گشتی دیجیتالی در پرتال موزه علوم و فناوری ایران

علی زمانی | یکشنبه, ۶ دی ۹۴ ساعت ۲۱:۰۰

پرتال موزه علوم و فناوری ایران، یکی از سایت‌های کمتر دیده شده دولتی در حوزه موزه و گردشگری است که امروز، تلاش می‌کنیم تا گشتی مجازی داشته باشیم در نخستین موزه علوم و فناوری ایران.

ناگفته پیدا است که گشت دیجیتالی در سایت‌های رسمی و غیررسمی مربوط به میراث فرهنگی، باستانی و گردشگری ایران، می‌تواند تاثیر بسزایی در ترغیب کاربران اینترنت به بازدید حضوری از توانمندی‌های اقلیمی تمدن ایران در فضای موزه ها داشته باشد. ما در زمره معدود کشورهای دنیا هستیم که در جای‌جای کشورمان، موزه‌هایی وجود دارد که قدمت برخی از آثار آن‌ها به بیش از پنج هزار سال قبل باز می گردد.

این نکته فقط در تهران و کلان شهرها نیست و در بیشتر استان‌های ایران، موزه‌هایی وجود دارد که مبین گوشه‌هایی از ظرفیت‌های ناب تاریخ شکوهمند ایران‌زمین هست. باید تلاش شود که این قابلیت‌های فرهنگی و تاریخی، در قالب موزه‌ها به نسل جدید، نمایش داده شود. آن هم نسلی که به نسل دیجیتالی معروف هست و هر چیزی را، در قالب موتورهای جست‌و‌جو، شبکه‌های اجتماعی و... دنبال می‌کند.

سایت موزه علوم و فناوری جمهوری اسلامی ایران، پرتال جدیدی هست که تلاش دارد تا با استفاده از قابلیت‌های مالتی مدیا و اطلاع‌رسانی چند زبانه گسترده، زمینه آشنایی بهتر و بیشتر نسل جدید را با توانمندی های علوم و فنون ایران‌زمین، به‌خصوص دستاوردهای پس از انقلاب، آشنا کند.

اما پیش از گشتی دیجیتالی در این پرتال، درباره موزه باید بیشتر بدانیم. امیدواریم، معرفی ها و تحلیل هایی که سرویس پرونده یک سایت پرتال تخصصی کجارو انجام می‌دهد، زمینه دیده شدن بهتر و بیشتر سایت‌های رسمی گردشگری ایران در فضای مجازی را به‌همراه داشته باشد و وب مستر این پرتال ها، برای ارتقای اثربخشی اطلاع‌رسانی دیجیتالی آن، بیش تر اهتمام ورزند.

موزه

عکس: ایسنا (حمید فروتن)

درباره موزه علوم و فناوری ایران

پیش از سخن، به این نکته اشاره کنیم که موزه علوم و فناوری جمهوری اسلامی ایران، موزه‌های سیار علوم و فناوری را در سراسر کشور برگزار کرده است تا طیف گسترده‌ای از مردم کوی و برزن در کشور، با دستاوردهای علمی و فناوری ایران با زبانی ساده آشنا شوند. چه نیکو است که این سنت ارزشمند، مورد توجه دیگر موزه‌های کشور نیز قرار بگیرد.

فعالیت در راستای تاسیس موزه علوم و فناوری ایران از اوایل دهه هشتاد شمسی در دستور کار قوه مقننه و مجریه قرار گرفت و از اواسط دهه هشتاد، کارهای اداری ثبت و راه‌اندازی موزه آغاز شد. موزه علوم و فناوری ایران که در خیابان سی تیر قرار دارد، در تكمیل نهادهای مرتبط با توسعه نظام علم و فناوری كشور ایجاد شده است. این موزه با نمایش پا‌یه‌های دانش و تحول فناوری، مأموریت دارد نسبت به هم افزایی دانش، اشاعه تفكر علمی، ارتقای سطح زندگی و تعالی روح انسان قدم بردارد. موزه علوم و فناوری در افق چشم‌انداز كشور، سازمانی است پویا كه تلاش دارد به مردم و دانش پژوهان در سراسر كشور كمک کند تا به ظرفیت‌های كامل خود آگاهی یافته و از دانش خود برای خلاقیت و نوآوری برای یك زندگی بهتر استفاده کنند. این هدف سرلوحه كار و فعالیت‌های ما بوده و به ما كمک می‌كند تا با برنامه‌ریزی‌های مناسب و نیز بهره‌گیری از منابع انسانی دانش مدار و امكانات موثر، دستیابی به این مهم را امكان‌پذیر نماییم.

موزه علوم

به ترتیبی كه بتوانیم اولین موسسه اطلاع‌رسانی علمی و آموزشی مشاهده محور ملی در كشور، در حد بهترین در منطقه و دارای جایگاه معتبری در جهان باشیم.  پنج هدف اصلی راه‌اندازی موزه علوم و فناوری جمهوری اسلامی ایران به این شرح اعلام شده است:

  • برنامه‌‌ریزی برای ساخت یک موزه در شأن ملی و توسعه آن و سامان دهی ساختار مناسب جهت ارائه خدمات موزه به بازدیدكنندگان؛
  • ارائه خدمات آموزشی در زمینه‌های علم و فناوری به‌صورت حضوری و نرم افزاری و مجازی؛
  • ایجاد و توسعه آرشیو علمی و فناوری به سازمان ها، موسسات و مشتركان موزه به‌صورت الكترونیكی؛
  • ایجاد و توسعه آرشیو علمی و فنی موزه برای استفاده پژوهشگران، دانشجویان، دانش‌آموزان و عموم مردم؛
  •  همكاری و كمک به ساماندهی خانه های علم و فناوری؛

گشتی دیجیتالی در پرتال

بیش از ۲۸۷ هزار نتیجه جست و جو در باره موزه علوم و فناوری ایران ارائه شده است. سایت موزه در نشانی www.irstm.ir قرار دارد. راه‌اندازی دامنه پرتال تحت پسوند ملی ایران .ir حرکت ارزشمندی هست که باید در کلیه پرتال‌های رسمی ایران در فضای مجازی به این موضوع توجه شود. البته، قرارگیری دامنه به‌صورت کاملا abbreviation، حدس زدن نام دامنه پرتال موزه را برای مخاطبان داخلی و خارجی مشکل می‌کند.

پرتال موزه علوم و فناوری ایران، پرتالی مالتی مدیا و با طراحی شکیل هست که تلاش دارد تا طیف گسترده علوم و فنونی که در چند دهه اخیر، زمینه بالندگی کشور را در عرصه های مختلف علمی سبب شده، تا حد امکان در معرض دید علاقه‌مندان قرار دهد. از علوم و فنون نظامی و موشکی گرفته تا دستاوردهای ایران در عرصه رباتیک و نانو، موضوعات متنوعی در موزه در اختیار مخاطبان هست تا از این طریق، بتوانند با گوشه‌هایی از تلاش های ممتاز متخصصان ایرانی در حوزه های فناوری متعارف و فناوری پیشرفته آشنا شود. آخرین هفته آذر ماه هر سال، به هفته پژوهش نام‌گذاری شده است و به همین خاطر، ایندکس  پرتال موزه علوم و فناوری ایران، اطلاعاتی درباره این هفته ارائه کرده است.

پرتال موزه

(تصویر ایندکس پرتال موزه علوم وفناوری ایران)

ایندکس سایت، دارای یک Intro به‌صورت فلش هست که نگاهی کوتاه دارد به قابلیت های ایران در عرصه رباتیک. اما به هر حال، ایندکس پرتال، هفت بخش اصلی پرتال را معرفی می‌کند که هر بخش، از طریق منوهای آبشاری استاتیک، از زیر بخش های متنوعی تشکیل شده است.

۷ بخش اصلی عبارت‌اند از :

  • معرفی موزه که شامل بخش‌هایی مانند: تاریخچه، درباره ما، اساسنامه، نمودار تشکیلاتی، مصوبات هیئت امنا هست.
  • فعالیت‌ها که شامل زیر بخش‌هایی مانند: آموزشی، نشریات و معرفی نمایشگاهها و همایش‌های مرتبط با فعالیتهای موزه به شمار می‌رود.
  • گالری که تصاویری از موزه علوم و فناوری کشورمان را بارگذاری کرده است.
  • اخبار که شامل اخبار داخلی، اخبار مرتبط با علوم و فناوری ایران و همچنین بررسی بازتاب اخبار موزه در خبرگزاری های کشور هست.
  • پیوندها که شامل معرفی مراکز بینالمللی  مرتبط، مراکز داخلی مرتبط و معرفی شناسه موزهها است.
  • بخش ارتباط با ما و فرم پیشنهاد پژوهشی از جمله بخش‌های تعاملی پرتال هست که سبب می‌شود تا مخاطبان و محققان، با مسئولان موزه در تعامل باشند.
  • بخش گالری موزه، قسمت تور مجازی دارد که در نشانی: http://irstm.ir/panoorama/Olom-Web.html بارگذاری شده است. در این بخش که یکی از قسمت های جالب پرتال هست، می‌توان به‌صورت مجازی، گشتی ۳۶۰ درجه‌ای در بخش‌های مختلف موزه داشت و پیش از بازدید حضوری، از ظرفیت‌های این موزه از طریق حرکت موس، آشنا شد.

موزه علوم وفناوری

(بخش تور مجازی پرتال موزه علوم و فناوری ایران)

بخش تور مجازی، زیبا و شکل بارگذاری شده و امکان انتخاب موسیقی را نیز به بازدیدکننده پرتال می‌دهد تا این بازدید مجازی، همراه با موسیقی متن خوبی نیز باشد.

بازدید مجازی

   

(تصویر بخش بازدید مجازی از پرتال موزه علوم و فناوری)

امیدواریم این سبک معرفی موزه ها، در کلیه سایت‌های مربوط به موزه‌های کشور نهادینه شود و کیفیت تصاویر برای ترغیب و تشویق کاربران به بازدید حضوری، افزایش یابد.

گالری فناوری‌های بومی ایران، یکی دیگر از بخش‌های جالب این پرتال را تشکیل می‌دهد. سرزمین ایران از دیر باز منشاء بسیار غنی در تولید فناوری‌های بومی بوده که هر یک از این فناوری‌ها به‌عنوان پایه و اساسی در تکنولوژی مدرن کشورهای دیگر مورد استفاده قرار گرفته است. دانش بومی بخشی از سرمایه ملی هر ملتی ست که باورها، ارزش‌ها، روش‌ها، ابزارها وآگاهی‌های محلی آنان را در بر می‌گیرد. امروزه می‌بینیم که با الهام گرفتن از دانش بومی جوامع کهن، روش ها و فناوری‌های مناسبی برای پیشرفت و توسعه ابداع شده است.

رشد و توسعه دانش در هر کشور مرهون تلاش و اندیشه ورزی دانشمندان یک ملت درگذر زمان به گستردگی تاریخ آن ملت است و ازاین‌رو حفظ و نمایش دستاوردهای علمی دانشمندان و تاثیر آن‌ها بر روند پیشرفت‌های علمی، امری واجب است. سالن فناوری‌های بومی، به معرفی شاخه‌های مختلف علوم پایه می‌پردازد و دستاوردهای دانشمندان ایران و اسلام را در قالب آثار تعاملی و نیز فیلم‌های آموزشی به نمایش می گذارد. از جمله سازه‌های آسباد، بادگیر و یخچال، ابزار نجومی رصدخانه مراغه از دانشمند بزرگ خواجه نصیرالدین طوسی، ماشین‌های ساده کتاب معیار العقول و... که همگی بیانگر سیر تحول و تکامل دانش ایران‌زمین از گذشته تا به امروز است. در این قسمت، بخش‌هایی چون سازه ها، طرح‌های کتاب الحیل بنوموسی، ماشین‌های ساده، ترازها و ترازوها، ساعت‌ها، نجوم، پیل اشکانی و کشتیرانی ارائه شده که هر یک دارای اطلاعات خواندنی برای کاربران پرتال هست.

ساعت ها

بخش ساعت‌ها در نشانی قرار دارد و تصاویری از ساعت‌های قدیمی که توسط دانشمندان ایرانی ساخته شده را به نمایش درآورده است. ساعت آفتابی، شنی و آبی، از جمله مواردی هست که در این بخش در دسترس است. بخش نجوم پرتال موزه علوم و فناوری، اطلاعات زیادی ندارد اما از چهار بخش جالب تشکیل شده که عبارت‌اند از حلقه اعتدالین، ذات الحق، کره سماوری و اسطرلاب. اگر قصد دارید با این اسامی عجیب و غریب آشنا شوید، کافی هست به بخش نجوم پرتال مراجعه کنید.

اگر قصد دارید تا از برنامه‌های گذشته، حال و آینده موزه علوم و فناوری ایران آگاه شوید، توصیه می‌کنیم به بخش خبری پرتال مراجعه کنید که فهرستی از ۱۰۰ خبر را به‌صورت مصور، در اختیار مخاطبان قرار داده است. یکی از فعالیت‌های پر مخاطب موزه علوم و فناوری ایران که می‌تواند ایده خوبی برای دیگر موزه‌های کشور باشد، برگزاری موزه‌های سیار در همایش‌های علم و فناوری در ایران هست. جدیدترین آن، مربوط به غرفه این موزه در حاشیه برگزاری مراسم اعطای جایزه عالی علم و فناوری ایران موسوم به  جایزه مصطفی (ص) هست که چندی پیش در تالار وحدت تهران برگزار شد و جایزه ۵۰۰ هزار دلاری آن، به دانشمند مسلمانی از سنگاپور اعطا شد.

آگاهی از زمان بازدید و فروش بلیط موزه و همچنین راهنمای بازدیدکننده‌ها، در بخش پذیرش ارائه شده است. امیدواریم بخش فروش بلیط، به‌صورت کاملا اینترنتی به ارائه فروش بپردازد.

با توضیحاتی که درباره این موزه دادیم و گشتی دیجیتالی در آن، توصیه های ۲۰ گانه برای توسعه فعالیت های این موزه ارزشمند کشور ارائه می‌شود که امیدواریم مورد نظر وب مستر پرتال قرار بگیرد.

۲۰ پیشنهاد

  • معرفی سایت به زبان انگلیسی و عربی، در دستور کار وب مستر پرتال قرار بگیرد.
  • معرفی سایت در شبکه‌های اجتماعی، باید قوی‌تر از وضعیت کنونی باشد تا طیف گسترده‌ای از کاربران ایرانی فعال در شبکه‌هایی که پرتال به عضویت آن در آمده است، از ظرفیت‌های اطلاع‌رسانی و عملیاتی پرتال و موزه آگاه شوند.
  • معرفی صفحات سایت در شبکه‌های اجتماعی و همچنین موتورهای جست و جو، با تقویت بخش‌های محتوایی اصلی پرتال، در نظر گرفته شود.
  • پرتال موزه علوم و فناوری جمهوری اسلامی ایران، یکی از ارکان موزه‌گردی و صنعت گردشگری پایتخت را شامل می‌شود که باید قابلیت های آن در رسانه‌های مجازی و گروهی کشور، به اطلاع نسل جوان و محقق ایران برسد.
  • معرفی لینک پرتال در کلیه سایت‌های دولتی کشور، در بخش پیوندها الزامی شود.
  • معرفی مسئولان موزه در بخش معرفی موزه، نهادینه شود.
  • امکان تعامل الکترونیکی مخاطبان سایت با مسئولان موزه علوم و فناوری، فراهم شود.
  • بخش مالتی مدیای اختصاصی متنوع در سایت بارگذاری شود و در این بخش، جدیدترین دستاوردهای علمی کشور به‌خصوص در عرصه‌های هسته‌ای، موشکی، نانو فناوری و پزشکی، به‌صورت ویدئویی با زیر نویس های چندزبانه، ارائه شود. البته بخش گالری، فیلم‌های علمی خوبی بارگذاری کرده است که بهتر هست در جهت ارتقای توان اطلاع‌رسانی پرتال، این بخش درگاه تقویت شود.
  • به اشتراک‌گذاری فایل‌های ویدئویی اختصاصی موزه علوم و فناوری ایران در یوتیوب و آپارات و پرتال های معروف دیگر، در دستور کار وب مستر محترم قرار بگیرد.
  • نقشه سایت در پرتال قرار بگیرد.
  • حجم تولید محتوای غیر خبری پرتال موزه افزایش یابد تا هر قسمت، با انبوهی از اطلاعات مستدل و مستند همراه باشد.
  • مطالبی که در پرتال موزه علوم و فناوری قرار می گیرد، حتما با منابع متقن علمی همراه باشد تا ارزش بارگذاری اطلاعات این درگاه، درنزد محققان تخصصی افزایش یابد.
  • بخش کودکان و نوجوانان پرتال با اطلاع‌رسانی و شیوه نمایش مخصوص این قشر، طراحی و بارگذاری شود.
  • فایل های PDF‌ علمی در سایت نیز در حوزه موضوعاتی که ارائه می‌شود، در اختیار مخاطبان قرار گرفته و در بخش بانک اطلاعاتی بارگذاری شود.
  • پرتال موزه علوم و فناوری در بارگذاری صفحات، باید به شیوه نمایش اطلاعات توجه کند تا در هر سیستم عامل ویندوز و همچنین پرینت صفحات، محتوا به‌صورت خوبی نمایش داده شود.
  • نسخه اپلیکیشن این پرتال به جهت گسترش اسمارت‌فون‌ها در ایران، طراحی و در سایت‌های دانلود اپ، در اختیار مخاطبان قرار بگیرد تا شمار زیادی از کاربران ایرانی، از این طریق با پرتال موزه تعامل کند.
  • به اشتراک گذاری محتوای پرتال موزه علوم و فناوری باید به‌صورت راحتی در اختیار مخاطبان قرار بگیرد تا شمار بازدید از صفحات سایت افزایش یابد.
  • فرم ارتباط الکترونیکی پرتال، بهتر است که کد پیگیری به کاربران سایت بدهد.
  • در کلیه سایت‌های موزه‌ای ایران، معرفی این پرتال در بخش پیوندها در دستور کار قرار بگیرد.

درباره موزه

نشانی: تهران - خیابان انقلاب - خیابان نجات الهی (ویلا)  - کوچه سلمان پاک – پلاک 6،
پست الکترونیک: info@irstm.ir  و  riasat@irstm.ir  
تلفن روابط عمومی: 88912175
دورنگار:  88917858
 

گالری دائم موزه علوم و فناوری ج.ا.ا

نشانی: تهران - خیابان امام خمینی - خیابان سی تیر - بالاتر از موزه ملی - ساختمان سابق کتابخانه ملی ایران
تلفن: 66725384
زمان بازدید: شنبه تا چهارشنبه ۸ الی ۱۶ ، پنجشنبه و جمعه ۹ الی ۱۷


مطالب مرتبط:

منبع کجارو

دیدگاه