسیلیکا سیسترن برای کاخ توپکاپی و محل اقامت امپراتور عثمانی نیز استفاده می‌کردند. البته پس از مدتی در سال ۱۴۵۳، امپراتوران عثمانی که آب روان را ترجیح می‌دادند، دیگر از آب‌انبار باسیلیکا استفاده نکردند و باسیلیکا سیسترن برای مدت‌ها به دست فراموشی سپرده شد.
استفاده از باسیلیکا سیسترن در امپراتوری عثمانی ادامه نیافت و این سرداب برای مدتی طولانی به دست فراموشی سپرده شد. این بی‌توجهی تا اواسط قرن شانزدهم و سال ۱۵۴۵ میلادی ادامه پیدا کرد؛ زمانی که یک دانشمند و مکان‌نگار فرانسوی به نام «پتروس جولیوس» (P. Gyllius) به فرمان فرانسوای اول، پادشاه وقت فرانسه، به قسطنطنیه رفت تا درباره نسخ خطی و باستانی روم شرقی تحقیق کند.
وی در حال گشت‌وگذار در اطراف ایوصوفیه داستان‌هایی درباره یک چاه محلی به نام باسیلیکا سیسترن شنید؛ داستان‌هایی از زبان محلیان که ادعا می‌کردند آب مورد نیاز خود را از زیرزمینی وسیع در همان حوالی با سطل برداشت و گاهی نیز در آن مکان ماهیگیری می‌کنند.
منبع عکس: tiqets.com (عکاس: نامشخص)
جولیوس با شنیدن روایت‌های محلیان بسیار کنجکاو شد و برای کشف حقیقت، پای به حیاط ساختمان چوبی گذاشت و راه خود را به‌سمت زیرزمین باسیلیکا کج کرد. وی پس از پایین رفتن از پله‌ها با سردابی عظیم و مرمرین با معماری حیرت‌انگیز روبه‌رو شد که با وجود ستونهای بسیار، او را شگفت‌زده کرد.
پتروس جولیوس سوار قایق شد و با مشقت فراوان در سرداب به گردش پرداخت. او اندازه و ابعاد باسیلیکا سیسترن را به دست آورد و تعداد ستون‌ها را نیز یادداشت کرد. وی بعدها این اطلاعات و شگفتی‌ها و زیبایی‌های این سرداب را در سفرنامه خود به چاپ رساند؛ سفرنامه‌ای که بسیاری را تحت‌تاثیر قرار داد و باسیلیکا سیسترن باستانی را به دنیای غرب و کشورهای اروپایی معرفی کرد. با وجود اکتشاف باسیلیکا سیسترن، مقامات عثمانی آن را نادیده گرفتند و متاسفانه این آب‌انبار را به محل دفن زباله بدل کردند.
تا به امروز، علاوه بر میلیون‌ها گردشگر، افراد و اشخاص مهمی همچون بیل کلینتون، چهل‌و‌دومین رئیس‌جمهوری آمریکا، نخست وزیر سابق کشور هلند، لامبرتو دینی از سیاستمداران و وزیر خارجه پیشین ایتالیا، گوران پرسون، نخست وزیر پیشین سوئد، تامس کلستیل، یکی از روسای جمهوری پیشین اتریش و شخصیت معروف جمیز باند در طول فیلمبرداری فیلم «از روسیه با عشق» از آب‌انبار باسیلیکا سیسترن یکی از مهم‌ترین یادگاران قسطنطنیه دیدن کرده‌اند.
منبع عکس: aginglikewine.com (عکاس: نامشخص)
آب‌انبار باسیلیکا سیسترن لوکیشن فیلمبرداری یکی از فیلم‌های مشهور ران هاوارد به نام «دوزخ» (Inferno) بوده است. این فیلم که فیلمنامه آن از رمان دن براون اقتباس شده است، در سال ۲۰۱۶ با هنرمندی بازیگران بسیاری چون تام هنکس اکران شد.
در دوره بیزانس کلیساهای مستطیل شکلی ساخته می‌شدند که درب ورودی آن‌ها با محراب کلیسا در یک محور (محور طولی بنا) قرار می‌گرفت. در آن دوره، این سبک معماری، معماری «باسیلیکایی» نام داشت و کلیسا‌هایی که به این سبک ساخته می‌شدند به «باسیلیکا» مشهور می‌شدند. آب‌انبار بزرگ و تاریخی باسیلیکا سیسترن نیز نام خود را وام‌دار کلیسایی عظیم است که به سبک معماری باسیلیکا ساخته شده بود؛ کلیسایی که در گذشته، روی تپه اول شهر قسطنطنیه قرار داشت.
منبع عکس: کجارو (عکاس: علیرضا کیخا)
باسیلیکا در لغت به‌معنای «محل عبادت» ترجمه می‌شود و در متون تاریخی، به کلیساهای بزرگ امپراتوری روم اشاره دارد. سیسترن نیز به‌معنای آب‌انبار یا سرداب است. به همین دلیل می‌توان باسیلیکا سیسترن را به آب‌انبار کلیسا ترجمه کرد که در واقع با کاربری بنا نیز هم‌خوانی دارد. مردمان بومی استانبول از این بنای باستانی با نام «یرباتان سارایی» که در زبان ترکی به‌معنای «قصر یا سرای غرق شده» است، نیز یاد می‌کنند. آب‌انبار باسیلیکا سیسترن با نام‌های باسیلیکا، سرداب باسیلیکا و آب‌انبار استانبول نیز مشهور است.
برای رسیدن به زیرزمین مرموز و مشهور باسیلیکا سیسترن باید از ۵۲ پله سنگی پایین بروید. پس از عبور از پله‌ها با محوطه‌ای وسیع و مخوف روبه‌رو خواهید شد؛ تجربه‌ای که با گردش در میان راهروها و دالان‌ها تکمیل خواهد شد. باسیلیکا سیسترن محدوده‌ای نزدیک به ۸,۹۰۰ متر مربع را به خود اختصاص داده است. این زیرزمین مستطیلی شکل، ۱۴۳ متر طول و ۶۵ متر عرض دارد و درمجموع می‌تواند ۸۰ هزار متر مکعب آب (۱۰۰ هزار تن) را در خود جای دهد.
وسعت آب‌انبار باسیلیکا سیسترن نزدیک به دو برابر یک زمین فوتبال ارزیابی شده است. در دورتادور سرداب نیز دیواری آجری (آجرهای خشنی) با ضخامت چهار تا پنج متر را می‌بینید که با ملاتی ضدآب پوشانده شده است تا آب در دیوار‌ها نفوذ نکند؛ معماری هوشمندانه‌ای که شگفت‌انگیز است.
منبع عکس: istanbulclues.com (عکاس: نامشخص)
آب‌انبار باسیلیکا سیسترن مجموعه‌ای از ۳۶۶ ستون مرمرین و مختلف است که وزن سقف بنا را تحمل می‌کنند. این ستون‌ها، گنبدهایی چلیپایی شکل و طاق‌هایی گرد در سقف خلق کرده‌اند؛ ستون‌هایی که ارتفاع هر یک از آن‌ها به ۹ متر می‌رسد و فاصله هر یک از آن‌ها با دیگری در حدود ۴٫۹ متر (۱۶ فوت) ارزیابی می‌شود. ستونهای سرداب باسیلیکا سیسترن در ۱۲ ردیف ۲۸ تایی آرایش یافته‌اند.
بین ستونهای مرمرین و بلند سرداب، بیشتر ستون‌ها مزین به سرستون‌هایی با سبک کرنیتی (Corinthian) یا ایونی (Ionic) هستند؛ سبک‌هایی که نوعی شیوه تزیین ستون به شمار می‌آیند و در معماری روم باستان از آن‌ها استفاده بسیاری می‌شده است.
آرایش مختلف سرستون‌ها در باسیلیکا سیسترن قابل‌مشاهده است. ستون‌هایی خاص که به شیوه دوریک (Doric)، یکی از دیگر سبک‌های پرکاربرد تزیین سرستون خلق شده‌اند و هیچ‌گونه حکاکی در آن‌ها دیده نمی‌شود.
منابع عکس‌ها: کجارو (عکاس: علیرضا کیخا)
مشهورترین ستونهای باسیلیکا سیسترن، پایه‌های ستون مدوسا هستند. البته باید بدانید که این ستون‌ها تنها بخش حائز اهمیت این سرداب ۱۵۰۰ ساله نیستند و با کمی دقت می‌توانید ستونهای زیبای دیگری را نیز در این مجموعه ببینید. به‌طور مثال، ستونی با طرح‌هایی به‌شکل چشم مرغ در باسیلیکا سیسترن وجود دارند که هر یک با خطوطی اشک مانند، ادامه پیدا می‌کنند. تاریخ‌نگاران بر این باور هستند که طرح این ستون از روی ستونهای موجود در میدان تئودسیس (Forum of Theodosius) گرفته شده است. طبق برخی اسناد تاریخی گفته می‌شود که اشک‌های روی این ستون، به هزاران اسیری اشاره دارد که در هنگام ساخته شدن باسیلیکا جان خود را از دست دادند.
تئودسیس یکی از میادین مشهور قسطنطنیه بود که به فرمان کنستانتین اول، یکی از قدرتمندترین امپراتوران روم شرقی بنا شد. گردشگران امروزه می‌توانند بخشی از ستونهای اصلی این میدان تاریخی را در میدان بایزید کنونی استانبول ببینند.
یکی دیگر از مشخصه‌های معماری باسیلیکا سیسترن این است که به نظر می‌رسد بیشتر ستونهای سرداب با استفاده از مصالح و بقایای ساختمانهای تخریب شده زمان خود، ساخته شده‌اند؛ زیرا در احداث هر یک از آن‌ها از مرمرها و گرانیت‌های متفاوتی استفاده شده است. گفته می‌شود این مصالح از بخش‌های مختلفی از زمین‌های امپراتوری به قسطنطنیه آورده شده بودند و حتی بخشی از آن‌ها مربوط به ساختمان تخریب شده ایاصوفیه بوده است.
منبع عکس: کجارو (عکاس: علیرضا کیخا)
با رفتن به گوشه شمال غربی سرداب به دو ستون متفاوت باسیلیکا سیسترن خواهید رسید. در این قسمت دو ستون را می‌بینید که روی پایه‌های آن‌ها، چهره‌ای از «مدوسا»، یکی از شخصیت‌های افسانه‌ای یونانی، نقش بسته است؛ ستون‌هایی جذاب که دلیل بازدید بسیاری از گردشگران از این سرداب تاریخی هستند. نکاتی که توجه گردشگران را به ستونهای مدوسا جلب می‌کند، منشا و دلیل استفاده از آن‌ها است؛ زیرا مصالح ستونهای باسیلیکا سیسترن از نقاط و ساختمانهای مختلفی تامین شده‌اند. یکی از این سرها به‌شکل وارونه روی ستون قرار دارد و دیگری به‌سمت کنار متمایل شده است.
پایه‌های ستون مدوسا، در واقع وزن ستون‌ها را تحمل می‌کنند و از آثار هنری به‌جا مانده از امپراتوری روم شرقی به شمار می‌آیند. مدوسا یکی از سه گورگون افسانه‌ای یونان است که صورتی کریه و بدنی بالدار داشت و در قسمت سر آن به‌جای مو و گیسو، مارهای بسیاری زندگی می‌کردند. گورگون‌ها در واقع موجوداتی نیمه انسان، نیمه حیوان و وحشت‌آور بودند که نسبت خواهری با هم داشتند. در اغلب منابع تاریخی، مدوسا را دختر فورسیس و ستو، الهه‌های دریا معرفی می‌کنند و می‌گویند لحظه‌ای خیره شدن به‌صورت مدوسا کافی بود تا شما به موجودی سنگی تبدیل شوید.
منبع عکس: traveler-life.com (عکاس: نامشخص)
آب مجموعه زیرزمینی و وسیع باسیلیکا سیسترن در کمال ناباوری از مرکز توزیع آب اگریکاپی در ۱۹ کیلومتری شمالی شهر تامین می‌شد. این مرکز توزیع آب در جنگل بلگراد واقع شده بود و آب آن از طریق دو مجرای قنات والنس (Valens Aqueduct) و مگلوا (Mağlova Aqueduct) و با طول‌های ۹۷۱ و ۱۱٫۵ متری به مرکز شهر منتقل می‌شد. این دو قنات به دستور ژوستینین یکم ساخته شده بودند.
از گذشته‌های دور در باسیلیکا ماهی نگهداری می‌کردند که این موضوع با فاصله بسیار زیاد مرکز تامین آب باسیلیکا ارتباط مسقیمی دارد. فاصله بسیار زیاد منبع آب تا سرداب سبب می‌شد تا رومی‌ها قادر به حفاظت همیشگی از لوله‌ها و قنات‌ها نباشند و از آنجا که باسیلیکا سیسترن، محل تامین آب نوشیدنی کاخ امپراتور بود، حفظ و کنترل سلامت آب از ضروریات به شمار می‌رفت. به همین دلیل رومی‌ها با یک راه‌حل ساده این مشکل را حل کردند. آن‌ها در باسیلیکا ماهی نگه می‌داشتند؛ برای همین اگر دشمنان به قصد جان افراد کاخ، آب سرداب را مسموم می‌کردند، ماهی‌‌ها می‌مردند و مسئولان به سرعت متوجه این خطر می‌شدند. امروزه نیز برای تمیز و شفاف نگه داشتن آب آب‌انبار باسیلیکا سیسترن در آن ماهی نگه داشته می‌شود.
منبع عکس: yabangee.com (عکاس: نامشخص)
از زمان ساخت باسیلیکا سیسترن در سال ۵۳۲ میلادی، این سرداب چند بار مرمت و بازسازی شده است. آب‌انبار باسیلیکا سیسترن دو بار در دوره عثمانی مورد مرمت قرار گرفت. اولین مرمت این آب‌انبار در سال ۱۷۲۳ در زمان حکومت فرمانروایی سلطان احمد سوم انجام شد. مسئولیت این بازسازی را محمد آقا از قیصریه، یکی از معماران مشهور زمان بر عهده داشت. دومین بازسازی نیز در دوره حکومت سلطان عبدالحمید دوم و در اواخر قرن نوزدهم انجام شد.
آب‌انبار باسیلیکا سیسترن تا سال‌های سال اوضاع خوبی داشت؛ تا زمانی که شکاف‌هایی در بنای آن ایجاد شد و هشت ستون از ستونهای میانی و شمال شرقی آب‌انبار تخریب شدند. این شرایط در باسیلیکا سیسترن سبب شد تا این بنا در اواسط قرن بیستم (در سال ۱۹۶۸) مورد مرمت و بازسازی قرار بگیرد. در طول این عملیات برای جلوگیری از ریزش ستون‌ها، آن‌ها را با لایه‌ای از سیمان پوشاندند و به این ترتیب، این ستون‌ها شکل سابق و تزیینات خود را از دست دادند.
منبع عکس: کجارو (عکاس: علیرضا کیخا)
بازسازی بعدی آب‌انبار باسیلیکا سیسترن در سال ۱۹۵۸ انجام شد. مسئولیت این مرمت با یکی از موزه‌های استانبول بود. یکی از مهم‌ترین کارهایی که در حین این بازسازی در دستور کار قرار داشت، تخلیه گل‌های موجود در سرداب و لای‌روبی آن بود. جالب است بدانید که حدود ۵۰ هزار تن گل در این عملیات از آب‌انبار تخلیه شد. در دهه ۱۹۹۰ میلادی نیز کف سرداب باسیلیکا سیسترن را قدری بالاتر آورند تا افراد به‌جای گشت‌وگذار با قایق در آب‌انبار، بتوانند روی سکوها قدم بزنند. در این عملیات، نورپردازی‌های نزدیک ستون‌ها نیز انجام شد.
درب‌های آب‌انبار باسیلیکا از تاریخ ۹ سپتامبر ۱۹۸۷ به‌عنوان موزه به روی عموم باز شد. البته بازسازی‌ها و تمیزکاری‌های این جاذبه بی‌نظیر همواره در حل انجام است. گردشگران امروزه می‌توانند به‌راحتی در میان ستون‌ها و دالان‌های این سرداب به گشت‌وگذار بپردازند و از شنیدن ترکیب موسیقی ملایم و کلاسیک با صدای قطره‌های آب لذت ببرند. آب‌انبار باسیلیکا سیسترن در حال حاضر زیر نظر یکی از سازمان‌های فرهنگی شهرداری استانبول اداره می‌شود و تابه‌حال میزبان رویدادهای ملی و بین‌المللی بسیاری بوده است.
منبع عکس: .turkeycentral.com (عکاس: نامشخص)
باسیلیکا سیسترن موزه‌ای زیرمینی با قدمتی از ۱۵۰۰ سال قبل است. در این جاذبه تاریخی با یک سرداب بزرگ روبه‌رو خواهید شد و باید بدانید که امکانات چندانی در این مکان وجود ندارد. کافه باسیلیکا سیسترن تنها امکان رفاهی این سرداب است که در نزدیکی ورودی قرار دارد. فضای کوچک و نقلی این کافه مجهز به چند میز و صندلی است و شما می‌توانید انواع نوشیدنی‌های سرد و گرم را در آن سفارش دهید.
منبع عکس: کجارو (عکاس: علیرضا کیخا)
ایاصوفیه به‌عنوان نماد گردشگری کشور ترکیه و مشهورترین جاذبه دیدنی شهر استانبول شناخته می‌شود. این مسجد در منطقه سلطان احمد در قلب شهر استانبول درست روبه‌روی مسجد آبی قرار دارد و با قبه‌ها و مناره‌های بلند خود، نظر هر رهگذری را به‌سمت خود جلب می‌کند. ایاصوفیه حدود ۱۵۰۰ سال پیش به‌عنوان کلیسای بزرگ امپراتوری بیزانس (روم شرقی) ساخته؛ اما ۹۰۰ سال بعد، با فتح استانبول توسط نیروهای عثمانی به دستور پادشاه عثمانی به مسجد تبدیل شد.
منبع عکس: hagia-sophia-tickets.com (عکاس: نامشخص)
ایاصوفیه در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده و یکی از مکان‌های مورد احترام مسیحیان و مسلمانان است. این مکان مهم تاریخی با روی کار آمدن آتاتورک در ترکیه و اعلام رسمیت کشور جمهوری ترکیه به موزه ایاصوفیه بدل شد؛ البته این جاذبه در ژوئیه سال ۲۰۲۰ توسط رئیس‌جمهوری ترکیه دوباره به‌عنوان مسجد طبقه‌بندی شد.
یکی از مهم‌ترین ویژگیهای معماری مسجد ایاصوفیه ستون‌ها و طاق‌های آن هستند. چهار ستون بزرگ که به پای فیل شباهت دارند، گنبد بزرگ ایاصوفیه را حمل می‌کنند. ۴۰ پنجره کنار هم در ساقه گنبد مسجد نیز سبب می‌شوند نور خورشید از آن‌ها به درون بنای ایاصوفیه بتابد و منظره زیبایی خلق شود. نقاشی‌های موجود روی کاشی‌های این بنا مانند موزاییک حضرت مسیح، تصاویری از مریم مقدس و مسیح، نقاشی جبرائیل و میکائیل، موزاییک ترکیب دسیسی، موزاییک زوئه و موزائیک اسقق از محبوب‌ترین آثار هنری موجود در ایاصوفیه هستند.
منبع عکس: sultanahmetcamii.org (عکاس: نامشخص)
مسجد سلطان احمد، یکی از مشهورترین جاذبه‌های استانبول است که به‌علت وجود کاشی‌های آبی‌رنگ در طراحی داخلی به «مسجد آبی» نیز شهرت دارد. این مسجد با معماری جذاب و مسحورکننده در قلب تاریخی شهر واقع شده است و کماکان روزانه میزبان نمازگزاران و مسلمانان بسیاری علاوه بر گردشگران است. مناره‌های آبی، شبستان مسجد، ورودی‌ها، پنجره‌های رنگی و سقف باشکوه، کاشی‌کاری و شیشه‌های رنگی، لوسترها، محراب، کف مسجد، خوشنویسی‌ها، غرفه پادشاهی، مدرسه ابتدایی از دیدنیهای مسجد آبی هستند.
مسجد سلطان احمد از زیباترین مساجد جهان به شمار می‌آید و اولین مسجدی است که با ۶ مناره در ترکیه ساخته شد. سالانه میلیون‌ها نفر از این مسجد دیدن می‌کنند؛ مسجدی با قدمت بیش از ۴۰۰ سال که بنای آن دست‌نخورده باقی مانده است. مسجد آبی ساخته شد تا نمادی از قدرت و اعتبار امپراتوری عثمانی باشد. ساخت این مسجد در مقابل ایاصوفیه به این دلیل بود که جهانیان متوجه شوند که معماران عثمانی و مسلمان می‌توانند رقبای سرسختی برای اجداد مسیحی خود باشند؛ البته معمار موفق به ساخت گنبدهایی بزرگ‌تر از گنبد عمارت ایا صوفیه نشد و به همین دلیل تلاش کرد تا با تنظیم دقیق موقعیت گنبد‌ها، شبه گنبد‌ها و مناره‌ها جلوه‌ای زیبا خلق کند.
منبع عکس: mimary.com (عکاس: نامشخص)
کاخ توپکاپی یکی از بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین کاخ‌های جهان است که در قرن ۱۵ میلادی محل اقامت اصلی سلطان و مقر حکومت امپراتوری عثمانی بوده است. کاخ توپکاپی هم‌زمان با شکل‌گیری جمهوری ترکیه و پایان دولت عثمانی با دستور حکومتی در تاریخ سوم آوریل ۱۹۲۴ در فهرست آثار ملی این کشور قرار گرفت.
کاخ توپکاپی شامل سه معماری مستقل از جمله سه بخش کاخ بیرونی، کاخ درونی و حرم‌سرا می‌شود. اساس ساخت این مجموعه رعایت انزوا و حریم سلطنتی بوده است؛ آنچه که امروزه نیز نه‌تنها در این اثر بلکه در دیگر کاخ‌ها و آثار به‌جا مانده از دوره عثمانی به چشم میخورد. چهار حیاط مجموعه کاخ توپکاپی و حرم‌سرا از جمله دیدنیهای این مجموعه تاریخی در استانبول هستند.
منبع عکس: تریپ ادوایزر (عکاس: نامشخص)
حمام خرم سلطان ایاصوفیه یکی از قدیمی‌ترین و جذاب‌ترین حمام‌های تاریخی استانبول است که قدمت آن را به قرن شانزدهم و زمان سلطان سلیمان، پادشاه معروف عثمانی نسبت می‌دهند. دستور ساخت این حمام را خرم سلطان، ملکه امپراتور عثمانی به معمار دربار (معمار سینان) داد؛ او نیز مکانی میان ایاصوفیه و مسجد آبی را برای ساخت این بنا انتخاب کرد. درب‌های این حمام در سال ۲۰۱۱ رو به عموم باز شد و گردشگران می‌توانند علاوه بر بازدید در این مکان خود را به یک استحمام به سبک ترکی‌ها دعوت کنند و از اسپای مدرن این مجموعه لذت ببرند.
منبع عکس: dailysabah.com (عکاس: نامشخص)
موزه هنرهای ترکی و اسلامی استانبول در میدان سلطان احمد، در ناحیه فاتح شهر استانبول واقع شده است. ساختمان این موزه در سال ۱۵۲۴ میلادی ساخته شده است و در گذشته از آن به‌عنوان کاخ ابراهیم پاشای پارگایی، همسر خدیجه سلطان و دومین وزیر ارشد سلیمان یکم استفاده می‌شد. موزه هنرهای اسلامی و ترکی یکی از بهترین مجموعه‌های فرش در جهان را در خود جای داده؛ مجموعه‌ای که الهام‌بخش نقاشان اروپایی همچون هانس هلباین بوده است. یکی از آن قطعات مجموعه، فرشی ساخت شهر سلجوق با ۸۰۰ سال قدمت است. این موزه همچنین خانه نمونه‌های قابل‌توجهی از آثار خوشنویسی در جهان اسلان، کاشی، تذهیب‌های خطی، فلزکاری‌های پیچیده، سرامیک‌ها و مردم نگاری فرهنگ‌های مختلف ترکیه به‌خصوص عشایر است.
منبع عکس: istanbulvisitorguide.com (عکاس: نامشخص)
کلیسای ایا ایرنه یا کلیسای حاجیا ایرنه اولین کلیسایی است که در شهر باستانی قسطنطنیه (نام قدیم استانبول) ساخته شد و تا پیش از ساخت ایاصوفیه، دفتر اصلی مسیحیان قسطنطنیه بود. این بنا با قدمتی از ۱۶۰۰ سال قبل در کاخ اعظم کنستانتین قرار داشت. کلیسای ایا ایرنه یک بار در قرن پنجم و بار دیگر در قرن هشتم میلادی تخریب شد و خوشبختانه هر بار مورد بازسازی قرار گرفت. در قرن هشتم این بنا مزین به موزاییک‌ها و تزیینات باشکوهی شد که ابهت و زیبایی آن را چند برابر کردند. کلیسای ایا ایرنه در حال حاضر به موزه ایا ایرنه و همچنین محلی برای برگزاری موسیقی کلاسیک تبدیل شده است و هر سال بسیاری از کنسرت‌ها و فستیوال‌های بین‌المللی استانبول در این کلیسا برگزار می‌شوند.
اگر از آب‌انبار باستانی باسیلیکا دیدن کرده‌اید، تجربه خود را با ما و دیگر کاربران کجارو به اشتراک بگذارید.
نویسنده: نگین توکلی
