سوئیس طولانی ترین تونل خط آهن دنیا را افتتاح می کند
گرچه کوهستان آلپ، چشماندازهای بینظیر طبیعی را برای قارهی سبز اروپا به ارمغان آورده، اما گاهی برای اروپاییان دردسرها و سختیهایی به دنبال داشته است. یکی از این مشکلات، ایجاد راههای ارتباطی میان شهرها و کشورهای مختلف است. برای تسهیل در ارتباطات ریلی، کشور سوئیس، پروژهی ساخت طولانیترین تونل جهان را کلید زده است. این تونل، ژوئن امسال افتتاح میشود. با کجارو همراه باشید.
مقالات مرتبط:
رشتهکوه آلپ که ارتفاع آن به ۴۸۰۰ متر میرسد، چون دیوار ضخیمی در اروپای غربی و مرکزی، کشورها را از هم جدا میکند. همین مسئله سبب شده که سفرهای اروپایی به مقاصد دوردست، کند و پرزحمت باشند.
البته امروزه تونلهای بزرگ متعدد و بزرگراهها توانستهاند در دل کوهستان رخنه کنند و شبکهای ایجاد کردهاند که دهکدهها و روستاهایی که تا به امروز دورافتاده بودند، اکنون از طریق سفرهای کوتاه یکروزه از شهرهای بزرگ قابل دسترسی هستند. با وجود این، کوهستان آلپ حتی امروزه چون مانعی بین اروپای شمالی و جنوبی قرار دارد و موجب کاهش سرعت سفرها شده است. اما از اول ژوئن امسال، این مانع دیگر غیرقابلنفوذ نیست.
ماه آینده، سوئیس طولانیترین تونل خط آهن دنیا را افتتاح میکند. تونل گاتهارد (Gotthard) با طول ۵۷ کیلومتر، اعماق کوهستان را درنوردیده تا بخشهای ایتالیایی زبان و آلمانی زبان سوئیس و مناطق پست سوئیس را به جلگههای شمال ایتالیا متصل کند. بعد از تونل گاتهارد، طولانیترین تونل دنیا، تونل سیکان ژاپن است که سه کیلومتر کمتر، یعنی ۵۴ کیلومتر، طول دارد. تونل گاتهارد از فاصلهی ۲/۵ کیلومتری از قلهی کوهها میگذارد و از هر تونل دیگری در دنیا عمیقتر است. حجم قطعات سنگ حفاری شده به قدری زیاد است که تپههای مصنوعی بلندی در درههای دهانهی تونل ایجاد شده است. وزن این قطعات سنگی حدود ۲۸ میلیون تن است.
گرچه افتتاح این تونل موفق و پیروزی بزرگی محسوب میشود، اما مدت زمان ساخت آن نشان میدهد که این پروژهی عظیم به چه میزان سرمایهگذاری و تعهد برای به انجام رساندن کارهای زیربنایی نیاز داشته است. ساخت این تونل در سال ۱۹۹۲ در یک رفراندوم ملی تصویب شد. این رفراندوم که محصولی از سیستم دموکراسی مستقیم سوئیس است اجازه میدهد که آراء ملی بر بسیاری از مسائل مهم تاثیرگذار باشد. کار ساخت و ساز در سال ۱۹۹۶ آغاز شد و حفاری آن در سال ۲۰۱۱ به پایان رسید. ساخت این تونل تا امروز تقریبا ۱۰/۳ میلیارد دلار هزینه داشته است.
با این حال، این سرمایهگذاری هنگفت مزایای متعددی دارد. اکنون، قطارها میتوانند در مسیر صافتر و با سرعتی معادل ۲۴۰ کیلومتر بر ساعت حرکت کنند. همین مسئله سبب میشود که زمان سفر بین زوریخ و میلان از ۴ ساعت و ۴۰ دقیقه به دو ساعت و نیم تقلیل یابد. واضح است که مسیرهای کوتاهتر بین شهرهای دامنههای آلپ، هدف ساخت این تونل جدید نبودهاند و این مسیرها لزوماًارزش هزینهی ۱۰ میلیارد دلاری ندارند.
نقش اصلی این تونل در واقع چیزی فراتر از این است. این تونل بخشی از برنامهی بزرگ توسعهی خط آهن است که برای سهلالوصول کردن ترانزیت کالا در سراسر اروپا طراحی شده است. این شبکهی پرسرعت، زمانی که شروع به کار کند، زمان سفرها و هزینههای باربری را کمتر و شرکتهای باربری را از بزرگراهها به سوی خط آهنها جذب خواهد کرد. اگر همه چیز به درستی و طبق برنامه پیش برود، این انتقال از بزرگراهها به خط آهن، سبب کاهش آلودگی هوا و کاهش ترافیک بزرگراهها و جادهها خواهد شد. با کاهش ترافیک، آمار کشتهشدگان در تصادفات جادهای نیز کاهش خواهد یافت.
این مسئله برای نواحی آلپی بسیار حائز اهمیت است. کاهش گذرگاههای جادهای، این مناطق را از نواحی شلوغ و آلوده به همان سرزمینهای دستنخورده و آرام سابق تبدیل میکند.
یکی از اولین خطوط آهنی که با آغاز به کار این تونل، سرعت و کیفیت آن افزایش مییابد، خط آهنی است که از روتردام در جنوب هلند تا جنوا در سواحل مدیترانه ادامه دارد. پایانههای این مسیر به درستی انتخاب شدهاند به نحوی که دورترین نقاط از بخشی از اروپا تحت عنوان Blue Banana را با جمعیت ۱۱۰ میلیون نفر به هم متصل میکنند. جنوا و روتردام دو نمونه از شلوغترین بنادر اروپا هستند.
یک راه ارتباطی سریعتر بین این دو بندر، ترانزیت کالا در اروپا را سرعت میبخشد و رقابت را افزایش میدهد. همچنین ممکن است در انتقال مقاصد باربری از سوئیس و آلمان جنوبی به جنوا موثر باشد.
تونل گاتهارد بلندترین تونل در میان تونلهای مسیرهای جدیدی است که در آینده، ترانزیت در نواحی غیر آلپی را سهلالوصولتر میکنند. در اتریش، دو تونل جدید به نامهای تونل سمرینگ (Semmering) و کورامل (Koralm) تا سال ۲۰۲۴ به بهرهبرداری میرسند. این دو تونل، زمان سفر بین دو شهر بزرگ و اصلی این کشور، یعنی وین و گراتس، را کاهش میدهند، اما دستاورد اصلی آنها فراهم کردن خط آهنی سریعتر بین بندر گدانسک (Gdansk) به بولونیا و سپس رم است.
به علاوه، در اتریش پروژهی بزرگ دیگری برای ساخت یک تونل جدید در مسیر Brenner Pass کلید خورده است. این تونل نیز با ۵۴ کیلومتر طول تقریبا هماندازهی تونل گاتهارد است. این تونل نیز که در زیر رشتهکوه آلپ ساخته خواهد شد، مسیری سریعتر بین ایتالیا و شهرهای آلمانی مونیخ و برلین فراهم میکند.
علاوه بر اینها، ساخت یک راه ارتباطی آلپی جدید نیز به تصویب رسیده است که لیون فرانسه را از طریق خط آهن قطار تندرو به تورین (Turin) متصل میکند. پروژهای که تاکنون بسیار بحثبرانگیز بوده است. این مسیر در نهایت با ساخت خط آهنی در بوداپست در سال ۲۰۲۸ به بهرهبرداری خواهد رسید.
تمامی این مسیرهای کوهستانی در گذشته با تونلهای متعددی مورد استفاده قرار میگرفتند. تونلهایی که بسیاری از آنها در زمان خودشان یک شاهکار فنی محسوب میشدند، اما زیرساختهای فعلی، نیازمند قطارهایی هستند که برای صعودهای کند طراحی شدهاند و برای قطارهای تندرو مناسب نیستند. گرچه سفر در این مسیرها و دیدن مناظر شگفتانگیز اطراف بسیار جالب خواهد بود، اما این سفرها سفری کند و شاید خستهکننده باشند. تونلهای جدید ممکن است برای گردشگران چندان جالب توجه نباشند (مگر برای آنهایی که عجله دارند) اما سرعت آنها، مسیرهای قبلی ترانزیت کوهستانی را به مسیرهایی ناکارآمد تبدیل میکند.
تونل بزرگ گاتهارد ممکن است آیندهای روشنتر و سریعتر برای حمل و نقل اروپا رقم بزند، اما برای تحقق همهی کارکردهای بالقوهی این تونل، هنوز راه زیادی باقی است. سیستم حمل و نقل ریلی ایتالیا نیازمند اجرای پروژههای بزرگ برای بهبود شرایط است که در این میان رم در الویت قرار دارد. همکاری بین سوئیس و کشورهای اتحادیهی اروپا میتواند قفل مشارکت و سرمایهگذاریهای مالی را برای اجرای پروژههایی نظیر ساخت تونلها، که تمامی قاره را متحول خواهند کرد، باز کند. اما اکنون مهندسان برای کار در پروژهها باید با دولتها و قوانین گوناگون دست به گریبان شوند، در حین حال که بلاتکلیفی اقتصادی و عدم ثبات شغلی نیز یکی دیگر از مشکلات پیش روی آنها است. با همهی این حرفها، گرچه در روز تأسیس این تونل، زیرساختها آمادهی بهرهبرداری از دستاوردهای بالقوهای آن نیستند، ولی انتظار میرود در آیندهای نزدیک، شرایط برای استفادهی بهتر و بیشتر از این راه ارتباطی سریع فراهم شود.
دیدگاه