رژیم غذایی مردم آلمان

رژیم غذایی مردم آلمان، در طی صدها سال تغییرات اجتماعی و سیاسی، و با توجه به مناطق و مذاهب گوناگون، به رشد و نمو کنونی رسیده است. مناطق جنوبی آلمان مثل ایالت باواریا (ایالتی در جنوب آلمان) و همسایه‌ی آن ناحیه‌ی سابیا (ناحیه‌ای در جنوب غربی آلمان که سابقا دوک نشین بوده است)، سهم بسیاری در این تغییرات و وسعت رژیم غذایی این کشور ایفا کرده است. از این گذشته نمی‌توان از نقش بسزای نواحی حاشیهی کشور اتریش در بنیانگذاری و همچنین کشف بسیاری از غذاهای گوناگون چشم‌پوشی کرد. این امر به دلیل وجود مذاهب و تاریخچه‌ی ناحیه‌ی جنوب آلمان و اتریش سرچشمه می‌گیرد. چرا که در این مناطق قوانین مذهب کاتولیک (مذهب آزاد اندیش مسیحی)، حکمفرما هستند. از این قوانین می‌توان برای نمونه به صیام (قانونی که بر طبق آن مسیحیان کاتولیک، چهل روز را روزه می‌گیرند، به چهار یک‌شنبه قبل از میلاد نیز مشهور است) و همچنین به قانون جمعه‌ها گوشت ممنوع اشاره کرد. قوانینی که در تاریخ و فرهنگ این مردم بسیار مطرح و شاخص است.

به هرحال ترکیبات اصلی مواد غذایی به دلیل گوناگونی مناطق کشور آلمان، بسیار متنوع است. به نظر می‌رسد که این تنوع غذایی با گذشت زمان، به سمت رشد و توسعه‌ی ملی در سراسر کشور آلمان گام برداشته است و مردم این کشور به زودی شاهد این مسئله‌ی مهم در رژیم غذایی خود خواهند بود. جالب است بدانید در سال ۲۰۱۳ کشور آلمان به عنوان دومین دارنده‌ی رستوران‌های ستاره‌دار در سراسر جهان دست یافت.

گوشت

مصرف گوشت خوک، گوشت گوساله، مرغ و خروس خانگی در رژیم غذایی مردم آلمان از اهمیت بالایی برخوردار است. البته مردم این کشور استفاده از گوشت خوک را به سایر گوشت‌ها ترجیح می‌دهند. به طور میانگین سالانه حدود ۶۱ کیلوگرم گوشت توسط هر فرد آلمانی مصرف می‌شود. از جمله گوشت‌های موجود در سبد غذایی مردم آلمان، گوشت مرغ، مرغابی، غاز و بوقلمون است. البته استفاده از گوشت گوسفند، بز و بزغاله نیز در رژیم غذایی مردم آلمان به میزان بسیارکم قرار دارد. آشپزان آلمانی، معمولا غذاهایی را که در آن‌ها گوشت به عنوان ماده‌ی اصلی استفاده می‌شود، درون ماهیتابه‌ای از روغن که بر روی حرارت بسیار کم قرار دارد، طبخ می‌کنند. این روش آشپزی معمولا از کشور فرانسه و اتریش وارد رژیم غذایی مردم آلمان شده است.

البته چندین روش سنتی در دستورالعمل آشپزی آن‌ها وجود که مخصوص کشور آلمان بوده و اکثر مردم در تهیه‌ی غذاهای گوشتی، از آن بهره می‌برند. به عنوان مثال گوشت‌هایی که برای تهیه‌ی غذا توسط مردم آلمان استفاده می‌شود، اغلب سفت بوده و آشپزان برای نرم و ترد کردن گوشت، آن را در ماست یا آب می‌خوابانند و پس از گذشت مدت زمانی، آن را سرخ می‌کنند که به گوشت ترش سرخ شده، معروف است. البته اگر از گوشت گوساله، اسب، آهو و گوزن استفاده کنند، برای نرم کردن آن، در سرکه و محلولی بومی به مدت چندین روز قرار می‌دهند. این امر باعث ترد شدن گوشت شده و علاوه بر این طعم ترش و لذیذی را به آن می‌بخشد.

سوسیس

مطمئنا اکثر ما ایرانی‌ها با سوسیس آلمانی به طور کامل آشنا هستیم. تهیه‌ی سوسیس یکی از سنت‌های قدیمی در صنعت غذایی کشور آلمان است که در انواع مختلف و با توجه به مناطق و نواحی کشور آلمان، تولید می‌شود. هنوز هم نوعی سوسیس توسط قصابان آلمانی به روش سنتی تولید می‌شود که از طرفداران بسیاری برخوردار است. معمولا این سوسیس از دل و روده‌ی حیواناتی نظیر گاو، گوسفند، اسب، خوک و ... تهیه می‌شود. جالب است بدانید که بیش از ۱۵۰۰ نوع سوسیس در این کشور تولید شده که عموما برای پوشش آن‌ها از روده‌ی حیواناتی همچون خوک، گوسفند و بره، بهره می‌برند. بیشترین گوشتی که در تهیه‌ی سوسیس استفاده می‌شود، گوشت خوک است. این سوسیس‌ها معمولا پر ادویه بوده و بیشترین تولید را در سراسر کشور آلمان دارا است.

البته ممکن است علاوه بر گوشت خوک از گوشت گاو دودی شده که در آب به طور کامل پخته شده است، استفاده کنند. سوسیس‌های دیگری مانند سوسیس خونی و سوسیس سیاه که اغلب از خون گراز، خوک یا غاز تشکیل می‌شود نیز در این کشور تولید می‌شود. همچنین صدها نوع از انواع کالباس خشک، که در رژیم غذایی مناطق مختلف کشور آلمان مرسوم است، وجود دارد. به عنوان مثال می‌توان به سوسیس مونیخی یا سوسیس سفید مونیخی و سوسیس خوک بخارپز که سرشار از ادویه‌ی کاری است و از شهرت ویژه‌ای برخوردار است، اشاره کرد.

این سوسیس عموما در شهرهای نزدیک به پایتخت و شهرهای بزرگ مانند هامبورگ، برلین و منطقه‌ی رور (منطقه‌ای در غرب آلمان که دارای رودخانه‌ی رور است و رود راین به این رودخانه می‌ریزد) تولید و در رژیم غذایی مردم این منطقه مورد استفاده قرار می‌گیرد.

نان

نان بخش مهم و قابل توجهی از رژیم غذایی مردم آلمان را تشکیل می‌دهد. به همین دلیل است که در این کشور حدود ۶۰۰ گونه‌ی اصلی از نان‌های معمولی و ۱۲۰۰ نوع از نان‌های پیچ، کلوچه و کماج، تولید می‌شود. بنابراین حضور ۱۷۰۰ نانوایی و ۱۰۰۰۰ مغازه‌ی نان و کلوچه فروشی در این کشور بدور از تصور نیست. مردم آلمان، اغلب نان را برای مصرف در وعده‌ی صبحانه تهیه می‌کنند. البته نان‌های رول و شیرینی‌های مختلف، جایگزین انواع نان در رژیم غذایی آن‌ها شده است. از نان‌های مشهور در این کشور می‌توان به نان گندم سیاه، نان تست، نان غلات، نان گندم سفید و نانی که مرکب از گندم سیاه، جو، جوی دوسر و بذرکتان است، اشاره کرد.

نوعی نان پیچ در رژیم غذایی مردم آلمان از طرفداران بیشماری برخوردار است. این نان معمولا از وسط به دو قسمت تقسیم می‌شود و روی آن را با لایه‌ای از مربا، کره، عسل و مارگارین آغشته می‌کنند. از نان‌های پیچ نیز برای اسنک و حتی نان‌هایی که برای هات داگ مصرف می‌شود، استفاده می‌کنند. البته با توجه به مناطق موجود در کشور آلمان، تنوع نان نیز متفاوت و گوناگون خواهد بود. مثلا در هامبورگ، کلوچه‌های شیرین پیچ با طعم کره و دارچین بسیار مشهور و پرمصرف است.

ماهی

استفاده از ماهی‌های آب‌های شور، ماهی پالاک آلاسکا (ایالتی در شمال غربی آمریکا شمالی) بیشترین سهم مصرف ماهی را در رژیم غذایی مردم آلمان دارد. همچنین در لیست ماهی‌های مصرفی مردم آلمان، می‌توان از ماهی‌ قزل‌‌آلا، اردک ماهی و ماهی کپور نام برد. در رژیم غذایی سنتی کشور آلمان، غذاهای دریایی که توسط آشپزان طبخ و تهیه می‌شدند، محدود به ماهی‌های مناطق ساحلی شمالی می‌شد. البته به استثنای شاه ماهی که از آبزیان دریاهای شور است. آن‌ها فیله‌ی ماهی را در پیاز و آبلیمو می‌خواباندند سپس آن را طبخ کرده و میل می‌کردند. ماهی بروتچن ( Fish Protchen)، نوعی غذای دریایی است که آشپزان آلمانی، پس از طعم دار کردن فیله‌ی شاه ماهی، آن را به صورت استوانه‌ای باریک پیچیده و با انواع خیار شور و پیاز ریز که در اطراف ظرف ماهی دورچین شده است، سرو می‌کنند.

البته گاهی اوقات کباب کردن شاه ماهی نیز خالی از لطف نبوده و از طرفداران بیشماری برخوردار است. امروزه بسیاری از ماهی‌های دریا مانند شاه ماهی تازه، ماهی تن، ماهی خال مخالی یا ماهی اسقومری، سالمون و ساردین در رژیم غذایی مردم آلمان به عنوان مواد غذایی ثابت و پر مصرف درنظر گرفته می‌شود. شایان ذکر است که قبل از انقلاب صنعتی که به دنبال خود آلودگی‌ رودخانه‌ها را در پی داشت، معمولا ماهی سالمون در رودخانه‌های راین (رودی که از سوئیس شروع شده و پس از عبور از آلمان در هلند به دریا می‌ریزد)، رودخانه‌ی الب (رودی که از شمال غرب جمهوری چک سرچشمه گرفته و در نزدیکی‌ هامبورگ در آلمان به دریای شمال می‌ریزد) و رودخانه‌ی ادر (رودی که از جمهوری چک شروع شده و بخشی از مرز آلمان و لهستان را تشکیل می‌دهد)، یافت می‌شد.

سبزیجات

در رژیم غذایی مردم آلمان، معمولا از سبزیجات در طبخ غذاهایی همچون تاس‌کباب یا در پخت انواع سوپ‌ها استفاده می‌شود. همچنین ممکن است، همراه غذا ظرف‌هایی که با انواع سبزیجات تزئین شده اند، نیز قرار گرفته و مردم آن‌ها را با غذای اصلی سرو کنند. آشپزان آلمانی مصرف سبزیجاتی مانند هویج، شلغم، اسفناج، نخود، کلم بروکلی و انواع دیگری ازکلم‌ها را در رژیم غذایی خود به صورت ویژه‌ای، قرار داده اند. پیازهای کباب شده یکی از بهترین گزینه‌هایی است که می‌توان به عنوان دورچین ظرف غذای اصلی درنظر گرفت. مطمئنا طعم لذیذ و بی‌نظیر آن‌ها همراه صرف غذای اصلی فوق العاده خواهد بود.

ادویه و چاشنی

چاشنی هایی که در رژیم غذایی مردم آلمان وجود دارد، از وسعت زیادی برخوردار نیستند. بیشترین ادویه‌های مصرفی در کشور آلمان برای تهیه‌ی انواع سوسیس در نظر گرفته می‌شود. که ادویه‌ی کاری و مارچوبه از مشهورترین آن‌ها است. اهمیت استفاده از مارچوبه مخصوصا مارچوبه‌ی سفید، به قدری زیاد است که عضو ثابت و همیشگی میز غذا، بخصوص رستوران‌های کشور آلمان است. البته به دلیل فصلی بودن مارچوبه، فقط می‌توان در اواسط ماه می تا اواخر ماه ژوئن، از آن استفاده کرد.

قهوه

در رژیم غذایی مردم آلمان، نوشیدن قهوه شباهت بسیاری به رژیم غذایی مردم بریتانیا دارد. فاصله‌ای کوتاه بین وعده‌ی ناهار و شام که از نوشیدن آن، به همراه یک قسمت از کیک لذیذ یا شیرینی‌های خوشمزه، لذت خواهند برد. اما متاسفانه  امروزه، به دلیل مشغله‌ی کاری، زمانی مخصوص نوشیدن قهوه در وقت اداری، همانند وقت استراحت برای خوردن وعده‌ی ناهار وجود ندارد. به هرحال هنوز هم در روزهای یک‌شنبه‌ و تعطیلات رسمی، در نظر گرفتن یک زمان مشخص، برای نوشیدن قهوه، به عنوان یک رسم سنتی پابرجا است. البته روزهای ویژه‌ای مثل جشن تولد و جشن‌های دیگر، مردم آلمان یکدیگر را به نوشیدن قهوه دعوت می‌کنند. پیشنهاد می‌کنم که اگر شما توسط یکی از دوستان آلمانی خود، به چنین رویدادی دعوت شدید، فرصت را از دست ندهید و بلافاصله در بدو ورود به مهمانی، یک فنجان قهوه‌ی عالی و تکه‌ای از یک کیک‌ اشتهاآور را برای میل کردن انتخاب کنید.

وعده‌های غذایی

صبحانه

مردمی که سرکار می‌روند، از صبحانه‌ی سبک استفاده می‌کنند. صبحانه‌ای که تشکیل شده از حبوبات، یک تکه از نان همراه مربا، پنیر یا برش‌هایی از کالباس خشک. وعده‌های غذایی مخصوصا صبحانه در رژیم غذایی مردم آلمان بسیار مهم و قابل توجه است. به طوریکه این کشور نیز مانند بقیه‌ی کشورهای اروپایی و آسیایی همچون کشور اسپانیا و ایتالا و ...، زمان خاصی را که معمولا ساعت ده صبح است، برای خوردن صبحانه‌ی دانش‌آموزان اختصاص داده‌اند.

البته کارمندان نیز از این شانس برخوردار هستند و می‌توانند از خوردن یک اسنک فوری به عنوان صبحانه، لذت ببرند. اما صبحانه‌ای که مردم آلمان در آخر هفته‌ها و تعطیلات می‌خورند، کاملا متفاوت است از آنچه که در روزهای دیگر هفته در رژیم غذاییشان وجود دارد. یک صبحانه‌ی کامل که در خانه‌ها و حتی هتل‌ها نیز سرو می‌شود. نان‌های رول شیرین، سوسیس‌ها و برش‌هایی از کالباس خشک، انواع پنیر، تخم مرغ آب‌پز و نیمرو شده،  مخلوطی از جوی دوسر بوداده با سیب و کشمش، حبوبات و غلات.

ناهار

در روزهای تعطیل یا آخر هفته، بیرون رفتن اعضای خانواده برای صرف ناهار کاملا مرسوم و امری پسندیده است. ولی این زمانی ممکن است که زن‌های خانه، در اداره یا شرکتی مشغول به کار نباشند. به هرحال یک تعطیلات آخر هفته، مردم کشور آلمان، در رژیم غذایی خود، وعده‌ی غذایی کاملی را بین زمان نیمروز تا 2 عصر، میل می‌کنند. وعده‌ی غذایی ناهار که شامل یک سوپ سبک، گوشت، سبزیجات، سیب‌زمینی‌ها، برنج و انواع سالاد می‌شود.

شام

وعده‌ی غذایی شام، در رژیم غذایی سنتی آلمان عبارت است از نان، کالباس خشک، پنیر، سالاد، سبزیجات، ماهی‌های کنسرو شده و حتی باقی‌ مانده‌ی غذایی است که در وعده‌ی ناهار مصرف کرده اند. به هرحال این روزها مردم آلمان در وعده‌های غذایی خود، از غذاهای گرم استفاده می‌کنند. مخصوصا وقتی شانس یا فرصتی برای تهیه‌ی غذا در محل کار خود را ندارند. با سپاس از صنایع تولید کننده‌ی غذاهای آماده و کارخانه‌های تولید سوسیس، از تولیدات آن‌ها به عنوان شام استفاده می‌کنند.

شامی که به یمن حضور غذاهای منجمد، انواع سوسیس‌های آماده، انواع سوپ و دیگر خوراکی‌های صنعتی، تبدیل به یک وعده غذای سریع و خوشمزه می‌شود. حتی در رستوران‌ها نیز می‌توانید طیف وسیعی از انواع غذاهای سرد شبیه سالاد سوسیس که از دل و جگر کوبیده شده تشکیل شده است، بیابید.

مردم کشور آلمان عاشق باربکیو هستند. در اولین فرصتی که ایجاد شود، به سرعت برای کباب کردن گوشت یا سوسیس در هوای آزاد و تهیه‌ی یک شام عالی، اقدام می‌کنند. برای آن‌ها هیچ شامی بهتر و لذیذتر از یک سوسیس کباب شده، آن هم بر روی کباب پز زغالی نخواهد بود.مخصوصا اگر سالاد سیب‌زمینی نیز در کنار سوسیس‌های کبابی، وجود داشته باشد. البته ممکن است که به دلیل ایجاد سروصدا و پر شدن دود زغال و بوی کباب، نتیجه‌ی کار به یک بحث و جدل ساکنین آپارتمانی که در آن زندگی می‌کنند تبدیل شود. بنابراین استفاده از باربکیو، در بالکن‌های آپارتمان ها ممنوع بوده و اکثر مردم، بیرون از منازلشان، و در فضایی  کاملا باز، از کباب کردن گوشت یا سوسیس خود، لذت می برند.

معروف‌ترین غذاها

شنیسل

بلک فارِست

پرتزل (pretzel)

اشپاتزل (spaetzle)

سالاد سیب زمینی

پنکیک سیب‌زمینی

سیب زمینی سرخ کرده (bratkartoffeln)

سوسیس

کرم وانیل (vanilla cream)

نوع دیگری از سوسیس

همان گونه که می‌دانید تنوع غذایی در کشور آلمان به دلیل حضور انواع سوسیس و نان بسیار زیاد است. امیدواریم که در آینده ای نزدیک با سفر به این کشور زیبا و مدرن از جاذبه های گردشگری آن نیز لذت ببرید.