روزشمار: ۹ اردیبهشت؛ افتتاح آرامگاه «ابوعلی سينا» در همدان

محبوبه پوریوسفی پنجشنبه، ۹ اردیبهشت ۱۳۹۵ ساعت ۰۸:۰۰

روزشمار: ۹ اردیبهشت؛ افتتاح آرامگاه «ابوعلی سينا» در همدان

امروز نهم اردیبهشت ۱۳۹۵ خورشیدی برابر با ۲۰ رجب ۱۴۳۷ هجری و ۲۸ آوریل ۲۰۱۶ میلادی است. در این روز که مصادف است با تولد شیخ‌الرییس ابوعلی سینا است، آرامگاه این دانشمند بزرگ کشورمان درهمدان با حضور خاورشناسان درسال ۱۳۳۷ افتتاح شد.

آرامگاه شیخ الرئیس بوعلی سینا یا آرامگاه بوعلی سینا بنای یادبود شیخ‌الرئیس ابن سینا فیلسوف، دانشمند و طبیب مشهور ایرانی است که در میدان بوعلی سینا در مرکز شهر همدان واقع شده‌ است و این اثر در تاریخ ۲۱ اردیبهشت ۱۳۷۶ با شماره‌ی ثبت ۱۸۶۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

بنای آرامگاه بوعلی سینا در زمان قاجاریه به دستور دختری به نام نگار، نوه فتحعلی شاه، بنا شد.

در سال ۱۳۳۰ انجمن آثار ملی ایران به مناسبت هزارمین سالروز تولد ابوعلی سینا تصمیم به ساخت آرامگاهی جدید گرفت. طرح و نقشه‌ی بنای فعلی توسط مهندس «هوشنگ سیحون» به سبک معماری قرنی که بوعلی سینا در آن می‌زیسته ساخته شده و برگرفته از روی قدیمی‌ترین بنای تاریخ‌دار اسلامی یعنی برج گنبد قابوس در شهر گنبد کاووس اقتباس شده است.

کار ساخت بنای جدید آرامگاه در سال ۱۳۳۳ هجری شمسی به پایان رسید. محل آرامگاه جدید بوعلی منزل مسکونی و مقبره‌ی فردی بنام «ابوسعید دخوک»، دوست صمیمی بوعلی سینا بوده است که بقایای جسد بوعلی سینا هم به این مکان منتقل و دفن شد. در غرفه آثار بوعلی عکسی از جمجه بوعلی نیز در معرض دید گذاشته شده که هنگام جابه‌جایی مقبره تهیه شده است.

بنای آرامگاه تلفیقی از دو سبک معماری ایران باستان و ایران بعد از اسلام است. در طراحی این مجموعه از عناصری از هنر معماری سنتی ایرانی استفاده شده است. عناصری مانند برج، الهام‌گرفته از برج گنبد قابوس، باغچه‌ها متاثر از باغ‌های ایرانی، آب‌نماها الهام‌گرفته از حوض خانه‌های سنتی و نمایی با روکار سنگ‌های حجیم و خشن خارا که با سنگ گرانیت کوهستان الوند آراسته شده و نمودار کاخ‌های باستانی ایرانیان است.

در حال حاضر تالار جنوبی آرامگاه به‌عنوان موزه محل نگهداری سکه، سفال، برنز و سایر اشیاء کشف شده مربوط به هزاره‌های قبل از میلاد و دوران اسلامی اختصاص یافته و در تالار شمالی کتابخانه ای مشتمل بر ۸۰۰۰ جلد کتاب خطی و چاپی نفیس ایرانی و خارجی و غرفه‌هایی مربوط به آثار بوعلی‌ سینا و شعرا و نویسندگان همدانی نگهداری می‌شود. مکمل این بنا بوستانی به‌شکل نیم‌دایره با فضای سبز است و نیز تندیس ابوعلی سینا در حالی که کتابی در دست دارد در ضلع شرقی میدان نصب شده است.

دوازده ستونی که بر فراز آرامگاه ابن سینا نصب شده است، به نشانه احاطه آن علامه دهر به دوازده رشته علمی از قبیل طب، نجوم، ریاضیات، فلسفه، منطق، ادبیات، متافیزیک، عرفان است و ده ستون جلوی مزار به مثابه گذشت ده قرن از زمان حیات آن دانشمند فرزانه و مسلمان، به کار رفته است.

همچنین نهم اردیبهشت، زادروز استاد محمد معین

محمد معین فرزند معین العلماء محمد معین (۱۲۹۳- ۱۳۵۰)، در سال ۱۲۹۳ در رشت در یک خانواده روحانی به دنیا آمد

پدرش شیخ الولقاسم و همچنین مادرش در ۶ سالگی او فوت کردند، به همین جهت تحت تعلیم و تربیت پدر بزرگش قرار گرفت.

وی پس از پایان تحصیلات مقدماتی برای ادامه تحصیل در دارالفنون به تهران آمد و به تحصیل در دانشکده ادبیات پرداخت و دانشنامه دکترای خود را در سال ۱۳۲۱ دریافت کرد و رساله خود را به زبان فرانسه نوشت.

دکتر معین از چند دانشگاه خارجی درجه دکترای افتخاری داشت و عضو فرهنگستان ایران شد. ریاست کمسیون ادبیات سمینار جهانی تاریخ و فرهنگ ایران را بر عهده داشت.

دکتر معین حدود ۲۳ جلد کتاب تالیف کرد. از فعالیت‌های پر اهمیت وی همکاری با علامه دهخدا و تنظیم فیش‌های چاپ نشده بعد از فوت دهخدا است.

وی همچنین طبق وصیت نیما یوشیج بررسی آثار او را برعهده گرفت. از جمله تالیفات با ارزش وی فرهنگ معین در ۶ جلد است که از منابع معتبر واژگان زبان فارسی است.

دکتر معین به زبانهای فرانسه، انگلیسی، عربی و آلمانی تسلط کامل داشت و زبان‌های پهلوی اوستایی و فارسی باستان و بعضی لهجه‌های محلی را خوب می‌دانست.

دکتر معین به‌علت کارهای زیاد مطالعاتی و تحقیقی در سال ۱۳۴۵ در یکی از اتاق‌های دانشکده ادبیات بیهوش شد و به حال اغماء فرو رفت.

برای معالجعه او اقدامات زیادی شد و او را به کشورهای مختلف بردند. اما سرانجام پس از چهار سال و پنج ماه که در حالت اغماء بود در ۵۷ سالگی در ۱۳ تیرماه ۱۳۵۰ از دنیا رفت و در آستانه اشرفیه گیلان بخاک سپرده شد.