روزشمار: ۲ اسفند؛ مرگ «رابرت پيری» دريانورد آمريكایی و كاشف قطب شمال

«رابرت ادوین پیری» در ۶ می سال ۱۸۵۶ میلادی در کرسون، پنسیلوانیا متولد شد. وی پس از پايان تحصيلات خود با عنوان مهندسی در ۲۴ سالگی به یگان مهندسی نیروی دریایی آمریکا پیوست. پیری چندی بعد شيفته کشف مناطق جغرافيایی شد. وی در سال‌های ۱۸۸۴ و ۱۸۸۵ به عنوان یک افسر در سفری اکتشافی به نیکاراگوئه شرکت کرد. سپس برای اکتشاف مناطق قطبی به شمال رفت.

در سال ۱۸۹۵، پیری در حال نقشه‌برداری برای نیروی دریایی در گرینلند نزدیک بود از گرسنگی جان خود را از دست بدهد. در آنجا وی با مردم اینویت آشنا شد و از آن‌ها مهارت‌های زنده ماندن در شرایط سخت قطبی را آموخت. در سال ۱۹۰۰، پیری به شمالی‌ترین بخش گرینلند رسید. بررسی پیری نشان داد که گرینلند جزیره است. امروزه، منطقه ساحلی شمال گرینلند به افتخار پیری، «پیری لند» نامیده می‌شود.

پیری نخستین کسی بود که برای رسیدن به قطب شمال تلاش کرد. کسی تا آن زمان از قطعات خطرناک یخی که قطب شمال را احاطه کرده است، بازنگذشته بود و از سرمای کشنده آن با موفقیت نجات نیافته بود.

در سال ۱۹۰۲، نخستین تلاش پیری برای رسیدن به قطب شمال شکست خورد. او در سال ۱۹۰۵ بار دیگر برای رسیدن به قطب تلاش کرد. وی یک رکورد برای سفر به دورترین نقطه شمال برجا گذاشت اما آب‌وهوای بد و کمبود غذا او را مجبور به بازگشتن کرد.

پیری در سال ۱۹۰۸ میلادی سومین تلاش خود را نیز برای رسیدن به قطب شمال کرد. سفر او شامل ۲۴ مرد، ۶ سورتمه و ۱۳۳ سگ می‌شد. سرانجام، در ۶ آوریل ۱۹۰۹ میلادی، پیری به قطب شمال رسید یا به آن بسیار نزدیک شد. او توسط دوستش، «متیو هنسون» و چهار اینویت (Inuit) همراهی می‌شد.

مردان پیری، خوشحال و مفتخر از موفقیتشان سفر سرد و دراز بازگشت به کمپ در کانادا و سپس به خانه را آغاز کردند. اما آنها با شگفتی متوجه شدند که کاشفی به نام «فردریک کوک» ادعا کرده است که پیش از آن‌ها به قطب شمال رسیده است!

پیری مجبور شد تا سال ۱۹۱۱ منتظر بماند تا کارشناسان ادعای کوک را رد کنند. رابرت پيری همچنين در همین سال در مسابقه به سوی قطب جنوب، حريف خود «رابرت اسکات» را شکست داد و زودتر از وی به قطب جنوب دست يافت. پس از آن، کنگره آمریکا رسماً دستاورد پیری را به رسمیت شناخت. نیروی دریایی آمریکا در همان سال پیش از اینکه بازنشسته شود، او را به درجه دریادار نائل کرد.

وی سال‌های پایانی عمر را در جزیره ایگل در نزدیکی ساحل مین به همراه خانواده‌اش به سر برد. سرانجام پیری در ۲۰ فوریه سال ۱۹۲۰ درگذشت.

سال‌ها بعد در سال ۱۹۸۸، تیمی از کاشفان محاسبه کردند که پیری از مسیر منحرف شده و دست کم ۵۰ کیلومتر با مکان قطب شمال فاصله داشته است. مطالعه‌ای دیگر این یافته‌ها را به چالش کشید. امروزه هنوز درباره اینکه آیا پیری واقعاً به محل قطب شمال رسیده است یا خیر، بحث در جریان است.

در همین روز:

• اعلام امضای پيمان «اورشليم» بين اردن و انگليس (۱۹۲۸ میلادی)
• گردش اولين سفينه آمريكایی به دور زمين موسوم به «آپولو» (۱۹۶۲ میلادی)
• روز جهانی عدالت اجتماعی