زندگی در تبریز چگونه است؟
تبریز یکی از کلان شهرهای مهم ایران و جزو قطب‌های اقتصادی اصلی کشور محسوب می‌شود. تبریز به فرهنگ خاص مردمش شهرت دارد.
لیست جاهای دیدنی تبریز را اینجا ببینید.
تبریز مرکز استان آذربایجان شرقی با مساحتی حدود ۱۲۰۰ کیلومتر مربع، پس از تهران و مشهد سومین شهر بزرگ ایران است. و پس از شهرهای تهران، مشهد و شیراز، چهارمین شهر پرجمعیت ایران محسوب می‌شود. تبریز از شمال به کوه عینالی و از جنوب به دامنه کوه سهند و از سمت غرب به جلگه تبریز و دریاچه ارومیه محدود است. تبریز از دیرباز تاثیر زیادی در زمینه‌های مختلف از جمله سیاسی و اقتصادی داشته است. تبریز اولین پایتخت ایران در زمان صفویان و شهر ولیعهد نشین دودمان قاجار بود. بنای فعلی تبریز به دوران اشکانی و ساسانی برمی‌گردد. این شهر در طول حکومت ۴۰۰ ساله‌ی یخاندان «رَوّادی» و اسکان قبیله عرب «اَزْد» به شکوفایی رسید.
موقعیت تبریز روی نقشه
با کشفیات اخیر در محوطه مسجد کبود قدمت تبریز تا ۴۵۰۰ سال برآورد می‌شود. در سده چهارم هجری یاقوت حموی تبریز را مشهورترین شهر آذربایجان می‌خواند.
در سده‌های پنجم تا سوم پیش از میلاد تبریز یکی از شهرهای پرجمعیت آن دوران به‌شمار می‌رفته است. شهر دارای دروازه‌های متعددی بوده و بیش از ۳۰۰ کاروانسرای در آن جای داشته است. به‌دلیل استقرار آن در منطقه جغرافیایی خاص، شهر پی‌درپی دستخوش حوادث طبیعی مانند زلزله شده است و همچنین به‌عنوان بزرگ‌ترین شهر نزدیک به ارمنستان و روم شرقی آن زمان همیشه مورد تاخت و تاز دشمنان شمالی و شمال شرقی قرار گرفته است. بدین علت با وجود قدمت کهن آن اکثر آثار تاریخی آن از بین رفته است.
تبریز یکی از بااهمیت‌ترین مراکز بازرگانی آن دوران بوده و به عنوان پل ارتباطی بین شرق و غرب اهمیت فراوانی داشته است. مردمان آن از دیرباز به کار بازرگانی اشتغال داشتند و این فرهنگ تاکنون نگهداری شده است.
وجه تسمیه
در فرهنگ معین معنای نام تبریز «تب پنهان‌کن» آورده شده است. احتمالا پنهان‌کننده تب و گرما و جنبش‌های آتشفشانی کوه سهند است، ولی احمد کسروی در کتاب آذری یا زبان باستان آذربایجان معنی آن را روشن ندانسته است:
آنچه درباره تبریز در کتاب‌ها نوشته‌اند یا بر زبان‌ها می‌گویند همگی عامیانه و نادرست است و من با جستجوهایی که کردم به معنی آن نرسیدم.
کسروی همین نظر را در مورد اسامی برخی دیگر از مکان‌های جغرافیایی از جمله خوی، سلماس، ارومیه، ویجویه، لیلاوا، آلاوار، آستارا، اوجان، ارس و ازناب نیز دارد.
آب و هوای تبریز
در حالت کلی، استان آذربایجان شرقی منطقه‌ای کوهستانی محسوب می‌شود که حدود ۴۰ درصد از سطح آن را کوهستان و ۲٫۲۸ درصد را تپه ماهورها و ۸٫۳۱ درصد را زمین‌های هموار (دشت‌ها و جلگه‌های میان‌کوهی) فرا گرفته است. از مناطق کوهستانی معروف منطقه، می‌توان توده آتشفشانی سبلان در شرق و سهند در غرب و جنوب غربی و رشته کوه‌های قره‌داغ در شمال و رشته کوه‌های تخت سلیمان و اربط در جنوب و ارتفاعات بزقوش در جنوب شرق و قوشاداغ در شمال شرق استان را نام برد.
آب و هوای آذربایجان شرقی به‌طور کلی سرد و خشک است، ولی به‌علت تنوع توپوگرافیکی از اقلیم‌های متفاوتی برخوردار است. این استان همواره تحت تاثیر بادهای سرد شمالی و سیبری و بادهای مرطوب دریای سیاه و مدیترانه و اقیانوس اطلس قرار گرفته است. به علاوه، بادهای محلی نیز تحت تاثیر شرایط طبیعی استان از سوی کوهستان‌های بلند و دریاچه‌های ارومیه و خزر به سوی دشت‌ها و جلگه‌ها می‌وزند. آذربایجان شرقی منطقه‌ای سردسیر و کوهستانی است و از لحاظ تقسیم‌بندی‌های اقلیمی جزو مناطق نیمه‌خشک به حساب می‌آید و میانگین بارندگی سالانه ۲۵۰ تا ۳۰۰ میلی‌متر است.
موقعیت کوهستانی و عرض جغرافیایی استان از عوامل برودت و سرمای قسمت اعظم این منطقه است. کم ارتفاعی و اثرات ملایم کننده بخارهای دریای خزر در پاره‌ای از مناطق از عوامل اعتدال اقلیمی آن به شمار می‌آید. به‌علاوه آذربایجان تا حدودی تحت تاثیر جریان‌های مرطوب دریای مدیترانه از سمت غرب و جنوب غربی قرار دارد و توده‌های هوای سرد سیبری نیز از شمال بر آب‌وهوای آن اثر می‌گذارد.
تبریز نیز دارای هوایی اقلیمی و کم رطوبت است و حد متوسط بارندگی آن در سال ۲۸۵ میلی‌متر است. این جلگه در اثر ارتفاعی که از سطح دریا دارد، دارای زمستان‌های طولانی و سرد و تابستان‌های معتدل است.
جمعیت، زبان و دین مردم تبریز
تبریز پرجمعیت‌ترین شهر استان و از پرجمعیت‌ترین شهرهای کشور است. ۴۵ درصد جمعیت استان در شهرستان تبریز و بیش از ۴۰ درصد تنها در شهر تبریز ساکن هستند. بر اساس نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسكن در سال ۱۳۹۰، جمعیت شهرستان تبریز در حدود ۱۶۹۵۰۹۴ نفر و جمعیت مرکز این شهرستان ۱۵۰۶۱۸۸ نفر برآورد شده است. جمعیت شهری این شهرستان ۱۵۴۵۴۹۱ نفر و جمعیت روستایی آن ۱۴۹۶۰۳ نفر و تعداد خانوار آن ۵۱۳۲۸۳ خانوار است.
زبان امروزی مردم شهرستان تبریز تركی آذری است. این شهرستان مهد دانش‌پروری و فرهنگ شهری بوده است. شمس تبریزی، قطران و بسیاری از سخنوران نامی ایران از این دیار برخاسته‌اند. همه شعرای منطقه علاوه بر سرودن شعر به زبان فارسی در صنعت و هنر و فن شعر تركی مهارت و تعصب خاصی به زبان مادری خود همواره دارند. اكثر قریب به اتفاق مردم ساكن در این شهرستان شیعه اثنی عشری هستند.
اقتصاد تبریز
منطقه آذربایجان به‌علت موقعیت خاص جغرافیائی، یکی از مناطق حساس و مهم کشور است. همین اهمیت، حساسیت و گستردگی باعث شده است تا این منطقه با وجود خصوصیات مشترک جغرافیایی، فرهنگی و تاریخی، به سه استان آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و اردبیل تقسیم شود. اهمیت ژئوپولیتیک و ژئواکونومیک استان آذربایجان شرقی قدمتی به‌اندازه آشنایی انسان با بازرگانی دارد. از زمان جاده ابریشم تاکنون این منطقه محور ارتباط خاور دور با قلب آسیا بوده است.
تبریز از روزگاران گذشته تا به امروز به‌علت نزدیكی به روسیه و عثمانی و ارتباط با كشورهای اروپایی مورد توجه قرار دارد و امور تجاری در این شهر رونق دارد. در دوره قاجاریه تبریز پس از تهران مركز مهم‌ترین وقایع كشور شد. در زمان عباس میرزا كه جنگ‌های ایران و روس درگرفت، قورخانه و كارخانه‌های مهمات‌سازی در این شهر استقرار یافت و بر اهمیت تبریز افزوده شد. توسعه صنایع در این خطه در سال ۱۳۴۵ خورشیدی پایه‌گذاری شده و با احداث کارخانجات تراکتورسازی تبریز، ماشین‌سازی رونق پیدا کردند و در این بخش مشاركت‌های عظیمی با كشورهای دیگر مانند: چك و اسلواكی، رومانی و آلمان به انجام رسیده‌اند.
امروزه بیش از ۵۵ درصد از کارگاه‌های بزرگ صنعتی آذربایجان شرقی در شهر تبریز مستقر شده‌اند که این امر سبب مهاجرت نیروی کار مورد نیاز برای فعالیت در این کارگاه‌ها از نقاط مختلف استان به این شهر شده است. تولیدات عمده صنعتی در این منطقه عبارت‌اند از: مواد غذایی، مواد شیمیایی، كانی غیرفلزی، فلزات اساسی، ماشین‌آلات نساجی و فرش هستند. این محصولات هم برای مصارف داخلی و هم برای صادرات بسیار مهم هستند.
آذربایجان شرقی با دارا بودن كارخانه‌های بزرگ صنعتی، از مناطق مهم صنعتی كشور به شمار می‌آید، به‌ویژه با ایجاد و تمركز صنایع سنگین، تولید ماشین آلات و تجهیزات، تبریز را یكی از قطب‌های صنعتی كشور کرده است. واحدهای صنعتی استان كه به‌طور عمده در تبریز مستقر هستند در سه محور تبریز-میانه، تبریز-مرند و تبریز-مراغه واقع شده‌اند و به‌دلیل این كه در سر راه جاده ایران-اروپا قرار دارند از اهمیت مضاعفی برخوردار هستند. در سایر زمینه‌ها، كارخانجات و واحدهای تولیدی منحصربه‌فردی چون پتروشیمی، پالایشگاه، فولاد، صنایع خودروسازی، قطعه‌سازی خودرو و تولید برخی ماشین آلات مورد نیاز صنایع كشور از جمله تولید ماشین آلات نساجی را می‌توان نام برد.
در زمینه صنعت چرم نیز تبریز جز پیشتازان است و کیف و کفش آن عموما دارای کیفیت بالایی است. تبریز مدت‌ها است که مرکز هنر و صنایع دستی (به‌خصوص سرامیک، سفال، جواهرآلات و نقره‌کاری) بوده است. اما فرش مهم‌ترین صادرات صنایع دستی آن به شمار می‌رود. فرش دست‌باف تبریز و مراغه به‌علت طراحی ویژه و کیفیت بالا دارای شهرت جهانی است که صادرات آن یکی از منابع قابل‌توجه ارزی به شمار می‌آید.
راه‌های دسترسی به تبریز
جهت ورود به شهر تبریز و با استفاده از ماشین می‌توان از چهار مسیر اصلی منتهی به تبریز استفاده کرد:
- از طریق بزرگراه (اتوبان): تهران را که مبدا بگیریم، تا به تبریز برسید. اتوبان‌های تهران-کرج را پشت سر بگذارید، از کنار شهرهای قزوین و سپس زنجان عبور می‌کنید و مسیر را ادامه داده در کل ۶۳۰ کیلومتر باید طی کنید تا انتها که از ۴۰ کیلومتری مانده به ورودی تبریز سر درمی‌آورید. این مسیر کلا بعد از انقلاب اسلامی ساخته شده است .
- از طریق آزادراه شماره ایران و از سمت جنوب شرقی شهر تبریز و با عبور از شهرهای میانه و بستان‌آباد وارد شهر تبریز و تقاطع تبادلی میدان امام علی (ع) این شهر شد.
- از طریق جاده شماره ایران و از سمت جنوب غربی شهر به‌واسطه عبور از شهرهای آذرشهر، ایلخچی و سردرود می‌توان وارد شهر تبریز شد. اولین تقاطع در ورودی شهر تبریز برای این مسیر پل تبادلی وادی رحمت است که از این تقاطع می‌توان هم به طرف بزرگراه شهید کسائی و هم میدان راه‌آهن انتخاب مسیر کرد.
- از طریق جاده شماره ایران و از سمت جنوب شرقی شهر تبریز می‌توان وارد شهر تبریز و میدان بسیج این شهر شد.
- از طریق جاده شماره ایران و از سمت شمال غرب و با عبور از شهرهای مرند و صوفیان وارد شهر تبریز شد و با استفاده از تقاطع بلوار خلبان می‌توان مابین خیابان ملت و خیابان خلبان تردد کرد.
فرودگاه تبریز
فرودگاه بین‌المللی شهید مدنی تبریز در شمال غرب شهرستان تبریز و در ارتفاع ۱۴۹۴ متری از سطح دریا در زمینی به مساحت ۴۲۰ هکتار قرار دارد، ۶۵ سال قدمت دارد و از یک طرف به پایگاه دوم شکاری، از طرف دیگر به سه‌راهی غیر هم‌سطح جاده فرودگاه و مرند و از طرفی به پلیس‌راه تبریز-مرند مشرف شده است. فرودگاه تبریز در سال ۱۳۲۹ با ماموریت ارائه خدمات هوایی، پروازهای برنامه‌ای و غیر برنامه‌ای، آموزشی و نظامی برای مسافران، متقاضیان و سایر ارگان‌های کشوری و تحت نظارت ضوابط سازمان جهانی هوانوردی ICAO در محل کنونی تاسیس شد.
این فرودگاه هم‌اکنون با داشتن حدود ۲۰۰ پرواز داخلی و ۲۰ پرواز خارجی ورودی و خروجی در هفته از نظر تعداد پرواز و تجهیزات ناوبری از جایگاه مناسبی در کشور برخوردار است و در حال حاضر دارای یک فرودگاه اقماری به نام فرودگاه سهند است.
راه‌آهن تبریز
کارهای ساختمانی راه‌آهن تبریز از سال ۱۲۹۱ در محور تبریز-جلفا و صوفیان-رازی (در مرز ترکیه) شروع و در سال ۱۲۹۵ محور تبریز-جلفا با ۱۴۹ کیلومتر مورد بهره‌برداری قرار گرفت.
دومین خطی که پس از تکمیل راه‌آهن سراسری اقدام به ساخت آن شد، خط تهران-تبریز بود که ساخت این خط در روز ۱۸ آبان ۱۳۱۷ از تهران شروع و در روز ۱۴ آبان ۱۳۲۱ ساختمان و ریل‌گذاری آن تا میانه خاتمه یافت و بلافاصله بهره‌برداری از آن آغاز شد.
تنها خط بین‌المللی راه‌آهن تبریز، خط تبریز-نخجوان است. از خطوط داخلی راه‌آهن تبریز می‌توان به خطوط تبریز-تهران، تبریز-مشهد و تبریز-سلماس اشاره کرد.
مترو تبریز
خط یک: به طول ۱۷٫۲ کیلومتر با ۱۸ ایستگاه از میدان ائل‌گلی آغاز و از طریق بلوار شهید باکری و ۲۹ بهمن، خیابان امام خمینی، چهارراه محققی، باغ گلستان و خیابان خیام به کوی لاله ختم می‌شود. حدود ۸ کیلومتر از مسیر به‌صورت تونل عمیق طراحی شده و با دو دستگاه حفار TBM در عمق حدود ۱۶ تا ۲۵ متری در حال حفاری است.
خط دو: به طول حدود ۲۲٫۴کیلومتر شامل ۲۰ ایستگاه از محدوده زمین‌های قرا ملک (کارخانه کود آلی) شروع شده، از طریق خیابان وحدت و میدان قراملک (اولین ایستگاه) و پس از عبور از زیر خیابان آخونی، خیابان قدس، بازار، میدان دانشسرا، وارد خیابان عباسی شده و تا میدان شهید فهمیده امتداد یافته و در ادامه مسیر به‌سمت سه راهی ولیعصر، میدان استاد معین و در نهایت در میدان بسیج خاتمه می‌یابد.
خط سه: به طول حدود ۱۵ کیلومتر و شامل ۱۴ ایستگاه از فرودگاه بین‌المللی تبریز آغاز و با عبور از میدان بزرگ آذربایجان و خیابان انقلاب، از طریق میدان دانشسرا و خیابان ارتش به پایانه بزرگ اتوبوس‌های بین‌شهری تبریز جنب بزرگراه شهید کسائی ختم می‌شود.
خط چهار: به طول ۱۰ کیلومتر شامل ۱۰ ایستگاه به‌شکل حلقوی در مرکز شهر سه مسیر فوق‌الذکر را به هم ارتباط می‌دهد.
خط تبریز سهند نیز در محل ایستگاه ۱۸ با خط یک دارای ایستگاه مشترک بوده و با عبور از مقابل کارخانه تراکتورسازی به‌سمت شهر جدید سهند ادامه خواهد یافت.
هزینه مسکن در تبریز
بیشترین قیمت آپارتمان در شهر تبریز، مربوط به آپارتمان‌های محله ولیعصر (عج) است که با توجه به اینکه قیمت آپارتمان در نقاط مختلف این محله متفاوت است، قیمت هر متر مربع آپارتمان در ولیعصر از چهار میلیون تومان شروع می‌شود و تا حدود ۹ میلیون تومان ادامه دارد.
بیشتر آپارتمان‌های این محله متراژهای بالای ۲۰۰ متر مربع دارند و کوچک‌ترین واحدهای این محله ۱۵۰ متر مربع است.
ارزان‌ترین خانه در شهر تبریز مربوط به واحدی پنج سال ساخت و ۸۰ متری در جاده مایان، به‌سمت فرودگاه است که هر متر مربع آن ۵۰۰ هزار تومان قیمت دارد.
همچنین محله اندیشه ارزان‌ترین آپارتمان‌های شهر را در خود جای داده و متراژ آپارتمان‌ها در اینجا کوچک است و قیمت هر متر مربع آپارتمان نوساز در این محله، نهایتا یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان است.
آنچه در اینجا برای خریدن آپارتمان مهم محسوب می‌شود وام و متراژ است و طول عمر ساختمان اهمیت چندانی ندارد و آپارتمان ۱۰ سال ساخت در اندیشه، نهایتا ۱۰۰ هزار تومان در هر متر مربع ارزان‌تر از آپارتمان نوساز باشد.
اجاره مسکن نیز در پایین‌ترین نقاط شهر از ماهیانه ۴۰۰ هزار تومان شروع می‌شود و بسته به متراژ و نوع خانه در نقاط بالای شهر به چند میلیون تومان نیز می‌رسد.
دانشگاه‌های تبریز
- دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز
- دانشگاه پیام نور واحد تبریز
- دانشگاه تبریز
- دانشگاه تربیت معلم آذربایجان
- دانشگاه سراج
- دانشگاه صنعتی سهند
- دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی-درمانی تبریز
- دانشگاه نبی‌اکرم
- دانشگاه هنر اسلامی تبریز
- موسسه آموزش عالی رشديه
کنسولگری‌های موجود در تبریز
- روسیه، کنسولگری: تبریز، خیابان شهید منتظر (مارالان).
- ترکیه، کنسولگری: تبریز، شهرک ولیعصر، فلکه همافر.
- جمهوری آذربایجان، کنسولگری: تبریز، شهرک ولیعصر، خیابان عارف.
- ارمنستان، کنسولگری: تبریز، خیابان شریعتی (شهناز).
شماره‌های تماس ضروری در تبریز
- پیش شماره: ۰۴۱
- راهنمای تلفن:۳۳۳۳۳۳۳۳
- بیمارستان امام رضا: ۹-۳۳۳۴۷۰۵۴
- بیمارستان تبریز: ۳۲۸۱۷۳۰۹
- داروخانه شبانه‌روزی زرگری: ۳۲۶۶۴۴۳۳
- داروخانه شبانه‌روزی دکتر صادقیان: ۳۵۵۵۷۲۳۴
- فرمانداری: ۳۵۲۶۴۱۵۰
- شهرداری: ۴ -۳۵۵۵۹۰۴۱
- نیروی انتظامی: ۴ -۳۵۲۵۳۰۳۱
نظر شما درباره زندگی در تبریز چیست؟ آیا این شهر را برای مهاجرت خود انتخاب خواهید کرد؟ لطفا نظرات خود را با ما و سایر خوانندگان محترم کجارو درمیان بگذارید. در ضمن شما می‌توانید تمامی مطالب مهاجرت ایران را در صفحه اختصاصی آن مطالعه کنید.
دیدگاه