نفرین اوتسی، مومیایی یخی

جای هیچ شک و تردیدی نیست که مومیایی‌ها حتی با آنکه قرن‌ها از مرگ‌شان گذشته، هنوز هم ترسناک و وحشت آفرین هستند. بارزترین نکته در مورد یک مومیایی این حقیقت است که آنها با گذشت این همه سال تا به امروز در وضعیتی مناسب حفظ شده‌اند و بعید نیست این امر تا سالیان سال به همین شکل ادامه پیدا کند.

اما همین مسئله باعث شده که آنها مبدل به منبع الهام بسیاری از داستان‌های افسانه‌ای قدیمی شده و جایگاهی خاص را در ادبیات و اسطوره شناسی ملل به خود اختصاص دهند. یکی از ترسناک‌ترین نکات مرتبط با این بقایای مرموز، نفرین‌های شومی است که ظاهرا با مومیایی همراه شده و هر کسی را که به هر نحوی با آنها در ارتباط باشد، درگیر خود می‌کند.

 یکی از فراعنه مصر به نام «توت عنخ آمون» که ماجرای نفرین او دست مایه‌ ساخت آثار ترسناک سینمایی بسیاری بوده را باید مثال خوبی در این مورد دانست. اما یکی از جدیدترین موارد مرتبط با نفرین‌ مومیایی در ارتباط با جسد یخ‌زده مردی است که برای هزار سال در کوهستان‌های اروپا و در میان برف و یخ مدفون شده بود و از زمان کشفش تاکنون، نفرین مرگ آورش دست کم جان هفت انسان را گرفته است. با بخش گردشگری وحشت کجارو و مرور این داستان مرموز همراه باشید.

در سپتامبر سال ۱۹۹۱، یک کشف عجیب و غیرمنتظره در میان قلل سرد و پوشیده از یخ و برف کشور ایتالیا رخ داد. در این بخش از کوهستان آلپ که در مرز دو کشور ایتالیا و اتریش واقع شده است، دو کوهنورد آلمانی به اسامی «هلموت و اریکا سیمون» در میان مسیر کوهستانی زیبا و خوش منظره در حرکت بودند و از زیبایی جادویی این منطقه لذت می‌بردند، اما ناگهان آنها با صحنه‌ای ناخوشایند مواجه شدند. چیزی که آن دو موفق به کشفش شده بودند، جسد انسانی بود که با برف پوشیده شده و سخت و یخ‌زده جلوه می‌کرد.  

در بدو امر این زوج آلمانی تصور کردند که این جسد یک کوهنورد است که در کوه گم شده و جان سپرده و البته هیچ راهی هم برای تشخیص هویت جسد در اختیارشان نبود. بعد از چندین تلاش ناموفق برای بیرون کشیدن جسد مرموز از میان برف و یخ، هوا رفته رفته رو به وخامت نهاد و آن دو ناگزیر دست از کار کشیدند. اما سرانجام این جسد مرموز در روز ۲۲ سپتامبر از محل خود بیرون کشیده شد.

در همان اولین نگاه مشخص شد که جسد با چندین لایه لباس پوشیده شده است که از موادی همچون علف‌های بافته شده، پوست حیوانات و چرم ساخته شده‌اند. همچنین داخل کفش‌های جسد با پوست گوزن آستر شده و کف آنها نیز از چرم خرس ساخته شده بود.

به همراه جسد مرموز چاقویی ساخته شد از سنگ چخماق، یک تبر دست ساز مسی، ابزار لازم برای روشن کردن آتش، چندین زغال پوشیده شده با برگ درخت افرا، قارچ با یک سیخ نازک در میان‌شان، خزه خشک شده، توت، یک درفش ساخته شده از استخوان، ابزارآلاتی با موارد استفاده‌ی نامشخص و ساخته شده از شاخ گوزن و یک یک کمان  به همراه ۱۴ پیکان نیمه تمام ساخته شده از استخوان ماهی کشف شد.

در ابتدا کسی از ماهیت ارزشمند تاریخی این جسد آگاه نبود، اما خیلی زود تحقیقات صورت گرفته پرده از یکی از جالب‌ترین کشف‌های زمان برداشت و مشخص شد که این مومیایی دست کم ۵/۳۰۰ سال قدمت دارد. شاید در آغاز موضوع این کشف تاریخی در مرکز توجه قرار داشت، اما وقتی به وجود هفت جسد مرتبط با این مومیایی توجه کنیم، شایعات پیرامون نفرین مومیایی منطقی‌تر به نظر می‌رسند.

آخرین جسد متعلق به یک باستان شناس مولکولی متولد آمریکا به نام «تام لوی» (Tom Loy) بود که در خانه‌اش در «بریزبن» پیدا شد، آن هم تنها دو هفته بعد از آنکه کتاب خود در مورد این مومیایی یخ زده را به اتمام رسانده بود. یکی از همکاران او در مصاحبه خود اعلام کرد که آقای لوی هرگز به نفرین اعتقاد نداشته است و تصور او این بوده که این مسئله تنها ناشی از خرافات است. علت مرگ او مشکلات خونی اعلام شد که مدتی بعد از درگیر شدنش با ماجرای مرد یخی آغاز شده بود.

توماس هارولد لوی

اما بیایید بیشتر با این نفرین شوم آشنا شویم. در ابتدا باید اشاره کنیم که مرد یخی که بیشتر با نام «اوتسی» (Oetzi) شناخته می‌شود، ظاهرا یک نمونه‌ی بسیار خوب از جنگجویان عصر سنگ است که توجهات جهانی را به خود جلب کرد. اما این گونه که شواهد نشان می‌دهد او از اینکه بعد از ۵۳ قرن آرامش، درگیر این همه رفت و آمد، مزاحمت و آزمایشات مختلف شده بود، عمیقا شکایت داشت و این گونه بود که مرگ‌ها یکی پس از دیگری رخ دادند و نفرین او را بر سر زبان‌ها انداختند.

نخست «هلموت سیمون» ۶۷ ساله یعنی همان توریست آلمانی که این مومیایی را کشف کرده بود، حین راهپیمایی در نزدیک همان مکان کشف اوتسی به دلیل کولاک شدید کشته شد. حدود یک ساعت بعد از اتمام مراسم خاکسپاری سیمون، «دیتر وارنکز» ۴۵ ساله که سرپرست تیم نجات کوهستان بوده و در عملیات یافتن او فعالیت کرده بود نیز به دلیل حمله‌ی قلبی فوت کرد. سپس در ماه آوریل باستان شناس «کنراد اسپیندلر» (Konrad Spindler) که مسئول انجام تحقیقات اولیه روی جسد بود نیز به دلیل عوارض ناشی از گرفتگی شدید عضلانی فوت کرد!

از سوی دیگر سرپرست تیم تحقیقاتی «رِیِنر هِن» ۶۴ ساله هم مرد در تصادف ماشین در مسیر رفتن به جلسه‌ی سخنرانی با موضوع مرد یخی تصادف کرده و جان سپرد. در سوی دیگر قضیه «کورت فریتز» یعنی همان کوهنوردی که او را به سمت  بدن مومیایی هدایت کرده بود نیز در بهمن گرفتار شده و کشته شد. دیگر قربانی نفرین اوتسی گزارشگر اتریشی «ریتز هولزل» ۴۷ ساله بود که مسئولیت فیلم‌برداری عملیات بیرون کشیدن مومیایی را بر عهده داشت، او نیز به دلیل تومور مغزی جان سپرد.

اما آخرین قربانی تام لوی در طول تحقیقات خود پرده از اسرار جالبی برداشت. او موفق به کشف خون انسان روی لباس و سلاح‌های مرد یخی شده بود. تحقیقات او که به صورت برنامه‌ای مستند در سال ۲۰۰۲ و از سوی نشنال جئوگرافی پخش شد مؤید این فرضیه بود که اوتسی بین ۳۰ تا ۴۵ سال سن داشته و ظاهرا هنگام شکار دچار حادثه شده و در تنهایی جان سپرده است. اما بعد از تحقیقات مفصل‌تر چهار نوع خون مختلف روی لباس اوتسی کشف شد که فرضیه‌ای جدید را مطرح می‌کرد. اینکه احتمالا او در جریان شکار  و حین یک نزاع داخلی با تیر و کمان کشته شده است.

امروزه جسد مرد یخی درون سردخانه‌ای در موزه‌‌ی باستان شناسی تیرول جنوبی نگهداری می‌شود نفرین مومیایی از سوی دیگر سودآور هم شده چرا که سالانه حدود ۳۰۰ هزار نفر بازدیدکننده را به این منطقه جذب کرده و درآمدی ۵ میلیون دلاری را نصیب صنعت گردشگری کشور ایتالیا می‌کند.

بازسازی چهره اوتسی

موزه محل نگهداری مومیایی مرد یخی

نظر شما در مورد نفرین مومیایی‌ها چیست؟