امروز ۳۰ آذر شب یلدا یا شب چله است که واپسین روز پاییز را با بلندترین شب سال به کوتاهترین روز سال پیوند میزند. این روز از دیرباز در فرهنگ ایرانزمین، جایگاه ویژهای داشته است.
مقاله مرتبط:
واژه یلدا ریشه سریانی دارد واژه «يلدا» از دوران ساسانيان كه متمايل به بكارگيری خط سريانی (الفبای از راست به چپ) شده بودند بكار رفته است و بهمعنای ولادت و تولد است. منظور از تولد، ولادت خورشید (مهر/میترا) است. رومیان آن را «ناتالیس آنایکتوس» یعنی روز تولد مهر شکستناپذیر مینامند. «ابوریحان بیرونی» از این جشن با نام میلاد اکبر نام برده و منظور از آن را میلاد خورشید دانسته است. یلدا شب اول زمستان و شب آخر پاییز است که اول جدی و آخر قوس باشد و درازترین شبها است.
آداب شب يلدا در طول زمان تغيير نكرده و ايرانيان در اين شب، باقی مانده ميوههایی را كه انبار كردهاند و خشكبار و تنقلات میخورند و دور هم گرد هيزم افروخته و بخاری روشن مینشينند تا سپيدهدم بشارت شكست تاريکی و ظلمت و آمدن روشنایی و گرمی (در ايران باستان، از ميان نرفتن و زنده بودن خورشيد كه بدون آن حيات نخواهد بود) را بدهد، زيرا كه به زعم آنان در اين شب، تاریکی و سياهی در اوج خود است.
در همین روز:
- سرنگونی سلسله ساسانی با قتل يزدگرد سوم (۲۱ شمسی)
- ارسال پيمان سهجانبه بين ايران و شوروی و انگلستان به مجلس شورای ملی (۱۳۲۰ شمسی)
دیدگاه