علی حاجی شیزری - مدیرکل توسعه و ترویج صنایع دستی - درباره مسابقه بزرگ «طراحی و خلاقیت در صنایع دستی معاصر ایران» اظهار کرد:
چون طراحی فرم دچار مشکل مهمی شده و در این زمینه به تکرار رسیده و از اصالت خود فاصله گرفته‌ایم سعی کردیم این مسابقه را برگزار کنیم، زیرا آنچه که تولید می‌کنیم، متناسب با سلیقه بازار نیست و اگر صنایع دستی پویایی‌اش را از دست بدهد، بخشی از رشته‌های آن به فراموشی سپرده می‌شود.
مهران هوشیار (مدیر اجرایی مسابقه «طراحی و خلاقیت در صنایع دستی معاصر ایران») در نشستی که ۲۵ آبان‌ماه برگزار شد، گفت:
دغدغه شکل‌گیری این طرح، آن است که تناسبی بین مفاهیم تئوری و نظری با اتفاقات رویکردی ایجاد کنیم. متاسفانه امروزه صنایع دستی با وجود سابقه تاریخی‌اش نتوانسته در عرصه عملیاتی کرد پیدا کند.
مدیر گروه صنایع دستی دانشگاه سوره بیان کرد: یکی از دغدغه‌های ما رسیدن به تناسب عمل و نظر در حوزه صنایع دستی بوده که این موضوع در محیط‌های آکادمیک در حال اتفاق است. فکر می‌کنم رویکردی در عرصه جهانی اتفاق می‌افتد که ما باید خودمان را با آن مطابق کنیم. صنایع دستی امروز با آنچه در متون قدیمی می‌خواندیم متفاوت شده است.
هوشیار ادامه داد: هدف اصلی این برنامه، مفاهیم و کلیدواژه‌های صنایع دستی خلاق، اقتصادمحور و کاربردی است. وجود هنرمندان موفق یکی دیگر از مفاهیمی است که در صنایع دستی به‌لحاظ سابقه تاریخی آن در فرهنگ‌مان داریم.
او بیان کرد: به‌عنوان کسی که سال‌ها رشته صنایع دستی را در دانشگاه‌ها آموزش داده، بی‌توجهی به سرفصل‌های آموزشی ما در دانشگاه‌ها بوده است و با اینکه بارها این سرفصل‌ها تغییر پیدا کرده، اما همچنان حدود چهار واحد طراحی برای رشته صنایع دستی داریم. متأسفانه دانشجویان ما فرق بین ایده‌پردازی و دیزاین را نمی‌دانند. خوشحال می‌شویم از هنرمندان در این زمینه کمک بگیریم تا به رشد صنایع دستی خلاق کمک شود.
مدیر اجرایی این طرح با بیان اینکه سه محور اصلی برای مسابقه بزرگ طراحی و خلاقیت در صنایع دستی معاصر ایران در نظر گرفته شده است، گفت: هدف ما محورهای موضوعی و مفهومی است، به همین دلیل اشیا و ظروف کاربردی، پوشاک، متعلقات و تزیینات وابسته و عناصر غیرثابت معماری داخلی را جزو محورهای اصلی قرار داده‌ایم. آثار ارسال‌شده در دو مرحله ارزیابی هنری می‌شوند و به‌لحاظ کیفی برای ورود به نمایشگاه انتخاب می‌شوند؛ در مرحله اول از روی تصاویر، طرح‌ها و ایده‌های اولیه ارزیابی می‌شود و در مرحله دوم آثار انتخاب می‌شود.
هوشیار ادامه داد:
هر هنرمند یا گروه هنری مجاز به ارسال پنج اثر است و تمام آثار ارسالی باید دارای تعاریف محتوایی و متعارف با صنایع دستی و شناسنامه سازنده آن باشد. شکل ظاهری، ابعاد اولیه و استفاده از مواد طبیعی، همچنین حفظ و ارتقای اصول تکنیکی و توجه به معیارهای متعارف زیبایی از جمله مواردی هستند که شرکت‌کنندگان باید رعایت کنند.
او با اشاره به بخش ویژه این مسابقه، بیان کرد: اصفهان شهر خلاق صنایع دستی را به‌عنوان بخش ویژه در نظر گرفتیم. در این بخش از پنج اثر هنری که ضمن رعایت محورهای موضوعی فراخوان با توجه به هویت فرهنگی و اصالت‌های هنری کلان‌شهر اصفهان طراحی، خلق و ارائه شده باشند، با نظر هیئت داوری به‌طور ویژه تقدیر خواهد شد.
مدیر اجرایی این طرح همچنین درباره مهلت ارسال آثار، گفت:
علاقه‌مندان می‌توانند آثار خود را تا ۱۵ آذرماه از طریق آدرس الکترونیکی taghdirezendegi@gmail.com ارسال کنند. طرح‌های منتخب ۲۰ آذرماه اعلام می‌شوند. آخرین مهلت دریافت اصل آثار تا ۱۷ فروردین‌ماه است و نمایشگاه این آثار از ۲۴ فروردین‌ماه تا سوم اردیبهشت برگزار می‌شود.
هوشیار با انتقاد از سازمان‌ها و ارگان‌های مختلف، اظهار کرد:
روزی که این طرح را برنامه‌ریزی کردیم استنباط ما این بود که بسیاری دغدغه حوزه صنایع دستی را دارند. بنابراین به این موضوع توجه می‌کنند. زمانی که من به‌عنوان مجری این طرح با ارگان‌های بسیاری صحبت کردم، متأسفانه بسیاری از آن‌ها به بهانه‌های مختلف پا پس کشیدند؛ اما سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به این دغدغه توجه کرد و به طرح ما پاسخ مثبت داد. ما دوست داریم هنرمندان حوزه تجسمی نیز مخاطبان این مسابقه باشند، زیرا صنایع دستی یک حوزه میان رشته‌ای است.
مدیر اجرایی این طرح همچنین گفت:
یکی دیگر از برنامه‌های ما که دوست داریم محقق شود، این است که صنایع دستی یک کارگروهی است و شاید یک هنرمند نتواند هم ایده‌پردازی، اجرا و تولید داشته باشد. پس امیدواریم گروه‌ها، آثار خود را به ما ارائه کنند. یکی از محورهایی که در ارزیابی مورد بررسی قرار می‌گیرد، ماحصل کار گروهی است.
مرضیه ترکمانیان (معاون حوزه توسعه و ترویج معاونت صنایع دستی) نیز بیان کرد:
طراحی یکی از دغدغه‌های هنرهای سنتی و صنایع دستی است که هنرمندان و از جمله جامعه دانشگاهی آن را مطرح می‌کنند. این انگیزه ما را بر آن داشت تا به این موضوع بپردازیم. روزگاری صنایع دستی جزو لاینفک زندگی ما بود و از این هنر در فضای معماری استفاده بسیاری می‌شد؛ اما با وقوع انقلاب صنعتی و دستاوردهای آن رفته رفته صنایع دستی نقش مهم و اساسی خود را که پیوند با سبک زندگی و آداب و سنن ما بوده، از دست داده است.
او افزود:
به‌دلیل تعلق خاطر ایرانیان، صنایع دستی نمی‌تواند از علایق ما حذف شود؛ اما برای اینکه بتوان همچنان نقش اساسی آن را حفظ کرد، باید مطابق با علایق جامعه امروزی باشد. به همین دلیل صنایع دستی نیاز به بازنگری مجدد دارد. با توجه به عصر اطلاعات نمی‌توانیم دلخوش صنایع دستی با عقبه هفت‌هزار ساله باشیم. ما جامعه جوانان را که اغلب خوش‌فکر هستند داریم پس باید زمینه‌ای فراهم کنیم که فعالیت‌های آن‌ها عرصه بروز و ظهور پیدا کند. به همین دلیل در بخش ترویج بخشی را به نام طراحی برنامه‌ریزی کردیم.
ترکمانیان بیان کرد:
همان طور که معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی یکی از آرزوهایش تحول در طراحی صنایع دستی است، این موضوع به‌صورت مدون در دستور اداره‌کل قرار گرفته است. با مشارکت بخش خصوصی و از جمله کسانی که دغدغه صنایع دستی را دارند، فعالیت مشترک صورت گرفته، بنابراین سعی می‌کنیم بحث صنایع دستی را مطابق با سلایق روز و فراتر از مرزهای داخلی انجام دهیم.
او با بیان اینکه ما در این حوزه هنرمندان برجسته‌ای داریم که در عرصه داخلی و بین‌الملل شناخته شده‌اند، گفت: ما هنرمندان کمی نداریم که کاندیدای جایزه‌های بین‌المللی می‌شوند. به همین دلیل، جلساتی را با آن‌ها برگزار کردیم و سعی می‌کنیم به‌صورت فراگیر به این مقوله نگاه کنیم.
دیدگاه