آدیامان یکی از استانهای کشور ترکیه است که مرکز آن، شهر آدیامان است. این استان در جنوب شرقی ترکیه واقع شده و مساحت کل آن برابر با ۱۳ هزار کیلومتر مربع است.
استان آدیامان را بیشتر بشناسید:
آداب و رسوم مردم استان آدیامان
معرفی استان آدیامان
آدیامان یکی از استانهای کشور ترکیه و مرکز این استان، شهر آدیامان است که در جنوب شرق ترکیه قرار دارد. آدیامان مساحتی برابر با ۱۳ هزار کیلومتر مربع دارد و جمعیت آن بر اساس آخرین سرشماری برابر با ۸۰۰ هزار نفر است.
آدیامان در زمینه تولید محصولات کشاورزی و پرورش دام، یکی از استانهای اول منطقه است و محصولات اصلی آن عبارتاند از گندم، جو و ذرت. منبع اصلی درآمد مردم این شهر از راه کشاورزی است و در سالهای اخیر باغهای پسته در بخشهایی از استان دیده میشود.
آدیامان یکی از استانهایی است که در طول بازه زمانی کوتاهی پیشرفت زیادی کرد و امروز مراکز خرید، برجها و ساختمانهای مدرنی در آن ساختهشده است.
علت نامگذاری استان آدیامان
این منطقه تا سال ۱۹۲۶، اسمی عربی داشت و مردم این شهر را با نام «قلعه منصور» میشناختند. در بسیاری از منابع مکتوب عثمانی، از این شهر با نام «سمسور» یاد شده است. این واژه ریشهای کردی داشت و تلفظ آن برای مردم ترکیه سخت بود. سرانجام در اوایل قرن ۱۹، نام این شهر به آدیامان تغییر کرد و مردم از این نام برای نامیدن شهر استفاده میکردند. معنی کلمه آدیامان، «سرسخت» و «مقاوم» است.
تاریخچه استان آدیامان
قدمت منطقه آدیامان به دوره پارینهسنگی بازمیگردد، وجود غار پالانی در ۱۰ کیلومتری شمال آدیامان این موضوع را اثبات میکند. از ۹۰۰ قبل از میلاد آشوریان، ایرانیها و لشکر اسکندر مقدونی به آدیامان حمله کردند، این حملات تا سال ۶۹۰ میلادی ادامه پیدا کرد و در این سالها بود که پادشاهی کوژمان بر این منطقه مسلط شد.
کوژمان تباری یونانی-ایرانی بود که تا پایان عصر هخامنشی بر بخشهایی از آناتولی حکمرانی میکرد. این تمدن در واقع همان قومی هستند که مجسمههایی در کوه نمرود در آدیامان ساختند. در این زمان پایتخت کوژمانی ها سامسات یا ساموساتا بود و آدیامان در واقع منطقهای دورتر از پایتخت این قوم بود. بعد از گذشت زمان آدیامان به مرکز مهم واصلی منطقه تبدیل شد.
کوژمانیها اداره منطقه را بر عهده داشتند و در مدت حکومت خود منطقه را آرام نگاه داشتند تا اینکه امپراتور بیزانس اختیار محدوده را به دست آورد. درگیریها در منطقه آدیامان چند صدسالی ادامه داشت تا جایی که حتی اعراب هم به این منطقه وارد شدند و ادعای مالکیت کردند. در سال ۱۵۱۶ میلادیها امپراتوری عثمانی وارد منطقه شد و اداره آدیامان را در دست گرفت.
آب و هوای استان آدیامان
آدیامان تابستانهایی گرم و مرطوب دارد و از نظر طبقهبندی آب و هوایی، در دسته آب و هوای نیمه گرمسیری قرار میگیرد. تابستانهای آدیامان بسیار گرم است تا جایی که میانگین دما در گرمترین روزهای تابستانی به ۴۰ درجه سانتیگراد هم میرسد.
زمستانهای آدیامان سرد، با بارشهای سنگین است. کمترین دمای ثبتشده در فصل سرما، برابر با ۱۴- درجه سانتیگراد است.
آداب و رسوم مردم استان آدیامان
آدیامان در طول تاریخ فرهنگها و اقوام زیادی را میزبان بوده است و به همین دلیل تفاوتها و آداب و رسوم مختلف در این استان بهوفور دیده میشود. رقصهای محلی زیبایی در مراسمهای مختلف انجام میشود و یکی از اصلیترین صنایعدستی این منطقه فرش و قالیچه است.
غذاهای محلی استان آدیامان
از جمله غذاهای محلی منطقه میتوانیم به کوفته کیگ، اکلی کوفته، مرچی مکلی کوفته و نوعی کیک پختهشده اشاره کنیم.
جاهای دیدنی استان آدیامان
بناهای تاریخی در استان آدیامان وجود دارد که سالانه هزاران گردشگر را جذب این منطقه میکند. یکی از مهمترین و اصلیترین بناهای تاریخی و جاهای دیدنی استان آدیامان، کوه نمرود و مجسمههای بالای این کوه است.
در سال ۶۲ قبل از میلاد به دستور پادشاه «آنتیوخوس»، مقبره عظیمی در بالای این کوه ساخته شد و همچنین در اطراف این مقبره مجسمههای بزرگی از سنگ تراشیده شد و قرار گرفت. دو عقاب سنگی، دو شیر، تعداد زیادی از خدایان یونان باستان و ایران قدیم و همچنین مجسمه بزرگی از شاه آنتیوخوس از جمله مجسمههای سنگی بودند که در اطراف این مقبره قرار گرفتند.
یکی دیگر از بناهای قدیمی آدیامان قلعه قدیمی این شهر است که در حال حاضر ویرانههایی از آن باقی مانده و امروز محیط اطراف آن به پارک تبدیل شده است. محوطه تاریخی پره یا پیرین، در ۵ کیلومتری آدیامان قرار دارد، امروز بخش زیادی از این محوطه تخریب شده است.
یکی از مهمترین موزههای کشور ترکیه، موزه باستانشناسی آدیامان است که آثار تاریخی زیادی از اقوام مختلف را در خود جای داده است. این موزه همهروزه بهجز دوشنبهها دایر است.
یکی از زیباترین بازارهای محلی و رنگارنگ آدیامان، بازار «اوترکچی کارسیسی» (Oturakçi Çarsisi) است. در این بازار انواع صنایعدستی از جمله قالیچههای دستباف و دستبافته های رنگی پیدا میشود.
نویسنده: فاطمه محمدی