آخر هفته کجا بریم؟ از آبگرم لاویج و ارنگه تا گلوگاه و رودخانه سیروان ارومان

تعطیلات آخر هفته فرصت مناسبی است تا دست از زندگی پر استرس و رنگ پریده شهری بشوییم و به دامان طبیعت بی‌نظیر و رنگارنگ کشورمان رهسپار شویم. در این مقاله با آب‌گرم لاویج و ارنگه برای سفرهای یک‌روزه و گلوگاه و رودخانه سیروان ارومان برای سفری دو روزه آشنا می‌شویم.

سفرهای یک‌روزه

اگر ساکن پایتخت هستید یا آنکه از فضای دود و دم و قیل و قال شهر خسته شده‌اید m فکر می‌کنید فرصتی برای سفر در اختیار ندارید، چند مقصد نزدیک و دیدنی را به شما پیشنهاد می‌کنیم، تا در فرصتی محدود نفسی تازه کنید و با سپری کردن روزی مملو از آرامش، خاطری آسوده کنید.

آب‌گرم لاویج 

لاویج یکی از دهستان‌های شهر چمستان نور در استان مازندران است که در دامنه سلسله جبال البرز قرار دارد و دارای موقعیت پای کوهی است. دورتادور دهستان لاویج را حصار بلندی از کوه‌های البرز فرا گرفته است که در بهار و تابستان پوشیده از درختان انبوه و سرسبز می‌شود که مناظر بدیع و دل انگیزی خلق می‌کند. یکی از جلوه‌های جذاب طبیعت لاویج، جنگل‌های انبوه و متراکم آن تا ارتفاع ۲۵۰۰ متری از سطح دریا است و به‌خصوص آنکه درختان راش یادگاری از دوره‌های گذشته جنگل های هیرکانی در میلیون‌ها سال قبل است. مسافران از این موهبت کمتر استفاده کرده و به جنگل‌های حاشیه جاده‌ها، بیشه زارها و آبگرم معدنی لاویج اکتفا می‌کنند و این چشم‌انداز بی‌نظیر طبیعی را که از باشکوه ترین صحنه‌های طبیعت لاویج را به نمایش گذاشته بهره چندانی نمی‌برند و این در حالی است که خاطره سفر به این جنگل‌ها هرگز فراموش نخواهد شد و مسافرت از طریق این جنگل‌های طولانی برای هر نوع گردشگری تجربه‌ای جالب و به‌یادماندنی دارد.

جنگل‌های لاویج از تنوع زیاد گونه‌های گیاهی و دختان گوناگون برخوردار است و در هر ناحیه آن چشمه سارانی از دل زمین به بیرون می‌جوشد و در هر فصلی از سال از میوه‌های وحشی و جنگلی خاصی برخوردار است. بهار با شکوفه‌های سفید، تابستان یکسره سبز و پاییز هزار رنگ آن از جاذبه‌های جالب و طبیعی آن به شمار می‌رود. آبگرم لاویج در دامنه‌های کوه‌های قسمت شرقی لاویج از دل زمین به بیرون می‌جوشد. این آب گرم دارای املاح معدنی و گوگردهای فراوانی است که برای امراض پوستی و دردهای مفاصل کمردرد، پادرد و مهم‌تر از همه برای تمدد اعصاب بسیار مفید است. از آبگرم‌های معروف آن آبگرم لاویج "بیبنو”، "شفل” و… را نام برد که هرکدام از آن‌ها دارای خواص مخصوص به خود است.

آبگرم‌ها دارای امکانات قابل‌قبول و بهداشتی مثل دوش، استخر و وان است. یکی دیگر از جاذبه‌های طبیعی لاویج آبشار "حرام او” است با مقدار بسیار آب که از دل زمین به بیرون می‌ریزد در مسیر جاده چمستان به لاویج قرار دارد و دارای آب خنک و گوارایی است و همیشه پذیرای جهانگردان زیادی در مسیر جاده است و دارای عناصر فضایی کوه و جنگل است. این آبشار دارای امکانات پذیرایی و تفرجگاهی بسیار زیبایی برای مهمانان است. در مورد وجه تسمیه آن (به‌طور شفاهی) چنین نقل می‌شود که این آب به "حرم او” معروف است چون این آب از ارتفاعات سوردار و از پایین دست حرم امامزاده‌ای که درآنجا دفن است به پایین سرازیر می‌شود و (او) در زبان طبری به معنی آب است و با ترکیب این دو معنی آبی که از حرم می‌آید را می‌دهد.

این لفظ به مرور زمان به حرام او تغییر یافته است. ناحیه کوچک و کم وسعت لاویج، دارای نواحی اکوتوریستی بی‌نظیری است. از نواحی تفریحی و توریستی آن می‌توان از: پارک جنگلی کشپل، آبشار حرام او، جاده‌های جنگلی، آبگرم معدنی لاویج، سوردار، جنگل اسیونگ، مراتع و چمنزارهای نومه، چشمه‌ها و رودخانه‌های پرآب و خروشان، ییلاق زیبای ایزوا، منطقه ییلاقی میرخمند و کوه‌های پوشیده از انبوه درختان و جنگل‌های وسیع و بکر را نام برد. رویش گیاهان و شکوفه‌های درختان در فصل بهار و تابستان همراه با عطر گل‌های وحشی و گیاهان معطر و خوشبو و چمنزارهای انبوه از گل‌های بهاری این منطقه را برای پرورش زنبور عسل و زنبورداری مساعد ساخته به‌طوری که عسل لاویج با عطر و طعم طبیعی از سوغات اصلی لاویج است و همچنین صنایع دستی که با چوب کار شده‌اند. از آنجایی که این منطقه از پوشش گیاهی کافی و آب فراوان برخوردار است دامداری نیز به‌عنوان شغل‌ها ی جنبی مردمان لاویج است و ماست، شیر، پنیر، دوغ و کره محلی لاویج هم از شهرت و اعتبار خاصی در میان مسافران و گردشگران برخوردار است. روستای ییلاقی لاویج در ۱۸ کیلومتری جنوب چمستان در میان دره‌های جنگلی و زیبای البرز قرار دارد. در بدو ورودی چمستان از غرب یک مسیر زیبای آسفالته به طرف جنوب از جاده اصلی منشعب می‌شود و با عبور از پارک جنگلی کشپل به لاویج ختم می‌شود. فاصله لاویج تا شهرستان نور، ۳۵ کیلومتر است.

ارنگه

ارنگه که در ابتدای جاده چالوس واقع شده با انبوهی از آبشارها، چشمه‌ها و نیز با طبیعتی زیبا یکی از بهترین مقاصد طبیعت‌گردی در نزدیکی شهر کرج است. برای دسترسی به این روستا پس از ورود به جاده چالوس از کرج در کیلومتر ۱۸ سمت راست تابلویی وجود دارد که شما را به این روستا هدایت می‌کند. جاده مذکور با شیب تندی از جاده چالوس جدا شده و به سرعت ارتفاع می‌گیرد. پس از حدود ۲ کیلومتر با تقریبا مسطح شدن جاده دو راه در پیش رو دارید: راه سمت چپ قبرستان تاریخی ارنگه که باز هم شما را بالاتر برده و به منتهی الیه شمال روستا هدایت می‌کند. محل پارک خودرو شما در نزدیکی قبرستانی باستانی است. اولین نکته‌ای که باید رعایت کنید لزوم رعایت شئونات و پاکیزگی است چراکه افراد محلی دل خوشی از افرادی که این موارد را رعایت نکرده‌اند، ندارند.

 قبرستان ارنگه قدمتی چند هزار ساله دارد و به‌راحتی می‌توانید سنگ قبرهایی با قدمت چند صد سال که هنوز توسط سارقین آثار باستانی به یغما برده نشده‌اند را ببینید. برای ورود به مسیر آبشار می‌توانید وسیله خود را رو‌به‌روی رستوران هفت چشمه، از رستوران های جاده چالوس، پارک کنید یا پس از کیوسک هلال احمر و امداد خودرو سایپا آدران با دیدن تابلوی ارنگه به‌سمت راست بپیچید و وارد آن جاده بشوید و پس از پیمودن راهی کوتاه وسیله خود را در نزدیکی ویلایی که در ابتدای جاده قرار دارد پارک کنید و از همان جا پیاده روی را آغاز کنید، این آبشار در بالا دست رودخانه خروشان ارنگه جاده چالوس واقع‌ شده است.

مسیر دسترسی به آبشار از کنار رودخانه می‌گذرد و در بعضی قسمت‌ها بسیار تنگ و باریک می‌شود که لازم است، از میان شکاف سنگ‌ها و صخره‌ها عبور کرد که در فصول بارش مناسب نیست. ارتفاع آبشار در حدود ۹۰ متر است که در دایره آبشارهای بزرگ ایران قرار می‌گیرد، با طی مسافت تقریبا نیم ساعت به آبشار می‌رسید، در مسیر آبشارهای کوچکی نیز وجود دارند که از ارتفاع ۵ متری به پایین می‌ریزند که به هفت چشمه معروفند. در مسیر حرکت به‌سمت آبشارها از میان دره‌ای بسیار دیدنی و با صفا باید گذشت و درخت بید قالب بر درختان منطقه است. همین طور بوته‌ها و درختچه‌های بسیاری در حاشیه‌ی رودخانه وجود دارند که در حرکت به‌سمت آبشار چشمه‌های زیادی قرار گرفته‌اند. اولین آبشار ، آبشار هفت چشمه هست و بعد از آن دره تنگ می‌شود و به حالت صخره‌ای تغییر می‌کند و به آبشار وحشی و بسیار دیدنی آدران میرسید. دره هفت چشمه برای دسترسی به زیر آبشار در فصل تابستان می‌توان از نیمه راه خروجی ارنگه از طریق پاکوب کوچکی وارد دره (هفت چشمه) شد و به آبشار دسترسی داشت (یا از طریق روستای سیجان). این دره در فصل تابستان از فضای بسیار دلپذیر و خنکی برخوردار است و محل مناسبی برای گذراندن یک روز تابستانی در کنار آب و آبشار و آب بازی و سنگ نوردی است.پس از ورود به جاده چالوس از سمت کرج در کیلومتر ۱۸ جاده و در سمت راست تابلویی قرار دارد که شما را به‌سمت این روستا هدایت می‌کند. فاصله ارنگه تا خیابان اصلی (جاده چالوس) ۲ کیلومتر است که این مسیر آسفالت شده است. پس از طی این مسیر با یک دو راهی مواجه می‌شوید که هرکدام شما را به مناطقی دیدنی از ارنگه هدایت می‌کنند. 

بیشتر بخوانید: ارنگه؛ آشنایی با مقاصد تورهای طبیعت گردی ایران

سفرهای دو روزه

دو روز فرصت کمی برای تازه شدن نیست، اگر مقصد سفرتان را به‌خوبی بشناسید و بدون تعلل دل به سفر بسپارید و پای به طبیعت، طبیعتی که شگفتی‌های آن شما را از فشار زندگی شهری رهایی می‌بخشد و جان تازه‌ای در روانتان می‌دمد.

سیروان اورامان

اورامان معروف‌ترین و گردشگرپذیرترین بخش کردستان است و اگر قرار باشد یک سفر کوتاه به این منطقه داشته باشید، باید بگوییم آنچه لذت سفر شما را کامل می‌کند، سر زدن به رودخانه سیروان است. رودخانه‌ای که در جنوب غربی کردستان جریان دارد و طولانی‌ترین رودخانه این استان به حساب می‌آید. آب‌وهوای معتدل کوهستانی و وجود چشمه‌های فراوان، چراگاه‌هایی سرسبز و باغ‌هایی خرم را در دامنه کوه‌های زیبای اورامان به وجود آورده که باعث شده دامداری در کنار باغداری پیشه اصلی مردم این دیار باشد.

در این ناحیه گونه‌های جانوری و گیاهی متعدد و بسیاری مشاهده می‌شود از جمله سنجاب ایرانی، درختان وون، تنگز، میلو، شرو، بلوط، پسته وحشی، گردو، توت، گلابی، انجیر، انار و... و گیاهان پر ارزشی همچون ریواس، پیچک، کرس، بنا، هاز، شنگ، به‌ره‌زا، هاله کوک، ترشکه، ته‌ره‌ژه‌ره‌ژا، قازیاخه، گیلاخه، نرمیله، ده‌مه‌رواسله، بنا شوانه، کنگر، سپل، سیدران، گوزروانه، لو، زرده لو، چنور، سیاولو، که‌ما، قومامه، توسی و شب بو، نرگس و گل میخک. سیروان بعد از به هم پیوستن آب‌های بخش‌های جنوب‌غربی، غرب و مرکز استان مثل قشلاق، گاوه رود و گردلان به وجود می‌آید و در مسیری طولانی به راه می‌افتد و با مسیر پیچ‌درپیچ خود، زمین‌های زیادی را سیرآب می‌کند. این رود سروآباد و منطقه باستانی اورامان را به دو بخش تقسیم می‌کند و تنها راه ارتباطی مهم بین این دو بخش پل دوآب در حدود ۲۵ کیلومتری شمال غربی پاوه است. در کناره شمالی سیروان مقبره سلطان اسحاق در نزدیکی روستای شیرخان واقع‌شده است. سیروان بعد از طی مسیری طولانی با رودخانه لیلی تلاقی پیدا کرده و وارد کردستان عراق می‌شود و از آنجا با پیوستن به رودخانه دیاله، وارد رود بزرگ دجله شده و در نهایت به خلیج همیشه آبی فارس می‌ریزد.

شاید برایتان جالب باشد که بدانید، سیروان محل تمرین و مسابقات قایقرانان استان است و حتی گاهی به میزبانی مسابقات ملی و بین‌المللی هم انتخاب می‌شود. با این حساب، اگر اهل قایقرانی باشید می‌توانید از موج‌های پرخروش این رودخانه به‌اندازه کافی لذت ببرید. اما حواستان باشد که رودخانه سیروان به همین اندازه هم برای شنا خطرناک است. به‌خصوص برای بچه‌ها و شناگرهای آماتور. خطر غرق شدن در این رودخانه بسیار زیاد است و بارها پیش آمده که جوانان کرد از اهالی بومی همین منطقه وقتی برای شنا وارد رودخانه شده‌اند، غرق شده‌اند. اورامان، از غرب با عراق، از شمال با کردستان و از جنوب با جوانرود محدود می‌شود و جاده‌ای به طول ۷۵ کیلومتر آن را به شهر مریوان متصل می‌کند. رودخانه سیروان در نزدیکی اورامان این ناحیه را از سروآباد جدا می‌کند. اگر قصد سفر به اورامان و سیروان را دارید، بهترین مسیر فاصله بین روستاهای «اسپریز» تا «هجیج» است که به‌دلیل وجود جاده شنی موازی و در راستای رودخانه، دیدنی‌های بسیار زیادی دارد و مطمئناً می‌تواند نظر و رضایت شما را جلب کند.

بیشتر بخوانید: رودخانه سیروان؛ آشنایی با مقاصد تورهای طبیعت گردی ایران

گلوگاه

آثار خرابه‌ها، سکه‌ها و ادوات دیگری که به دست آمده، قدمت این محل را به ۱۲۵۴ سال پیش می‌رساند. اکثر اهالی گلوگاه ترک زبان هستند. آن‌ها جزء ایل و طایفه عمرانلو اند و عمده کمی از اهالی این شهر هم به طایفه‌ای به نام کلبادی ها و عده‌ای دیگر به طایفه گلو (Golo) می‌رسند. به‌جز این‌ها بقیه اهالی گلوگاه مهاجرند و از جاهای دیگر به این منطقه آمده‌اند.

در شمال غربی گلوگاه تپه تاریخی گراودین، وجود جر یا خندق کلباد در شرق گلوگاه به فاصله تقریبی ۲ کیلومتر اهمیت این محل را ثابت می‌کند و در جنوب آن بقایای جاده شاه عباسی قرارگرفته است که از مسیر جنگل‌های سرسبز، چشمه‌ها، آبشارها و آبهای معدنی قابل‌توجه و دیدنی به کوه‌های شرشری محدود می‌شود و از نظر تاریخی و باستان‌شناسی اهمیتی ویژه دارد.

در سفر به گلوگاه یکی از مکان‌هایی که باید از آن دیدن کنید، توسکاچشمه است که در قسمت جنوبی این شهر و در بین راه دامغان و دریای آرام گلوگاه قرار دارد. توسکا چشمه که در منطقه بالادست شهرستان گلوگاه قرار دارد با داشتن آب زلال و گوار و وجود درختان زیبای توسکا که وجه تسمه نام گرفتن این منطقه است در طول ایام بهار و تابستان ماهانه پذیرای ۱۵ هزار مسافر از داخل و خارج استان است. این منطقه دیدنی که به‌دلیل قدمت چشمه، وجود یخچال‌های طبیعی و خنک بودن منطقه و داشتن دمای صفر درجه سانتی‌گراد در ماه‌های گرم سال توجه گردشگران زیادی را از استان‌های گلستان و خراسان‌های شمالی، رضوی و جنوبی به خود جلب کرده است. چشمه اوان، چشم‌انداز دیدنی روستای نیالا، باریکلا، چشمه محمد بهی و آبخوره به‌عنوان دیگر نقاط دیدنی و کوهستانی شهرستان گلوگاه است. در پایین دست گلوگاه نیز دریای آرام گلوگاه و منطقه جرکلباد با پیشینه هزار سال از نقاطی است که گردشگران به این شهرستان از آن دیدن می‌کنند.

ایل عمرانلو به‌منظور سر حد داری و جلوگیری از تهاجم ترکمن‌ها به منطقه فعلی به امر آقامحمّد خان قاجار آمده به‌طوری که سنگره‌های موجود در ساحل خلیج گرگان و نیز قلعه‌ای در شبه‌جزیره میانکاله (سرتک میان قلعه) این ادعا را ثابت می‌کند. جوانان این ایل در مواقع و مراحل مختلف حتی در پای رکاب آقامحمّد خان علیه دشمنان منطقه‌ای و کشوری جنگیدند. به همین جهت آقامحمّد خان قاجار اراضی فعلی و آب اوان را به‌طور رایگان به افراد این ایل هدیه کرد و طبق فرمانی که از طرف فتحعلی شاه حکم شده طبق معمول سنواتی، کارگران دهات مجاور نهر، قریه اوان را تعمیر و تحویل این عمرانلو دهند، زیرا در مقابل این کار سربازان ایل عمرانلو وظایف خود را در خدمت به مرزداری و مملکت با آسوده خاطر انجام دهند. گلوگاه در جنوب شرقی دریای مازندران و شمال رشته‌کوه البرز قرار دارد. برای سفر به این منطقه باید به شرق استان مازندران و شهرستان بهشهر بروید، منطقه ای که در غرب استان گلستان قرار دارد. این شهر در فاصله ۵ کیلومتری از دریا واقع‌شده است.

بیشتر بخوانید: گلوگاه؛ آشنایی با مقاصد تورهای طبیعت گردی ایران