هفته نامه؛ از حکم تخریب کارخانه ای در حریم پاسارگاد تا خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا و تاثیر احتمالی آن بر صنعت گردشگری این کشور

در هفته‌ای که گذشت، سرانجام پس از ماه‌ها جنجال و کشمکش میان موافقان طرح ماندن در اتحادیه اروپا و مخالفان آن، نتیجه همه‌پرسی از مردم بریتانیا، رسانه‌های خبری دنیا و بازارهای اقتصادی و بورس را به شوک فرو برد. ارزش پوند انگلیس با افت بی‌سابقه ده‌درصدی مواجه شد و بسیاری از شاخص‌های بورس شرکت‌های بریتانیایی با سقوط چشم‌گیری مواجه شد. تبعاتی که موافقان طرح ماندن در اتحادیه اروپا، به درستی در مورد آن هشدار می‌دادند. با خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا باید منتظر دگرگونی‌های بسیاری در اقتصاد و سیاست جهان باشیم. گردشگری بخش مهمی از چرخه اقتصاد بریتانیا را شکل می‌دهد. با خروج این کشور از اتحادیه اروپا، نگرانی‌ها از رکود صنعت گردشگری این کشور افزایش یافته است. در طول این چهل سال گذشته، بریتانیا، فارغ از محدودیت‌های مرزی شمار زیادی از گردشگران اروپایی را به خود جذب می‌کرد، علاوه بر آن شمار زیادی از  گردشگرانی که از سایر قاره‌های جهان به اروپا سفر می‌کردند، بخشی از برنامه سفر خود را به بازدید از بریتانیا اختصاص می‌دادند. اما با خروج این کشور از اتحادیه اروپا و احتمال تغییر قوانین کنترل مرزی و در صورتی که بریتانیا نتواند شرایط مشابهی با سایر کشورهای اروپایی برای تسهیل ورود گردشگران اتخاذ کند، بسیاری عطای دیدن این کشور را به لقایش خواهند بخشید. در آن صورت باید منتشر افزایش حضور گردشگران در کشورهایی همچون هلند و اسپانیا و یا حتی افزایش مدت اقامت آنها در کشورهایی چون فرانسه که مقصد اصلی سفر به اروپا هستند، باشیم. البته بخش‌های زیادی از اقتصاد بریتانیا و اتحادیه اروپا در این سال‌ها چنان در هم تنیده است، که خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا به بررسی هزاران سند و مدت‌ها مذاکره نیازمند است. مذاکراتی که سرنوشت آینده بسیاری از مسائل اقتصادی بریتانیا و اتحادیه اروپا را رقم خواهد زد. در شماره پیشین هفته‌نامه از نگرانی در خصوص ساخت سیلو در حوالی شهر پارسه و تجاوز به حریم بصری تخت جمشید، و احتمال خروج این بنای ارزشمند تاریخی از فهرست میراث جهانی نوشته بودیم. این هفته اما خبری خوش با خود به همراه داشت،  «دکتر مصیب امیری» مدیرکل میراث فرهنگی فارس اعلام کرد که مجوز تخریب کارخانه‌ی رب‌سازی در حریم پاسارگاد از سوی دادگاه داده شده است. شرکت هواپیمایی ایرآسیا مالزی سه شنبه شب هفته گذشته با انجام نخستین پرواز از کوالالامپور به تهران، پروازهای خود در مسیر کوالالامپور - تهران و بالعکس را از سر گرفت. ایرآسیا تا سال ۲۰۱۲ پروازهای خود را از کوالالامپور به تهران انجام می‌داد، اما از آن سال تمام پروازهای این شرکت در این مسیر متوقف شد، تا اینکه با اجرایی شدن برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) و لغو تحریم‌ها پروازهای این شرکت بار دیگر به ایران آغاز شد. با این شماره از هفته کجارو همراه باشید، تا مشروح هریک از این خبرها، و بسیاری دیگر از اخبار مهم حوزه گردشگری ایران و جهان در هفته‌ای که گذشت را با هم مرور کنیم.

اعلام نتایج همه پرسی و خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا

پس از ماه‌ها جنجال و کشمکش میان موافقان طرح ماندن در اتحادیه اروپا و مخالفان آن، سرانجام روز جمعه هفته‌ای که گذشت، نتیجه همه‌پرسی از مردم بریتانیا، رسانه‌های خبری دنیا و بازارهای اقتصادی و بورس را به شوک فرو برد. ارزش پوند انگلیس با افت بی‌سابقه دهدرصدی مواجه شد و بسیاری از شاخص‌های بورس شرکت‌های بریتانیایی با سقوط چشم‌گیری مواجه شد. بورس لندن دو ساعت بعد از اعلام نتیجه، معاملاتش را آغاز کرد و شاخص سهام آن بلافاصله هشت درصد سقوط کرد؛ تبعاتی که موافقان طرح ماندن در اتحادیه اروپا، به درستی در مورد آن هشدار می‌دادند. در جریان بحث‌ها و تبادل آرا میان مخالفان و موافقان ماندن در اتحادیه اروپا، استدلال مخالفان این بود که قوانین تحمیلی از سوی اتحادیه اروپا دست بریتانیا را برای دست گرفتن ابتکار عمل و تحول اقتصادی در این کشور بسته است. آنها علاوه بر این، از پرداخت حق عضویت سنگین بریتانیا به اتحادیه اروپا به عنوان بار اقتصادی بی‌فایده‌ای برای کشور خود یاد می‌کردند. در مقابل موافقان ادامه عضویت بریتانیا در اتحادیه اروپا، نسبت به تبعات خروج این کشور از این اتحادیه هشدار می‌دادند و از قطعیت سقوط ارزش پوند، کاهش فرصت‌های شغلی و کاهش رشد اقتصادی این کشور سخن می‌گفتند. مخالفان طرح در پاسخ به این دست تحلیل‌ها، پیش‌بینی‌های نادرست از  آینده اقتصاد بریتانیا هنگام پیوستن به اتحادیه اروپا را به مردم یادآوری می‌کردند و به آنها اطمینان می‌دادند که این گونه تحلیل‌ها هیچ‌گاه به واقعیت نخواهد پیوست. آنها در مقابل به مردم وعده می‌دادند، که با خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، این کشور می‌تواند آسوده از قوانین تحمیلی این اتحادیه و با فراغ بال بیشتری شرکای اقتصادی تازه‌ای همچون چین، ایالات متحده و کشورهای در حال توسعه را به فهرست مبادلات تجاری مستقیم خود بیفزاید.

سر انجام روز جمعه، ۲۴ ژوئن نتیجه آرای همه‌پرسی از مردم بریتانیا منتشر شد. همه پرسی که با شرکت ۷۲٫۲ درصد از حدود ۴۶/۵میلیون نفر واجد شرایط، با ۱۷٬۴۱۰٬۷۴۲ رأی به خروج از اتحادیه اروپا در مقابل ۱۶٬۱۴۱٬۲۴۱ رأی موافق ماندن، به خروج بریتانیا از این اتحادیه رأی داد. با خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا باید منتظر دگرگونی‌های بسیاری در اقتصاد و سیاست جهان باشیم. خروجی که شاید اصلی‌ترین نارضایتی از آن را آلمان داشته باشد، کشوری که اقتصاد اول این اتحادیه و حامی اصلی یکپارچگی آن تلقی می‌شود. آلمان که برای جلوگیری از خروج یونان از اتحادیه اروپا، میلیاردها دلار به این کشور کمک کرده بود، حالا باید از موج سهمگین خروج بریتانیا از این اتحادیه، به سلامت عبور کند. بسیاری در جریان بحث‌های مرتبط با خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، ابراز نگرانی می‌کردند که سایر کشورها به تبع بریتانیا با خروج از این اتحادیه موجودیت آن را به خطر اندازند. نگرانی که اگر به تبعات اولیه‌ای که خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا برای آن به همراه داشته توجه کنیم، خیلی نمی‌تواند رنگ واقعیت به خود بگیرد. اگرچه از کشمکش‌های مجازی مسئولان اروپایی مشخص است، چه آینده پرتلاطمی در انتظار این قاره خواهد بود. 

اگر مایلید در این زمینه بیشتر بخوانید، مقاله نتایج همه پرسی و رای به خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا؛ بررسی تبعات و پیامدها را مرور کنید.

بر سر گردشگری بریتانیا چه می‌آید؟

گردشگری بخش مهمی از چرخه اقتصاد بریتانیا را شکل می‌دهد. با خروج این کشور از اتحادیه اروپا، نگرانی‌ها از رکود صنعت گردشگری این کشور افزایش یافته است. در طول این چهل سال گذشته، بریتانیا، فارغ از محدودیت‌های مرزی شمار زیادی از گردشگران اروپایی را به خود جذب می‌کرد، علاوه بر آن شمار زیادی از  گردشگرانی که از سایر قاره‌های جهان به اروپا سفر می‌کردند، بخشی از برنامه سفر خود را به بازدید از بریتانیا اختصاص می‌دادند. اما با خروج این کشور از اتحادیه اروپا و احتمال تغییر قوانین کنترل مرزی و در صورتی که بریتانیا نتواند شرایط مشابهی با سایر کشورهای اروپایی برای تسهیل ورود گردشگران اتخاذ کند، بسیاری عطای دیدن این کشور را به لقایش خواهند بخشید. در آن صورت باید منتشر افزایش حضور گردشگران در کشورهایی همچون هلند و اسپانیا و یا حتی افزایش مدت اقامت آنها در کشورهایی چون فرانسه که مقصد اصلی سفر به اروپا هستند باشیم. پیش‌تر نیز  «آلن لمبرت» مدیرعامل شرکت گردشگری و تور گردانی Blue Chip Holidays ابراز نگرانی کرده بود که Brexit می‌تواند آثار منفی گسترده‌ای بر بازار سفر داخلی بریتانیا و سپس بر اقتصاد کشور و در نهایت بر مشاغل کنونی مرتبط با بخش گردشگری بگذارد.

او گفته بود که برای بسیاری از گردشگران بریتانیا صرفاً از آن رو که بریتانیا عضو اتحادیه اروپاست، جذابیت دارد زیرا آنان را قادر می‌کند بهترین بازده را از یک تور اروپایی به دست آورند.

به گفته وی این خطرناک است که این گردشگران از بریتانیا دور بمانند اگر بریتانیا از نظر سفر و امور تجاری با دیگر کشورهای اروپایی مانند فرانسه، آلمان و هلند و اسپانیا متفاوت باشد و متفاوت عمل کند. تردیدی نیست که گردشگری همچنان به رشد خود ادامه می‌دهد. اگر ما وضعیت موجود را حفظ کنیم و گردشگران مطمئن باشند که وقتی به بریتانیا می‌آیند، آنچه را که انتظار دارند، دریافت می‌کنند. او تأکید کرده بود که ترک کردن اتحادیه‌ی اروپا می‌تواند به احتمال زیاد سبب بروز احساسات ضد بریتانیایی در میان دیگر کشورهای عضو اتحادیه اروپا شود و این می‌تواند به برند «بریتانیای کبیر» و نیز احتمالاً ازسرگیری کنترل‌های مرزی  منجر شود و این موضوع می‌تواند مردم را از دیدار بریتانیا دور کند.

البته بخش‌های زیادی از اقتصاد بریتانیا و اتحادیه اروپا در این سال‌ها چنان در هم تنیده است، که خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا به بررسی هزاران سند و مدت‌ها مذاکره نیازمند است. مذاکراتی که سرنوشت آینده بسیاری از مسائل اقتصادی بریتانیا و اتحادیه اروپا را رقم خواهد زد.

تخریب کارخانه رب سازی در حریم پاسارگاد

در شماره پیشین هفته‌نامه از نگرانی در خصوص ساخت سیلو در حوالی شهر پارسه و تجاوز به حریم بصری تخت جمشید، و احتمال خروج این بنای ارزشمند تاریخی از فهرست میراث جهانی نوشته بودیم. این هفته اما خبری خوش با خود به همراه داشت،  «دکتر مصیب امیری» مدیرکل میراث فرهنگی فارس اعلام کرد که مجوز تخریب کارخانه‌ی رب‌سازی در حریم پاسارگاد از سوی دادگاه داده شده است.

وی افزود که با پیگیری‌های کارشناسان اداره‌ی کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فارس همچنین همکاری ریاست دادگستری استان فارس و قاضی دادگاه پاسارگاد، حکم تخریب کارخانه رب‌سازی در حریم مجموعه‌ی جهانی پاسارگاد داده شد. ساخت این کارخانه در فاصله‌ی چهار کیلومتری بنا و به گونه‌ای در حریم درجه یک آن بود.

امید است این دست حفاظت‌ها از میراث کهن این مرز و بوم تداوم یابد و سایر آثار تاریخی کشور نیز در سایه حمایت آن قرار بگیرد.

نیویورک تایمز در مقاله‌ای به تجمید از فرش ایرانی پرداخت

این هفته مجله پر تیراژ نیویورک تایمز با تمجید از فرش ایرانی نوشت:

آنچه در دامن دشت‌های سبز بی‌پایان استان فارس واقع در منطقه‌ی مرکزی ایران بافته می‌شود یعنی فرش دستباف عشایری ایران، مادر همه‌ی فرش‌هاست و در زمره‌ی بهترین فرش‌های جهان قرار دارد.

روند بافت این فرش بی‌مانند با چریدن نزدیک یک میلیون و ۶۰۰ هزار گوسفند قبایل قشقایی و بختیاری آغاز می‌شود که پشم محکم و تار بلندی دارند و مناسب‌ترین نخ برای بافت فرش است.

زنانی که در کار تولید این نخ هستند، پشم را با انگشتان خود تاب می‌دهند و به نخ تبدیل می‌کنند. سپس رشته‌های نخ تولیدشده با استفاده از عناصری مانند پوست انار برای رنگ قرمز تند یا برگ انگور برای فام سبز، رنگ می‌شود.

رشته‌های نخ پس از روزها جوشیدن روی آتشی که از سوختن چوب برپا شده است، با باد خنکی که بعدازظهرها از سوی شمال می‌وزد، خشک می‌شود.

پس از این مرحله بافتن آغاز می‌شود. بافندگان که بیشتر آنان زن هستند، با صرف چند ماه تا یک سال، روی دار قالی خم می‌شوند، هزاران رشته نخ را می‌کشند و گره می‌زنند.

وقتی بافت فرش به پایان رسید، آن را می‌شویند و در فضای باز با نور خورشید خشک می‌کنند.

«حمید ذوالانوری» یکی از بزرگ‌ترین بازرگانان فرش ایران، کارگاهی با ۱۶ دیگ بزرگ در مکانی خنک ساخته است که در آنجا، مردان در یک روز بهاری با لباس‌های کار آبی با چوبدستی‌های بزرگ مشغول هم‌زدن نخ‌های رنگی داخل دیگ‌های جوشان هستند. وقتی آب رنگی داخل دیگ‌ها قل قل می‌کند، شبیه آتشفشان به نظر می‌رسد. هوا بوی گوسفند می‌دهد.

برای مطالعه ادامه این گزارش می‌توانید به این صفحه از کجارو  مراجعه کنید.

فرش ترکمن و کردی خراسان شمالی ثبت جهانی شد