چین؛ کشوری با صدها دهکده‌ی درون شهری
معضل بزرگ امروز چین افزایش دهکده‌های شهری است که بافتی فقیر دارد و مرکز فساد و فحشا است و تغییر آن سیاست‌گذاری‌های کلان و پیچیده‌ای می‌خواهد. جمعیت رو به افزایش چین به این قضیه دامن زده و موجب نگرانی متخصصان شده است. با کجارو همراه باشید تا نگاهی به این معضل داشته باشیم.
در چهار دهه‌ی گذشته، زندگی شهری در چین افزایش سریعی یافته و حجم زیادی از مهاجرت از روستاها به شهرها رخ داده است. از اواخر دهه هفتاد تا به الان که در قرن ۲۱ام هستیم بیش از ۳۰۰ میلیون نفر از روستاها به شهر مهاجرت کرده‌اند و نرخ شهرنشینی طی ۲۴ سال از ۱۷.۹٪ (۱۹۷۸) به ۳۹.۱٪ (۲۰۰۲) رسیده است. این اتفاق در بریتانیا در طول ۱۲۰ سال، در آمریکا در طول ۸۰ سال و در ژاپن در ۳۰ سال اتفاق افتاده است. در چند دهه گذشته نرخ افزایش جمعیت شهرنشینی در چین و در کل، در آسیا از باقی جهان بیشتر بوده است. در سال ۱۹۸۲، حدود ۲۱۰ میلیون نفر از مردم چین شهرنشین بوده‌اند که آن زمان ۲۱٪ کل جمعیت بوده است. این آمار در سال ۲۰۱۵ به حدود ۷۷۱ میلیون نفر رسیده است که ۵۶.۱٪ جمعیت کل کشور را شامل می‌شود. پیش‌بینی می‌شود در سال ۲۰۲۵، ۷۵٪ جمعیت چین شهرنشین شده باشند.
این نرخ بالای افزایش شهرنشینی موجب تغییر و تحول در مناظر و فضای شهرهای چین شده است. یکی از مهم‌ترین پیامد‌های این رشد سرسام‌آور، بوجود آمدن دهکده‌ها یا «chengzhongcun» است. به عبارتی روستاهایی که داخل شهر قرار دارند.
این روستاها سابقا در حاشیه شهرهای بزرگ وجود داشته‌اند اما با رشد شهرها این مرزها از بین رفته و روستاها وارد شهر شده‌اند. مزارعی که در گذشته روستاییان در آن‌ها کشت می‌کردند، به اجبار و توسط دولت تبدیل به زمین‌های شهری شده است. این در حالی است که خود روستاها دست نخورده باقی مانده‌اند، به دلیل این که عوض کردن مکان زندگی و غرامت دادن به روستاییان هزینه‌ی بسیار زیادی دارد. در نتیجه‌ی این اتفاق، منطقه‌های روستایی نشین با آسمان‌خراش‌ها و زیرساخت‌های حمل و نقل و دیگر سازه‌های مدرن که در شهرهای بزرگ موجود است، محاصره شده و توسعه چشم‌گیری داشته‌اند و تعداد زیادی مهاجر به آن جا مهاجرت کرده‌اند.
در شهر‌هایی مثل گو‌آنگجو، پکن و شنزن صدها مورد از این دهکده‌ها موجود است. بزرگ‌ترین دهکده شیپای نام دارد که واقع در منطقه تیانهه در گو‌آنگجو است و دارای ۵۰۰۰۰ نفر جمعیت در مساحت یک کیلومتر مربع است.
این دهکده‌ها تحت هیچ برنامه‌ریزی متمرکز شهری‌ای نیستند و مردم آن نمی‌توانند از امکانات عمومی دولتی استفاده کنند زیرا آن‌ها در طبقه بندی دولتی به عنوان خانواده‌های روستایی شناخته می‌شوند و نمی‌توانند از تسهیلاتی که دولت برای شهروندان شهرنشین فراهم آورده است، استفاده کنند. آن‌ها از زمین‌های خود –که از حقوق اولیه معیشت است - محروم هستند و مجبور به ساخت خانههای متراکم در این زمین‌ها شده و به آن‌ها پیشنهاد می‌شود در عوض، این ساختمان‌ها را به مهاجرین اجاره دهند. در حال حاضر اکثر این دهکده‌ها بسیار پرجمعیت و به شدت توسعه یافته‌اند. پر از ساختمان‌های سه تا پنج طبقه (یا بیشتر) و با کوچه‌های باریک هستند که موجب ایجاد فضایی کثیف و پرجمعیت شده است. درون دهکده‌ها در طول سال فضا تاریک و مرطوب است طوری‌که بعضا لازم است در طول روشنایی روز نیز چراغ‌ها روشن باشند.
این دهکده‌ها برای جمعیت فقیر روستایی خانههای ارزان و با امکانات کم فراهم آورده است و در نتیجه این مناطق تبدیل به مرکز رشد معضلات اجتماعی از قبیل اعتیاد به مواد مخدر، مصرف الکل و فحشا شده‌اند.
توسعه این مناطق از اولویت‌هایی است که در دستور کار دولت چین است ولی حل این مشکل با مشکلات جدی روبرو است.
یو ژانگ، پرفسور علومی سیاسی از دانشگاه ایلینویز شیکاگو می‌گوید:
«معمول‌ترین راهکار برای حل این مشکل خراب کردن تمام زیرساخت‌های موجود و ساختن برج‌های بلند به جای آن‌ها است. برخی از واحدهای آپارتمانی به عنوان غرامت به روستاییان داده می‌شود و باقی آن به فروش می‌رسد. در چنین راهکاری برای نوسازی، بعضی از مهاجرین مجبورند به جاهای دوری برای زندگی بروند تا زمانی که خانه آن‌ها بازسازی شود.
برای انجام این پروژه‌ی نوسازی لازم است بسیاری از فاکتور‌ها در سیاست گذاری اجرایی‌اش، مانند گسترش نقشه کلی حمل و نقل عمومی چین، در نظر گرفته شود. بسیار مهم است که در سیاست‌گذاری‌ها و طراحی‌ها، عادلانه‌ترین و پایدارترین راه برای بهتر کردن زندگی هر دو قشر روستایی و مهاجرین انتخاب شود. چنین کاری نیاز به درک بهتری از مکانیزم غیر رسمی شهری و رویکردی بسیار شامل‌تر از سوی دولت است».
خانه‌ها در یکی از دهکده‌های چین
بعضی از خانههای این دهکده‌ها با پرچم قرمز علامت‌گذاری شده‌اند که تصادفاً تخریب نشوند!
دهکده‌ی ژیان در گو‌آنجو که توسط شهر محاصره شده است
عکسی دیگر از دهکده‌ی ژیان که از طبقه‌ی ۱۶ هتل چون‌دو
دهکده‌ی گو‌آنگجو
روستای ژیان
روستای ژیان
دیدگاه