مسجد سلیمان شهری زیبا و تاریخی و نفتخیز در استان خوزستان ودر میان کوههای زاگرس قرار دارد و برای اولین بار عملیات استخراج نفت در خاورمیانه در سال ۱۹۰۸ توسط کنسرسیوم دارسی در مسجد سلیمان با چاه شماره یک در میدان نفتی مسجد سلیمان آغاز شد.
درباره مسجد سلیمان بیشتر بخوانید:
سوغات و صنایع دستی مسجد سلیمان
درباره مسجد سلیمان
عکس از گوگلمپ (عکاس: امیر حیدری)
مسجد سلیمان از شمال به لالی اندیکا، از جنوب به اهواز، از شرق به هفتکل و از غرب به شوشتر محدود میشود. مسجد سلیمان مثل دیگر شهرهای خوزستان، آب و هوایی گرم و خشک دارد و تابستانهای آن طاقتفرسا است. میانگین بارش سالانه در این ناحیه ۴۰۰ میلیمتر است. مهمترین رودخانه مسجد سلیمان، رود کارون است که از کوه زاگرس سرچشمه میگیرد. این رود پس از عبور از سد شهید عباسپور از کنار این شهر رد میشود. یکی از بلندترین ارتفاعات خوزستان در مسجد سلیمان است که در ناحیه شمال و شمال شرقی در منطقه توریستی اندیکا واقعشده است. مرتفعترین قله در مسجد سلیمان، کوه کینو با ارتفاع ۳۷۱۰ متر است.
نکته جالبی که در رابطه با مسجد سلیمان وجود دارد این است که بسیاری از اولینها در تاریخ این شهر رخداده است، اولین چاه نفت خاورمیانه و ایران، تاسیس برخی از اولین کارخانههای کشور، اولین راهآهن، اولین فرودگاه در ایران و اولینهای برخی تفریحات در این شهر تاسیس شد.
تاریخچه مسجد سلیمان
عکس از گوگلمپ (عکاس: Ehsan mashali)
پیشینه تاریخی مسجد سلیمان به تمدن ایلام میرسد، نام این شهر در تمدن ایلام، «آساک» بوده که در واقع بخشی از منطقه سیماش در ایلام قدیم بوده است. پس از شکست عیلامیان(ایلامیان) به دست آریاییها، نام این منطقه به «پارسوماش» تغییر کرد.
در شمال شرقی مسجد سلیمان، روی تپهای به نام سر مسجد، آتشکدهای قدیمی وجود دارد که مربوط به دوره پارسها است. این آتشکده از منظر پروفسور گریشمن، آرامگاه جد کوروش هخامنشی بوده است. در طول حمله اعراب به ایران، مسجد سلیمان موردحمله قرار گرفتند و عربها قصد از بین بردن آرامگاه جد کوروش را داشتند که بر اساس دلایلی نهچندان مشخص از این تصمیم صرفنظر میکنند. در سال ۱۳۰۵، رضاشاه دستور داد که نام سر مسجد که درگذشته به مسجد سلیمان اطلاق میشده است را به مسجد سلیمان تغییر دهند و از آن تاریخ به بعد این شهر به مسجد سلیمان معروف شد.
با فوران میدانهای نفتی ارزشمند در مسجد سلیمان، در خردادماه ۱۲۸۷، این منطقه جان دوبارهای یافت و به یکی از مهمترین مناطق اقتصادی و اجتماعی ایران تبدیل شد. بعد از کشف و فوران نفت در مسجد سلیمان با دخالت دولت انگلیس، شرکت سندیکای امتیازات، متعلق به ویلیام ناکس دارسی به شرکت «نفت ایران و انگلیس» تبدیل شد.
با اتمام خط لوله مسجد سلیمان به آبادان از ۱۹۱۲ میلادی، حیات مجدد مسجد سلیمان آغاز شد. مسجد سلیمان تا سال ۱۹۲۸ میلادی تنها منبع استخراج نفت ایران بود تا در این سال در میدان نفتی عظیم هفتگل نیز فوران نفت آغاز و مسجد سلیمان در تولید نفت از انحصار خارج شد.
لباس محلی مردم مسجد سلیمان
پوشش قوم بختیاری؛ عکس از وبسایت asemooni.com (عکاس: نامشخص)
مردم مسجد سلیمان، بیشتر لباس محلی قوم بختیاری را بر تن میکنند. لباس مردان بختیاری شامل کلاه، چوقا، شلوار ربیت، شال، گیوه، کردین میشود. لچک، زیر لچکی، مینا، بندسوزن، دستمال، پیراهن، شلوار قری، کفش از لباسهای محلی زنان بختیاری است. زبان اهالی مسجد سلیمان، لری با گویش بختیاری است.
سوغات و صنایع دستی مسجد سلیمان
عکس از باشگاه خبرنگاران جوان (عکاس: نامشخص)
از سوغاتیهای خوشمزه مسجد سلیمان میتوان به انواع خرما، کلیچه، حلواشکری اشاره کرد. یکی از زیباترین صنایع دستی مسجد سلیمان، وجم است. وجم نوعی رختخوابپیچ و چیزی شبیه به جاجیم است. از دیگر صنایع دستی مسجد سلیمان میتوان به نمدمالی، کلاه مالی، گیوهدوزی و قفلسازی اشاره کرد.
غذای محلی مسجد سلیمان
عکس از وبسایت kalleh.com (عکاس: نامشخص)
از محبوبترین غذاهای محلی بختیاری میتوان به کباب بختیاری، کباب په به جیر، آش برنج سوری، آش بلگ، اوپیازی، اوگندی، گمنه، شولوا کشک، پنیر پوست و توچری اشاره کرد.
جاهای دیدنی مسجد سلیمان
آتشکده سر مسجد یکی از قدیمیترین بناهای تاریخی این ناحیه است که در محله سر مسجد قرار دارد. از دیگر بناهای تاریخی و جاهای دیدنی مسجد سلیمان باید به معبد برد نشانده یا سنگ نشانده، تپه باستانی کلگه زرین و تپه باستانی گلگیر اشاره کرد. جاذبههای طبیعی مسجد سلیمان، دریاچه و پارک جنگلی تمبی، منطقه حفاظتشده شیمبار، منطقه نمونه گردشگری تاراز و چشمههای آب گرم گلگیر، جزیره کوشک، مدرسه انگلیسیها، کلیسای نمره چهل است.
عکسهای گالری از ویکیمدیا، ایکس و گوگل مپ ؛ عکاسان: کیوان محمدی، بیژن مسعودی، نامشخص