روزشمار: ۲۳ آبان؛ غرق شدن نخستين ناو هواپيمابر
سيزدهم نوامبر سال ۱۹۴۱ میلادی، روزی است که نخستين ناو هواپيمابر به نام «آرک رویال» بر اثر اصابت اژدر غرق شد.
مقاله‌ی مرتبط:
سيزدهم نوامبر سال ۱۹۴۱ میلادی، نخستين ناو هواپيمابر غرق شد. ناو هواپيمابر انگليسی «آرک رويال» كه در غرب مديترانه بر ضد آلمان و ايتاليا ماموريت جنگی داشت بر اثر اصابت اژدر غرق شد. اژدر از زیردریایی آلمانی «یو-بوت ۸۱» پرتاب شده بود. آرک رویال ۲۲ هزار تنی در سال ۱۹۳۸ وارد کار شده و هنوز جوان بود که غرق شد.
به زیر آب رفتن آرک رویال تدریجی بود و چند ساعت طول کشیده بود. هواپيماهای اين ناو قبلا در حمله به رزمناو آلمانی بیسمارک و نیز بمباران بندر ايتاليایی «جنوا» شرکت كرده بودند و زير دريایی‌های هر دو کشور (آلمان و ایتالیا) مامور شكار آن و انتقام‌گیری شده بودند.
آرک رویال هنگامی هدف اژدر قرار گرفت كه به پايگاه دریایی انگلستان در جبل طارق بازمی‌گشت. هشت سال پیش (سال ۲۰۰۲) لاشه آرک رویال در ۵۶ کیلومتری جبل طارق و در کف مدیترانه کشف شد.
۱۴ اکتبر ۱۹۳۹ میلادی نیز رزمناو سنگین انگلیسی رویال اوک در آب‌های اسکاتلند هدف اژدر زیردریایی آلمانی «یو-بوت ۴۷» قرارگرفته و نابود شده بود. در این حمله ۸۳۳ افسر و ملوان انگلیسی جان خودرا از دست دادند. قبلا گفته شده بود که رویال آرک شکست‌ناپذیر است.
ناوهای هواپیمابر
ناو هواپیمابر کشتی است که برای مأموریت حمل هواپیما و هلیکوپترهای جنگی به نزدیک‌ترین محل امن منطقه درگیری طراحی و ساخته می‌شود و باند مخصوص فرود هواپیما روی عرشه دارد و انبارهای مخصوص نگهداری سلاح‌های مورد استفاده هواپیماها و سوخت لازم برای آن‌ها و آشیانه هواپیما که همگی در داخل ناو است. دارای سالن‌های ورزشی و تفریحی و استخر و خوابگاه پرسنل و امکان تأمین مایحتاج عمومی پرسنل خود برای ۹ ماه مأموریتی که یک ناو برعهده می‌گیرد را دارند.
هواپیماهای موجود در این‌گونه ناوها شکاری رهگیری، شکاری بمب‌افکن، شکاری شناسایی، سوخت‌رسان، پیش‌اخطاره‌ها و هواپیماهای مخصوص جنگ الکترونیک هستند و هلیکوپترهای نجات و تجسس همواره جزو پرنده‌های آن هستند.
دو نوع باند پروازی دارند که یک نوع با استفاده از پرش همانند پیست پرش اسکی است و نوع دیگر آن توسط دستگاه پرتاپ کننده هواپیما سرعت داده می‌شود و طول باند بعضی از این نوع ناوها تا ۳۵۰ متر هم می‌رسد.
۱۰ کشور در جهان دارای ناوهواپیمابر هستند که عبارت‌اند از:
آمریکا ۱۱ فروند، بریتانیا ۲ فروند، ایتالیا ۲ فروند، اسپانیا ۲ فروند و هند، چین، روسیه، فرانسه، برزیل و تایلند هرکدام ۱ فروند.
آمریکا
ناوهای هواپیمابر آمریکا عبارت‌اند از ناواینترپرایز، نیمیتس، آیزنهاور، مارل وینسون، تئودر روزولت، آبراهام لینکلن، جورج واشنگتن، جان استنیس، هری تورمن، رونالد ریگان و جورج والتر بوش هستند و تعداد شش فروند به‌صورت رزرو هستند که عبارت‌اند از فورئستال، رنجر، ایندپندنس، کیتی هاوک، کانستالیشن، جان اف کندی و یک فروند (جرالد فورد) در حال ساخت است که طبق برنامه در سال ۲۰۱۵ تحویل داده می‌شود و دو فروند سفارش شده برای سال ۲۰۱۸ و ۲۰۲۱ است و یک برنامه مدون برای ساخت هر چهار سال یک ناو هواپیمابر را دارند همگی این ناوها دارای موتور محرک اتمی هستند که توانایی مسافرت‌های ارزان و درازمدت برای آن‌ها امکان‌پذیر است.
ناوهای هواپیمابر آمریکایی حداقل ۸۰ فروند هواپیمای شکاری و پشتیبانی با خود حمل می‌کنند و استخوان‌بندی این ناوها قبلا هواپیمای اف-۱۴ تامکت بوده ولی اکنون هواپیمای اف-۱۸ هورنت است و در آینده نزدیک هواپیمای نسل پنجم اف-۳۵ بر عرشه این ناوها مستقر می‌شوند که یک هواپیما رادار گریز (قیمت احتمالی=۲۰۰ میلیون دلار) است.
توانمندی ناوهای هواپیمابر آمریکایی در دو نوبت جنگ عراق مشخص شده که قدرت تحرک نیروهای آمریکایی به‌شدت بالا است وسیاست تخریب و استقرار که در دستور کار نظامیان آمریکایی است می‌توانند به‌خوبی پیاده کنند.
بریتانیا
دارای دو فروند ناو هواپیمابر به نام‌های «ایلستریوس» و «ارک رویال» هرکدام به وزن ۲۲۰۰۰ تن است که تقریبا وزنی برابر با یک پنجم وزن ناوهای آمریکایی دارند و روی عرشه آن از هواپیماهای قائم پرواز سی هریر استفاده می‌کند و با موتورهای معمولی حرکت می‌کند و کارائی آن‌ها در جنگ فاکلند با آرژانتین مورد قبول قرار گرفت و یک فروند از آن‌ها را به هند فروخته‌اند.
دو فروند ناو جدید به نام‌های «ملکه الیزابت» و «پرنس ولز» سفارش داده که طراحی آن‌ها برای استقرار هواپیمای قدرتمند اف-۳۵ است.
اسپانیا
دارای دو فروند به نام‌های «استریوس» و «ژان کارلوس» یکی به وزن ۱۶۷۰۰ تن و دیگری ۲۷۰۷۹ تن هستند که نشان از کوچکی آن‌ها دارد و هواپیمای قائم پرواز و هلیکوپتربر هستند.
ایتالیا
دارای دو فروند به نام‌های «کنت کاوئور» و «جیوسپی گاریابالدی» که هواپیماهای قائم پرواز و هلیکوپتر دارند.
روسیه
یک فروند ناو به نام «ادمیرال کوزنتسوف» به وزن ۵۵۰۰۰ تن که هواپیمابر و هواپیماهای قائم پرواز است (با نگرش به گستردگی خاک روسیه و اتصال دریایی آن کشور به اقیانوس‌ها و دریاها از شمال و جنوب و شرق کشور و دارای بنادر متعدد در کنار اروپا و آسیا و نزدیکی روسیه به مناطق همیشه بحران جهانی جنوب و غرب آسیا نیاز فراوانی به داشتن ناوهای هواپیمابر ندارد و همین امر هم سبب شده که تا حدود زیادی از تسلط دریایی روسیه بر گذرگاه‌های استراتژیکی جهان کاسته یا حضور ندارد) و هواپیماهای سوخو ۳۳ و سوخو ۲۵ و حدود ۵۰ فروند هواپیما بر عرشه خود دارد.
فرانسه
دارای یکفروند بنام «ژنرال شارلز دوگل» دارد که موتور اتمی دارد و ۴۲۰۰۰ تن وزن و حدود ۵۰ فروند هواپیماهای رافائل و سوپراتنادارد بر عرشه دارد و برنامه دارازمدت برای ساخت سه فروند دارند که هنوز مشخصات آن‌ها معلوم نیست.
برزیل
یک فروند بنام سائوپلو دارد در سال ۲۰۰۰ از فرانسه خریداری کرده و بکار گرفته است.
چین
در حال حاضر ناو هواپیمابر در اختیار ندارد و یک فروند در حال ساخت دارد که همان ناو هواپیمابری است که در اکراین برای شوروی ساخته می‌شده که پس از فروپاشی شوروی سال‌ها راکت مانده بوده و چینی‌ها خریداری کرده‌اند.
در همین روز:
- برگزاری نخستين جشنواره تئاتر بانوان (۱۳۷۴ شمسی)
- درگذشت وكيل‌الرعايا «كريم خان زند» مؤسس و فرمانروای سلسله زنديه (۱۱۹۳ قمری)
- مرگ «وارن ارپه» معروف به «ارپنوس» مؤسس نهضت خاورشناسی هلند (۱۶۲۴ میلادی)
- مرگ «ايگناس گولدزيهر» خاورشناس برجسته اروپایی (۱۹۲۱ میلادی)
- وقوع توفان عظيم و گردباد در بنگلادش (۱۹۷۰ میلادی)
دیدگاه